Brezhoneg Bro-Vear

Klask

Kavet zo bet 21 frazenn.
12

louzaouiñ an ed, bremañ e vezont (tisoc'h ?), prest a-walc'h e vez arri mat da dornañ e vezont o louzaouiñ anezhe bepred, fongicide, eñ zo un ampoezon, oc'h ampoezoniñ ar greun ha tout eu... ha se 'gleje ket bezañ graet hañ ! dezerbiñ anezhe a-raok, d'accord, gant sort-pe-sort met... ha n'onn ket pet gwech e dremenont, teir peder gwech, « oh ! kaer eo an ed (didremp ?), pezhioù roudoù trakteurien memes, mac'hañ anezhe-tout eu... ingal zo ! mais non mais euh... evit rekoltiñ petra ouzhpenn ? n'onn ket hag-eñ n'afe ket priz ar louzoù outre kwa

[luˌzuˑĩ ˈneːt - ˌbɹœmɑ̃ vɛɲ ˈtizɔx - ˌpɹest əˈwɑx ve ˌɑj ˈmɑːt tə ˈdɔɹnɑ̃ vɛɲ luˌzuˑĩ ˈne̞ ˌbopət - ... - ˌhẽ zo nɑ̃mˈpweːzɔ̃n - hɑ̃mpweˈzɔ̃ːnĩ ˈgɹœːn a ˌtut ə - a ˌze gleˌʃe kə ˌbe ˈgɛd ɑ̃ - deˈzɛɹbĩ ˈne̞ ˌɹo̞ˑg daˌkɔɹ gɑ̃n ˌsɔɹtpeˈsɔɹt mɛ - a ˌnɔ̃ kə ˌpet kweʃ dɹeˈmeːnɛɲ - ˈtɛːɹ peˈdɛɹ gweʃ - o ˈkɛːɹ e̞ ˈneːd ˌdidɹɛm - ˌpeˑʒo ˈɹuːʒo tɹakˈtœːɹjən ˌmɛməz - ˈmɑhɑ̃ ne̞ ˌtud ə - ˈiŋgal zo - mɛ nɔ̃ mɛ ə - wid ɹeˈkɔltĩ ˌpɹɑ ˈspe̞n - ˌnɔ̃ kə ˌgẽ ˌnafe ˌnpɹiˑz ə ˈluːzo ˈutɾe kwa]

traiter le blé, maintenant ils sont xxx ( ?), quand il est pratiquement bon à battre ils le traite quand même, fongicide, ça c'est un poison, qui empoisonne les grains et tout euh... et ça ne devrait pas être fait hein ! le désherber avant, d'accord, avec telle ou telle sorte mais... et je ne sais combien de fois ils passent, trois quatre fois, « oh ! le blé est beau xxx ( ?), de même les grosses roues des tracteurs, elles l'écrase complètement euh... peu importe ! mais non mais euh... pour récolter quoi en plus ? je ne sais pas si le prix des produits ne se rajoute pas en plus quoi

???

Remond ar Bras, 1934, Louergad (Sant Eler) (dastumet gant Tangi)

hag an hini yaouankañ 'na choazet pehini... 'ba pehini ti 'h afe pep familh

[a n:i jo̞'wɑ̃ŋkɑ̃ na 'ʃwɑ:zə 'pi:ni ba 'pi:ni ti 'hɛfe pop 'fɑ̃mij]

et le plus jeune avait choisi laquelle... dans quelle famille irait chaque famille

Pier Gotie, 1938, Plûned (dastumet gant Tangi)

pa veze unan bennak marv, e vezent tout en-dro dezhañ ha diwall anezhañ 'h afe kuit

[pe viʒe mɑrw yn mə'nɑ:kəd viʒɛɲ tud dro deɑ̃ a 'diwal neɑ̃ 'hɑfe kwit]

quand quelqu'un était mort, ils étaient tous autour de lui et ils faisaient attention qu'il ne parte pas

