Brezhoneg Bro-Vear

Klask

Kavet zo bet 126 frazenn.
1234567

« kof zo, emezañ, boued n'eus ket ! xxx ( ?) », e-kerzh ar goañv neuze « kof zo, boued n'eus ket ! », hag e-kerzh an hañv neuze « boued zo ha kof n'eus ket ! », ar pichon ! pa vijent o kanañ, « boued zo, emezañ, kof n'eus ket ! boued zo, kof n'eus ket ! », hag e-kerzh ar goañv neuze « kof zo eu... pe... « boued zo, kof n'eus ket ! boued zo, kof n'eus ket ! »

[ˈkoˑf so ˌmeˑɑ̃ - ˈbwed nøs ˌket ? - ˌkɛɹz ə ˈgoˑɑ̃ ˌnœhe - ˈkoˑv zo ˈbwed nøs ˌket a ˌkɛɹz ə ˈnɑ̃ˑ ˌnœˑe - ˈbwet so a ˈkoˑf nøs ˌket - ˈpiʃɔ̃n pe viʒɛɲ ˈkɑ̃ːnɑ̃ - ˈbwet so ˌmeˑɑ̃ ˈkoˑf nøs kət - ˈbwet so ˈkoˑf nøs ket - a ˌkɛɹz ə ˈgoˑɑ̃ ˌnœˑe - ˈkoˑv zo ə pe - ˈbwet so ˈkoˑf nøs ˌket - ˈbwet so ˈkoˑf nøs ˌket]

« il y a du ventre, dit-il, mais pas de nourriture ! xxx ( ?) », pendant l'hiver alors « il y a du ventre, mais pas de nourriture ! », et pendant l'été alors « il y a de la nourriture mais pas de ventre ! », le pigeon ! quand ils chantaient, « il y a de la nourriture, dit-il, mais pas de ventre ! il y a de la nourriture, mais pas de ventre ! », et pendant l'hiver alors « il y a du ventre euh... ou... « il y a de la nourriture, mais pas de ventre! il y a de la nourriture, mais pas de ventre ! »

Remond ar Bras, 1934, Louergad (Sant Eler) (dastumet gant Tangi)

oh met a-wechoù 'h arrie bandennadoù ! kar ar razhed aze, 'teus bet klevet ivez, 'h eont da welet a-raok, hag e vez kaset div pe deir gant ar gompagnoned, ha ma... ma deuont war o c'hiz da welet penaos e vez kont lec'h all a-raok e vezont demenajet, ha ma 'nez kavet boued ha traoù e barti tout ar vandennad kwa

[o mɛ ˌweˑʒo ˌhɑje̞ bɑ̃ndeˈnɑːʒo - kaɹ ˈɹɑhəd ˌɑˑze - tøz be ˈklɛwəd ˌiˑe - hɛɲ də ˈwe̞ld əˌɹo̞ˑk - a ve ˌkɑsəd ˈdiw pe ˈdɛːɹ gɑ̃n ə gɔ̃paˈɲɔ̃ːnəd - a ma ma dɛɲ waɹ o ˈhiːs də ˌwe̞ˑl pəˌno̞ ve ˈkɔ̃n ˌle̞x ˈɑl ˌɹo̞ˑg ve̞ɲ demeˈnɑːʒət - a ma ne ˌkɑˑd ˈbwet a ˈtɹɛw ˈbɑɹti ˌtud ə vɑ̃nˈdenət kwa]

oh mais parfois des bandes [de rats] arrivaient ! car les rats là, tu as entendu aussi, ils vont voir avant, et deux ou trois sont envoyés par les compagnons, et si... s'ils reviennent pour voir comment c'est ailleurs avant de déménager, et s'ils ont trouvé de la nourriture et tout, toute la bande part quoi

Remond ar Bras, 1934, Louergad (Sant Eler) (dastumet gant Tangi)

1. klask boued, klask boued ya 2. an a... an aluzon 1. kazi evel kestal kwa 2. klask an aluzon 1. klask an aluzon ya

