Brezhoneg Bro-Vear

Klask

Kavet zo bet 99 frazenn.
12345

ma zad 'na ur velo met ma mamm 'na ket, han-se ur velo plac'h n'eo ket ur velo paotr hañ ! ha dija e oa ret din deskiñ mont, met graet 'ma prim 'vat, kavet 'ma drailhet ma... ma bennoù-glin met ingal eo, desket 'ma bepred

[mə ˈzɑːd na ˈveːlo mɛ mə ˈmɑ̃m ˌna kət - ɑ̃nˌse ˈveːlo ˈplɑx ˌne̞ kə ˌveˑlo ˈpo̞ˑd ɑ̃ - a deˌʒa wa ˌɹɛt tĩn ˌdiskĩ ˈmɔ̃n - mɛd ˌgɛd ma ˈpɹim hat - ˌkɑˑd ma ˈdɹɑjɛ mə - mə ˌbe̞no ˈgliːn mɛ ˈingal e̞ - ˈdiskə ma ˌbopət]

mon père avait un vélo mais ma mère n'avait pas, puisqu'un vélo de fille ce n'est pas un vélo de garçon hein ! et déjà je devais apprendre à monter dessus, mais j'avais fait vite, j'avais trouvé le moyen d'abimer mes... mes genoux mais peu importe, j'avais appris quand même

Frañsoaz Kallag, 1936, Pederneg (dastumet gant Tangi)

me, ma dud 'neuint ket jo... 'neuint ket james kaozeet brezhoneg diouzhin, james, me 'meus eu... deskiñ evel-s... me 'meus desket en ur... klevet anezhe

[ˈme - mə ˈdyd ˌnœɲ cə ʒo - ˌnœɲ cə ˈʒɑ̃məs koˈzeˑəd bɹe̞ˈzɔ̃ːnəg dəˈwĩ - ˈʒɑ̃məs - ˈme møs ə ˈdiskĩ viˌs - ˈme møz ˈdiskəd nɔ̃n ˈklɛwə ˌne̞ˑ]

moi, mes parents ne m'ont *jo... ils ne m'ont jamais parlé breton, jamais, moi j'ai euh... apprendre comme ç... moi j'ai appris en... les entendant

Ivoñ Brochen, 1952, Berc'hed (dastumet gant Tangi)

kar deskiñ a ra an nen bep da gozha, hag evel a lârez eu... ma spered zo sklaer, hag e oaran pelec'h 'h an, ha me en em okup deus ma c'hoñchoù

[kaɹ ˈdiskĩ ɣa ˈneˑn ˌbob də ˈgoˑza - a we̞l ˈlɑˑɣe̞z ə - mə ˈspeˑɣɛ zo ˈskle̞ˑɹ - a ˌwɑˑɣɑ̃ ˈple̞χ hɑ̃n - a me nɔ̃n ˈokyp tœz mə ˈhɔ̃ʃo]

car on apprend à mesure qu'on vieillit, et comme tu dis euh... j'ai l'esprit clair, et je sais où je vais, et moi je m'occupe de mes compte

Janin an Herveig, 1932, Ploueg (dastumet gant Tangi)

pa vije kousket gant unan hag a ouie brezhoneg e oa oblijet da deskiñ ivez, se a depante deus eu... ar bozision a vije

[pe ˌviˑʒe ˈkuskə gɑ̃n ˌyn a ˈwiˑe bɣe̞ˈzɔ̃ːnəg wa oˈbiːʒət tə ˈdiskĩ ˌiˑe - ˈze deˌpɑ̃nte̞ dœz ə - biziˈsiˑɔ̃n ˌviˑʒe]

quand on couchait avec un qui savait le breton on était obligé d'apprendre aussi, ça dépendait de... la position adoptée

Janin an Herveig, 1932, Ploueg (dastumet gant Tangi)

n'eus ket ken, 'oaront ket brezhoneg, toujust e oaront galleg, pa 'deuint ankouaat o brezhoneg oc'h esa deskiñ ar galleg

