Brezhoneg Bro-Vear

Klask

Kavet zo bet 62 frazenn.
1234

hom skolaerez a oa en em gavet klañv

[nɔ̃n sko'lɛ:ɹəz wa nɔ̃n gɑ:t klɑ̃:]

notre maitresse était tombée malade

Janin Roparz, 1940, Bear (dastumet gant Tangi)

en em gavet zo pres warne a-greiz-tout, tout... tout 'neuint c'hoant da dont war ar c'hampagn, ha tout e vefont oc'h ober trouz goude, e vo c'hwezh fall pe e vo c'hwezh... nom d'une pipe emezon-me, evit eu... pep hini 'h a deus e vicher !

[nɔ̃n ˈgɑːt so ˈpɹez waɹne̞ gɹɛjsˈtut - ˌtut - ˌtud nœɲ ˈhwɑ̃n də ˌdɔ̃n waɹ ˈhɑ̃mpaɲ - a ˌtud vɔ̃ɲ ho̞ˑɹ ˈtɾuːz ˌguˑde - vo hwesˈfɑl pe vo ˌhweˑz - ... ˈmɔ̃me̞ - wid ə - poˈpiːni ha dœz i ˈviʃəɹ]

ils se sont retrouvés paniqués tout à coup [les citadins], tous... ils veulent touys venir à la campagne, et après ils seront tous à brailler, il y a des mauvaises odeurs ou une odeur... nom d'une pipe dis-je, pour eu... chacun fait en fonction de son métier !

Mari ar Gag, 1932, Bear (Lanneven) (dastumet gant Tangi)

a-hervez klevet anezhañ, eñ e-unan, met abaoe 'meus klevet... reoù a oa gantañ du-hont en Almagn a lâre se eu... eñ a oa en em gavet interprète diouzhtu, 'ba ar menaj kentañ e oa bet o labourat, e oa kouezhet war tud evel zo gleet

[ˌhɛɹwe ˈklɛwəd ˌneˑɑ̃ - ˌhẽ iˈhyˑn - mɛ ˌbwe møs ˈklɛwət - ˌɹew wa ˌgɑ̃tɑ ˈdyˑɔ̃n nalˈmɑɲ ˌlɑˑɹɛ se ə - ˌhẽ wa nɔ̃n ˌgɑˑd ... dyˈstyˑ - bah ˈmeːnəʃ ˈkentɑ̃ wa be laˈbuːɹət - wa ˌkweˑd waɹ ˈtyd we̞l zo ˈgleːət]

à ce qu'il disait, lui-même, mais depuis j'ai entendu... certains qui étaient avec lui là-bas en Allemagne qui disaient ça euh... il s'était retrouvé interprète tout de suite, dans la première ferme où il avait été, il était tombé sur des gens comme il faut

Pier Gotie, 1938, Plûned (dastumet gant Tangi)

hag eu... en em gavet e oa fall war al lin, moulin à lin 'deant, Kerale 'ba Tonkedeg, hag eu... renket gwerzhañ ar menaj, ha 'na kavet amañ, e-skeud ma dad-kozh all, eñ a oa un tamm bihan eu... conseiller, proprieter bras 'ba Tonkedeg aze, 'nea ur bern menajoù, pemp menaj 'nant amañ Kemperven, ha pevar bemp Koatreven, Prad

[ag ə - nɔ̃n ˌgɑˑ ˈvɑl waɹ ˈliːn - ... deˑən - kɛˈɹɑlɛ bah tɔ̃ˈkeːdek - ag ə - ˈɹɛŋkə ˈgwɛɹzɑ̃ ˈmeːnəʃ - a na ˌkɑˑd ˈɑ̃mɑ̃ - ˌskœd mə datˌkoz ˈɑl - ˌhẽˑ wa tɑ̃m ˈbiˑən ə - ... pɹopɹiˌetəɹ ˈbɹɑːz bah tɔ̃ˈkeːdeg ˌɑhe̞ - nea ˌbɛɹn meˈnɑːʒo - pɛm ˈmeːnəʒ nœɲ ˌɑ̃mɑ̃ keˈpɛɹvən - a ˈpɛwaɹ ˈbɛm kwaˈtɹɛːvən - ˈpɹɑːt]

et euh... il y avait eu une crise du lin, ils avaient un moulin à lin, Kerale à Tonkedeg, et euh... ils avaient du vendre la ferme, et il avait trouvé ici, étant donné que mon autre grand-père, il était un petit peu euh... conseiller, grand propriétaire à Tonkedeg là, il avait plein de fermes, ils avaient cinq fermes ici à Kemperven, et quatre cinq à Koatreven, à Prad