1. [ˌklɑz ˈbwet - ˌklɑz ˈbwed ja] 2. [na naˈlyːzɔ̃n] 1. [ˌkɑhe we̞l ˈkestəl kwa] 2. [ˌklɑs naˈlyːzɔ̃n] 1. [ˌklɑsk naˈlyːzɔ̃n ˌjɑ]

1. chercher de la nourriture, chercher de la nourriture oui 2. l'aum... l'aumône 1. presque comme quêter quoi 2. demander l'aumône 1. demander l'aumône oui

1. Suzan an Alan, 1931, Bear
2. Emil an Alan, 1937, Bear
(dastumet gant Tangi)

e Kroaz ar Marchosioù e oa... ur c'halvar, a-hervez unan... unan... ur c'halvar vras, gant tri groaz vras 'ba ar c'hreiz ha neuze an daou... evel 'teus bet gwelet kwa, hag e-kerzh ar Revolusion, amañ en Plûned ivez, eu... e oa... deiz Gwener ar Groaz, ur menajer 'na staget war ar c'hroas, 'da... 'da... diskennet, drailhet anezhi tout, e Kroaz ar Marchosioù aze, ah met an deiz war-lerc'h beure, e... e... eu... pa oa aet da reiñ boued d'e... d'e gezek, 'deuint lazhet anezhañ

[ˌkɹwɑˑz maɹʃo̞ˈsiˑo wa - ə ˈhɑlvəɹ - ˈhɛɹwe yn yn - ˌhɑlvəɹ ˈvɹɑːs - gɑ̃n ˌtɹiˑ gɹwɑz ˈvɹɑːz bah ˈhɹɛjz a ˌnœhe ˈndo̞w - we̞l tøz be ˈgwe̞ːlət kwa - a ˌkɛɹz ɹevolyˈsiˑɔ̃n - ˈɑ̃mɑ̃ ɛn ˈplyːnəd ˌiˑe - ə - wa - de ˌgweˑnəɹ ˈgɹwɑˑs - ə meˈnɑːʒəɹ na ˈstɑːgə waɹ ˈhɹwɑˑz da da disˈke̞nəd - ˈdɹɑjə nɛj tut - ˌkɹwɑˑz maɹʃo̞ˈsiˑo ˌɑhe - a mɛ ˌnde waɹˌlɛɹx ˈbœːɹe - i i ə - pwa ˌɛd də ˌɹɛˑĩ ˈbwed di - di ˈgeːzək - dœɲ ˈlɑhə ˌneˑɑ̃]

à Kroaz ar Marchosioù il y avait... un calvaire, à ce qu'il parait un... un... un grand calvaire, avec trois grandes croix au milieu et aussi les deux... comme tu as déjà vu quoi, et lors de la Révolution, ici à Plûned aussi, euh... il y avait... le jour du Vendredi Saint, un agriculteur avait attaché la croix, ils avaient... ils avaient... abattu, totalement détruite, à Kroaz ar Marchosioù là, ah mais le lendemain matin, ses... ses... euh... quand il était allé donner à manger à ses chevaux, ils l'ont tué

Pier Gotie, 1938, Plûned (dastumet gant Tangi)

an u... an uzin boued, hag... an uzin alimant

[ˌny ˌnyˑzin ˈbwet - a - ˌnyˑzin aˈlimən]

l'u... l'usine d'aliments, et... l'usine d'aliments

Michel Merdi, 1935, Plouizi (dastumet gant Tangi)

brenn, d'ober... d'ober boued d'ar moc'h

[ˈbɣe̞n - ˈdo̞ˑbəꝛ - ˈdo̞ˑbəꝛ ˈbwed də ˈmox]

du son, pour faire... pour faire de la nourriture aux cochons

Michel Talgen, 1951, Bear (dastumet gant Tangi)

