Brezhoneg Bro-Vear

Klask

Kavet zo bet 39 frazenn.
12

1. Melchoneg 2. ya 1. ma za... 2. Melchon... 1. Me... Melchoneg zo bet lâr... ya... ar Velchon... ah, geo ! ar Velchoneg ! 2. Vel-, Vel-, V eo 1. ma zad zo ganet 'ba ar Velchoneg 2. 'ba ar Velchoneg 1. ya, bremañ 'h omp o lâret Melchoneg met... Pepe a lâre ordin... 2. Vel- 1. « me zo ganet 'ba ar Velchoneg » 2. Vel-, Vel- 1. Vel-

1. [mɛlˈʃɔ̃ːnək] 2. [ja] 1. [...] 2. [...] 1. [mɛ - mɛlˈʃɔ̃ːnək ... - ja - a vɛlˈʃɔ̃ːn - ... - a vɛlˈʃɔ̃ːnək] 2. [... - ... - ...] 1. [... a vɛlˈʃɔ̃ːnək] 2. [... a vɛlˈʃɔ̃ːnɛk] 1. [ja - ... mɛlˈʃɔ̃ːnək ... - ...] 2. [...] 1. [... a vɛlˈʃɔ̃ːnək] 2. [...] 1. [...]

Plouared
Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

1. Anna ar Briker, 1939, Plouared
2. Pier Tredan, 1939, Plouared
(dastumet gant Tangi)

1. ben ya, surtout pa deue koulz ar melchon prim aze 2. ah ya, neuze e vije mat ya 1. e vije mat an amann minabl

1. [bɛ̃ ˌjɑ - syɹˈtut pa ˌdœˑe̞ ˈkulz ə ˌmɛlʃɔ̃n ˈpɾym ˌɑhe̞] 2. [a ˌjɑ - ˌnœhe ˌviʒe ˈmɑːd ˌjɑ] 1. [ˌviʒe ˈmɑːd ɑ̃ˈmɑ̃n ˌminəp]

1. ben oui, surtout quand arrivait la période du trèfle primeur là 2. ah oui, alors il était bon oui 1. le beurre était particulièrement bon

1. Ivet an Du, 1937, Kaouenneg
2. Solañj Beuvan, 1949, Kawan
(dastumet gant Tangi)

hennezh zo melchon gwenn aze tu vois

[ˌhẽˑs so ˌmɛlʃɔ̃n ˈgwe̞n ˌɑhe ...]

ça c'est du trèfle blanc là tu vois

Ivoñ an Aofred, 1937, Prad (dastumet gant Tangi)

hag an alar... alternative, n'ae ket 'ba an douar pa vije fall war-lerc'h ar melchon prim, oh ma doue ! e vije laket pouez hag a-bep-sort

[a ˈnɑːləɹ - ... - ˌne kə bah ən ˈduˑaɹ pe ˌviʒe ˈfɑl waɹˌlɛɹx mɛlʃɔ̃n ˈpɹym - o ma ˈduˑe - viʒe ˌlɑkə ˈpweːz a bopˌsɔɹt]

et la charrue... alternative, elle n'allait pas dans la terre quand elle était mauvaise après le trèfle primeur, oh mon dieu ! on mettait du poids et tout

Jakez Dilinan, 1931, Kemperven (dastumet gant Tangi)

un ti soul, hag eñ a oa o chom aze, hag eñ a oa xxx ( ?) melchon, ha 'na ur machin eno ha... ni 'h ae da gerc'hat gant ar gazeg, 'h aemp da gerc'hat anezhañ, hag eñ a oa o chom aze hag e vije graet pont Iv-Mari ar Bihan dioutañ, eñ a oa e-kichen ar pont aze

[ti ˈzuːl - a ˌhẽˑ wa ˌʃo̞m ˈɑhe̞ - a ˌhẽˑ wa ? ˈmɛlʃɔ̃n - a na ˈmɑʃin ˌeˑno a - ˌnim he̞ də ˈgɛɹhɛd gɑ̃n ˈgɑːzɛk - ˌhɛm də ˈgɛɹhəd ˌneˑɑ̃ - a ˌhẽˑ wa ˌʃo̞m ˈɑhe̞ a viʒe ˌgwɛd pɔ̃n iˌmɑˑɹi ˈbiˑən ˌdɔ̃tɑ̃ - ˌhẽˑ wa ˌkiʃən ˈpɔ̃n ˌɑˑe̞]

une maison de chaume, et il habitait là, et il était xxx ( ?) de trèfles, et il avait une machine là-bas et... nous allions en chercher avec le cheval, nous allions le chercher, et il habitait là et on l'appelait le pont de Yves-Marie Le Bihan, lui était à côté du pont là

??? Lannbaeron

Frañsoa Mengi, 1937, Lannbaeron (dastumet gant Tangi)

ha me 'meus klevet komz « melchon » deus honnezh hañ ha eñ a vije laket a-wechoù d'ober bordurennoù

