Brezhoneg Bro-Vear

Klask

Kavet zo bet 29 frazenn.
12

ar Boan a vije lâret, « poan », « la douleur », Notre-Dame des Douleurs, dre an avani a reoù a oa o chom e-barzh Kervarker, douzh Kervarker, ar reoù a oa e Kervarker a oa ar Boan dezhe, ha... 'nant... 'nant poan o terc'hen o menaj ha... n'arrient ket da... ha pa 'nant graet ar chapel, e oant deut da vezañ pinvidik, hag an dud... met posupl eo n'eus re... Pierrot, sur a-walc'h, 'neus rezon, met... ar reoù 'nije poan o kerzhet justamant, ar reoù vihan 'nije poant o kerzhet a vije kaset d'ar chapel a-hont

[ˈbwɑ̃ˑn ... - ˈpwɑ̃ˑn - ... - ... - ... ke̞ꝛˈvɑʴkəꝛ - ... ke̞ꝛˈvɑʴkəꝛ - ... ke̞ꝛˈvɑʴkəꝛ ... ˈbwɑ̃ˑn ... - ... - ... - ... - ... - ...]

Lanvaodez
Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

Fañch Gwilhou, 1942, Lanvaodez (dastumet gant Tangi)

1. ah ya, kresk, darc'hañ kresk ya (J. : hag unan n'eo ket kat da dougañ plaen kwa) nann, se n'eo ket ar memes tra, bezañ zo darn hag a douge plaen 2. oh ya ! ar re-seoù a doug plaen hañ ! 1. ha bepred... bepred 'h arrient da...

1. [a ja - ˈkɹesk - darcˈhañ kre̞sk ja - nɑ̃n - ze ˌwa kə ˌmɔsˈtɾɑː - beˑɑ̃ zo ˈdɑɹn a ˌduˑge ˈpleːn] 2. [o ja - ɹezew ˌduˑk ˈpleːn ɑ̃] 1. [a ˈbopə - ˈbopə hɑjɛɲ də]

1. ah oui ! renvois, avoir des renvois oui (J. : et un qui n'est pas capable de tenir l'alcool quoi) non, ça ce n'est pas la même chose, il y en avait certains qui tenaient bien 2. oh oui ! ceux-là tiennent bien hein ! 1. et toujours est-il... toujours est-il qu'ils arrivaient à...

1. Roje Dollo, 1932, Bear
2. Paotr, 1951, Bear
(dastumet gant Tangi)

peogwir pa vije prest merenn, e vije prest merenn, 'h arrient tout d'o merenn, ha pa vijent aet tout deus taol, ac'hanta, 'h ae d'ober un dro 'ba ar parkoù da welet penaos e vije kont gant eu... gant evel... gant an ed ha gant tout an traoù

[pyˌpyˑɹ pe viʒe ˌpɹest ˈmɛɹn - viʒe ˌpɹest ˈmɛɹn - ˌhɑjɛɲ ˈtut to ˈmɛɹn - a pe ˌviʒɛɲ ˌɛt ˈtut təs ˈtoːl - ˌhɑ̃nta he̞ ˌdo̞ˑɹ ˈndɾo bah ˈpɑɹko də ˌwe̞ˑlə pəˈnɔ̃ viʒe ˈkɔ̃n gɑ̃n ə - gɑ̃n we̞l gɑ̃n ə ˈneːt a gɑ̃n ˈtun ˌtɛw]

parce que quand le déjeuner était prêt, le déjeuner était prêt, ils arrivaient tous déjeuner, et quand ils s'étaient tous mis à table, eh bien, elle allait faire le tour des champs pour voir comment c'était avec euh... avec comme... avec le blé et toutes les choses

Suzan an Alan, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

ar boched ac'h arrie aze da... da... da rekizisioniñ traoù da... 'h arrient 'ba an ti, ma vije andouilh en-pign aze, hop ! hag e vijent kavet anezhe tout gante, ha ma zad-kozh, eñ... eñ... eñ 'hat paotr ! eu... 'rae ket (gradoù ?) d'ar re-seoù