Jakez Dilinan, 1931, Kemperven (dastumet gant Tangi)

eñ 'na graet ur barti gouren gant ur jañdarm, oc'h esa... oc'h esa kargañ anezhañ e oa, e-fas d'ar farmasi a-hont e oa, « fidambie 'vat, emezañ ! », graet 'na ur c'hrogad gantañ paotr hañ ! eh ! ha gwintet 'na anezhañ ivez ! met... aet e oa ar jañdarmed a-raok, komañset e oa tout an dud da hual anezhañ kompren a rez, Ernest, kompren a rez, a oa bet o kerc'hat un tamm bara, ha neuze feiz, 'na kerc'het un tamm butun, feiz, e oa o vont 'ba e oto, 'na ket... 'nant ket graet prise de sang na mann ebet dezhañ, 'neuint karget anezhañ de force kompren a rez hañ ! lemet 'neuint e bermi gantañ goude, met... aze, tremen kant a dud a oa en em gavet war da blas kêr 'ba ar Roc'h da hual ar jañdarmed, ha 'neuint hastet buan karzhañ kar... doan 'nant da gaout (war o vasoù ?) hañ !

[ˈhẽ na gwe̞ ˌbɑꝛti ˈguːꝛən gɑ̃n ʒɑ̃ˈdɑꝛm - ˈhɛsa ˈhɛsa ˈkɑꝛgɑ̃ ˌneˑɑ̃ wa - ˈvɑs tə faꝛmaˈsi ˌɑˑɔ̃n wa - fidɑ̃mˈduˑe ˌhɑ ˈmeˑɑ̃ - ˌgwe̞d na ˈhɣoːga ˈgɑ̃ntɑ̃ ˌpo̞d ɑ̃ - ɛ - a ˈgwintə na ˈneˑɑ̃ ˌiˑe - mɛ - ˌe̞d wa ʒɑ̃ˈdɑꝛmə ˈɣoːk - ko̞mɑ̃sə wa ˈtun ˌdyt ˈhyˑal ˈneˑɑ̃ gɔ̃mˌpɣe̞ˑs - ɛꝛˈnɛs gɔ̃mˌpɣe̞ˑs wa ˌbe ˈkɛhɛ tɑ̃m ˈbɑːꝛa - a ˌnœhe ˌfe na ˈkɛhɛ tɑ̃m ˈbytyn - ˌfe wa ˌvɔ̃n ba i ˈoto ˈnɑ kət - ˌnɑ̃ɲ cə ˌgwɛd ... na ˈmɑ̃n bet ˌteˑɑ̃ - nɑ̃ɲ ˈkɑꝛgə ˈneˑɑ̃ ... kɔ̃mˌpɣe̞ˑz ɑ̃ - ˈlɛmɛ nœɲ i ˈbɛꝛmi ˌgɑ̃tɑ̃ ˌguˑde - mɛ - ˌɑhe ˈtɣemen ˈkɑ̃n dyd wa nɔ̃n ˌgɑˑd ə ˌblɑs ˈke̞ːꝛ bah ˈɣɔx tə ˈhyˑal ʒɑ̃ˈdɑꝛmət - a nœɲ ˈhɑstə ˈbyˑən ˈkɑꝛzɑ̃ kaꝛ - ˈdwɑ̃ːn nœɲ də ˈgɑˑd o ˈvɑso ɑ̃]

il avait fait une partie de lutte bretonne avec un gendarme, il essayait... il essayait de l'embarquer, en face de la pharmacie là-bas que c'était, « mais bon sang, dit-il ! », il en avait fait un de ces combats avec lui mon gars hein ! eh ! et il l'avait culbuté aussi ! mais... les gendarmes étaient partis, tous les gens commençaient à le huer tu comprends, Ernest, tu comprends, avait été chercher un peu de pain, et alors ma foi, il avait été chercher un peu de tabac, ma foi, il allait rentrer dans sa voiture, il n'avait pas... ils ne lui avaient pas fait de prise de sang ni rien, ils l'avaient embarqué de force tu comprends hein ! ils lui ont retiré son permis après, mais... là, il y avait plus de cent personnes qui s'étaient retrouvées sur la place de la ville à ar Roc'h pour huer les gendarmes, et ils s'étaient dépêchés de détaler car... ils avaient peur de prendre (sur leur face ?) hein !

