Brezhoneg Bro-Vear

Galleg > Brezhoneg

seul

ma-unan

A-benn neuze 'ma lavaret da ma vamm-gaer, bremañ emezon-me 'meump podoù, te ne deski ket goro evel se, emezon-me, me a raio ma-unan.

Bènn neuhé ma lât de me vamm-gèr, brémañ momé meum poujo, té diski ke goro vesé, mome, mé rèi mehun.

À cette époque, j'avais dit à ma belle-mère : Maintenant, dis-je, nous vons des pots [sur la machine à traire], tu n'as pas besoin d'apprendre à traire comme ça, je le ferai seule.

Plac'h, 1946, Pederneg (dastumet gant Riwal)

Ha feiz neuze pa oa arru ar podoù, feiz neuze e vijen ma-unan o c'horo neuze. Neuze e oa aezetoc'h.

A fé neuhé, pé oa ai poujo, fé neuhé vijèn mehun horo neuhé. Neuhé oa ézêtoh.

Et alors quand sont arrivés les pots [sur la machine à traire], j'étais seule à traire. C'était plus facile.

Plac'h, 1946, Pederneg (dastumet gant Riwal)

Ha evel se ma-unan o c'horo ha ma-unan oc'h ober tout.

A vesé vijèn mehun horo a mehun 'h or tout.

Et ainsi, [j'étais] seule à traire et seule à tout faire.

Plac'h, 1925, Trezelan (Bear) (dastumet gant Riwal)

Met a-hend-all, alies 'h aen da Vear 'h aen ma-unan warnañ ha traoù

Mè hèndall, alies 'h èn de Véar, 'h èn mehun warnañ a trèw.

Mais sinon, j'allais souvent à Bégard, j'y allais seule dessus [sur le tracteur] et tout.

Plac'h, 1925, Trezelan (Bear) (dastumet gant Riwal)

Bravoc'h e oa din amañ un tamm mat evit bezañ er gêr ma-unan, en-dro d'al loened.

Brawoh oa din amañ tamm mat wit béañ gêr mehun, dro de loênet.

Je suis mieux ici qu'à la maison à m'occuper des bêtes.

Plac'h, 1925, Trezelan (Bear) (dastumet gant Riwal)

da-unan

Anfin, ya, ne oas ket da-unan evel se. Nann, kalz reoù all a oa. Tremenet dre aze ivez.

Añfin ya, oas ket tehun vesé. Nann, kales réw all oa. Tréménet dré ahé ie.

Enfin oui, tu n'étais pas la seule comme ça. Non, il y en avait beaucoup d'autres qui en étaient passées par là aussi.

Plac'h, 1925, Trezelan (Bear) (dastumet gant Riwal)

Met ur wezh e oamp bet e Gwengamp, o kas ne 'meus ket soñj pet kochon, eizh pe dek a gav din, met lavaret 'ma dezhañ : Aze deui ganin. Ya ya emezañ, ne laoskin ket ac'hanout da vont da-unan da Wengamp emezañ gant kargad ar seurt-se.

Mèd er wêj oam bé Gwéniom, kas meus ke joñj pét kochon, èis pé dék, gaf tin, mè laat ma déañ : Ahé di genin. Ya ya, méañ, loskin ked añwt te von tehun de Wéniom méañ, gan kargat sort-sé.

Mais une fois nous étions allés à Guingamp, pour amener je ne sais plus combien de cochons, huit ou dix, mais je lui avait dit : là tu viendras avec moi. Oui, qu'il dit, je ne te laisserai pas aller seule à Guingamp, avec un chargement de ce genre.

Plac'h, 1925, Trezelan (Bear) (dastumet gant Riwal)

e-unan

Ya peogwir eñ a oa e-unan gant e vamm ivez.

Ya pegur eñ oa ihun gan i vamm ie.

Oui parce qu'il était seul avec sa mère.

Plac'h, 1946, Pederneg (dastumet gant Riwal)

Ah beñ hennezh zo paotr yaouank ivez ha zo e-unan gant e vamm aze ha n'onn ket petra.

A beñ heñ so pod yowank ie, a zo ihun gan i vamm ahé, a n'onn ke pera.

Il est célibataire et il est seul avec sa mère.

Plac'h, 1946, Pederneg (dastumet gant Riwal)

Beñ, hennezh a oa e-unan ivez abaoe e oa yaouank peogwir ne oa ket nemetañ.

Beñ, heñ oa ihun ie bwé oa yowank, pegur oa ke mèrtañ.

Il était seul depuis qu'il était jeune, puisqu'il n'y avait que lui.

Plac'h, 1925, Trezelan (Bear) (dastumet gant Riwal)

Oh bet 'neus d'ober sañset e-barzh e vuhez, petra a ri, peogwir e oa e-unan, den ebet da lavaret dezhañ.

O, bét neus t'or sañset bah i vué, pra ri, pegur oa ihun, dén bét te lât téañ.

Oh il a eu à faire dans sa vie [il a eu beaucoup de travail, il en a vu de toutes les couleurs]. Qu'est-ce que tu veux ? Puisqu'il était seul, personne pour le conseiller.

Plac'h, 1925, Trezelan (Bear) (dastumet gant Riwal)

1. Aze ne vije ket d'ober soursial. Ar machin a rae anezhe tout e-unan. 2. Ah ya, ar machin a rae anezhe tout.

1. Ahé vijé ke t'or zoursiel. Machin rè nè toud ihun. 2. A ya, machin rè nè tout.

1. Là, il n'y avait pas besoin de s'inquiéter. La machine les faisait tous elle-même.

1. Plac'h, 1925, Trezelan (Bear)
2. Plac'h, 1946, Pederneg
(dastumet gant Riwal)

Kar a-hend-all, eñ 'na ket tud a-hend-all quoi dre amañ met kendirvi ha traoù evel se, ha c'hoazh kalz anezhe ne wele ket anezhe kement-se, peogwir e oant e-barzh Landebaeron pe Kervoc'h, pe un tu bennak evel se, fidedoulle, e oa e-unan penn aze quoi.

Ka hèndall, heñ na ke tut hèndall quoi, dré amañ, mèt kindirwi a trèw vesé, a hoas kales nè wélé ke nè kémésé, pegur oant bah Lanbèron pé Kèrvoh, pé tu bénnak vesé, fidedoullé, oa ihun pènn ahé quoi.

Car sinon, lui n'avait pas de parents par ici, seulement des cousins et des gens comme ça, et encore, il ne les voyait pas tant que ça, parce qu'ils habitaient à Landebaëron ou Kermoroc'h, ou quelque part comme ça, nom d'un chien, il était vraiment tout seul.

Plac'h, 1925, Trezelan (Bear) (dastumet gant Riwal)

Gwelet frazennoù all...

he-unan

Kamaradezed 'da en he gichen ha maleüruzamant he gamaradezed a oa partiet, ha feiz, e oa en em gavet he-unan.

Kañmaradézet da ni gichen, a maleuruzaman i gañmaradézed oa partiet, a fé, oa non gâd ihun.

Elle avait des amies à côté de chez elle, et malheureusement ses amies étaient parties, et elle s'était trouvée seule.

Plac'h, 1946, Pederneg (dastumet gant Riwal)

honnezh zo ur rinier (anezhi ?) he-unan

[hɔ̃:s so 'ʁiɲəɹ nɛj i'hy:n]

celle-là c'est une rivière à elle toute seule

???

Pier Gotie, 1938, Plûned (dastumet gant Tangi)