1. ha neuze e oa un ti... un ti all e-fas dezhañ, eñ a vije... eno e vije graet « al loch-fourno » 2. just ! ha pa 'h aen d'ar skol, me 'meus soñj... ya, ya, e vijent o poazhañ boued d'ar moc'h eno

1. [a ˌnœˑe wa nti - ti ˈɑl - ˌvɑz ˈdeˑɑ̃ - ˈẽ ˌviʒe - ˈeːno viʒe ˌgwɛ lo̞ʃ ˈfuɹno] 2. [ˈʒyst - a pa ˌhe̞n də ˈsko̞l ˈme møz ˈʒɔ̃ˑs - ˌjɑ ja - ˌviʒɛɲ ˈpwɑhə ˈbwed də ˈmox ˌeˑno]

1. et il y avait une maison aussi... une autre maison en face d'elle, ça c'était, là-bas on disait « l'appentis » 2. juste ! et quand j'allais à l'école, je me souviens... oui, oui, ils y cuisaient de la nourriture pour les cochons

1. Ivet an Du, 1937, Kaouenneg
2. Solañj Beuvan, 1949, Kawan
(dastumet gant Tangi)

1. ma 'teus eu... un dra bennaket da-heul hañ ! kar gant patatez e-unan eu... met gwechall pa vije poazhet... pa vije poazhet boued d'ar moc'h, e vije laket ar patatez war-benn, pa vije laket beterabez da gentañ, goude e vije laket irvin ha goude e vijent laket 2. evel 'ba ar (chaodierenn ?) ya 1. 'ba ar (chaodierenn ?), xxx ( ?) a debre ar patatez diwar... diwar-benn 2. me 'meus bet graet c'hoazh, me 'meus bet graet c'hoazh, 'ba tout ar menajoù e vije graet se ya 1. ya, met e vije... pas (pato pred ?) gante met kement ha... 2. met eñ a vije mat 1. eñ a vije mat 2. (prepariñ ?) ya 1. ar re-se a oa natur, goude 'vije ket 'met beterabez ha... hag irvin gante, ha neuze e vije... e vije laket ar patatez war-benn

1. [ma tøz ə - ndɾa bəˈnɑkəd dəˈhœːl ɑ̃ kaɹ gɑ̃n paˈtɑːz iˈhyːn ə - mɛ gweˈʒɑl pe viʒe ˈpwɑˑhə - pe viʒe ˈpwɑˑhə ˈbwet tə ˈmox - viʒe ˈlɑkə paˈtɑːz waɹˈbe̞n - pe viʒe ˈlɑkə beˈtɾɑːbəz də ˈgentɑ̃ - ˈguːde viʒe ˈlɑkəd ˈiɹwin a ˈguːde viʒɛɲ ˈlɑkət] 2. [we̞l ba ʃoˈdjɛːɹən ja] 1. [ba ʃoˈdjɛːɹən - ? ˈdɛːbɛ paˈtɑːz ˈdiwaɹ ˌdiwaɹ ˈbe̞n] 2. [ˈme møz be gɛd hwas - ˈme møz be gɛd hwas - bah tud meˈnɑːʒo viʒe gɛd ze ja] 1. [ja - mɛd viʒe - pas ˌpɑto ˈpɾet kɑ̃te̞ mɛ ˈkemta] 2. [mɛ ˈẽ viʃe ˈmɑːt] 1. [ˈẽ viʒe ˈmɑːt] 2. [pʁeˈpɑˑĩ ja] 1. [ɹee wa ˈnɑtyɹ - gu viˌʒe kə mɛt beˈtɾɑːbəz a - a ˈiɹvin gɑ̃nte̞ - a ˈnœe viʒe - viʒe ˈlɑkə paˈtɑːz waɹˈbe̞n]

1. si tu as euh... quelque chose pour accompagner [les patates] hein ! car avec des patates toutes seules euh... mais autrefois quand on cuisait... quand on cuisait la nourriture des cochons, on mettait les patates sur le dessus, quand on mettait les betteraves d'abord, après on mettait des navets et après on les mettait 2. comme dans le (chaudron ?) oui 1. dans le (chaudron ?), xxx( ?) mangaient les patates sur... sur le dessus 2. moi j'ai déjà fait ça, moi j'ai déjà fait ça, dans toutes les fermes on faisait ça oui 1. oui, mais il y avait... pas des (patates de repas ?) pour eux tant qu'à... 2. mais ça c'était bon 1. c'était bon 2. (préparer ?) oui 1. ceux-là étaient natures, après il n'y avait que des betteraves et... et des navets avec, et aussi il y avait... avait des patates par-dessus

???

