Brezhoneg Bro-Vear

Klask

« c'hleuzioù »

Frazennoù kavet : 35

Pajennoù : 1 2

👂 🔗 1. goût a rez petra a oa ar boued da klujiri ? eo ar merion, peogwir e rae... e vije merion 'ba ar c'hleuzioù aze evel-se, ha klujiri a vije klevet deus an noz aze, « pirwig ! pirwig ! pirwig ! », bremañ 'vez klevet mann ebet ken, n'eus hini ebet ken ! 2. nann 'vat ! 'vez ket gwelet... 1. ampoezonet int tout

1. [... - ... ˈme̞ˑɣjɔ̃n - ... - ... ˈme̞ˑɣjɔ̃n ... - ...] 2. [...] 1. [...]

1. tu sais ce qui constitue la nourriture des perdrix ? ce sont les fourmis, puisqu'elles font... il y avait des fourmis sur la talus là, et on entendait les perdrix la nuit là, « pirwic ! pirwic ! pirwic ! », maintenant on entend plus rien, il n'y en a plus aucune ! 2. mais non ! on n'en voit... 1. elles sont toutes empoisonnées

Gant :
– Jañ ar Brigand, ganet e 1939 e Bear, o chom e Koadaskorn, tud bet ganet e Treglañviz / Plouizi.
– Anna Jolu, ganet e 1936 e Koadaskorn, o chom e Koadaskorn, tud bet ganet e Mantallod / Ploueg-Pontrev.

Dastumer : Tangi
👂 🔗 ah, ya ! ya ! ya ! 'ba ar c'hleuzioù e vije kavet eu... merien aze, c'hoazh e vije eu... o tispeliat eu... pluskoù raden ha traoù aze, pejoù merien aze, e vije... a-wechoù e vije 'ba toulloù-kirri, pe 'ba ur c'hleuz bennaket, 'ba ur c'hleuz, ur c'hleuz creux aze, e raent ur pezh neizh aze

[a ˌjɑ ˌjɑ ˌjɑ - ma ˈhlœ̃jo ˌviʃe ˈkɑd ə - ˈmɛˑɣjən ˌɑhe - ˌhwɑ viʃe ə - tisˈpɛjəd ə - ˌplysko ˈɣɑˑn a ˈtɾɛw ˌɑhe - ˌpeˑʒo ˈmɛˑɣjən ˌɑhe - ˌviʃe ˈweˑʒo ˌviˑʒe ba ˌtuloˈkiɣi - pe ma ˈhlœ̃ˑ bəˈnɑkət - ma ˈhlœ̃ˑ - ˈhlœ̃ˑ ... ˌɑhe - ɣɛɲ ˌpeˑz ˈeˑz ˌɑhe]

ah, oui ! oui ! oui ! dans les talus on trouvait euh... des fourmis là, encore qu'elles étaient euh... en train de peler euh... des écorces de fougères et tout là, de grosses fourmis là, c'était... parfois il y en avait dans les entrées de champ, ou dans un talus quelconque, dans un talus, un talus creux là, elles faisaient une grosse fourmilière là

Gant : Michel Talgen, ganet e 1951 e Plûned, o chom e Bear, tud bet ganet e Plûned.
Brezhoneg brav ha distaget evel tud kozh-kozh, distummañ a ra geriennoù avat.

Dastumer : Tangi
👂 🔗 person Rospez, met eno bepred pa oamp arri emezañ, ti berson Rospez, 'rae ket nemet rost, ha fidedoue 'vat ! ingal zo ! goude neuze e oamp... tremenet ar bar deus... Katig aze, e oamp bet da Sant... e oamp bet da Sant-Telar, person Sant-Telar 'rae ket nemet... 'rae ket nemet teil, 'na kaset ur (c'horvad ?) teil d'Armand Lamper, ken 'rae ket nemet lampat dreist ar girjer, dreist ar c'hleuzioù, (o tegas ?)... loustoni dezhañ, hag e oa... ma oa gwir ! ha goude, person Plûned 'rae ket nemet butunat, hag eu... person Kawan 'rae ket nemet kac'hat neuze

