Brezhoneg Bro-Vear

Klask

Kavet zo bet 14 frazenn.

oh non de die ! me a oa o kousket

[o nɔ̃ de ˈdiˑe - ˌme wa ˈkuskət]

oh nom de dieu ! moi je dormais

Jorjed an Olier, 1937, Prad (dastumet gant Tangi)

en 1924 'da graet an ti, peogwir e oa graet daou venaj amañ e plas unan, e oa graet an ti nevez 'ba an tu all, ha 'deuint difindaonet eu... ar c'houldri evit ober un ti, oh non de die ! goude neuze 'na graet un ti all neuze, ha brevet... brevet eu... ar chapel, ha me 'ma lâret d'am dad « n'int ket da sikour ac'hanout, met dit eo ! 'meus mann da lâret »

[... da gwɛ ˈntiː - pu wa gwɛd ˈdo̞w ˈveːnəʒ ˈɑ̃mɑ̃ plaz ˈyn - wa gwɛ ˌntiˑ ˈnewe ban tyˈɑl - a dœɲ ˌdivinˈdɑ̃wnəd ə - ən ˈuldɾi wid o̞ːɹ ən ˈtiː - o nɔ̃ de ˈdje - ˈguːde ˈnœˑe na gwɛ ˌntiˑˈɑl ˈnœˑe - a ˈbɹɛwəd ˈbɹɛwəd ə - ə ˈʃɑpəl - a me ma ˈlɑːɹ dəm ˈdɑːt - ˌnĩŋkə də ˈʒikur o̞wt - mɛ ˈdid e̞ - møz ˈmɑ̃n də ˈlɑːt]

en 1924 ils avaient fait la maison, puisqu'avait été faites deux fermes ici à la place d'une, la nouvelle maison avait été faite de l'autre côté, et ils ont bousillé eu... le pigeonnier pour faire une maison, oh nom de dieu ! après alors il avait une autre maison alors, et saccagé... saccagé euh... la chapelle, et moi j'avais dit à mon père « je n'irai pas t'aider, mais c'est à toi : je n'ai rien à dire »

Pier Gotie, 1938, Plûned (dastumet gant Tangi)

peotramant 'h eo eben all, an hini a telefon, an deiz all 'da graet adarre, oh non de die ! ar merc'her 'h eo en principe, dec'h ! tu vois, eu... e glevan ar vugale o c'hoari

[pəˈtɑ̃m he̞ eˌbenˈɑl - ˈniːni teleˈfɔn - deˈɑl da gwe̞d ɑj - o nɔ̃ de dje - ˈmɛhɛʁ e̞ ... - deχ ... - ə ˈglɛwɑ̃ vyˈbɑːle hwɑj]

ou sinon c'est l'autre là, celle qui téléphone, l'autre jour elle avait fait encore, oh nom de dieu ! c'est le mercredi en principe, hier ! tu vois, euh... j'entends les enfants jouer

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

... naet e die !

[nɛte'die]

... complètement !

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

unan deus ar Gouent a deuio aze da... sage-femme eu... ya, hoñ zo o la... he den zo o labourat 'ba ar Gouent ha... ha... xxx (?), hoñ a deuy da diskwel dit penaos e vez roet beñ dezhañ, oh non de die ! me a oare reiñ ar beñ dezhañ met 'ma ket c'hoant da chom, « ha goude na chomin ket hañ ! » met alors e derc'hen da lâret 'chomfen ket hañ ! d'en em okupiñ deus an hini bihan, traoù all eo mat din ober met pas en em okupiñ deus an hini bihan, dija 'da bet un mal fou da gaout unan bihan, ha ma... ma 'h arrife un dra bennak gant hennezh emezon-me, ha... ha... ha... ma ra une fausse-couche adarre, ah nann ! nann ! nann ! pour rien au monde, n'houllen ket hañ !