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

neuze marteze n'afe ket kement, ec'h afe an traoù war-raok gwelloc'h

['nœ:ɛ ma'te:e nafe kə 'kemən 'hɑfe trɛw wa'rok wɛlɔx]

alors peut-être il n'y en aurait pas autant [à aller en vacance] les choses iraient mieux

Aleñ Toudig, 1968, Bear (dastumet gant Tangi)

'ma ket c'hoant 'h afe a-raok

[ma kə hwɑ̃n 'hɑfe ro:k]

je ne voulais pas qu'il parte

Ivona Toudig, 1934, Bear (dastumet gant Tangi)

Michel 'na lâret din 'h afe Joel d'ober

['miʃɛl na 'lɑ:r tĩn 'hɛfe 'ʒoɛl do:r]

Michel m'avait dit que Joël irait faire [les courses]

Selina Jagin, 1920, Bear (dastumet gant Tangi)

n'eus ket droed da vale gant ar re-se, ma 'h afe a-benn d'unan bennak e lazhfe anezhe

[nəs kə dwrɛt tə 'vɑ:le gɑ̃n 'reze ma 'hɛfe bɛn dyn mnɑ:g 'lɑhfe nɛ:]

il n'y a pas le droit de se promener avec [ces engins], s'il percutait quelqu'un de face il les tuerait

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

... dresañ anezhe, n'eo ket me 'h afe d'ober

[’dɾesɑ̃ nɛ: ne̞ kə me ’hɑfe do̞:ɹ]

... les dresser, ce n'est pas moi qui irait faire [lions]

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

bezañ zo tud hag ac'h afe marteze hañ

['beɑ̃ zo tyd a 'hɑfe ma'teze ɑ̃]

il y a des gens qui iraient peut-être hein

Ivet Aofred, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

se zo kaoz eñ 'h afe eve... evel mann ebet, an ti du-se, koad-tout

[ze zo ko:z hẽ̞: 'hɛfe wɛl wɛl mɑ̃n'bet ən ti: 'dye kwa't:ut]

c'est pour ça qu'elle irait [partirait] comme... comme rien du tout, la maison chez toi tout en bois

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

Met se n'eo ket drol te, peogwir a-wechoù zo moaien da boz e dorn, ha e vez rampet ha fidedoulle avat, ec'h afe ba ar stank a-walc'h, met nann nann, gouzout a ouient... gouzout a ouient en em diwall.

[mɛ ze nɛ kə 'dʁoːl te – pəgyːʁ 'we̞ʒo zo 'mwɔjən də 'boz i 'dɔːn – a ve ʁãmpə a fidœ'dule hat – 'hafe bah 'stãŋk waχ – mɛ nãn nãn – 'guːd ə ujɛŋ – guːd ə ujɛŋ nõn 'diwal]

Mais ça ce n'est pas bizarre [étonnant], puisque des fois on pouvait poser sa main et glisser, et nom d'un chien, tomber facilement dans le lavoir, mais non, elles savaient faire attention.

Plac'h, 1925, Trezelan (Bear) (dastumet gant Riwal)

ur miz fidamdoue hag ec'h afe an traoù en-dro hañ

[ə mi:s fidɑ̃m'due 'hɑfe ntrɛw ndɾo: ɑ̃]

un mois nom de dieu, et les choses fonctionneraient [tourneraient, ça dépoterait]

Frañswa ar Bihan, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

1. o vont war-draoñ emañ 2. a boñ ? (hag 'h afe ?) war-grec'h bepred ? hola ! ur pezh trakteur ruz aze, goulouioù ha traoù 1. hañ ? an trakteur ? 2. ur plato ruz

1. [vɔ̃n waʁ'dro̞w mɑ̃] 2. [a bɔ̃ - a 'gɑfe waʁ'gweh 'bopət - 'ola pes ˌtʁɑktəʁ'ʁy ahe - go'lojo a tʁɛw] 1. [ɑ̃ - ɑ̃n 'tʁɑktəʁ] 2. [ˌplato'ʁu:]

1. il descend 2. ah bon ? (et il irait ?) en haut toujours ? hola ! un gros tracteur rouge là, avec des lumières et tout 1. hein ? le tracteur ? 2. un plateau rouge

???

