Brezhoneg Bro-Vear

Klask

Kavet zo bet 97 frazenn.
12345

1. ar Brousteiero marteze ya 2. ah ! ah, ya ! ar Brousteiero ya, gwir eo 1. ar Brousteiero eo... eo an hent-mañ, hennezh eo an hent ar Brousteiero, oui ! met end-eeun eu... ben an ti-se a oa e bord an hent, n'emañ ket a-bell douzh... 2. nann, n'eus ket treuz ar park

1. [ˌbusteˈjeˑɹo ...] 2. [a - a ja - ˌbusteˈjeˑɹo ja - ...] 1. [ˌbusteˈjeˑɹo ... - ... - ... ˌbusteˈjeˑɹo - ... - ... - ...] 2. [...]

Lezardrev
Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

1. Gwilhom Kariou, 1936, Lezardrev
2. Paol Kariou, 1934, Lezardrev
(dastumet gant Tangi)

peogwir... e oa e dad... e tad-kozh, ha goude e oa bet e dad ha bremañ eo ar mab, gant e da... a labour an douar, (met end-eeun ?) ar mab 'neus graet un ti nevez.. kazi e-tal ar vered aze, hag evel-se n'emañ ket o chom ken e-barzh eu... e dud zo bet o chom ur pellad-mat... dek vloaz zo zo, dek pe pemzek vloaz zo zo den e-barzh ken, nann ! 'ba Kerbrost an Noblañs aze

[... - ... - ... - ... - ... - ... - ... - ... - ... - ... ke̞ꝛˌbɹɔst ˈnoˑblɑ̃s]

Pleuveur-Gaoter
Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

Jañ-Paul ar Rouzez, 1956, Pleuveur-Gaoter (dastumet gant Tangi)

ya ! an hent eeun aze ya ! ya, ya, ya, hag an hent-se ac'h arrie du-hont da... 'ba ar c'hroashent aze, a arrie du-hont 'ba ar Wilch

[ˌne̞n ˈɛ̃ˑvən ... - ja - ja - ... - ... - ... ˈwilʃ]

Bear-Bodlezan

Eme Toudig, 1937, Bear (dastumet gant Tangi)

ha me 'mi... me 'mije bet ma breved, met end-eeun 'ma... 'ma doan deus ar profeseurien ha n'houllen ket chom

[a ˈme ˌmi - ˈme ˌmiˑʒe ˌbed mə ˈbɹœːvət - ˌjɑ - mɛˈdɛwn ma ma ˈdwɑ̃ːn døs ˌpɹofɛˈsœjən a nuˈlɛn kə ˌʃo̞m]

et moi j'au... moi j'aurais eu mon brevet, si ce n'est que j'avais... j'avais peur des professeurs et je ne voulais pas rester

Le Du 2012, p.228 « end eeun en dẽ̞m ; a tœz ém mèdd en dẽ̞m [mèn dẽ̞m] h ê kér n ospis vijé-ke bédd i vãm ẽnõ et tu peux m’en croire, si ce n’est que l’hospice coûte cher, sa mère n’aurait pas été chez lui. »

If Damani, 1938, Prad (dastumet gant Tangi)

ça c'était eeun hañ !

[... ˈɛwn ɑ̃]

ça filait droit hein [discipline du couvent] !

Suzan an Alan, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

deus bourk Lannbaeron, eeun war-grec'h

[dœz ˌbuɹg lɑ̃nˈbɛˑɣɔ̃n - ˈe̞ˑɔ̃n waꝛˈgwex]

du bourg de Lannbaeron, tout droit en montant

Ivon Maledan, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

war-eeun, war-eeun bepred e oa

[waꝛ ˈɛˑɔ̃n - waꝛ ˈɛˑɔ̃n ˌbopə wa]

tout droit, c'était toujours tout droit

Herri Gaoudu, 1931, Koadaskorn (dastumet gant Tangi)

peogwir ma 'h ez deus... sortiez deus bourk Tonkedeg, hag e derc'hez eeun, ha goude out arri 'ba ur c'hroasamant, hag e gemerez aze evel-se, hag e arriez amañ

[pyˌgyːɹ ma ˌhez døs - sɔɹˈtiˑe̞z døz ˌbuɹk tɔ̃ˈkeːdɛk - a ˈdɛhe̞z ˈɛˑɔ̃n - a ˌguˑde hud ˌɑj bah hɹwɑˈsɑ̃mɑ̃n - a go̞ˈme̞ːɾe̞s ˌɑhe̞ viˌse̞ - a haˈɾiˑe̞z ˌɑ̃mɑ̃]

puisque si tu vas de... tu sors du bourg de Tonkedeg, et tu continues tout droit, et après tu arrives à un croisement, et tu prends là comme ça, et tu arrives ici