[ˌpɛꝛsɔ̃n ˈɣɔspəs - mɛd ˌeˑno ˈbopə pə wɑ̃m ˌɑj ˈmeˑɑ̃ - ti ˌbɛꝛsɔ̃n ˈɣɔspəs ˌɣɛ kə ˌmɛ ˈɣɔst - a fidəˈduˑe ha - ˈiŋgal zo - ˌguˑde ˌnœhe wɑ̃m - tɣeˈmeˑnə ˈbɑˑꝛ des - ˈkɑtiɟ ˌɑhe - wɑ̃m ˌbed də zɑ̃ - wɑ̃m ˌbed də zɑ̃ˈteˑləꝛ - ˌpɛꝛsɔ̃n zɑ̃ˈteˑləꝛ ˌɣɛ kə ˌmɛ - ˌɣɛ kə ˌmɛ ˈte̞ʎ - na ˈkɑsə ˈhɔꝛvə ˈte̞ʎ daꝛmɑ̃ ˈlɑ̃mpəɣ - ken ˌɣɛ kə ˌmɛ ˈlɑ̃mpəd ˌdɣɛjst ə ˈgɣiˑʒəꝛ - ˌdɣɛjst ə ˈhlœ̃jo - ˈhɛsət - lu’sɔ̃ˑni ˈdeˑɑ̃ - a wa - ma wa ˈgwiˑꝛ - a ˌguˑde - ˌpɛꝛsɔ̃n ˈplyˑnəd ˌɣɛ kə ˌmɛ byˈtyˑnət - ag ə - ˌpɛꝛsɔ̃n ˈkɑwən ˌɣɛ kə ˌmɛ ˈkɑhə ˌnœhe]

le curé de Rospez, mais là-bas toujours quand nous y étions arrivés, chez le curé de Rospez, il ne fait que du brûlé, et mais bon sang ! peu importe ! après alors nous avions... passé le bar de... Katig là, nous avions été à Sant... nous avions été à Sant-Telar, le curé de Sant-Telar ne faisait que... ne faisait que du fumier, il avait amené une (ventrée ?) de fumier à Armand Lamper, tellement qu'il ne faisait que sauter par-dessus les talus, par-dessus les talus, lui (amenant ?)... de la saleté, et il y avait... si c'était vrai ! et après, le curé de Plûned ne faisait que fumer, et euh... le curé de Kawan ne faisait que chier alors

???

Gant : Michel Talgen, ganet e 1951 e Plûned, o chom e Bear, tud bet ganet e Plûned.
Brezhoneg brav ha distaget evel tud kozh-kozh, distummañ a ra geriennoù avat.

Dastumer : Tangi
👂 🔗 Koad ar C'hleuzioù, posupl e vez 'vat, klev... klevet 'meus, klevet 'meus met Koad ar C'hleuzioù zo e-kichen petra neuze ?

[ˌkwɑd ə ˈhlœ̃jo - ˈposyb ve hat - ˌklɛw ˌklɛwɛ møs - ˌklɛwɛ møs mɛ ˌkwɑd ə ˈhlœ̃jo he̞ ˌkiʃən ˌpɹɑ ˌnœhe]

Koad ar C'hleuzioù, c'est possible, enten... j'ai entendu, j'ai entendu mais Koad ar C'hleuzioù c'est à côté de quoi alors ?

Pederneg

Gant : Frañsoaz Kallag, ganet e 1936 e Pederneg, o chom e Pederneg, tud bet ganet e Pederneg.