[ˌnøs kə ˌkeˑn - waˌꝛɑɲ cə bɣe̞ˈzɔ̃ːnək - tuʒyz ˈwɑˑꝛɑɲ ˈgɑlɛk - pe dœɲ ɑ̃ŋˈkwɑːd o bɣe̞ˈzɔ̃ːnək ˈhɛsa ˈdiskĩ ˈgɑlɛk]

il n'y en a plus [d'élus bretonnants], ils ne savent pas le breton, tout juste savent-ils le français, puisqu'ils ont oublié le breton en essayant d'apprendre le français

Janin an Herveig, 1932, Ploueg (dastumet gant Tangi)

ar vuhez a dremen fonnus, hag eu... 'meus bet soñjet, un dro bennak ma 'mez amzer eu... e vijen bet en em lakeet eu... da... da... da deskiñ brezhoneg, welloc'h evit e ran

[ə ˈvyːe ˈdɾemen ˈvɔ̃nys - ag ə - møz be ˈʒɔ̃ːʒət - ən ˈdɾoː məˈnɑːg ma me ˈɑ̃mzəɹ ə - viʃe̞n be nɔ̃n laˈkeˑəd ə - də də - də ˈdiskĩ bɾe̞ˈzɔ̃ːnək - ˈwe̞lɔx wid ə ɹɑ̃]

la vie passe vite, et euh... j'ai pensé, un jour si j'ai le temps euh... je me serais mis euh... à... à... à apprendre le breton, mieux que je ne fais

Pier Gotie, 1938, Plûned (dastumet gant Tangi)

(T. : deskiñ reont prim) brav eo dezhe

[ˈbɹɑw e̞ ˌde̞]

(T. : ils apprennent vite) c'est bien pour eux

Janed Merrien, 1936, Bear (dastumet gant Tangi)

(T. : koulskoude 'meus arri desket anezhe-tout kazi) ober a ri a-benn ar fin, dre forzh deskiñ !

[ˈoˑbəɹ ɹi be̞nˌfiˑn - dɹe ˌvɔɹz ˈdiskĩ]

(T. : pourtant je les ai presque tous appris) tu feras pour finir, à force d'apprendre !

Remond ar Bras, 1934, Louergad (Sant Eler) (dastumet gant Tangi)

1. ha tout an dud zo bet er skol gant ar re-se 'vat paotr 'deus derc'het soñj hañ ! met 'oa ket mat se peogwir eu... tromatizet e vije eu... n'eo ket deskiñ a raes, ar c'hontrefed ! gant aon da gaout ur bazhad 2. da dud a oa oc'h esae derc'hel ac'hanout er skol ?

1. [a ˈtun ˌdyd zo be ˈskoːl gɑ̃n ˌɹeˑe ha po̞t døz ˈdɛɹhɛd ˈʒɔ̃ˑʒ ɑ̃ - mɛ ˌwa kə ˌmɑˑd ˈze ˌpuˑɹ ə - tɹomaˈtiːzəd viʒe ə - ˌne̞ kə ˈdiskĩ ɹɛs - ˌhɔ̃təˈfɛt - gɑ̃n ˈo̞wən də ˌgɑˑd ˈbɑhat] 2. [də ˈdyd wa ˈhɛsɛ ˌdɛɹhɛl ˌo̞wt ˈskoːl]

1. et tous les gens qui ont été à l'école avec ceux-là mon gars s'en souviennent hein ! mais ça ce n'était pas bien parce que euh... on était traumatisé euh... ce n'est pas apprendre que tu faisais, au contraire ! de peur de prendre une volée 2. tes parents essayaient de te maintenir à l'école ?