Jañ Michel, 1939, Peurid (dastumet gant Tangi)

met ar re-seoù 'deus bet dispareset goude, ar re-seoù a oa... en em gavet da vezañ paour-tout, peogwir (ur wech ?) e oa al lin da foutr, e oa aet tout ar stal-se da foutr ivez, ha 'deuint fritet mizer gant paourantez kalz anezhe goude

[... - ... - ... - ... - ... - a dœɲ ˈfɹitə ˈmiˑzəɹ gɑ̃n pɔwˈɣɑ̃te ...]

mais ceux-là [moulins à lin] ont disparu après, ils s'étaient... tous retrouvés pauvres, puisque (une fois ?) que le lin avait périclité, toute cette industrie avait périclité aussi, et ils ont vécu dans la misère pour beaucoup d'entre eux après


Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

Janed ar Bever, 1938, Langoad (dastumet gant Tangi)

hemañ a vije graet Emilig Bihan dioutañ, me 'meus soñj pa oan en em gavet 'ba ar menaj amañ, ar re gozh en traoñ eno a vije... « eh ! oc'h ober petore labour emañ Emilig Bihan du-hont ivez ? »

[... eˌmiˑlig ˈbiˑən ... - ... - ... eˌmiˑlig ˈbiˑən ...]


Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

Rozali Herve, 1932, Tremel (dastumet gant Tangi)

ya, Moskou a vije graet dioutañ abalamour e oa pell, Park Kawan e oa sañset, Park Kawan e oa nommet, goude e oa en em gavet Moskou e-skeud e oa pell deus a bartout te kwa !

[ˌjɑ - ˈmosku ˌviʒe ˌgwɛd ˈdɔ̃tɑ̃ ˌblɑ̃m wa ˈpɛl - ˌpɑɹk ˈkɑwɑ̃n wa ˈsɑ̃sət - ˌpɑɹk ˈkɑwɑ̃n wa ˈnomət - ˌguˑde wa nɔ̃n ˌgɑˑd ˈmosku ˌskœd wa ˈpɛl dœz baɹˈtut te kwa]

oui, Moscou qu'on l'appelait puisqu'il était loin, Park Kawan que c'était en principe, Park Kawan qu'il était nommé, après il s'était retrouvé « Moskou » étant donné qu'il était loin de partout pardi quoi !

nom de champ de Lanvezeag

Ivet an Du, 1937, Kaouenneg (dastumet gant Tangi)

ah ya ! sell aze ! ac'hanta, se a ra plijadur d'an nen... ad-en em gavet un tamm, hein ? da adkomz deus lec'h e oas

[a ˌjɑ - ˌsɛl ˈɑˑe̞ - ˌhɑ̃nta ˌze ɹa pliˈʒɑːdyɹ də ˈneːn - ˌhadnɔ̃n ˈgɑˑt ˌtɑ̃m - ɛ̃ - də ˈhɑtkɔ̃mz dœz ˈle̞x was]

ah oui ! voilà ! eh bien, ça fait plaisir... de se retrouver un peu [dans le passé], hein ? pour reparler de là où tu étais

Simona ar Bilhon, 1936, Bear (dastumet gant Tangi)

goude, gwelet a rez, pa... pa eo en em gavet ar Roudourou, stad ar Roudourou en em c'houllo petra a sinifi se ivez

[... - ... ɾuˈduˑɾu - ... ə ɾuˈduˑɾu ... - ...]

Plouizi
Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

Ifig ar Falc'her, 1940, Rospez (dastumet gant Tangi)

ya, Koad ar Vudez, eñ zo en em gavet renommet e-skeud... a zo graet ur cité warnañ, war an dachenn douar-se ma kerez, pa 'h ez deus bourk Lanvilin war-gaout Langoad, tu kleiz, ha eo lotissement de Koad ar Vudez, ha... n'eus ket koad peogwir eo douar, douar mat, n'eus ket gwez memes

[ja - ˌkwad ə ˈvyˑdəs - ... - ... - ... - ... lɑ̃nˈviˑlin ... lɑ̃ŋˈgwɑt - ... - ... ˌkwad ˈvyˑdəs - ... - ... - ... - ...]

Lanvilin
Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

Ifig ar Falc'her, 1940, Rospez (dastumet gant Tangi)

evel-se eo en em gavet... ar Gozh Voudenn Vihan zo en em gavet brasoc'h evit ar Gozh Voudenn Vras

[viˌse̞ e̞ nɔ̃n ˌgɑˑd - goz ˌvuˑdən ˈviˑən zo nɔ̃n ˌgɑˑd ˈbɾɑsɔx wid goz ˌvuˑn ˈvɾɑːs]

ainsi s'est retrouvé... ar Gozh Voudenn Vihan s'est retrouvé plus grand que ar Gozh Voudenn Vras [taille de fermes]

Tonkedeg
Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

Armand ar Meur, 1933, Tonkedeg (dastumet gant Tangi)

Oh heñ a oa en em gavet jenet. Heñ a oa en em gavet jenet.

Oh, il s'était trouvé gêné !

Plac'h, 1940, Trezelan (Bear) (dastumet gant Riwal)

Hoñ a oa en em gavet kavalierez gant... Gortoz, peseurt anv 'neus hennezh ivez eta ?