[yn dəz ˈguːən ˈdɛjo ˈɑhe̞ də - ... - ja hɔ̃ː zo la - i ˈdeːn zo laˈbuːʁə bah ˈguːən a a ? - hɔ̃ dɛj də ˈdiskwɛl dit pəˈnɔ̃ːz ve ˈʁoːə bɛ̃ː ˈdeɑ̃ - o nɔ̃ de ˈdje - me ˈwɑːʁe̞ ˈʁɛĩ bɛ̃ ˈdeɑ̃ mɛ ˈma kə hwɑ̃n də ˈʃo̞m - a ˈguːde na ʃo̞ˈmiŋ kəd ɑ̃ - mɛ aˌlɔʁ ˈdɛʁhɛn də ˈlɑːʁ ʃo̞mˈfe̞n kəd ɑ̃ - də nɔ̃n oˈkypĩ dəz nːi ˈbiːən - tʁɛˈwɑl e̞ mad dĩ o̞ːʁ mɛ paz nɔ̃n oˈkypĩ dəz nːi ˈbiːən - deˈʒa da bed ... də gɑːd yn ˈbiːən - a ma ma ˈhɑjfe ndʁa məˈnɑg gɑ̃ hẽːz ˈmɔ̃me̞ - a a a - ma ʁa ... ˈɑʁe - a nɑ̃n nɑ̃n nɑ̃n - ... nuˈle̞ŋ kəd ɑ̃]

une du Couvent viendra là pour... une sage-femme euh... oui, elle trav... son mari travaille au Couvent et... et... xxx ( ?), elle viendra te montrer comment on donne le bain, oh nom de dieu ! moi je savais lui donner le bain mais je ne voulais pas rester, « et après je ne resterai pas hein ! » mais alors je continuais de dire que je ne resterais pas hein ! pour m'occuper du bébé, je veux bien faire d'autres choses mais pas m'occuper du bébé, déjà elle avait eu un mal fou à avoir un bébé, et si... si quelque chose lui arrivait je dis, et... et... et... si elle fait une fausse-couche de nouveau, et non ! non ! non ! pour rien au monde, je ne voulais pas rester hein !

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

hag ur wech all 'h aen d'ober ko... d'ober komisionoù, tout, Frédérique 'deus baleet anezhañ ivez, 'h arrie ar sul beure, Frédérique, ha... ha... ha neuze 'h ae da... da... d'ober... d'ober he gomisionoù neuze gant... neuze, « bon, tu emmènes Philippe avec toi », hag ur wech 'ma kollet ur rod pousetenn, oh non de Die ! rue Anatole Le Braz, hag eñ a oa ponner-mat hañ ! gros-mat e oa, ponner e oa, hag o tougen anezhañ war ma vrec'h hag ar bousetenn 'ba an... oh ! c'est pas... « ha me 'h an... 'h an da... mont... o tont da... dont da ti ar garagiste aze, eñ marteze a depanno ac'hanon », « ce n'est pas notre boulot » 'na lâret Kariou din, « n'eo ket... c'est pas mon boulot ça, mais pour une fois je vais quand même me... vous dépanner », dreset 'na anezhi din hañ !

[a weʒˈɑl hɛn do̞ːʁ ko do̞ːʁ komiˈsjɔ̃no tut - fʁedeˈʁig døz baˈleːəd ˈneːɑ̃ ˈie - ˈhɑjɛ zyl ˈbœːʁə fʁedeˈʁik a a a ˈnœːhe he̞ də də do̞ːʁ do̞ːʁ i gomiˈsjɔ̃no ˈnœːhe gɑ̃n ˈnœːhe ... - a weʃ ma ˈko̞ləd ə ˌʁo̞ˑd puˈsɛtən - o nɔ̃ de ˈdiːe - ... - a hẽ wa ˌpɔ̃nəʁˈmɑd ɑ̃ - gʁosˈmɑd wa ˈpɔ̃nəʁ wa - a ˈtuːgən ˈneːɑ̃ waʁ mə ˈvʁeχ a buˈsɛtən bah ən - ... - a me hɑ̃n hɑ̃n tə mɔ̃n tɔ̃nt tə dɔ̃n tə ti gaʁaˈʒist ˌɑhe̞ - hẽ mɛˈtehe deˈpɑno ɑ̃w - ... na lɑːʁ kaˈʁiːo dĩ - ˈne̞ kə ... - ˈdʁesəd na nɛj dĩ ɑ̃]