1. Remond ar Bras, 1934, Louergad (Sant Eler)
2. Solañj ar Bras, 1936, Louergad (Sant Eler)
(dastumet gant Tangi)

1. ha 'dea katar war he fenn 2. ah ya ! 1. trousk, 'da bet taolioù bazh war he fenn ken a strinke ar gwad 2. ouh ! ma doue ivez 'ta ! 1. ah ya ! drouk e oa ar skolaerez hañ ! 2. oh, se... se 'vez ket graet hañ ! hola ! 1. hag an deiz war-lerc'h, me n'onn ket pe e oa bet bec'h warni pe betra, met hoñ a oa gant he zud-kozh te ! ar re-seoù 'da ket kredet lâret mann ebet na mann ebet dezhi te ! an deiz war-lerc'h 'meus soñj 'oa ket deut Jeannette d'ar skol 2. ya 1. marteze e oa bet bec'h war ar skolaerez goude pa oa... 2. oh ya moarvat ! 1. ha honnezh a huche, honnezh a huche, Mélanie a gleve anezhi o huchal deus ar gêr 2. ah ya ! ya, sell ! 1. ha sur e vije ret deskiñ hañ !

1. [a ˌdea ˈkɑtəɹ waɹ i ˈve̞n] 2. [a ˌjɑ] 1. [ˈtɾusk - da ˌbe ˈtojo ˈbɑːz waɹ i ˈve̞n ken ə ˈstɾiŋce̞ ˈgwɑːd] 2. [u ma ˈduˑe ˌiˑe ta] 1. [a ˌjɑ - ˈdɾug wa skoˈlɛːɹəz ɑ̃] 2. [o ˈze - ˈze ˌve kə ˈgwɛt ɑ̃ - ola] 1. [a ˌnde waɹˈlɛɹx - ˌme ˈnɔ̃ kə pe wa ˌbe ˈbex ˌwaɹni pe ˌbɹɑ - mɛ ˈhɔ̃ wa gɑ̃n i ˌzytˈkoːs te - ˈzew ˌda kə ˈkɹeːdə ˌlɑˑɹ ˈmɑ̃n bed na ˈmɑ̃n bed ˌde̞j te - ən ˌde waɹˈlɛɹx møs ˌʃɔ̃ˑʒ wa kə ˌdø ʒaˌnɛt tə ˈskoːl] 2. [ˌjɑ] 1. [maˈtehe wa ˌbe ˈbex ˌtɑ̃m waɹ skoˈlɛːɹəz ˌguˑde pə wa] 2. [o ˌjɑ maˈhɑt] 1. [a ˈhɔ̃ˑz a ˈhyʃe̞ - ˈhɔ̃ˑz ə ˈhyʃe̞ - melaˌni ˈglɛwe̞ ˌne̞j ˈhyʃəl dœz ˈge̞ːɹ] 2. [a ˌjɑ - ja ˈsɛl] 1. [a ˈzyˑɹ ˌviʒe ˈɹɛd ˈdiskĩ ɑ̃]

1. et elle avait des croûtes sur la tête 2. ah oui ! 1. des croûtes, elle avait eu des coups de bâton sur la tête tellement que le sang giclait 2. ouh ! mon dieu ! 1. ah oui ! la maîtresse était méchante hein ! 2. oh, ça... ça ne se fait pas hein ! oh la ! 1. et le lendemain, moi je ne sais pas si elle avait été inquiétée ou quoi, mais elle était avec ses grands-parents pardi ! ceux-là n'avaient pas osé dire quoi que ce soit, ni à elle pardi ! le lendemain je me souviens que Jeannette n'était pas venue à l'école 2. oui 1. peut-être que la maîtresse avait été inquiétée après quand elle était... 2. oh oui sans doute ! 1. et elle criait, elle criait, Mélanie l'entendait crier de chez elle 2. ah oui ! oui, tiens ! 1. et sûr qu'il fallait apprendre hein !