Elle s'était retrouvé cavalière avec... Attends, comment il s'appelle celui-là ?

Plac'h, 1925, Trezelan (Bear) (dastumet gant Riwal)

Heu, nann, he den a oa marv. E oa marvet. Anfin, ur pennad e oa bet bev met... N'on ket sur hag-eñ ne oa ket en em gavet tuberculeux pe un dra bennak evel-se.

Heu, non, son mari était mort. Enfin, il avait été vivant un moment, mais... Je me demande s'il n'avait pas attrapé la tuberculose ou quelque chose comme ça.

Plac'h, 1925, Trezelan (Bear) (dastumet gant Riwal)

Ha hoñ a oa en em gavet intañvez

Et elle s'était retrouvée veuve.

Plac'h, 1925, Trezelan (Bear) (dastumet gant Riwal)

en em gavet eo sioul

[nɔ̃n gɑ:d e̞ ʒiwl]

il est calmé [voleur, après le passage des gendarmes]

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

hemañ eo Deni Percheg hag eo bet kazi quarante ans war... war al laetiri ivez o tastum laezh ivez, met ramplasant, remplacement, met ni ne welemp ket anezhe goude peogwir goude e oa en em gavet ur boulvers, 'da lâret ar chofeurien a vije o tastum al laezh en noz ha neuze 'dent nebeutoc'h matilier

[’hemə he̞ døni ’pɛʁʃɛk a he̞ bet ’kɑ:he kaɾɑ̃t ɑ̃ waɾ waɾ lɛ’ti:ɾi ie ’tɑstym le̞:z ie mɛ ʁɑ̃m’plɑsɑ̃n ʁɑ̃plasmɑ̃ mɛ mym we̞’lɛm kə nɛ: ’gu:de pə’gu:ʁ ’gu:de wa nɔ̃n gɑ: ə ’bulvɛʁs da ’lɑ:ʁəd ə ʃo’fœ:ʁjən viʃe tas’tymə le̞:z nɔ̃:s a ’nœ:he dɛɲ ne’bœtɔx ma’tijəʁ]

celui-ci c'est Denis Perchec et il a été presque quarante ans à... à la laiterie aussi à récolter le lait aussi, remplaçant, remplacement, mais nous ne les voyions plus après puisque après s'était produit un bouleversement, ils avaient dit que les chauffeurs récolteraient le lait la nuit et alors ils avaient moins de matériel

Michel Talgen, 1951, Bear (dastumet gant Tangi)

en em gavet eo

[nɔ̃n gɑ:d e̞]

il est guéri

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

n'onn ket penaos 'na bet graet c'hoazh, 'na renket eu... mont da gavout ar medesin da Bear aze, ha skoet un taol... taol... taol falz war kein e dorn aze, an daou viz-mañ, an daou-se a oa... a oa... a oa troc'het hag e gouezhent, hag e oant bet soudet, e welez, ar medesin 'na soudet anezhe kwa, gant un nadoez gwelet a rez anezhe kwa, stagañ an eil deus egile kwa, eñ a oa... eñ ne oa ket... eñ a oa kalet, ya, ya, en em gavet e oa goude, ya, ya

[nɔ̃ kə pə’nɔ̃:z na be gwɛt hwas na ’ɹɛŋkəd ə mɔ̃n tə gɑ:d mœ’dœsin də ’be:aɹ ’ɑ:he a ’sko:ət to:l to:l to:l vɑlz waɹ kɛɲ i dɔɹn ’ɑ:he ən do̞w ’vismɑ̃ ’ndo̞wze wa wa wa ’tɾɔ:hət a ’gwe:ɛɲ a wɑ̃ɲ be ’zu:dət ’we̞:le̞s mœ’dœsin na ’zu:dəd nɛ: kwa gɑ̃n ’nɑ:dwe gwe̞:l ə ɹez nɛ: kwa ’stɑ:gɑ̃ nɛj dəz e’gi:le kwa hẽ̞: wa hẽ̞: wa kə hẽ̞: wa ’kɑ:lət ja ja nɔ̃n gɑ:d wa ’gu:de ja ja]

je ne sais comment il avait fait encore, il avait du euh... aller trouver le médecin à Bear là, il avait donné un coup... coup... coup de faucille sur le dos de sa main là, ces deux doigts-ci, les deux-là étaient... étaient... étaient coupés et ils tombaient, et ils avaient été soudés, tu vois, le médecin les avaient soudés quoi, avec une aiguille tu vois quoi, attacher l'un à l'autre quoi, il était... il n'était pas... il était solide, oui, oui, ça s'était rétabli oui, oui

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

Kavet zo bet 62 frazenn.
1234