Brezhoneg Bro-Vear

Klask

Kavet zo bet 22 frazenn.
12

peogwir ar chut 'vez ket sterelizet e-pad c'hwec'h miz pe daou vloaz !

[pəˈguːʁ ʃyt ˈve kə steʁeˈliːzət pad ˈhwɛhmis pe ˈdo̞wla]

puisque la tétine n'est pas stérilisée pendant six mois ou deux ans !

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

me 'meus ket bet soñjet, 'meus ket bet soñjet... un instant, reiñ ar chut-se da Frédérique (T. : met e vije dija d'az koulz dit-te ?) met ya moarvat ! met ya ! n'eo ket « chut » a lârent, me a oar petra, un anv all a lârent, ya, me a oar petra a raent dioutañ, un anv all a raent dioutañ, eu... une « chut », c'hoazh ur bébé gant ur chut, a oa 'ba... dans un parc, hag e oa gant ar vugale all, hag ar chut war an daol ha goude e oa war an douar, e gouezhe e chut

[me møs kə be ˈʒɔ̃ːʒə - møs kə be ˈʒɔ̃ːʒə - ... - ˈʁɛĩ ə ˈʃytse də fʁedeʁik - mɛ ja maˈhɑt - mɛ ja - ne̞ kə ˈʃyd ˈlɑːʁɛɲ - me wɑːʁ pʁa - ˌnɑ̃ˑnoˈɑl ˌlɑˑʁɛɲ - ja me wɑːʁ pʁa ʁɛɲ dɔ̃tɑ̃ - nɑ̃ˑnoˈɑl ʁɛɲ dɔ̃tɑ̃ - ə yn ʃyt - hwaz ə ˈbeːbe gɑ̃n ʃyt - a wa ba ... - a wa gɑ̃n vyˌgɑˑleˈɑl - ag ə ʃyd wa waʁˈdoːl a ˈguːde wa waʁ ən ˈduːaʁ - ˈgweːɛ i ʃyt]

moi je n'ai pas pensé... je n'ai pas pensé... un instant, donner cette tétine-là à Frédérique (T. : mais il y en avait déjà à ton époque ?) mais oui bien sûr ! mais oui ! ce n'est pas « tétine » qu'ils disaient, je ne sais quoi, ils disaient un autre nom, oui, je ne sais comment ils l'appelaient, ils l'appelaient par un autre nom, euh... une « tétine », encore qu'il y avait un bébé avec une tétine, qui était dans... dans un parc, et il était avec d'autres enfants, et la tétine était sur la table et après elle était par terre, sa tétine tombait

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

ha da chut zo war an douar paotr bihan

[a də ʃyt so warn 'duar pod'bijən]

et ta tétine est par terre mon petit gars

Janin An Aodren, 1939, Bear (dastumet gant Tangi)

e chut

i chut

[i ʃyt]

sa tétine

Ifig Bihan, 1915, Bear (dastumet gant Julien)

chut

chut

[ʃyt]

tétine

Ivona Toudig, 1934, Bear (dastumet gant Julien)

Me 'h a da reiñ chut d'an hini bihan.

Mé ha de rèy chut de ni bieun.

[me ha də ʁɛj ʃyt də ni biən]

Je vais donner le biberon au petit.

Ivona Toudig, 1934, Bear (dastumet gant Julien)

james 'peus bet, 'meus ket gwelet hi... 'h eo deut da soñj din pa 'h eo bet komzet din deus ar chut, met 'meus ket bet gwelet hini bet dioute, nann, Frédérique 'deus ket bet james se

[ˈʒɑ̃məs pøz bet - møs kə gwe̞ːl ˈhi - he̞ dœd də ʒɔ̃ːs tĩ pa he̞ be ˈkɔ̃mzəd dĩ dəs ˈʃyt - mɛ møs kə be ˈgwe̞ːlə ˈhiːni be ˈdɔ̃nte̞ - nɑ̃n - fʁedeʁik døs kə be ˈʒɑ̃məs se]

jamais vous n'avez eu, je n'ai vu auc... je m'en suis rappelé quand on m'a parlé de la tétine, mais je n'en ai vu aucun, non, Frédérique n'a jamais eu ça

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

me a welas un tamm bihan pelloc'h ur plac'h yaouank, un tamm plac'h kaer, me a lâr dit, hag ur poupig bihan 'ba he divvrec'h, hag ur chut 'ba e c'henou aze kwa

[me ’wɛ:ləs tɑ̃m ’biən ’pɛlɔh plɑh ’jo̞wɑ̃ŋk tɑ̃m plax’kɛ:ʁ me lɑ:ʁ dit a ’pupig ’biən bah i ’divrah a ʃyd ba i ’he:no ’ɑhe kwa]

moi je vis un peu plus loin une jeune fille, une jolie petite femme, je ne te dis pas, et un petit bébé dans ses bras, et une tétine dans sa bouche là quoi