1. Ivet an Du, 1937, Kaouenneg
2. Solañj Beuvan, 1949, Kawan
(dastumet gant Tangi)

1. honnezh... hoñ a oa ur skolaerez vat, kontet mat hañ ! 2. oh ! hoñ a skoe hañ ! 1. ah ya ! neuze e rae vad 'hat ! 2. ha tout a rae moaien da desk... e rae moaien da voutañ anezhe da deskiñ 1. hoñ 'da d'ober kar... 2. me 'mije ket bazhad peogwir e desken met xxx ( ?) 'ma ket bet bazhad james met hoñ a skoe hañ ! 1. ah ya, gant ar reglenn 2. gant ar reglenn war an daouarn hag e deue barrennoù war o daouarn, met fidamdoue, an hini 'nije d'ober kroazañ a glenke e zorn ! oh, memes war ar penn e skoe hañ ! 1. 'oa ket sañset d'ober war ar penn bepred hañ !

1. [ˈhɔ̃ˑs - ˈhɔ̃ wa skoˌlɛˑɹəz ˈvɑːt ˌkɔ̃ntə ˈmɑːd ɑ̃] 2. [ɔ ˈhɔ̃ ˌskoˑe̞ ɑ̃] 1. [a ˌjɑ - ˌnœˑe ɹe̞ ˈvɑːt a] 2. [a ˈtud ɹe̞ ˈmo̞jən də ˈdisk - ɹe̞ ˈvo̞jən də ˈvutə ˌne̞ də ˈdiskĩ] 1. [ˈhɔ̃ da ˌdo̞ˑɹ kaɹ] 2. [ˈme miˌʒe kə ˈbɑhat pyˈgyːɹ ˈdiskɛn mɛt ? ˌma kə ˌbe ˈbɑhad ˈʒɑ̃məs mɛ ˌhɔ̃ ˈskoˑe̞ ɑ̃] 1. [a ˌjɑ - gɑ̃n ə ˈɹe̞ːglən] 2. [gɑ̃n ə ˈɹe̞ːglən waɹn ˈdɑwən ag e de̞ baˈɾeno waɹ o ˈdɑwən - mɛ fidɑ̃mˈduˑe ˈnˑi ˌniʒe ˌdo̞ˑɹ ˈkɹwɑːzə ˈglɛŋkɛ i ˈzɔɹn - o ˈmɛməz waɹ ˈpe̞n e ˌskoˑe̞ ɑ̃] 1. [ˌwɑ kə ˈsɑ̃səd ˌdo̞ˑɹ waɹ ˈpe̞n ˌbopəd ɑ̃]

1. celle-là... elle c'était une bonne institutrice, réputée hein ! 2. oh ! elle frappait hein ! 1. ah oui ! alors elle faisait du bien ! 2. et tous elle trouvait le moyen de leur apprend... elle trouvait le moyen de les pousser à apprendre 1. elle avait de quoi faire car... 2. moi je n'avais pas de coups puisque j'apprenais mais xxx ( ?) je n'avais jamais eu de coup mais elle frappait hein ! 1. ah oui, avec la règle 2. avec la règle sur les mains et survenaient des marques sur leurs mains, mais bon sang, celui qui devait croiser ramassait sa main ! oh, elle frappait même sur la tête hein ! 1. elle ne devait pas faire en principe quand même sur la tête hein !

1. Solañj Beuvan, 1949, Kawan
2. Ivet an Du, 1937, Kaouenneg
(dastumet gant Tangi)

... kaset 'ba ar skolioù bras du-hont da deskiñ brezhon... brezhoneg dezhe, ar skolioù bras !

[ˈkɑsəd bah ˌskojo ˈbɣɑːs ˌtyˑən də ˈdiskĩ bɣe̞ˈzɔ̃ bɣe̞ˈzɔ̃ːnək ˈte̞ - ˌskojo ˈbɣɑːs]

... [tu n'as pas réussi à être] envoyé dans les grandes écoles [universités] là-bas pour leur apprendre le bre... breton, les grandes écoles !