[ˈboʃət ˈhɑjɛ ˈɑhe də - də - də ɹekiziˈzjɔ̃ːnĩ ˈtɾɛw də - ˈhɑjɛɲ ban ˈtiː - ma ˌviʃe ˈɑ̃nduj ɛn ˈpiɲ ˌɑhe - ɔp - a viʒɛɲ ˈkɑːd ne̞ ˌtud ˈgɑ̃te̞ - a mə ˌzatˈkoːs hẽ hẽ hẽ ha po̞d ə - ˌɹɛ kə ˈgɹɑːdo də ˈzew]

les boches arrivaient là pour... pour... pour réquisitionner des choses pour... ils entraient dans la maison, s'il y avait de l'andouille à pendre là, hop ! et ils trouvaient tout, et mon grand-père, lui... lui... lui mon gars ! euh... ils ne faisaient pas (de faveurs ?) à ceux-là

???

Pier Gotie, 1938, Plûned (dastumet gant Tangi)

gwechall e deue tout ar vro aze, da gannañ aze, gant o garrigell, daou vin zo, unan e pep tu, tout 'h arrient, reoù Kosig, reoù ar C'haer, tout, ha feiz... me a vije o tevesha anezhe aze, e vije prest ar c'hafe a-benn e vije...

[gweˈʒɑl de̞ ˌtud ə ˈvɾoˑ ˌɑhe̞ də ˈgɑ̃nɑ̃ ˌɑhe̞ - gɑ̃n o gaˈɹiɟəl - ˈdo̞w ˌviˑn zo - ˈyˑn pop ˌty - ˈtud haˈɾijɛɲ - ɹew ˈkosik - ɹew ˈhɛːɹ - ˈtut - a fe ˌme ˈviʒe teˈwesa ˈne̞ˑ ˌɑhe̞ - ˌviʒe ˈpɹest ə ˈhɑfe be̞n ˈviʒe]

autrefois tout le [les gens du] pays venait là, pour laver là, avec leur brouette, il y a deux pierres, une de chaque côté, ils venaient tous, les Cossic, les Le Caer, tous, et ma foi... moi je les observais là, le café était prêt lorsque...

Ivet an Du, 1937, Kaouenneg (dastumet gant Tangi)

ya met eu... aze e klee bezañ un ti gwechall kreistre... kreistre passage à niveau ha neuze Kerwastell, a-hend-all neuze 'h arrient 'ba Kervouster kwa, ya, e-kichen eu... kreistre Kervouster, ha... Kerwastell, din da c'hoût n'eus ket ti ebet, 'ba an tu-se kwa

[ˌjɑ mɛd ə - ˌɑhe ˈkleˑe ˈbeˑɑ̃ ˈti gweˌʒɑl ˈkʁɛjste - ˈkʁɛjste ... a ˌnœhe kɛʁˈwɑstəl - hɛnˌdɑl ˈnœhe ˈhɑjɛɲ ba kɛʁˈvustəɹ kwa - ˌjɑ - ˌkyʃən ə - ˈkʁɛjste kɛʁˈvustəɹ - aː - kɛʁˈwɑstəl - ˈdĩ də ˈhuːt ˌnøs kə ˈti ˌbet - bah ˈtyˑze kwa]

oui mais euh... là il devait y avoir une maison autrefois entre... entre le passage à niveau et alors Kerwastell, sinon alors ils arrivaient à Kervouster quoi, oui, à côté euh... entre Kervouster, et... Kerwastell, à ce que je sache il n'y a pas aucune maison, de ce côté-là quoi

Skiñvieg

Emil an Abad, 1939, Skiñvieg (dastumet gant Tangi)

ha goude 'h arrient du-hont eu... Kerbrijant

[a ˌguˑde ˌhɑjɛɲ ˈdyˑən ə - kɛɹˈbɹiːʒɑ̃n]

et après ils arrivaient là-bas euh... à Kerbrijant

Pederneg

Jañ ar Wern, 1934, Sant Laorañs (dastumet gant Tangi)