Dastumer : Tangi
👂 🔗 Koad Kleuzioù, Koad Kleuzioù, Koad Kleuzioù plutôt, Kleuzioù, ya, ya, Koad Kleuzioù, ha zo... attends... gortoz ya... ha n'onn ket hag-eñ n'eo ket Koad ar C'hleuzioù aze, kar 'ba... 'ba Louergad zo Koad Kleuzioù, Koad... ar C'hleuzioù ya, kastell ar C'hleuzioù ya, Koad ar C'hleuzioù kentoc'h, me a gleve anezhe o komz deus Koad ar C'hleuzioù

[kwɑt ˈklœːʒo - kwɑt ˈklœːʒo - kwɑt ˈklœːʒo ... ˈklœːʒo - ja ja kwɑt ˈklœːʒo - a zo ... ˈgɔto̞z ja - a ˌnɔ̃ kə gẽ ˌne̞ kə kwɑt ˈhlœ̃jo ˌɑhe - kaɹ ba ba luˈɛɹgad zo kwɑt ˈklœːzju - ˌkwɑt - ˈhlœ̃jo ja - ˌkɑstəl ˈhlœ̃jo ja - kwɑt ˈhlœ̃jo ˈkentɔx - me ˌgle̞we̞ ˌne̞ ˈkɔ̃mz dəs kwɑt ˈhlœ̃jo]

Koad Kleuzioù, Koad Kleuzioù, Koad Kleuzioù plutôt, Kleuzioù, oui, oui, Koad Kleuzioù, et il y a... attends... attends oui... et je ne sais pas si ce n'est pas Koad ar C'hleuzioù là, car à... à Louergad il y a Koad Kleuzioù, Koad... ar C'hleuzioù oui, le château d'ar C'hleuzioù oui, Koad ar C'hleuzioù plutôt, moi je les entendais parler de Koad ar C'hleuzioù

Pederneg

Gant : Ifig ar Blevenneg, ganet e 1939 e Pederneg, o chom e Bear, tud bet ganet e Pederneg/Bear.

Dastumer : Tangi
👂 🔗 ha me a anavez ur gamaradez aze e-giz-se, Terez an Intem, deus eu... deus eu... deus ar C'hleuzioù, bet savet 'ba ar C'hleuzioù 'ba... 'ba eu... Louergad du-hont, 'ba Sant-Telar

[a me ˈhɑ̃nve ˌɑhe ə gɑ̃maˈɹɑːdəz ˌɑhe ’gise - teɹɛz ˈnintɛm - dœz ə dœz ə - dœs ˈhlœ̃ɲo - be ˈzɑwə bah ˈhlœ̃ɲo bah bah ə - luˈɛɹgat ˈtyˑən - ba zɑ̃ˈteːləɹ]

et moi je connais une copine là même, Thérèse Intem, de euh... de euh... de ar C'hleuzioù, ayant été élevée à ar C'hleuzioù à... à euh... Louergad là-bas, à Sant-Telar

Louergad

Gant : Ifig ar Blevenneg, ganet e 1939 e Pederneg, o chom e Bear, tud bet ganet e Pederneg/Bear.

Dastumer : Tangi
👂 🔗 1. an Normandi 2. Park Norman... an Normandi zo aze 'ba eu... 1. ya, ya 2. izeloc'h evit Le Cleuzioù aze, ya, ya 1. ivez, ya (T. : ar C'hleuzioù ?) ar C'hleuzioù ya, ar C'hleuzioù zo a-raok ha goude emañ an Normandi, ya 2. ya, 'ba an traoñ a-raok arriet...

1. [nɔɹˈmɑ̃ndi] 2. [ˌpɑɹg nɔɹˈmɑ̃n - nɔɹˈmɑ̃ndi zo ˌɑhe bah ə] 1. [ja ja] 2. [iˈze̞lɔx wit ... ˌɑhe - ja - ja] 1. [ˌiˑe ja - ˈhlœ̃jo ja - ˈhlœ̃jo zo ˌɾo̞ˑg a ˈguːde mɑ̃ nɔɹˈmɑ̃ndi - ja] 2. [ja bah ˈtɹo̞w ˌɹo̞ˑg ˈɑjəd]

1. an Normandi 2. Park Norman... an Normandi c'est là à euh... 1. oui, oui 2. plus bas que Le Cleuzioù là, oui, oui 1. aussi, oui (T. : ar C'hleuzioù ?) ar C'hleuzioù oui, ar C'hleuzioù est avant et après c'est an Normandi, oui 2. oui, en bas avant d'arriver...