1. Ifig Bihan, 1915, Bear
2. Selina Jagin, 1920, Bear
(dastumet gant Tangi)

'ma ket c'hoant 'h afe a-raok

[ma kə hwɑ̃n 'hɑfe ro:k]

je ne voulais pas qu'il parte

Ivona Toudig, 1934, Bear (dastumet gant Tangi)

se zo kaoz eñ 'h afe eve... evel mann ebet, an ti du-se, koad-tout

[ze zo ko:z hẽ̞: 'hɛfe wɛl wɛl mɑ̃n'bet ən ti: 'dye kwa't:ut]

c'est pour ça qu'elle irait [partirait] comme... comme rien du tout, la maison chez toi tout en bois

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

ma gouezhfe ar c'hurun war an ti kua, hennezh... hennezh 'h afe evel euh... evel mann ebet tout

[ma ’gwefe ’hy:ryn war nti: kya hẽ̞:z hẽ̞:z ’hɛfe wɛl ə wɛl mɑ̃n’be tut]

si la foudre tombait sur la maison, elle... elle partirait comme euh... comme rien du tout

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

ur miz fidamdoue hag ec'h afe an traoù en-dro hañ

[ə mi:s fidɑ̃m’due 'hɑfe ntrɛw ndɾo: ɑ̃]

un mois nom de dieu, et les choses tourneraient [ça dépoterait]

Frañswa ar Bihan, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

n'eus ket droed da vale gant ar re-se, ma 'h afe a-benn d'unan bennak e lazhfe anezhe

[nəs kə dwrɛt tə 'vɑ:le gɑ̃n 'reze ma 'hɛfe bɛn dyn mnɑ:g 'lɑhfe nɛ:]

il n'y a pas le droit de se promener avec [ces engins], s'il percutait quelqu'un de face il les tuerait

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

aze, gwelet a rez, e oa dastumet unan ivez e bord ar mor hag e oa lâret dezhañ « taol p... taol plê mat ec'h afe... ec'h afe evel-se ken da redal e-mesk ar merc'hed »... e tispake ya, hag e flutenn gantañ da grec'h, hañ la la, gwashoc'h evit kole bras ar Roc'h

[’ɑhe gwɛ:l ə rez wa das’tyməd yn ije bɔrd’mo:r a: wa ’lɑ:rəd deɑ̃ top toplɛ mɑ:d ’hɛfe ’hɛfe vi’se ken da ’re:dəl mesk ə ’mɛrhɛt di’spɑkɛ ag i ’flytən gɑ̃tɑ̃ də kweχ hɑ̃lala ’wɑsɔh wid ə ’hwɛ:le bɾɑ:z ɾɔx]

là, tu vois, il y en avait eu un d'arrêté au bord de la mer et on lui avait dit « faites att... faites attention d'aller... de ne plus aller comme ça courir parmi les femmes [s'exhiber] »... il s'exhibait oui, avec la flute en l'air, oh la la, pire que le taureau [inséminateur] d'Ar Roc'h

Michel Talgen, 1951, Bear (dastumet gant Tangi)

ma gouezhfe ar c'hurun war an ti kua, hennezh... hennezh 'h afe evel euh... evel mann ebet tout

[ma ’gwefe ’hy:ryn war nti: kya hẽ̞:z hẽ̞:z ’hɛfe wɛl ə wɛl mɑ̃n’be tut]

si la foudre tombait sur la maison, elle... elle partirait comme euh... comme rien du tout

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

Kavet zo bet 21 frazenn.
12