Tosenn ar Run, ah ya ! ah ya ! pa 'h ez d'ar bourg amañ dre... a-raok e vije henchoù bihan da vont da... met pa 'h aen d'ar skol, pe da... pe da... ba ! pe da... an iliz kar... ar sul e-pad an deiz e vijemp o vont d'an iliz ha adretorn ha xxx ( ?) dre dout... ha tout an dud hañ ! kuit da... hag 'h ae... hag 'h aemp dre an henchoù bihan 'ba park, ar re-se zo lonket tout gant ar beizanted bremañ hag 'h arrient 'ba Tosenn ar Run, lec'h emañ tout eu... an tier-se bremañ, graet zo ur ru aze

[ˌtɔsən ˈɹyːn - a ˈjɑ - a ˈjɑ - pe hes tə ˈbuɹg ˌɑ̃mɑ̃ de - ˌɹo̞ˑg viʒe ˌhĩʃo ˈbiˑən ˌdɔ̃n tə - me pe hɛn tə ˈskoːl - pe də - pe də ba - pe də - ˈniːlis kaɹ - ˈzyːl ˌpaˑn ˈdeˑ viʒɛm ˌvɔ̃n tə ˈniːliz a hadˈɹetɔɹn a ? dɹe ˌdut - a ˈtun dyd ɑ̃ - ˌkwit tə - ag ə hɛ - ag ə hɛm dɹe ˌnĩʃo ˈbiˑən bah ˈpɑɹk - ˌɹeˑe zo ˌlɔ̃ŋkə ˈtud gɑ̃n bɛjˈzɑ̃ntəd ˌbo̞mɑ̃ a ˌhɑjɛɲ bah ˌtɔsən ˈɹyːn ˌle̞x mɑ̃ ˈtud ə - ən ˈtiˑəɹ ze ˈbo̞mɑ̃ - ˌgɛd ə zo ˈɹyˑ ˌɑhe]

Tosenn ar Run, ah oui ! ah oui ! quand tu vas au bourg ici par... avant il y avait de petites routes pour aller à... mais quand j'allais à l'école, ou pour... ou pour... mince ! ou pour... à l'église car... le dimanche toute la journée nous allions à l'église et retourner xxx ( ?) par tous... et tous les gens hein ! pour ne pas... et on allait... et nous allions par les petits chemins dans les champs, ceux-là ont tous été avalés par les paysans maintenant et ils arrivaient à Tosenn ar Run, là sont tous euh... les maisons là maintenant, on a fait une rue là

Pederneg

Frañsoaz Kallag, 1936, Pederneg (dastumet gant Tangi)

hennezh a vije ret eu... evit esa divachinañ anezhañ, meskañ anezhañ pa vije glav oc'h ober, meskañ ya, gant tramailhoù pe gant an diaoul pe evel a vije kwa, hag ec'h arrie... arrie da darzhañ ha neuze ne laboure ket eu... evel-se e oa ur chapeled... ya, dezhe... dezhe da... ma arrie tost war-benn, goude ma vijent mesket gant glav ec'h arrient da... da... da... dislivat ha da disiritañ evel e vez lâret kwa

