Brezhoneg Bro-Vear

Klask

Kavet zo bet 66 frazenn.
1234

1. ah ! ha Jobig Maleg, ah, ya ! 2. ya ! Kozharc'hant, eno e oa Kozharc'hant 1. ah bon ? ah, ya ? 2. ouai, met aez e oa daou pe dri blas bihan ivez 1. ben ya ! ya, Yves-Marie Korfdir a oa e-kichen aze ivez 2. ya ! 1. ur menaj bihan aze 2. Kozharc'hant ya, gwelet a ran anezhañ ya

1. [a - ˌʒoˑbig ˈmɑˑlɛk - a ja] 2. [ja - ko̞ˈzɑɹhən - ... ko̞ˈzɑɹhən] 1. [... - ...] 2. [... - ...] 1. [... - ...] 2. [ja] 1. [...] 2. [ko̞ˈzɑɹhən ja - ...]

Planiel
Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

1. Paol Kariou, 1934, Lezardrev
2. Paol ar Yelleg, 1939, Lezardrev
(dastumet gant Tangi)

aze emañ daou blas lec'h e vez... Lez Elaouen

[... - ... - ˌlezeˈlɑwɛn]

Lanvaeleg
Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

Ivoñ Penven, 1961, Lanvaeleg (dastumet gant Tangi)

1. ma zud-kaer a gleven lâret 'h aent da droc'hañ gomon, pep hini 'na e blas... 2. Enez Kaoued 1. da vont da droc'hañ gomon, ya ! 2. an Enez Kaoued, ha me a lâr... me a lâr an Enez *Koged peogwir zo an Enez Yar ha me a lâre an Enez *Koged, met n'eo ket an *Enez Koged eo, an Enez Kaoued, Kaouenn ? Kaoued, Kaoued hein ! 1. Kaoued

1. [... - ...] 2. [ˌeˑnəs ˈkɔwɛt] 1. [...] 2. [ˌneˑnəs ˈkɔwɛt - ... - ... ˌneˑnəs ˈkɔˑgəd ... ˌneˑnəz ˈjɑˑɹ ... ˌneˑnəs ˈkɔˑgəd - ... - ˌeˑnəs ˈkɔwɛt - ... - ˈkɔwət ˈkɔwəd ɛ̃] 1. [ˈkɔwət]

Kerborzh - toponymes nautiques
Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

1. Mari-Glaod Meudal, 1946, Kerborzh
2. Fernande ar Bever, 1935, Tredarzeg
(dastumet gant Tangi)

bremañ zo graet daou... daou eu... blas d'ober foot, marteze trawalc'h eo evel-se ? lâret 'ma dezhe ur wech, « ar foot zo mat, emezon-me, met estroc'h evit se zo hañ ! en em gultivañ zo d'ober ivez ! », ha neuze a-benn ar fin e oa graet diouzhin « Madame la culture »

[ˌbo̞mɑ̃ zo ˌgɛd ˈdo̞w ˌdo̞w ə - ˈblɑs ˌdo̞ˑɹ ˈfut - maˌtehe tɹaˌwɑx e̞ viˈse̞ - ˌlɑˑɹ ma ˈde̞ ə ˈweʃ - ə ˈfut so ˈmɑːd ˌmɔ̃me̞ mɛd ˈistɔx wi ˈse zo ɑ̃ - nɔ̃n gylˈtiːvɑ̃ zo ˈdo̞ˑɹ ˌiˑe - a ˌnœhe be̞nˌfiˑn wa ˌgɛt tiˈwĩ ...]

maintenant a été fait deux... deux euh... endroits pour jouer au foot, peut-être que c'est assez comme ça ? je leur avais dit une fois, « le foot c'est bien, avais-je dit, mais il n'y a pas que ça hein ! il faut se cultiver aussi ! », et alors finalement on m'a nommée « Madame la culture »