[a me mœs 'klɛwɛt kɔ̃ms 'mɛlʃɔ̃n dəs hɔ̞̃:z ɑ̃ a hẽ̞: viʒe 'lɑkə 'we:ʒo do̞:ɹ bɔɹdy'ɹeno]

et j'ai entendu dire « trèfle » pour celle-là hein et on la mettait parfois pour faire des bordures [oxalis articulata]

Janed Merrien, 1936, Bear (dastumet gant Tangi)

un tamm melchon

[tɑ̃m 'mɛlʃɔ̃n]

un peu de salade [litt. trèfle]

Dominik Baodour, 1965, Bear (dastumet gant Tangi)

« Kazh laer » a ran-me deus Castaner, hag egile a ran « Melchon » dioutañ, Mélenchon

[gaz'lɛ:ʁ ʁɑ̃ me dəs kɑstə'nɛʁ gaz'lɛ:ʁ ag e'gi:le ʁɑ̃ 'mɛlʃɔ̃n dɔ̃tɑ̃ melɑ̃ʃɔ̃]

« chat voleur » que j'appelle Castaner, et l'autre je l'appelle « trèfle », Mélenchon

Solañj Beuvan, 1949, Kawan (dastumet gant Tangi)

un astez melchon eo

['nɑstəz 'mɛlʃɔ̃n e̞]

c'est une espèce de trèfle

Janed Merrien, 1936, Bear (dastumet gant Tangi)

ha pa vez kouchet un tamm evel gwechall war-lerc'h ar melchon aze, pa vije diaoulet, ma vije sec'h, e klevez anezhe o strinkat aze hag a-wechoù pa 'tije graet memes div eur labour aze gant eu... ma vije arri (berr ar c'hof ?) ha neuze e vije uzet-libr, ne chome ket al loaioù... « loaioù an diaoul » kwa a vez lâret eu... ne choment ket en o flas, a-benn neuze e vije uzet un toullad, tout, ar bouton hag ar boulon ha tout, pa vije sec'h evel-se e tomment kwa ha primoc'h-se 'h uzent ivez kwa

[a pe ve 'kuʃət tɑ̃m wɛl gwe'ʒɑl waɹ'lɛɹh 'mɛlʃɔ̃n 'ɑ:he pe viʒe 'tjo̞wləd ma viʒe zeh 'glɛwɛz nɛ: 'stɾiŋcəd 'ɑ:he a 'we:ʒo pe tiʒe gwɛd 'mɛməs 'di:vəɹ 'lɑ:buɹ 'ɑ:he gɑ̃n ə ma viʒe ɑj bɛɹ ho:f a 'nœ:he viʒe ˌy:zədˈlip ʃo̞ˈme kə 'lwɑjo 'lwɑjo djo̞wl kwa ve lɑ:d ə ʃo̞'mɛɲ cə no vlɑs bɛn 'nœ:e viʒe 'y:zə 'ntulət tut 'butɔ̃n a 'bu:lɔ̃n a tut 'ɑ:he pe viʒe zex və'se 'do̞mɛɲ kwa a 'pɾymɔh ze 'hy:zɛɲ ie kwa]

et quand c'était tassé un peu comme autrefois après le trêfle là, quand on hersait, si c'était sec, tu les entendais gicler [cailloux] là et parfois quand tu avais fait même deux heures de travail là avec euh... si xxx ( ?) et alors complètement usé, les cuillères ne restaient pas... « les cuillères de l'extirpateur » quoi qu'on dit euh... elles ne restaient pas en place, pour alors il y en avait plusieurs d'usées, entièrement, le bouton et le boulon et tout, quand c'était sec comme ça elles chauffaient quoi et elles s'usaient plus vite aussi quoi

???

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

ha d'ar c'houlz-se ne vije ket douar lañs kwa, war-lerc'h melchon e vije laket eu... betrabez pe un dra bennaket eu... ordin, pa ne vez ket nemeur a douar e vez oblijet d'implijañ anezhe tout kwa

[a də 'huls:e viʒe kə 'du:aɹ lɑ̃:s kwa waɹ'lɛɹh 'mɛlʃɔ̃n viʒe 'lɑkəd ə be'tɾɑ:bəs pe dɾɑ 'mnɑkəd ə ɔɹ'di:n pe ve kə mœ:ɹ 'du:aɹ ve o'bli:ʒəd dim'pli:ɑ̃ nɛ: tut kwa]

et à cette époque-là il n'y avait pas de terre d'avance quoi, après le trèfle on mettait euh... des betteraves ou quelque chose euh... toujours, quand il n'y a guère de terre on est obligé de toutes les utiliser quoi

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

boulloù du ya, a vije graet deus hennezh ya, eñ a vije e-mesk an had melchon gwechall kwa

['bulo dy: ja viʒe gwɛt təs hẽ̞:z ja hẽ̞: viʒe mesk ən hɑt 'mɛlʃɔ̃n gwe'ʒɑl kwa]

les (boules noires?) oui, on appelait celui-là comme ça oui, il était parmi les graines de trèfle autrefois quoi

???