Louergad

Gant :
– Frañswa Aofred, ganet e 1930 e Louergad, o chom e Louergad, marvet e 2024, tud bet ganet e Treglañviz / Louergad.
– Jan ar C'horveg, ganet e 1939 e Louergad, o chom e Louergad, tud bet ganet e Louergad.

Dastumer : Tangi
👂 🔗 ya 'vat, ar C'hleuzioù a vez lâret, ar C'hleuzioù, ar C'hleuzioù, ar C'hleuzioù ya

[ja ha - ˈhlœ̃jo ve ˈlɑːt - ˈhlœ̃jo - ˈhlœ̃jo - ˈhlœ̃jo ja]

mais oui, ar C'hleuzioù qu'on dit, ar C'hleuzioù, ar C'hleuzioù, ar C'hleuzioù oui

Louergad

Gant : Remond ar Bras, ganet e 1934 e Louergad (Sant Eler), o chom e Louergad (Sant Eler), tud bet ganet e Tregrom.

Dastumer : Tangi
👂 🔗 ar C'hleuzioù pe ar C'hleuzioù, al Larje, al Larje, al Larje ya

[ə ˈhlœ̃jo pe ˈhlœ̃jo - ˈlɑɹʒe - ˈlɑɹʒe - ˈlɑɹʒe ja]

ar C'hleuzioù ou ar C'hleuzioù, al Larje, al Larje, al Larje oui

Louergad

Gant : Remond ar Bras, ganet e 1934 e Louergad (Sant Eler), o chom e Louergad (Sant Eler), tud bet ganet e Tregrom.

Dastumer : Tangi
👂 🔗 n'out ket bet 'ba ar C'hleuzioù-se ?

[ˌnu kə ˌbe bah ˈhlœ̃jo ze]

tu n'as pas été à ar C'hleuzioù ?

Louergad

Gant : Remond ar Bras, ganet e 1934 e Louergad (Sant Eler), o chom e Louergad (Sant Eler), tud bet ganet e Tregrom.

Dastumer : Tangi
👂 🔗 Ar C'hleuzioù

[ˈhlœ̃ju]

Louergad

Gant : Genevière Jean, o chom e Louergad, tud bet ganet e Normandi / Pederneg.

Dastumer : Tangi
👂 🔗 ha person Plûned ne ra ket nemet butunat ; person Tonkedeg ne ra ket nemet redal ; ha person Kawan ne ra ket nemet kac'hat ; ha person Lannuon ne ra ket nemet xxx ( ?) ; ha person Tregrom ne ra ket nemet brammat ; hag eu... person Plouared ne ra ket nemet arat ; ha person Sant-Telar, eñ ne ra ket nemet (teil ?) ha 'na kaset (ur c'horvad teil ?) da Armand Lamper ; met Armand Lamper ne rae ket nemet lampat ; ha dreist ar c'hleuzioù, ha dreist ar c'hleuzioù ; ha person Bear... ha person Bear ne ra ket nemet per ; ha eñ a rae mad d'an dud peogwir e karge o c'hof dezhe ; met kement ha achuiñ, achuiñ deoc'h e oa personioù ; ha person ar C'houer... n'on ket kat... C'houerc'had, eno e ne oa ket nemet ar Werc'hez ; ha person Lanvaeleg, eno fidedoue ne oa ket nemet ur beleg