Frañsoaz Kallag, 1936, Pederneg (dastumet gant Tangi)

hag eu... e oan bet gantañ, 'meus soñj, 'ba krec'h, oh ! 'oa ket ken uhel-se, met 'ba... 'ba... 'ba tour ar... ar chapel, e oan bet gantañ o lakat... o lakat an teod en e blas

[ag əː - wɑ̃n be ˈgɑ̃tɑ̃ møz ˌʒɔ̃ˑʃ bah ˈkweχ - o ˌwakə ken ˈyːəl ze - mɛ ba ba - ba ˈtuːɹ ə - ə ˈʃɑpəl - wɑ̃n be ˈgɑ̃tɑ̃ ˈlɑkət - ˈlɑkən ˈtɛwɔd ni ˈblɑs]

et euh... j'avais été avec lui, je me souviens, en haut, oh ! ce n'était pas si haut que ça, mais dans... dans... dans le clocher de... de la chapelle, j'avais été avec lui mettre... mettre le balancier en place

Pier Gotie, 1938, Plûned (dastumet gant Tangi)

ne oa ket a blas d'ar vugale

[wa kə blɑs tə vyˈgɑːle]

il n'y avait pas de place pour les enfants

Janin An Aodren, 1939, Bear (dastumet gant Tangi)

feiz, e oan kaset d'ober ur radio neuze ur sadorn, hag ar radio pa... nann ! ar medesin ar sadorn 'na... ar medesin 'na lâret... kas ac'hanon d'an ospital ha pa oan arri en ospital e oa graet ur radio din, met... 'dant ket lâret 'na... 'da lâret e oant o vont da viret ac'hanon, bon ! neuze e oan chomet, met neuze e oa di... div blac'h, hag ur paotr, gant ur machin oksijen war... war ar brancard, o lâret din dizelaniñ 'ba hennezh met 'oan ket kat da dizelaniñ 'ba hennezh peogwir 'ma ket nerzh, hag ar re-mañ all gant... gant eu... (chevilhennoù ?) taol aze, 'naint laket unan en un tu hag unan all en tu all, oh, daonet e vin ! 'ma ket kriet gwech ebet met aze 'ma graet, eñ a oa fresk ! ar re-se a oa... marteze e oant o soñjal e oa diblaset, hag e oant o soñjal lakat anezhañ en e blas, ha 'ma bet poan ! oh, daonet e vin !

[ˌfeˑ - wɑ̃n ˈkɑsə ˌdo̞ˑꝛ ɣaˌdjo ˈnœˑe ˈzɑˑn - a ɣaˌdjo pe - ˈnɑ̃n mœˈdœsin ˈzɑˑn na - mœˈdœsin na ˈlɑˑt - ˌkɑs ˈɑ̃w də nosˈpital a pe wɑ̃n ˈɑj nosˈpital wa ˌgwe̞ ɣaˌdjo ˈdĩ - mɛ - ˌdɑ̃ɲ cə ˈlɑˑd na - da ˈlɑˑd wɑ̃ɲ ɔ̃n tə ˈviˑɣəd ˈɑ̃w - bɔ̃n - ˌnœˑhe wɑ̃n ˈʃo̞mət - mɛ ˌnœhe wa di ˈdiw blaχ - ag ə ˈpo̞t - gɑ̃n maˌsin oksiˌʒɛn waɹ waɹ bɣɑ̃ˈkɑɹ - ˌlɑˑʴ ˈtĩ ˌdizɛˈlɑ̃ˑnĩ ba ˈhẽˑs mɛ ˌme ˈwɑ̃n kə ˈkɑt tə ˌdizɛˈlɑ̃ˑnĩ ba ˈhẽˑs py ˌmɑ kə ˈnɛꝛs - a ɣeˈmɑl gɑ̃n gɑ̃n ə - ˌseviˈjeno ˈtoˑl ˌɑhe - nœɲ ˈlɑkəd ˌyn ˈtyˑ a ˈnɑl nty ˈɑl - o ˈdɑ̃wnəd vĩ - ˌmɑ kə ˈkɣiˑɛ ˈgweʒeˌbet mɛ ˌɑˑe ma ˌgwe̞t - ˈhẽ wa ˈvɣesk - ɣeˈze wa - maˈteˑe wɑ̃ɲ ˈʃɔ̃ˑʒəl wa diˈblɑsət - a wɑ̃ɲ ˈʃɔ̃ˑʒəl ˈlɑkə ˌneˑɑ̃ ni ˈblɑs - a ma be ˈpwɑ̃ˑn - o ˈdɑ̃wnəd ə vĩ]

