Brezhoneg Bro-Vear

Brezhoneg > Galleg

a-benn

Stummioù : a-benn ;

a-benn bên [bɛn]
prép. : °a-benn ur miz, dans un mois
conj. sub. : °a-benn 'mo fin, quand j'aurai fini

Gwelet an temoù A-benn, A-benn ur bloaz ha A-benn + niver + miz

pour

Ha deus noz, deus noz, a-benn seizh eur 'nije fin e labour hañ.

A deuz nos, deu nos, bènn sèiz eur nijé fin i labour añ.

Et le soir, pour sept heures il avait fini son travail.

Plac'h, 1946, Pederneg (dastumet gant Riwal)

C'hwec'h eur, c'hwec'h eur hanter, a-benn seizh eur ordin e vije ar machin da c'horo o tont en-dro heñ. A-benn eizh eur, eizh eur hanter e vije fin da c'horo.

hwèh eur, hwèh eur anter, bènn sèiz eur ordin vijé machin de horo ton dro eñ. Bènn èiz eur, èiz eur anter vijé fin da horo.

La machine de traite était en marche pour six heures, six heures et demie, sept heures. Pour huit heures, huit heures et demie, la traite était terminée.

Plac'h, 1946, Pederneg (dastumet gant Riwal)

Ha feiz, goude a-benn daou pe dri devezh, un toullad deizioù goude neuze, 'ma tennet e bañsamant dezhañ.

A fé goudé, bènn dow pé dri déwes, 'n toullet têio goudé, ma tènned i bañsaman déañ.

Et deux ou trois jours après, quelques jours après, je lui avais retiré son pansement.

Plac'h, 1925, Trezelan (Bear) (dastumet gant Riwal)

ha me o tapout ur pezh hini paotr, lakat anezhi 'ba... e-mesk ar me... 'ba tom... 'ba euh... ar c'horadenn merien aze, a-benn an noz ne oa ket nemet relegoù xxx (?), tout ya, tout 'da... 'da... 'da debret anezhi, ne oa ket manet nemet euh... re... an eskern... n'eo ket, n'eo ket... me a oar petra int

[a me ’tɑpə pe’si:ni po̞t ’lɑkə nɛj bah mesk ə mɛ ban tom bah ə hoʁɑn mɛ’ʁjɛn ’ɑe bɛn nɔ̃:z wa kə mɛ ʁe’le:go ? tut ja tud da da da ’dɛ:bə nɛj wa kə ’mɑ̃:nəd mɛd ə ʁe ’ne̞skɛʁn nɛ kə nɛ kə me wɑ:ʁ pɹɑ hiɲ]

et moi de prendre une grosse [couleuvre], la mettre dans... au milieu des four... dans euh... la fourmilière là, pour le soir il n'était resté que les restes, tout oui, elles l'avaient... avaient... avaient mangée entièrement, il n'était resté que euh... les res... les os... ce n'est pas, ce n'est pas... je ne sais pas ce que c'est

???

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

met goude a-benn ar bloaz war-lerc'h, lañsadennoù adarre, hag e voutent adarre

[mɛ ’gu:de bɛn blɑ war’lɛrh ə lɑ̃sa’deno ə’dɑe a ’vutɛɲ ’dɑe]

mais après l'année suivante, des pousses de nouveaux [branches ayant été coupées au ras], elles poussaient de nouveaux

Michel Talgen, 1951, Bear (dastumet gant Tangi)

Arri a ray tu bennaket a-benn noz... kar karzhañ a ra !

[aj ʁɛj ty 'mnakə bɛn 'nɔ̃ːs kaʁ ˈkaʁzɑ̃ ʁa]

Il arrivera quelque part pour ce soir car il file !

[en voiture] 

Paotr, 1951, Bear (dastumet gant Julien)

(Ur bannac'h glav a zo bet.) Ur bannac'h bihan ya, anons e reont hañ, anons e reont a-benn arc'hoazh hag an deiz war-lerc'h a rafe (?) glav. (Ah ya ?) Ha goude fin sizhun brav adarre. Met dec'h a oa anonset glav hag a oa chomet brav gwelet a rez.