[hẽ̞:z viʒe ɹɛd ə wid ’hɛsa diva’ʃi:nɑ̃ neɑ̃ ’meskɑ̃ neɑ̃ pe viʒe glɑw ho̞:ɹ ’meskɑ̃ ja gɑ̃n tɾɑ̃’mɑjo pe gɑ̃n djo̞wl pe wɛl viʒe kwa ag ə ’hɑje ’hɑje də ’dɑɹʃɑ̃ a ’nœ:he labu’ɹekəd ə və’se wa ʃa’pe:lət ja dɛ: dɛ: də ma ’hɑjɛ tɔst waɹ’bɛn ’gu:de ma viʒɛɲ ’meskəd gɑ̃n glɑw a ’hɑjɛɲ də də də diz’liwəd a də disi’ɾitɑ̃ wɛl ve lɑ:t kwa]

celui-là il fallait euh... pour essayer de le supprimer, le mélanger quand il pleuvait, mélanger oui, avec des herses ou le roto ou comme c'était quoi, et il arrivait... arrivait à exploser et alors il ne poussait pas euh... c'était comme ça un chapelet... oui, afin... afin qu'ils... s'il arrivait près de la surface, après si on les mélangeait avec la pluie, ils se décoloraient et ils dégénéraient comme on dit quoi

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

n'arrient ket da... da... da skeiñ kalz a-gostez

[na'jɛɲ cə də də də skɛɲ kɑlz 'kɔste]

ça ne leur arrivait pas de... de... de se tromper de beaucoup [volume d'une barrique]

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

ar park te a vo karrez pe rectangle pe evel e vo pe trigorn 'h arrient da jujañ met pelec'h mallozh doue 'ba... 'ba traoñ ar rinier...

[pɑɹk te vo ’kɑɹe pe ɹɛktɑ̃ngl pe wɛl vo pe ’tɾi:gɔɹn ’hɑjɛɲ də ’ʒy:ʒɑ̃ mɛt ple̞h ˌmaləz’du:e bah bah tɾo̞w ’ɹɛ̃jəɹ]

le champ est carré ou rectangle ou comme il est ou triangle, ils arrivaient à estimer mais où malédiction de dieu dans... dans le bas des rivières...

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

imajinabl, ne gomprenan ket penaos ec'h arrient d'ober

[ˌima'ʒi:nap gɔ̃pɾe'nɑ̃ kət pə'nɔ̃:z 'hɑjɛɲ do̞:ʁ]

inimaginable, je ne comprends pas comment ils arrivaient à le faire

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

ar park 'ta a vo karrez pe rectangle pe evel e vo pe trigorn 'h arrient da jujañ met pelec'h mallozh doue 'ba... 'ba traoñ ar rinier...

[pɑɹk te vo 'kɑɹe pe ɹɛktɑ̃ngl pe wɛl vo pe 'tɾi:gɔɹn 'hɑjɛɲ də 'ʒy:ʒɑ̃ mɛt ple̞h ˌmaləz'du:e bah bah tɾo̞w 'ɹɛ̃jəɹ]

le champ est carré ou rectangle ou comme il est ou triangle, ils arrivaient à estimer mais où malédiction de dieu dans... dans le bas des rivières...

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

ma vije tapet roud deus un dra bennak kwa, ec'h arrient en noz xxx (?) amzer

[ma viʃe 'tɑpə ɹu:d dəz dɾa bə'nɑ:k kwa 'hɑjɛɲ nɔ̃:z ? 'ɑ̃mzəɹ]

s'ils [blaireaux] trouvaient la trace de quelque chose quoi, ils arrivaient de nuit xxx (?) le temps

???

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

n'eus ket nemet ar menajoù brasoc'h kement e oa... feiz, moarvat 'h arrient da veskañ muioc'h marteze, 'h arrient da stagañ un tamm bennaket

[nœs kə mɛ me’nɑ:ʒo ’bɹɑsɔx ’kemɛn wa fe: ma’hɑt ’hɑjɛɲ də ’veskɑ̃ ’my:ɔh ma’te:e ’hɑje ’stɑ:gɑ̃ tɑ̃m mə’nɑkət]

il n'y a que les fermes plus grandes qui avaient... ma foi, sans doute arrivaient-elles à palper davantage peut-être, elles arrivaient à se mettre en activité un petit peu

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

ec'h arrient en abardaez

['hɑjɛɲ nabaʁ'dɛ:]

ils arrivaient en fin d'après-midi

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

ar park 'ta a vo karrez pe rectangle pe evel e vo pe trigorn 'h arrient da jujañ met pelec'h mallozh doue 'ba... 'ba traoñ ar rinier...