1. Roje Dollo, 1932, Bear
2. Paotr, 1951, Bear
(dastumet gant Tangi)

1. hag eu... an hini a oa o terc'hen an ostaleri 'ba ar Barrderv aze a-raok, tad Jean-Yves Nicol 2. maer Kawan 1. ya just ! maer... maer kozh Kawan ya, eñ a lâre se, e venaj, e di a oa 'ba un tu d'an hent, hag eu... e venaj a oa en tu all, hag e lâre, peogwir e vije o reiñ boued d'ar moc'h, e vije graet boued en Plûned, e dremenent dre... dre... dre Vear, evit mont da Brad, lec'h e oa ar moc'h, ha 'rae ket nemet treuziñ an hent gant ar c'helorn

1. [ag ə - ˈnːi wa ˈtɛhɛn nɔstəˈleːɹi ba ˌbɑɹˈdɛɹw ˌɑhe ˌɹo̞ˑk - ˌtɑˑd ... ˈnikɔl] 2. [ˌmɛˑɹ ˈkɑwɑ̃n] 1. [ja ʒyst - ˌmɛˑɹ mɛɹ ˌkoˑs ˈkɑwɑ̃n ja - hẽ ˌlɑˑɹe ze - i ˈveːnəʃ - i ˈdiː wa ban ty də ˈnɛn - ag ə - i ˈveːnəʃ wa ntyˈɑl - ag ˌlɑˑɹe̞ - pu viʃe ˌɹɛˑĩ ˈbwed di ˈvox - ˌviʒe gwɛ ˈbwed ˌde̞ ɛn ˈplyːnət - dɹeˈmeːnɛɲ dɹe - dɹe - dɹe ˈveˑaɹ - wid ˌmɔ̃n də ˈbɹɑˑt - le̞x wa ˈmox - a ˌɹɛ kə mɛ ˈtɹœːʒĩ ˈnɛn gɑ̃n ˈheːlɔɹn]

1. et euh... celui qui tenait la café à ar Barrderv là avant, le père de Jean-Yves Nicol 2. le maire de Kawan 1. oui juste ! le maire... l'ancien maire de Kawan oui, il disait ça, sa ferme, sa maison était d'un côté de la route, et euh... sa ferme était de l'autre côté, et il disait, puisqu'il donnait à manger aux cochons, il faisait la nourriture à Plûned, ils passaient par... par... par Bear, pour aller à Prad, là où étaient les cochons, et il ne faisait que traverser la route avec le seau

1. Pier Gotie, 1938, Plûned
2. Odil Gotie, , Plûned
(dastumet gant Tangi)

ha 'na ket nemet daou vloaz hanter, hag eo bet savet gant maer Beurleudi gwechall, ya 'vat ! il avait été gentil hein ! et... oui ! da eizh vloaz e oa aet a-raok diouzh ar gêr, peogwir 'na ket nemet ul lezvamm, hag al lezvamm 'rae ket nemet maltretiñ anezhi, 'roe ket boued dezhi na mann ebet