[bɔh ˈpiən ja aˈnɔ̃s ʁɛɲ ɑ̃ aˈnɔ̃s ʁɛɲ bɛn aˈwɑs a de wa lɛʁh ˈʁafe glɑw – a ˈgude fin zyn bɾɑːw ˈɑe mɛ deχ wa aˈnɔ̃sə glɑw a wa ˈʃomə bɾɑw gwɛs]

(Il y a eu un peu de pluie.) Un peu de pluie oui, ils annoncent hein, ils annoncent de la pluie pour demain et après demain. Et après en fin de semaine [ils annoncent] beau de nouveau. Mais hier ils ont annoncé de la pluie et il a fait beau tu vois.

Paotr, 1951, Bear (dastumet gant Julien)

a-benn e lâre se

[bɛn 'lɑ:rɛ ze]

pour aller jusqu'à dire ça

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

Gwelet frazennoù all...

quand

Ha hennezh ne sava ket abred hañ, hennezh a vez eizh eur a-benn e vez o tremen.

A heñ sava ked abréd añ, heñ vé èiz eur bènn vé trémen.

Et lui il ne se lève pas tôt, il est huit heures quand il passe.

Plac'h, 1946, Pederneg (dastumet gant Riwal)

Ha goude a-benn e vez o retorn e vez arru hanter... unnek eur pe evel se, pa vez o retorn da gousket.

A goudé bènn vé rétorn vé ai hanter... unnèg eur pé vesé, pé vé rétorn de gousket.

E après quand il revient, il est... onze heures environ, quand il revient se coucher.

Plac'h, 1946, Pederneg (dastumet gant Riwal)

1. Met ne vije ket arru septembre a-benn e vije graet se ? 2. Oh geo. Arru e vije tost septembre. Ya.

1. Mè vijé ked ai septembre bènn vijé gwè sé ? 2. O gè. Ai vijé tost septembre. Ya.

1. Mais on n'était pas en septembre quand on faisait ça ? 2. Oh si. On était presque en septembre. Oui.

1. Plac'h, 1946, Pederneg
2. Plac'h, 1925, Trezelan (Bear)
(dastumet gant Riwal)

Gwelet frazennoù all...

dans

a-benn ur miz amañ

[bɛn mi:s 'ɑ̃mɑ̃]

dans un mois pile

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

face (de –)

avel a-benn

['ɑwəl bɛn]

vent de face [vent contraire]

Ifig Bihan, 1915, Bear (dastumet gant Tangi)

'h ez e-barzh a-benn

[he̞z bɑɹz bɛn]

tu rentres dedans de face

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

face (en –)

lakomp se a oa an hent da dont... da dont a-benn d'ar menaj amañ

['lɑkɔ̃m ze wa nɛn dɔ̃n dɔ̃n bɛn də 'me:nəʒ 'ɑ̃mɑ̃]

admettons que ça c'était la route pour venir... venir en face de la ferme ici

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

ha me o welet anezhañ oc'h arriet a-benn din-me

[a me we̞:l neɑ̃ 'hɑjəd bɛn 'dĩme]

et moi de le voir arriver face de moi

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

goût a oare a oa ar re all a-benn dezhañ, ur bern dioute

[gu:d ’wɑ:rɛ wa re ɑl bɛn ’deɑ̃ bɛrn ’dɔ̃ntɛ]

il savait bien que les autres étaient [arrivaient] face à lui, beaucoup d'entre eux

Manuel Aofred, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

puisque

Kar n'en em welan ket me neblec'h ebet aze. Koulskoude e klean bezañ ivez a-benn emañ ar foto-se aze. Peogwir emañ Henri, feiz, me a gleje bezañ ivez.

[ka nõn we’lã kə me ni’blɛhəbet ahe – ku’skuːde ’gleã ’beã iə bɛn mã ’fotozə ahe – pə’gyːʁ mã ãʁiː fe me ’gleʃe ’beã iə]

Car je ne me vois nulle part. Pourtant je dois bien y être, puisque cette photo est ici. Puisque Henri y est, je devrais y être aussi.

Plac'h, 1925, Trezelan (Bear) (dastumet gant Riwal)

1. a-benn 'na... 2. toullet he baner 1. a-benn 'na kreuvet he faner dezhi ! oh, daonet e vo !

1. [be̞n na] 2. ['tuləd i 'bã:nər] 1. [be̞n na 'krœ:vɛd i 'bã:nər dɛj - o 'dɑ̃wnəd ə vo]

1. pour avoir... 2. troué son panier 1. pour avoir crevé son panier ! oh, sacredieu !

1. Selina Jagin, 1920, Bear
2. Ifig Bihan, 1915, Bear
(dastumet gant Tangi)