Josfin Kaboko, 1931, Tonkedeg (dastumet gant Tangi)

a-hervez, 'meus bet klevet abaoe, e vije oblijet... serten soudarded zo, da lakat dilhad alman, soudarded frañse, ma 'h aent gant ur gompagnonezh alman, e vijent oblijet da lakat... da lakat eu... dilhad alman, ha... ha da vont da-heul, int a vije réquisitionnés, Frañsijen, gwelet a rez ? en nesped dezhe, en nesped dezhe, met end-eeun e vijent gwisket... neuze e vijet gwisket evelte

[hɛɹwe - møz ˌbe ˈklɛwə ˈbweˑ - ˌviˑʒe oˈbliːʒət - ˌsɛɹtɛn zuˈdɑɹdə zo - da ˈlɑkə ˈdijəd ˈɑlmɑ̃n - zuˈdɑɹdəd ˈfɹɑ̃sɛ - ma ˌhɛn gɑ̃n ˌgɔ̃paˈɲɔ̃ːnəz ˈɑlmɑ̃n - ˌviˑʒɛɲ oˈbliːʒə də ˈlɑkə - də ˈlɑkəd ə - ˈdijəd ə ˈɑlmɑ̃n - a a də ˌvɔ̃n dəˈhœːl - ˈhiɲ ˌviˑʒe ... - fɹɑ̃ˈsiːʒən ˌgwe̞ˑl ə ɹes - ˌnespət ˈte̞ - ˌnespət ˈte̞ - mɛˈdɛwn ˌviʒɛɲ ˈgwiskət - ˌnœhe ˌviʒɛɲ ˈgwiskə ˈwe̞lte̞]

à ce qu'il parait, que j'ai entendu depuis, on obligeait... certains soldats, à mettre des tenues allemandes, des soldats français, s'ils allaient dans une compagnie allemande, on les obligeait à mettre... à mettre euh... des tenues allemandes, et... et à les suivre, ils étaient réquisitionnés, des Français, tu vois ? contre leur gré, contre leur gré, si ce n'est qu'ils étaient habillés... alors ils étaient habillés comme eux

If Damani, 1938, Prad (dastumet gant Tangi)

me 'meus un tamm douar o hediñ anezhañ war deux cent mètres, hag e vez kavet tammoù pavez ha tammoù... xxx ( ?), a hed... a hed... a hed ya, ha neuze e oa ogelloù moan aze tout, eñ a oa... te ! kleuzioù en daou du a oa, peogwir int eeun, eeun int hag an départementale a ra zigzagoù, met aze zo un tamm... cinq six cent mètres hed, a hed anezhañ kwa, 'mañ ket warnañ, o hediñ anezhañ

[ˌme møs tɑ̃m ˈduˑaɹ ˌheˑdĩ ˌneˑɑ̃ waɹ ... - a ve ˌkɑˑt ˈtɑ̃mo ˈpɑːve a ˈtɑ̃mo - ? - ˌheˑd ˌheˑd ˌheˑd ja - a ˌnœˑe wa oˌgelo ˈmwɑ̃ːn ˌɑhe̞ ˌtut - ˌhẽˑ wa te - ˈklœ̃jo nˈdo̞w dy wa - pyˌgyˑɹ hiɲ ˈɛwn - ˈɛwn iɲ an ... ɹa zigˈzɑːgo - mɛd ˌɑhe̞ zo tɑ̃m ... ˌheˑd - ˌheˑd ˈneˑɑ̃ kwa - ˌmɑ̃ kə ˌwɑɹnɑ̃ - ˈheːdĩ ˌneˑɑ̃]

moi j'ai une parcelle qui la [voie romaine] longe sur deux cent mètres, et on voit de petits pavés et de petits... xxx ( ?), il longe... il longe... il longe oui, et aussi il y a de petites parcelles étroites là, ça c'était... pardi ! il y avait des talus des deux côtés, puisqu'ils sont droits, ils sont droits et la départementale fait des zigzags, mais là il y a un peu... cinq six cent mètres de long, ça la longe quoi, il n'est pas dessus, qui la longe

Jakez Dilinan, 1931, Kemperven (dastumet gant Tangi)

ha surtout e oa unan hag a oa dilabour, hag e oa bet maluruz e jeu ivez kar parachutet aze, e oa roet labour dezhañ ivez, hag eñ a oa... eñ a oa eu... eeun kwa, eñ a oa aet 'ba ar señdika kwa, met ar señ... ar señdikalist zo kat da lakat an dud da vezañ sot ! ac'hanta, kann etreze kwa, egzistañ a ra se bepred hañ !