et une autre fois j'allais faire les courses, tout, Frédérique l'a promené aussi, elle arrivait le dimanche matin, Frédérique, et... et... et alors elle allait à... à... faire... faire ses courses alors avec... alors, « bon, tu emmènes Philippe avec toi », et une fois j'avais perdu une roue de poussette, oh non de dieu ! rue Anatole Le Braz, et lui était très lourd hein ! il était très gros, il était lourd, et le portant sur mon bras et la poussette dans le... oh ! c'est pas... « et moi je vais... je vais à... aller... venant de... venir chez le garagiste là, lui peut-être me dépannera », « ce n'est pas notre boulot » que m'avait dit Cariou, « ce n'est pas... ce n'est pas mon boulot ça, mais pour une fois je vais quand même me... vous dépanner », il me l'avait réparé hein !

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

tout, tout, e reont la foire, tout-naet e die

[tut tud rɛɲ la fwar tud nɛte’die]

tous, ils font tous la foire, absolument tous

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

ha goude, « oh non de die ! emezon-me, boñ ! hag e vo ret din kerc'hat an dépanneur, ar reoù all 'h a war-raok, les autres chaines, boñ ! 'h an kuit, 'dalv ket ar boan chom aze peogwir eu... n'a ket war-raok », marteze e oa un evn war an... war eu... an antenne, met geo 'vat peogwir a-benn ur c'hard eur goude e oan addeut da welet parce que... ma n'eus ket e vo ret din mont da... mont... telefoniñ da... da Bercot da dont, et puis euh... euh... neuze e oa addeut, donc e oa un dra bennaket war an anten

[a ˈguːde - o nɔ̃n de ˈdiːe ˈmɔ̃me̞ - bɔ̃ - a vo ʁe̞t tĩ ˈkɛhəd depaˈnəʁ - ʁew ˈɑl ha waˈro̞k - ... - bɔ̃ hɑ̃ kwit - ˈdɑl kə ˈbwɑ̃ːn ʃo̞m ˈɑhe̞ pəˌguˑʁ ə - ˈna kə waˈʁo̞k - mɛˈtehe wa ən ˈe̞wn waʁn - waʁ ə nɑ̃ˈtɛn - mɛ ge̞w ha pəˈguʁ be̞n ˈhɑʁdəʁ ˈguːde wɑ̃ ˈhɑdːɛd də ˈwe̞ːlət paskə - ma ˈnøs kə vo ʁe̞t tĩ mɔ̃n tə - mɔ̃n - ˌteleˈfɔnĩ də də ˈbɛʁko dɔ̃n - ... - ˈnœhe wa ˈhadːœt - dɔ̃ŋk wa ˌndʁa məˈnɑkə waʁ ˈnɑ̃tɛn]

et après, « oh nom de dieu ! dis-je, bon ! et je vais devoir aller chercher un dépanneur, les autres fonctionnent, les autres chaines, bon ! je pars, ce n'est pas la peine de rester là puisque euh... ça ne fonctionne pas », peut-être qu'il y avait un oiseau sur le... sur euh... l'antenne, mais si puisque un quart d'heure plus tard j'étais revenue voir parce que... s'il n'y a pas je devrai aller... aller... téléphoner à Bercot pour qu'il vienne, et puis euh... euh... alors c'était revenu [chaines télé], donc il y avait quelque chose sur l'antenne

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

alors donc eu... 'h eo deut da welet, ha goude, 'oare ket bu petore penn antren 'ba an iliz, hag e-lec'h bezañ antreet bu... bu... an nor foñs, kar xxx ( ?) eo deut bu an hini ar c'hostez, hag evel-se tout an dud 'neus gwelet ha tout an dud o sellet, « oh ! pelec'h eo bet Jean Bihan ? oh ! pelec'h eo bet Jean ? » « oh ! non de die ! » me a derc'he da droiñ ma benn evel-se, e raen evel... xxx ( ?) evel pa anavezfen ket anezhañ, xxx ( ?) klevet a raen anezhañ, 'lâre mann ebet, ha finalement, peogwir e derc'hent da chaokat o c'henoù...