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

inkomprenabl e oa, evel had melchon aze, koulskoude melchon zo munud munud ha bepred zo moaien da...

[iŋkɔ̃m'pɹe:nɑb wa wɛl hɑt 'mɛlʃɔ̃n 'ɑ:he kus'ku:de 'mɛlʃɔ̃n zo 'my:nyd 'my:nyd a 'bopəd zo 'mojən də]

c'était incroyable comme les graines de trèfle là, pourtant les trèfles sont tout petits et toujours est-il qu'on peut...

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

an had melchon, an had melchon eu... ruz pe had melchon ar vro evel e vije graet aze a-raok d'ober foenn, ar re-se na vije ket nemet bloaz-ha-bloaz kwa, peotramant e vije ezhomm da gaout anezhañ 'ba eu... lec'h n'arrie ket da welet... santet deus an heol na mann ebet kwa, se zo kurius, an hadoù bihan-se

[nɑt 'mɛlʃɔ̃n nɑt 'mɛlʃɔ̃n ə ɹy: pe hat 'mɛlʃɔ̃n vɹo: wɛl viʒe gwɛd 'ɑ:he ɹo:k to̞:ɹ vwɛn ɹee viʒe kə mɛ ˌblɑa'blɑ: kwa 'tɑ̃mɑ̃n viʒe e:m də gɑ:d neɑ̃ bah ə le̞h na'je kət tə 'we̞:lət 'zɑ̃ntət təz 'nɛwɔl na mɑ̃n bet kwa ze zo ki'ɹy:z 'nɑtʃo 'bi:ən ze]

la semence de trèfle, la semence de trèfle euh... rouge ou la semence de trèfle violet comme on faisait là avant pour faire le foin, ceux-là n'étaient [bons] qu'une année sur l'autre quoi, sinon il fallait l'avoir dans euh... là où il n'arrivait à voir... au contact du soleil ni rien quoi, c'est curieux, ces petites semences-là

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

melchon machin

['mɛlʃɔ̃n ma'ʃi:n]

le trèfle machin [oxalis]

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

tout e kefiont evel e vez lâret kwa, ar melchon bihan aze zo kont memes tra kwa, ar yeot e welez anezhe o vrankañ evel e vez lâret eu...

[tut ə 'ge:vjɛɲ wɛl ve lɑ:t kwa 'mɛlʃɔ̃n 'bi:ən 'ɑ:he zo kɔ̃n mɔ̃s'tɾɑ kwa 'jɛwɔd 'we̞:le̞z nɛ: 'vɹɑ̃ŋkɑ̃ wɛl ve lɑ:d ə]

elles font toutes des souches comme on dit quoi, les petits trèfles là c'est pareil quoi, les herbes tu les voies ramifier comme on dit quoi euh...

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

an had melchon, an had melchon eu... ruz pe had melchon ar vro evel e vije graet aze a-raok d'ober foenn, ar re-se na vije ket nemet bloaz-ha-bloaz kwa, peotramant e vije ezhomm da gaout anezhañ 'ba eu... lec'h n'arrie ket da welet... santet deus an heol na mann ebet kwa, se zo kurius, an hadoù bihan-se

[nɑt 'mɛlʃɔ̃n nɑt 'mɛlʃɔ̃n ə ɹy: pe hat 'mɛlʃɔ̃n vɹo: wɛl viʒe gwɛd 'ɑ:he ɹo:k to̞:ɹ vwɛn ɹee viʒe kə mɛ ˌblɑa'blɑ: kwa 'tɑ̃mɑ̃n viʒe e:m də gɑ:d neɑ̃ bah ə le̞h na'je kət tə 'we̞:lət 'zɑ̃ntət təz 'nɛwɔl na mɑ̃n bet kwa ze zo ki'ɹy:z 'nɑtʃo 'bi:ən ze]

la semence de trèfle, la semence de trèfle euh... rouge ou la semence de trèfle violet comme on faisait là avant pour faire le foin, ceux-là n'étaient [bons] qu'une année sur l'autre quoi, sinon il fallait l'avoir dans euh... là où il n'arrivait à voir... au contact du soleil ni rien quoi, c'est curieux, ces petites semences-là

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

melchon-gad

mèlcho-n gat

[mɛlʃon gat]

trèfle sauvage

Herve Seubil : melchon-gad : trèfle blanc nain

Ifig Bihan, 1915, Bear (dastumet gant Julien)

melchon-bro

mèlcho-n vro

[mɛlʃon vʁo]

trèfle violet

Herve Seubil : melchon-gad : trèfle violet

Ifig Bihan, 1915, Bear (dastumet gant Julien)

melchon ruz

mèlchon ru

[mɛlʃon ʁy]

trèfle incarnat

Yves Pichouron, 1926, Bear (dastumet gant Julien)

Kavet zo bet 39 frazenn.
12