[a ˌnɑ kə ˌmɛ ˈdɔw la ˈɑ̃ntəɹ - a e̞ ˌbe ˈzɑwə gɑ̃n ˌmɛˑꝛ bœꝛˈlœːdi gweˈʒɑl - ja ˈvɑt - ... - e wi - də ˈɛjzla wa ˌe̞ ˈɣo̞ˑg duz ˈge̞ːꝛ - py ˌnɑ kə ˌmɛ ˈlezvɑ̃m - a ˈlezvɑ̃m ˌɣe kə ˌmɛ malˈtɣɛtĩ ˈne̞j - ɣoˈe kə ˈbwet ˌte̞j na ˈmɑ̃n bet]

et elle n'avait que deux ans et demi, et elle a été élevée par le maire de Beurleudi autrefois, mais oui ! il avait été gentil hein ! et... oui ! elle était partie de la maison à huit ans, puisqu'elle n'avait qu'une marâtre, et la marâtre ne faisait que la maltraiter, elle ne lui donnait pas de nourriture ni rien

Jan Belonkl, 1933, Ploueg (dastumet gant Tangi)

feiz 'vat eu... petra a vije graet deus se ? da gas boued d'al loened aze... da lakat ar betera... ur van ! just ya, eñ a vije... eñ a rae se, gant ozilh, eñ e oa se e vicher

[ˌfe had ə - ˌpɹɑ viʃe ˌgwɛ dœs ˈse - də ˌgɑz ˈbwet tə ˈlwẽːnəd ˌɑhe̞ - də ˈlɑkəd ə beˈtɾɑː - ə ˈvɑ̃ːn - ˌʒyst ja - ˈhẽ ˌviʃe - ˈhẽ ɹɛ ˈze - gɑ̃n ˈoːzij - ˈhẽ wa ˈze i ˈviʃəɹ]

ma foi eu... comment appelait-on ça ? pour apporter la nourriture aux animaux là... pour mettre les bettera... une manne ! juste oui, lui était... lui faisait ça, avec de l'osier, lui c'était ça son métier


Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

Armand ar Meur, 1933, Tonkedeg (dastumet gant Tangi)

hag e vije taolet o boued dezhe 'ba an... 'ba eu... les... 'ba an traoù-se aze

[a ˌviˑʒe ˈtoːləd o ˈbwet ˌte̞ ban - bah ə - ... - ban ˈtɹɛw ze ˌɑhe̞]

et on leur jetait la nourriture dans les... dans euh... les... dans les choses-là là [auges au niveau du sol]

Mari ar Vey, 1924, Sant Laorañs (dastumet gant Tangi)

ur feunteun a oa, peogwir aze 'h aemp tout da gerc'hat dour, gant kelornioù, kua ! gant kelornioù, e vije ur c'helorn ganit 'ba pep dorn, da degas d'an ti, d'ober boued ha d'ober tout, evel e vije ! 'oa ket modern hañ ! ac'hanta, ha neuze e oa ur stank-kannañ tal-kichen, hag ur feunteun, eu... feunteun san... feunteun Gwerun, ya, feunteun Gwerun e oa, han-se gwelet a rez !

[ə ˈvɑ̃ntən wa - py ˌɑhe̞ ˌhɛm ˈtut tə ˈgɛɹhəd ˈduːɹ - gɑ̃n kyˈlɔɹɲo - ˌkyˑa - gɑ̃n kyˈlɔɹɲo - ˌviʒe ə ˈhyːlɔɹn gəˌnid bah po̞p ˈtɔɹn - də ˌde̞s tən ˈtiˑ ˌdo̞ˑɹ ˈbwet a ˌdo̞ˑɹ tut - we̞l ˌviʒe - ˌwɑ kə moˌdɛɹn ɑ̃ - ˌhɑ̃nta - a ˌnœˑe̞ wa ˌstɑ̃ŋˈkɑ̃nˑɑ̃ talˌkiʃən - ag ə ˈvɑ̃ntən - ə ˈvɑ̃ntən zɑ̃ - ˌvɑ̃ntən gwɛˈɹyːn - ˌjɑ ˌvɑ̃ntən gwɛˈɹyːn wa - ɑ̃ˌse ˈgwe̞ˑl ə ɹe̞s]

il y avait une fontaine, puisque nous allions tous chercher de l'eau là, avec des seaux, quoi ! avec des seaux, tu avais un seau dans chaque main, à rapporter à la maison, pour faire à manger et pour faire tout, comme c'était ! ce n'était pas moderne hein ! eh bien, et il y avait aussi un lavoir à côté, et une fontaine, euh... la fontaine de sain... la fontaine de Gwerun, oui, la fontaine Gwerun que c'était, donc tu vois !