[aˈlɔʁ dɔ̃ŋk ə - he̞ dœt tə ˈwe̞ːlət - a ˈguːde - waˈʁe̞ kə by peˌtɛj ˈpe̞n ˌɑ̃ntʁən ba ˈniːlis - a le̞χ ˈbeːɑ̃ ɑ̃ˈtʁeːəd by by - noʁ ˈvɔ̃ːs - kaʁ ? e̞ dœd byd nːi ˈhɔste - a viˈse̞ tun ˈdyd nøz gwe̞ld a tun ˈdyt sɛl - ɔ ple̞χ e̞ be ... - ɔ ple̞χ e̞ be ... - o nɔ̃n ˈdiːe - me ˈdɛʁhɛ də ˈdʁo̞ĩ mə ˈbe̞n viˈse̞ - ʁɛn we̞l - wɔs we̞l pa hɑ̃nveˈfe̞ŋ kə ˈneɑ̃ - ? ˈklɛwə ˈneɑ̃ ˈlɑːʁo ˈmɑ̃n bet - a ... pəˌguˑʁ ˈdɛʁhɛɲ də ˈʃɑkəd o ˈheːno ...]

alors donc euh... il est revenu voir, et après, il ne savait pas par quel bout entrer dans l'église, et au lieu d'être entré par... par... la porte du fond, car xxx ( ?) il est venu par celle du côté, et ainsi tout le monde a vu et tout le monde était en train de regarder, « oh ! où a été Jean Bihan ? oh ! où a été Jean ? » « oh ! nom de dieu ! », moi je continuais de détourner la tête comme ça, je faisais comme... xxx ( ?) comme si je ne le connaissais pas, xxx ( ?) je l'entendais, il ne disait rien, et finalement, puisqu'ils continuaient de jaser...

???

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

tout a drailhent, tout naet-e-die, hag ar reoù sukret 'h eo... 'h eo aezet neuze, hañ ?! me 'h a da lakat un tamm sukr e-barzh hañ parce que 'vin ket kat d'ober anezhe 'vat, met me 'mije renket lakat un tamm holen e-barzh, parce que se a ra caramel diouzhtu, ha... ha... ha... an doaz eu... en em beg muioc'h, n'eo ket ar memes tra, se zo kaoz ar re-se all a lake sukr e-barzh

[tud ˈdʁɑjɛɲ - tud ne̞teˈdiːe - a ʁew ˈsykət he̞ he̞ ˈe̞ːze̞d ˈnœhe - hɑ̃ me ha də ˈlɑkə tɑ̃m ˈsyk baʁz ɑ̃ paskə ˈvĩŋ kə kad do̞ːʁ ne̞ hat - mɛ me ˈmiʃe ˈʁɛŋkə ˈlɑkət tɑ̃m ˈhoːlən baʁs - paskə ze ʁa kaʁaˈmɛl dyˈsty - a a a - ˈndwɑːz ə nɔ̃n ˌbek ˈmyːɔχ - ˈne̞ kə mo̞sˈtʁɑ - ze zo ˈko̞ːz ʁeze ˈɑl ˌlɑke̞ ɔʁˈdin syk baʁs]

elles se défaisaient toutes, toutes complètement, et les [crêpes] sucrées c'est... c'est facile alors, hein ?! moi je vais mettre un peu de sucre dedans hein parce que je ne pourrai pas les faire, mais moi j'aurais du mettre un peu de sel dedans, parce que ça fait du caramel tout de suite, et... et... et... la pâte s'agglomère davantage, ce n'est pas la même chose, c'est pour ça que les autres là mettaient du sucre dedans

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

oh non de die, me 'mije graet n'onn ket petra dezhi

[o nɔ̃ de 'die me miʃe gwɛd nɔ̃ kə pra dɛj]

oh nom de Dieu, je ne sais pas ce que je lui aurais fait

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

non de die !

[nõn de 'die]

nom de dieu !

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

non de die !

[nɔ̃ de 'diə]

nom de dieu !

Frañswa ar Bihan, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

'ma ket kavet ta recette, non de die ! n'onn ket pelec'h 'meus boutet anezhi

[ˈma kə kɑːt ... - nɔ̃ de ˈdiːe - ˈnɔ̃ kə ple̞χ møz ˈbutə nɛj]

je n'avais pas trouvé ta recette, nom de dieu ! je ne sais pas où je l'ai fourrée

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

Kavet zo bet 14 frazenn.