[pɑɹk te vo ’kɑɹe pe ɹɛktɑ̃ngl pe wɛl vo pe ’tɾi:gɔɹn ’hɑjɛɲ də ’ʒy:ʒɑ̃ mɛt ple̞h ˌmaləz’du:e bah bah tɾo̞w ’ɹɛ̃jəɹ]

le champ est carré ou rectangle ou comme il est ou triangle, ils arrivaient à estimer mais où malédiction de dieu dans... dans le bas des rivières...

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

e vije degaset ur paper dit da lâret leskel ar saout euh... en o c'hraou an deiz-se, e vije lâret dit 'h arrie a-benn un... un... un... un... un eur goude merenn ha goude a-wezhioù, a-wezhioù e vijent di ... di... div eur a-benn arrient, hag a saout a renke chom d'o c'hraou, d'ober euh... lakat boulldoreilhoù dezhe, a-wezhioù e vije d'ober tennañ gwad dezhe

[viʒe ’dɛsə ’pɑpər dit də ’lɑ:rəd ’lɛskə zɔwd ə ɛn o hrɔw ə ’dese viʒe ’lɑ:rə did ha’riɛ bɛn ən ən ən ən nœ:ɾ ’gu:de mɛɾn a ’gu:de ’we:ʒo ’we:ʒo viʃɛɲ di di ’di:vər bɛn a’riɛɲ a zɔw ’rɛŋkɛɲ ʃɔm do hɾɔw do:r ə ’lɑkə ˌbuldo’rɛʎo dɛ: ’we:ʒo viʒe do:r ’tɛnə gwɑ:d dɛ:]

on t'expédiait un courrier te disant de laisser les vaches euh... à l'étable ce jour-là, on te disait qu'il arriverait pour une... une... une... une... une heure de l'après-midi et après parfois, parfois ils étaient à deu... deu... deux heures quand ils arrivaient, et les vaches devaient rester à leur étable, pour euh... leur mettre des boucles d'oreille, parfois on leur faisait une prise de sang aussi

Michel Talgen, 1951, Bear (dastumet gant Tangi)

hag ec'h arrient just, ha pa vijent kustum da hadañ kwa, aze... eñ a oa ar gont, aze ne vo ket na re danav na re stank na mann ebet ma ne vije ket...

[a 'hɑjɛɲ ʒyst a pe viʒɛɲ 'kystym də 'hɑ:dɑ̃ kwa 'ɑ:he hẽ̞ wa gɔ̃n 'ɑ:he vo kə na ɹe 'dɑ̃:no na ɹe stɑ̃ŋg na mɑ̃n bet ma viʒe kət]

et ils arrivaient juste, et puisqu'ils étaient habitués à semer quoi, là... c'était le compte exact, là ce n'était ni trop clairsemé ni trop serré ni rien si ce n'était pas...

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

an ebeulien bihan 'h arrie se gante, se zo kurius kwa, surtout ar marc'hoù bihan, ar marc'hoù bihan alies-a-wech, pa vijent o-unan 'ba ar c'hraou eu... 'h arrient da debriñ kaoc'h o mamm

[nœ'bœʎən 'bi:ən 'hɑje ze gɑ̃tɛ ze zo ky'ɹy:s kwa syɹ'tut 'mɑɹxo 'bi:ən 'mɑɹxo 'bi:ən a'li:əz weʃ pe viʒɛɲ o'hy:n bah hɹo̞w ə 'hɑjɛɲ də 'di:bĩ ko̞x o mɑ̃m]

ça arrivait aux petits poulains, c'est curieux quoi, surtout les petits étalons, les petits étalons souvent, quand ils étaient tout seuls dans la crèche euh... il leur arrivait de manger la merde de leur mère

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

Kavet zo bet 29 frazenn.
12