Bear-Gwenezhan

Simona ar Bilhon, 1936, Bear (dastumet gant Tangi)

oh ? a gav dit ? oh ! boued a vez d'ober hañ ! xxx ( ?), muioc'h evit e vez, tri ? ouais ouais ouais ! n'eo ket ar memes tra pa vez unan all, un étranger hañ !

[o gɑːf ˈtit - o bwed ve ˈdo̞ːbəʁ ɑ̃ - ? - ˈmyːɔχ wid ve tʁi - wɛ wɛ wɛ - ˈne̞ kə mo̞sˈtʁa pa ve ˈnɑl ən eˈtʁɑ̃ʒe ɑ̃]

oh ? tu penses ? oh ! il faut préparer la nourriture hein ! xxx ( ?), plus qu'il n'y a, trois ? ouais ouais ouais ! ce n'est pas la même chose quand il y a quelqu'un d'autre, un étranger hein !

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

klaskerien-boued

[ˌklaskɛʁjɛn'bwet]

des mendiants

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

boued d'e gi

[bwed di gi:]

de la nourriture pour son chien [poule]

Selina Jagin, 1920, Bear (dastumet gant Tangi)

goude e vije kaset ar saout lec'h e vije dour, a-benn neuze e vije graet ur c'hovad, ur c'hovad boued

[gu: viʃe 'kɑsə zo̞wt le̞h viʃe du:ʁ bɛn 'nœ:he viʃe gwɛd 'ho:vət 'ho:və bwet]

après on emmenait les vaches là où il y avait de l'eau, pour alors elles faisaient une ventrée, une ventrée de nourriture

Michel Talgen, 1951, Bear (dastumet gant Tangi)

boued-houidi

[ˌbwediwi'dys]

lentilles d'eau

Janed Merrien, 1936, Bear (dastumet gant Tangi)

bezañ zo reoù hag a lak eu... d'ober boued d'ar saout, ya, parkadoù, ya, 'ba ar penn... 'ba an delioù, ur wech aet 'ba... 'ba... 'ba an dijenn n'eo ket... neuze met e-keit... pa 'nez delioù

['be:ɑ̃ zo ɹew a lɑk ə do̞:ɹ bwet tə zo̞wt ja paɹ'kɑ:ʒo ja bah pɛn ban 'dɛjo weʒ ɛt bah bah ban 'di:ʒən ne̞ kət 'nœ:he mɛ kɛjt pe ne 'dɛjo]

il y en a certains qui en mettent euh [rumex]... pour faire de la nourriture pour les vaches, oui, des champs, oui, dans le bou... dans les feuilles, une fois qu'il a fait une tige ce n'est pas... alors mais tant que... quand il a des feuilles

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

aliesoc'h-a-wech pa 'no tapet unan, n'ey ket... (n'ey ket ?) admont warnañ goude, pa vez yenaet kwa, keit e vez tomm ar boued, met neuze ec'h arri ul loen fall all bennaket kwa

[ali’esɔh weʃ pe no ’tɑpəd yn nɛj cəd nɛj cəd ’hɑdmɔ̃n waɹnɑ̃ ’gu:de pe ve ’ji:nət kwa kɛjd ə ve tɔm bwet mɛ ’nœ:he hɑj lwe̞nva’lal bə’nɑkət kwa]

plus souvent quand il [épervier] en attrape un [pigeon], il ne va pas... il ne revient pas dessus après [le manger], quand il est refroidi quoi, tant que la nourriture est chaude, mais alors un autre nuisible arrive quoi

???

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

Kavet zo bet 126 frazenn.
1234567