Ifig Raoul, 1933, Bear (dastumet gant Tangi)

met soñjal a raen « oh met ! hi 'deus bet moarvat ! » non ? ha goull ganti hag-eñ 'deus bet ur chut, goull ganti ! me... me 'meus soñjet se herie beure, « moarvat 'deus bet ar chut-se neuze ! », ha goude 'h eo deut da soñj din, james Frédérique 'dije bet ur machin evel-se

[mɛ ˈʒɔ̃ːʒ ə ʁɛn - o mɛ - hi døz bed maˈhɑt - nɔ̃ - a gul ˈgɑ̃nti gẽ døz be ˈʃyt - gul ˈgɑ̃ti - me me møs ˈʃɔ̃ːʒə ze ˈhɛje ˈbœːʁə - maˈhɑd døz be ˈʃytse ˈnœːhe - a ˈguːde e̞ dœd də ʒɔ̃ːs tĩ - ˈʒɑ̃məs fʁedeʁik diʒe bed ˈmɑʃin viˈse̞]

mais je pensais, « oh mais ! elle a eu certainement ! » non ? et demande-lui si elle a eu une tétine, demande-lui ! moi... j'ai pensé ça ce matin, « sans doute a-t-elle eu cette tétine-là alors ! », et après je me suis rappelé, jamais Frédérique n'aurait eu un truc comme ça

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

'to ket chut nemet ha skuizh out

[to kə ʃyt mɛt a skwi:z ut]

tu n'auras pas ta tétine à moins que tu sois fatigué

Frañswa ar Bihan, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

goull ganti hag-eñ 'deus... hag-eñ... hag-eñ hi 'deus bet ur chut bepred da gentañ, lârez ket xxx ( ?) n'eus ket bet ganti, met 'vije ket bet laket ur chut dezhe d'o poltred

[gul ˈgɑ̃nti gẽ døz - gẽ gẽ hi døz be ʃyt ˈbo̞pə də ˈgentɑ̃ - lɑˈʁeskə ? - nøs kə be ˈgɑ̃nti - mɛ viˈʃekə bed ˈlak ʃyt te̞ do ˈpo̞ltət]

demande-lui si elle a... si... si elle a eu une tétine d'abord, ne dis pas xxx ( ?) qu'elle n'a pas eu, mais on ne leur aurait pas mis une tétine sur leurs portraits

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

et alors pa vez ar chut goude, le biberon, e vez d'ober bouillir anezhañ, bouillir, il faut stéréliser ça, taratati, ha goude e vez laket ar chut lous-se, et quand... pa vez e-unan an hini bihan, pa vo aet e-un... hag e vo ar chut-se o kouezhañ war an douar, goude e vouto anezhañ en e... ha 'h eo strikt Angéla hañ ! strikt 'h eo ! strikt ! strikt ! ah met pa soñj 'ba se, pa gouezho forzh pelec'h !

[e aˈlɔʁ pa ve ʃyd ˈguːde ... - ve do̞ːʁ ˈbujiʁ ˈneɑ̃ - ... - a ˈguːde ve ˈlɑkəd ʃydˈluːs se - ... pa ve iˈhyːn nːiˈbiːən - pa vo e̞d iˈhy - pa he̞ vo iˈhyːn - a vo ˈʃytse ˈkweːɑ̃ waʁ ˈnduːaʁ - ˈguːde ˈvuto ˈneɑ̃ ni - a he̞ stʁik ɑ̃ʒela ɑ̃ - stʁik he̞ - stʁik - stʁik - a mɛ pa ʒɔ̃ːz bah ze - pa ˈgweːo fɔʁs ple̞χ]

et alors quand il y a la tétine après, le biberon, il faut le bouillir, bouillir, il faut stériliser ça, taratati, et après on met cette sale tétine-là, et quand... quand le petit est tout seul, quand il se déplacera tout se... cette tétine-là tombera par terre, après il la remettra dans sa... et Angéla est maniaque est hein ! elle est maniaque ! maniaque ! maniaque ! ah mais quand on pense à ça, puisqu'elle tombera n'importe où

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

ha goude evit debaras deus... ar c'hozh chut-se, eu... ouzhpenn un emision zo bet war se hañ ! peogwir 'ma gwelet e-kerzh Noel e oa bet ivez