ma foi, j'avais été envoyée alors faire une radio un samedi, et la radio quand... non ! le médecin le samedi avait... le médecin avait dit... de m'envoyer à l'hôpital et quand j'étais arrivée à l'hôpital on m'avait fait une radio, mais... ils n'avaient pas dit qu'ils allaient... ils avaient dit qu'ils allaient me garder, bon ! alors j'étais restée, mais alors il y avait deu... deux femmes, et un homme, avec une machine à oxygène sur... sur le brancard, me disant de respirer dedans, mais je ne pouvais pas respirer dedans puisque je n'avais pas de force, et ceux-ci avec... avec euh... (des chevilles de table ?) là, en avait mis un d'un côté et un autre de l'autre côté, oh, que je sois damnée ! je n'avais jamais crié mais là j'avais fait, il était frais ! ceux-là étaient... peut-être pensaient-ils que c'était déplacé, et il pensait le remettre en place, et j'avais eu mal ! oh, que je sois damnée !

Janin an Herveig, 1932, Ploueg (dastumet gant Tangi)

santet 'na e bognez o vont en e blas

['zɑ̃ntəd na i 'bɔ̃ɲəz vɔ̃n ni blɑs]

il avait senti son poignet se remettre en place

Michel Bonno, 1939, Bear (dastumet gant Tangi)

eñ 'na graet ur barti gouren gant ur jañdarm, oc'h esa... oc'h esa kargañ anezhañ e oa, e-fas d'ar farmasi a-hont e oa, « fidambie 'vat, emezañ ! », graet 'na ur c'hrogad gantañ paotr hañ ! eh ! ha gwintet 'na anezhañ ivez ! met... aet e oa ar jañdarmed a-raok, komañset e oa tout an dud da hual anezhañ kompren a rez, Ernest, kompren a rez, a oa bet o kerc'hat un tamm bara, ha neuze feiz, 'na kerc'het un tamm butun, feiz, e oa o vont 'ba e oto, 'na ket... 'nant ket graet prise de sang na mann ebet dezhañ, 'neuint karget anezhañ de force kompren a rez hañ ! lemet 'neuint e bermi gantañ goude, met... aze, tremen kant a dud a oa en em gavet war da blas kêr 'ba ar Roc'h da hual ar jañdarmed, ha 'neuint hastet buan karzhañ kar... doan 'nant da gaout (war o vasoù ?) hañ !