Frañsoa Alan, 1937, Prad (dastumet gant Tangi)

aze e vez roet... graet lesoñioù d'ar reoù yaouank, de... o teskiñ équitation, deskiñ mont war-gein kezeg kwa

[ˌɑhe ve ˌɹoˑə ˌgɛd løˈsɔ̃ɲo də ɹew ˈjo̞wɑ̃ŋ - di ˈtiskĩ ... - ˈdiskĩ ˌmɔ̃n waɹˌgɛɲ ˈkeːzɛk kwa]

là on donne... fait des leçons aux jeunes, appr... apprenant l'équitation, apprendre à monter à dos de cheval quoi


Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

Padrig Gwerniou, 1947, Treglañviz (dastumet gant Tangi)

ret eo derc'hen d'arriout ti ur gozh vachin evelton evit deskiñ brezhoneg

[ˌɹɛd e̞ ˈdɛhɛn ˈdɑjut ti go̞z ˈvɑʃin we̞ltɔ̃ vid ˈdiskĩ bɣe̞ˈzɔ̃ːnək]

il faut continuer de venir chez une vieille bique comme moi pour apprendre le breton

Janin an Herveig, 1932, Ploueg (dastumet gant Tangi)

n'ouzon ket c'hoari ar c'hartoù, na n'arrian ket da deskiñ

[nuˈzɔ̃n kə ... - ...]

je ne sais pas jouer aux cartes ni je n'arrive pas à apprendre


Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

Janed ar Bever, 1938, Langoad (dastumet gant Tangi)

met goude a-benn e oas arri prest da vont e sixième ha tout, a-benn neuze e vije... amañ e vije ret dit mont e-barzh hañ, ret e vije deskiñ hañ

[mɛd 'gu:de bɛn waz ɑj pʁɛst tə vɔ̃n sizjɛm a tut bɛn 'nœ:he viʃe 'ɑ̃mɑ̃ viʃe ʁɛd did mɔ̃n bɑʁz ɑ̃ ʁɛ viʒe 'diskĩ ɑ̃]

mais après, quand tu t'apprêtais à entrer en sixième et tout, pour alors c'était... ici il fallait que tu t'y mettes hein, il fallait apprendre hein

Pier Gotie, 1938, Plûned (dastumet gant Tangi)

met na 'ba skol... skol ar veleien eu... ne oa ket droed da deskiñ anezhañ ivez, kaozeal anezhañ a oa droed d'ober

[mɛ na ba sko:l sko:l vɛ’lɛjən ə wa kə dɹwɛd də ’diskĩ neɑ̃ ie ko’ze:əl neɑ̃ wa dɹwɛd do̞ɹ]

mais ni à l'école... l'école des curés euh... il n'y avait pas droit de l'apprendre non plus, mais le parler il y avait droit [breton]


Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

Jañ-Batist an Tieg, 1935, Langoad (dastumet gant Tangi)

'meus ket bet renket mont da deskiñ gantañ bepred

[mœs kə be 'ɹɛŋkəd mɔ̃n də 'diskĩ gɑ̃tɑ̃ 'bopət]

je n'ai pas du aller apprendre avec lui toujours

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

an dud 'te an divalavañ, ret e vez renket deskiñ tout dezhe, al loened... hag al loened a ra moaien d'ober

[ən dyt te ndiva'lo:ɑ̃ ɹɛd ve 'ɹɛŋkə 'diskĩ tut tɛ: 'lwẽ̞:nəd a 'lwẽ̞:nəd ɹa 'mojən do̞:ɹ]

les gens sont les plus nuls, il faut tout leur apprendre, les animaux... et les animaux trouvent le moyen de faire

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

Te zo kontant da deskiñ traoù evel-se ? Neuze c'hoazh da vihanañ.

Tu es content d'apprendre des choses comme ça [insultes] ? C'est toujours ça.

Plac'h, 1925, Trezelan (Bear) (dastumet gant Riwal)

Kavet zo bet 99 frazenn.
12345