[a ˈguːde wid deˈbɑʁaz dəs hos ˈʃytse - ə spe̞n neˈmisjɔ̃n zo bet waʁ ze ɑ̃ - pəˈguːʁ ma gwe̞l kɛʁz noˈɛl wa bed ˈie]

et après pour se débarrasser de... cette fichue tétine-là, euh... il y a eu plus d'une émission sur ça hein ! puisque j'avais vu à Noël qu'il y en avait eu

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

e oamp betek tremen div eur deus ar beure oc'h esae reiñ dezhe gant ar chut, na oa mann ebet d'ober, ne grogfent (?) ket, ne grogfent (?) ket, met goude, ur wech 'da tañvaet anezhañ 'vat paotr, ar re-seoù 'vat paotr a sache war ar bipetenn

[wɑ̃m 'bekə 'tremɛn 'di:vər dez 'bœ:re 'hɛsə rɛj dɛ: gɑ̃n ʃyt na wa mɑ̃n'be do:r nə 'grɔgfɑɲ kət 'grɔgfɑɲ kət mɛ 'gu:de ve:ʒ da da'veə neɑ̃ ha pɔt zew ha pɔd 'ʒɛʃɛ war bi'bɛtən]

nous étions jusqu'à passé deux heures à essayer de leur donner avec le biberon, il n'y avait rien à faire, ils ne prenaient pas, ils ne prenaient pas, mais après, une fois qu'ils l'avaient goûté mon gars, ceux-là mon gars tiraient sur la pipette

???

Michel Talgen, 1951, Bear (dastumet gant Tangi)

met goude e oant aet du-hont, hag etrezeg du-hont e veze roet ar chut dezhe, ar chut da debriñ, da evañ

[mɛ 'gu:de wɑ̃ɲ ɛd 'dyɔ̃n a 'trœskəd 'dyɔ̃n viʃe 'roə ʃyd dɛ: ʃyd də 'di:bĩ ə da 'e:vɑ̃]

mais après ils étaient allés là-bas, et vers là-bas on leur donnait le biberon, le biberon pour qu'ils mangent, qu'ils boivent [veaux]

Michel Talgen, 1951, Bear (dastumet gant Tangi)

paket e chut dezhañ 'ba un torchouar

['pɑkəd i ʃyt teɑ̃ ban tɔr'ʃu:r]

son biberon enveloppé d'un torchon

Selina Jagin, 1920, Bear (dastumet gant Tangi)

sell, da chut !

[sɛl də ʃyt]

regarde, ta tétine !

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

ar chut ! met ar chut, me 'meus xxx ( ?) chut james, Frederique 'deus ket roet chut dac'h james, james ! james ! nag ar reoù all ivez ! hini ebet, herie e oan o soñjal se, peogwir... 'ba an tele, peogwir e lakean an tele, ar radio a vez amañ hag an tele a vez deus ar beure hañ ! keit e vezan oc'h ober ar gwele, oc'h ober ar menaj, hag an tele... ha herie e oa « ar chut »

[ə ˈʃyt - mɛ ʃyt - me møz ? ʃyd ˈʒɑ̃məs - fʁeˈdeːʁik døs kə ˈʁo̞ːət ʃyt taχ ˈʒɑ̃məs - ˈʒɑ̃məs ˈʒɑ̃məs na ʁewˈɑl ˌie - ˈhiːni bed - ˈhɛje wɑ̃n ˈʃɔ̃ːʒəl ze - pəˈguːʁ - bah ˈteːle pəˈguːʁ laˈkeːɑ̃ ˈnteːle - ʁaˈdjo ve ˈɑ̃mɑ̃ a ˈteːle ve dəz ˈbœːʁə ɑ̃ - kɛjt ə veːn ho̞ːʁ mə ˈgweːle ho̞ːʁ ˈmeːneʃ - a ˈteːle a ˈhɛje wa ʃyt]

la tétine ! mais la tétine, moi j'ai xxx ( ?) de tétine jamais, Frédérique ne vous a jamais donné de tétine, jamais ! jamais ! ni les autres non plus ! aucun, aujourd'hui j'étais en train de penser ça, parce que... à la télé, puisque je mets la télé, ici c'est la radio et il y a la télé le matin hein ! tant que je suis en train de faire mon lit, de faire le ménage, et la télé... et aujourd'hui c'était « la tétine »

???

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

ha pa 'h ey da di an nourrice, hag e vo ar c'hozh chut-se, hag e vo trenet partout e-barzh

[a pa hɛj di nuˈʁis - a vo ə ˈhosʃyt se - a vo ˈtʁɛːnət paʁˈtut bɑʁs]

et quand il ira chez la nourrice, et il y aura cette fichue tétine, et elle sera traînée partout

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

chut

[ʃyt]

biberon, tétine

Dominik Baodour, 1965, Bear (dastumet gant Tangi)

Kavet zo bet 22 frazenn.
12