[ˈhẽ na gwe̞ ˌbɑꝛti ˈguːꝛən gɑ̃n ʒɑ̃ˈdɑꝛm - ˈhɛsa ˈhɛsa ˈkɑꝛgɑ̃ ˌneˑɑ̃ wa - ˈvɑs tə faꝛmaˈsi ˌɑˑɔ̃n wa - fidɑ̃mˈduˑe ˌhɑ ˈmeˑɑ̃ - ˌgwe̞d na ˈhɣoːga ˈgɑ̃ntɑ̃ ˌpo̞d ɑ̃ - ɛ - a ˈgwintə na ˈneˑɑ̃ ˌiˑe - mɛ - ˌe̞d wa ʒɑ̃ˈdɑꝛmə ˈɣoːk - ko̞mɑ̃sə wa ˈtun ˌdyt ˈhyˑal ˈneˑɑ̃ gɔ̃mˌpɣe̞ˑs - ɛꝛˈnɛs gɔ̃mˌpɣe̞ˑs wa ˌbe ˈkɛhɛ tɑ̃m ˈbɑːꝛa - a ˌnœhe ˌfe na ˈkɛhɛ tɑ̃m ˈbytyn - ˌfe wa ˌvɔ̃n ba i ˈoto ˈnɑ kət - ˌnɑ̃ɲ cə ˌgwɛd ... na ˈmɑ̃n bet ˌteˑɑ̃ - nɑ̃ɲ ˈkɑꝛgə ˈneˑɑ̃ ... kɔ̃mˌpɣe̞ˑz ɑ̃ - ˈlɛmɛ nœɲ i ˈbɛꝛmi ˌgɑ̃tɑ̃ ˌguˑde - mɛ - ˌɑhe ˈtɣemen ˈkɑ̃n dyd wa nɔ̃n ˌgɑˑd ə ˌblɑs ˈke̞ːꝛ bah ˈɣɔx tə ˈhyˑal ʒɑ̃ˈdɑꝛmət - a nœɲ ˈhɑstə ˈbyˑən ˈkɑꝛzɑ̃ kaꝛ - ˈdwɑ̃ːn nœɲ də ˈgɑˑd o ˈvɑso ɑ̃]

il avait fait une partie de lutte bretonne avec un gendarme, il essayait... il essayait de l'embarquer, en face de la pharmacie là-bas que c'était, « mais bon sang, dit-il ! », il en avait fait un de ces combats avec lui mon gars hein ! eh ! et il l'avait culbuté aussi ! mais... les gendarmes étaient partis, tous les gens commençaient à le huer tu comprends, Ernest, tu comprends, avait été chercher un peu de pain, et alors ma foi, il avait été chercher un peu de tabac, ma foi, il allait rentrer dans sa voiture, il n'avait pas... ils ne lui avaient pas fait de prise de sang ni rien, ils l'avaient embarqué de force tu comprends hein ! ils lui ont retiré son permis après, mais... là, il y avait plus de cent personnes qui s'étaient retrouvées sur la place de la ville à ar Roc'h pour huer les gendarmes, et ils s'étaient dépêchés de détaler car... ils avaient peur de prendre (sur leur face ?) hein !

Jañ Michel, 1939, Peurid (dastumet gant Tangi)

ha 'deuint esaet lakat anezhañ en e blas, « oh, daonet e vin ! », 'ma ket kriet gwech ebet, aze 'ma graet 'vat !

[a dœɲ ɛˌsɑˑd ˈlɑkə ˌneˑɑ̃ ni ˈblɑs - o ˈdʲɑ̃wnəd ə vĩ - ˌma kə ˈkɹiˑə ˈgweˑʒ bet - ˌɑˑe ma ˈgwɛt at]

et ils ont essayé de le remettre à sa place [os], « oh, que je sois damnée ! », je n'avais jamais crié, mais là j'avais fait !

Janin an Herveig, 1932, Ploueg (dastumet gant Tangi)

ah, Krec'h ar Feunteun ! oui, c'est ça ! Komanant ar Veilh, Krec'h ar Feunteun, n'eo ket ! daou blas ! unan e pep tu d'an hent

[a ˌkɣe̞ɣ ˈvɑ̃tən - ... - ˌko̞mɑ̃n ˈvɛj ˌkɣe̞ɣ ˈvɑ̃tən - ˌne̞ kə - ˈdɔw blas - ˈyn pop ˈty də ˈne̞n]

ah, Krec'h ar Feunteun ! oui, c'est ça ! Komanant ar Veilh, Krec'h ar Feunteun, non ! deux propriétés ! une de chaque côté de la route

Peurid

Jañ Michel, 1939, Peurid (dastumet gant Tangi)

« un taol sec te ! hag eñ 'h a en e blas diouzhtu, aezet ! » « a ya ! evel-se 'teus torret anezhañ ! »