[a ’pɛʁsɔ̃n ’ply:nət ʁa kə mɛ by’ty:nət - ’pɛʁsɔ̃n tɔ̃’ke:dəg ʁa kə mɛ ’ɾe:dəl - a ’pɛʁsɔ̃n ’kɑwɑ̃n ʁa kə mɛ ’kɑ:hat - a ’pɛʁsɔ̃n la’ny:ɔ̃n ʁa ka mə ’ly:ən - a ’pɛʁsɔ̃n tɾe’gɾɔm ʁa ka mɛ ’bɾo̞mət - ag ə ’pɛʁsɔ̃n plu’ɑ:ɾət ɾa kəd mɛd ’ɑ:ɾət - a ’pɛʁsɔ̃n zɑ̃’te:ləɾ hẽ̞: ʁa kə mɛ tɛl a na ’kɑsət ’hɔʁvə tɛl da ’ɑʁmɑ̃ ’lɑ̃pɛʁ mɛ ’ɑʁmɑ̃ ’lɑ̃pəɾ ɾɛ kə mɛ ’lɑ̃mpət a dɾɛjst ə ’hlœ̃jo a dɾɛjst ə ’hlœ̃jo - a ’pɛʁsɔ̃n be:ʁ a ’pɛʁsɔ̃n be:ʁ ɾa kə mɛ pe:ɾ a hẽ̞: ʁɛ mɑ:d dɑ̃n dyt pə’gu:ʁ ’gɑʁgɛ o ho:v dɛ: - mɛ kemn ta a’ʃy:ĩ a’ʃy:ĩ dɛx e wa pɛʁ’sɔ̃ɲo - a ’pɛʁsɔ̃n hwɛ nɔ̃ kə kat tə ’hwɛ:hət ’e:no wa kə mɛ ’wɛʁhəs ’pɛʁsɔ̃n ’hwɛ:hət ’e:no wa kə mɛ ’wɛʁhəs - a ’pɛʁsɔ̃n lɑ̃’velək ’e:no fidə’du:e wa kə mɛ ’bɛlək]

et le curé de Plûned ne fait que fumer ; et le curé de Tonkedeg ne fait que courir ; et le curé de Kawan ne fait que chier ; et le curé de Lannuon ne fait que xxx ( ?) ; et le curé de Tregrom ne fait que péter ; et euh... le curé de Plouared ne fait que labourer ; et le curé de Sant-Telar, lui il ne fait que (du fumier ?) et il avait apporté (une quantité de fumier ?) à Armand Lamper ; mais Armand lamper ne fait que sauter ; et par-dessus les talus et par-dessus les talus ; et le curé de Bear, et le curé de Bear il ne fait que des poires ; et lui profitait aux gens puisqu'ils leur remplissait le ventre ; mais tant qu'à finir, finir pour vous, il y avait des curés ; et le curé de C'houer... je ne peux pas... C'houerc'had, là-bas il n'y avait que la Vierge ; et le curé de Lanvaeleg, là-bas bon sang il n'y avait qu'un prêtre

Gant : Michel Talgen, ganet e 1951 e Plûned, o chom e Bear, tud bet ganet e Plûned.
Brezhoneg brav ha distaget evel tud kozh-kozh, distummañ a ra geriennoù avat.

Dastumer : Tangi
👂 🔗 lec'h e vije e vije reoù vat, « amañ emezañ an hentoù zo... zo en etat vat, ar c'hleuzioù emezañ zo dic'harzhet »

[le̞h viʃe viʃe ʁew vɑ:d ’ɑ̃mɑ̃ meɑ̃ ə ’nɛ̃ʃo zo zo ’netə vɑ:d ə ’hlœ̃:jo meɑ̃ zo di’hɑʁzət]

là où il était c'était des bons [cantonniers], « ici disait-il les routes sont... sont dans un bon état, les talus sont débroussaillés »

Gant : Pier Gotie, ganet e 1938 e Plûned, o chom e Plûned, tud bet ganet e Plûned, Kawan.