[to̞l'sɛk te a hẽ̞ ha ni blɑs dy'sty 'e̞:zət - a ja vi'se̞ tœs 'to̞ʁə 'neɑ̃]

« un coup sec pardi ! et il va à sa place [volet], facilement ! » « ah oui ! comme ça tu l'as cassé ! » :

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

aezetoc'h e veze achuiñ gant daou a gezeg evit gant tri kwa, gant tri eo muioc'h luzius kwa peogwir, gwelet a rez, 'teus ket... 'teus ket a blas kwa peogwir e terc'h da voanaat kwa, ha gwelet a rez, ne vez ket derc'het da dont en-dro met a-wechoù e renki kazi dont en-dro en ( ?) tu-gin evel e vez lâret kwa

['ɛstɔx viʒe a'ʃy:ĩ gɑ̃n do̞w 'ge:zɛk wi gɑ̃n tɾi kwa gɑ̃n tɾi e̞ 'my:ɔx 'lœjys kwa py'gy:ɹ gwe̞:l ə ɹes tøs kə tøs kə blɑs kwa py'gy:ɹ dɛʁh tə vwɑ̃'nɑ:t kwa a gwe̞:l ə ɹes ve kə 'dɛʁhɛ dɔ̃n dɾo mɛ 'we:ʒo 'ʁɛŋki 'kɑ:he dɔ̃n dɾo ɛp ty'gi:n wɛl ve lɑ:t kwa]

c'est plus facile de finir avec deux chevaux qu'avec trois quoi, avec trois c'est plus complexe quoi puisque, tu vois, tu n'as... tu n'as pas la place quoi puisque ça continue de se rétrécir quoi, et tu vois, on ne continue pas de revenir mais parfois tu devras quasiment revenir à l'envers comme on dit quoi

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

eñ... eñ emezañ a bae e blas hep labourat anezhañ

[hẽ̞: hẽ̞: meɑ̃ bɛ i blɑs heb la'bu:ɹad neɑ̃]

lui... lui dit-il il paye sa ferme sans l'exploiter

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

eñ zo kat da lakat ar gwad en e blas

[hẽ̞: zo kɑt tə 'lɑkə gwɑ:d ni blɑs]

il est capable de remettre le sang en place [orties]

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

met en em gavo 'ba ar sosiete hag eu... 'no an impresion e vo dreist ar reoù all kwa, alies-a-wech (e gav harp ?), e vez laket en e blas

[mɛd nɔ̃n ’gɑ:vo bah sosje’te ag ə no nɛ̃pɾe’si:ɔ̃n vo dɾɛjst ə ɹew’ɑl kwa a’li:əz weʃ gɑ:f hɑɹp ve ’lɑkə ni blɑs]

mais il se retrouve dans la société et euh... il a l'impression d'être supérieur aux autres quoi, souvent il xxx (?), il est remis en place quoi [enfant mal élevé]

???

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

n'eo ket aezet tapout partout ha neuze 'meus ket c'hoant da dapet he blas

[mɛ nɑ̃ nɑ̃n nɛ kəd ’ɛ:zəd ə ’tɑpə ’pɑrtut a ’nœ:e møs kə hwɑ̃n ’dɑpə i blɑs]

ce n'est pas facile d'être partout et alors je n'ai pas envie de prendre sa place

Aleñ Toudig, 1968, Bear (dastumet gant Tangi)

'meus laosket ma blas gant ma mab

[møz ’lɔskə mə blɑs gɑ̃n mə mɑ:p]

j'ai laissé ma place à mon fils

Louis Aofred, , Bear (dastumet gant Tangi)

pevar blas kwa

[ˌpɛwaʁˈblɑs kwa]

quatre places quoi

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

'na laket anezhañ en e blas

[na 'lɑkə neɑ̃ ni blɑs]

l'avait mis en place [installé]

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

Kavet zo bet 66 frazenn.
1234