Dastumer : Tangi
👂 🔗 d'ar c'houlz-se e veze deliaouet, deliaouet e bord ar c'hleuzioù d'ober... d'ober temz e-pad... e-pad ar goañv

[də 'huls:e viʒe dɛ'ʎo̞:ət dɛ'ʎo̞:ə bɔʁd 'hlœ̃jo do̞:ʁ do̞:ʁ tɛms pad pad 'gu:ɑ̃]

à cette époque-là on ramassait les feuilles, on ramassait les feuilles au bord des talus pour faire... pour faire de l'engrais pendant... pendant l'hiver

Gant : Roje Dollo, ganet e 1932 e Bear, o chom e Bear, marvet e 2019, tud bet ganet e Bear / Bear.
Selaou a ra an abadennoù brezhonek er radio.

Dastumer : Tangi
👂 🔗 dic'harzhañ e bord ar c'hleuzioù

[di’hɑrʒɑ̃ bɔr ’hlœ̃jo]

débroussailler au bord des talus

Gant : Aleñ Toudig, ganet e 1968 e Bear, o chom e Bear, tud bet ganet e / Plûned.

Dastumer : Tangi
👂 🔗 evit ober... dic'harzhañ ar c'hleuzioù

[di’hɑrzɑ̃ ’hlœ̃jo]

pour faire... débroussailler les talus

Gant : Aleñ Toudig, ganet e 1968 e Bear, o chom e Bear, tud bet ganet e / Plûned.

Dastumer : Tangi
👂 🔗 bepred 'na un itrik (?) bennaket kwa euh... evel... fin, ar c'hleuzioù d'ar c'houlz-se a veze derc'het muioc'h evit e vezont bremañ

['bopəd na ən 'itɾik bə'nɑkət kwa ə wɛl fin ə 'hlœ̃jo də 'huls:e viʒe 'dɛʁhɛt 'my:ɔh wid vɛɲ gwɛd 'bomɑ̃]

toujours est-il qu'il avait un (intérêt ?) quelconque quoi euh... comme... enfin, les talus à cette époque-là étaient entretenus davantage qu'ils ne le sont maintenant

???

Gant : Lusieñ Minous, ganet e 1926 e Brelidi, o chom e Bear, marvet e 2024, tud bet ganet e Sant Laorañs / Koadaskorn.

Dastumer : Tangi
🔗 Ar c'hleuzioù 'neus skouarnioù.

Hlin-yo neus skèrnyo.

[hlɛ̃jo nøs skɛʁnjo]

Les talus ont des oreilles. [Les murs ont des oreilles. ]

Petit florigène des proverbes breton Coop Breizh Lukian Kergoat page 25 : Ar c'hleuzioù 'neus diskouarn. Les talus ont des oreilles.

Gant : Yves Pichouron, ganet e 1926, o chom e Bear.

Dastumer : Julien
🔗 E-mesk an ed, war ar c'hleuzioù.

[mesk 'ne:d waʁ -hlɛ̃jo]

Parmi le blé, sur les talus. [ravenelle]

Gant : Ifig ar Bihan, ganet e 1915 e Bear, o chom e Bear, marvet e 2012, tud bet ganet e Bear /.

Dastumer : Julien
👂 🔗 ha neuze en-dro d'ar parkeier 'ba ar menajoù a reomp ivez, pa vez dornet euh war-lerc'h an ed aze, war-lerc'h an eost aze e vez lakeet euh prop ar c'hleuzioù, hag evel-se e vez graet ar c'hirzhier tout

[a ’nœɛ dro də par’kɛjər bar me’nɑ:ʒo rɑ̃m ’iə pe ve ’dɔrnəd ə war’lɛrh ne:d ’ɑhɛ war’lɛrh nɛst ’ɑhɛ ve la’keɛd ə prɔp ’hlœ̃jo a visɛ ve gwɛ ’hirʒjɛr tut]

et alors autour des champs dans les fermes nous faisons aussi, quand on fait le battage, après le blé là, après la moisson là, on met propre les talus, et comme ça on fait toutes les talus

Gant : Aleñ Toudig, ganet e 1968 e Bear, o chom e Bear, tud bet ganet e / Plûned.

Dastumer : Tangi

Pajennoù : 1 2