[a syɹˈtud wa ˈyˑn a wa diˈlɑːbuɹ - a wa ˌbe maˈlyːɹyz i ˈʒœˑ ˌiˑe kaɹ paɹaʃytəd ˌɑhe̞ wa ˌɹoˑə ˈlɑːbuɹ ˌdeˑɑ̃ ˌiˑe - a ˈhẽ wa - ˈhẽ wa ə - ˈɛwn kwa - ˈhẽ wa ˌɛd bah sɛ̃ˈdika kwa - mɛ sɛ̃ sɛ̃diˈkɑːliz zo ˌkɑd də ˈlɑkə ˈdyd dɔ̃n də ˌve ˈzoːt - ˈhɑnta ˈkɑ̃n ˌtɾeˑe̞ kwa - egˈzistə ɹa ˈze ˌbopəd ɑ̃]

et surtout il y en avait un qui était sans travail, et il était dans uns situation malheureuse aussi car parachuté là, et on lui avait donné du travail aussi, et il était... il était euh... droit quoi, il avait rejoint le syndicat quoi, mais les syn... les syndicalistes sont capables de rendre les gens fous ! eh bien, instiller la violence entre eux quoi, ça ça existe toujours hein !

Solañj Beuvan, 1949, Kawan (dastumet gant Tangi)

ha... da derc'hen da vont war-eeun aze ha à gauche aze e oa ur menaj, ha c'hoazh e oa ar *C'he... ar C'halenneg e-barzh

[a - də ˌdɛhɛn də ˌvɔ̃n waꝛ ˈɛˑœn ˌɑˑe a ... ˌɑhe wa ˈmeˑnəʃ - a ˌhwɑ wa he haˈlenɛg ˌbɑꝛs]

et... pour continuer tout droit là et à gauche là il y avait une ferme, et encore qu'il y avait le *Ce... Le Callennec dedans

Louiz Gwajou, 1932, Kaouenneg (dastumet gant Tangi)

pa 'h ez war-eeun ec'h arriez di... di ma genderv aze, di eu... ar Gernevez

[... - ... - ge̞ɹˈnewe]

Pouldouran
Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

Michel Merdi, 1945, Pouldouran (dastumet gant Tangi)

pa 'h ez eeun 'h ez d'ar Varkez

[... ˈvɑꝛkəs]

Plounevez
Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

Moris Prijant, 1942, Plounevez-Moedeg (dastumet gant Tangi)

gwelet a rez, pa 'h aer etrezeg Gurunuhel, deus Louergad aze en eeun, ya, emañ ar Merdi

[ˌgwe̞ˑl ə ɣe̞s pe ˌhe̞ꝛ ˈtɣœsəg ˌgyɣyˈnyˑəl - dœz luˈɛꝛgad ˌɑhe ˈnɛˑɔ̃n - ja - mɑ̃ ˈmɛꝛdi]

tu vois, quand on va vers Gurunuhel, de Louergad là directement, oui, il y a ar Merdi

Louergad

Frañswa Aofred, 1930, Louergad (dastumet gant Tangi)

1. e-kichen emañ se ivez, Kerambroyal ha... ha Ker... ar Bodiliav, e-ki... pa emañ an tiez stok-ha-stok aze (end-eeun ?), pep hini 'neus e anv 2. Kerambroyal 1. Kerambroyal hag ar Bodiliav

1. [ˌkiʃən mɑ̃ ˌze ˌiˑə - ˌkɛꝛɑ̃ˈbɣojal a - a kɛꝛ - buˈdijɛw - ki pe mɑ̃ ˈntiˑe ˌstɔkaˈstɔk ˌɑhe̞ mɛˌdɛn - poˈpiːni nøz i ˈɑ̃ːno] 2. [ˌkɛꝛɑ̃ˈbɣojal] 1. [ˌkɛꝛɑ̃ˈbɣojal a buˈdijɛw] Plou

1. à côté que ça se trouve aussi, Kerambroyal et... et Ker... ar Bodiliav, à cô... puisque les maisons sont côte-à-côte là (justement ?), chacune a son nom 2. Kerambroyal 1. Kerambroyal et ar Bodiliav

Ploueg ???

1. Janin an Herveig, 1932, Ploueg
2. Alan Herveig, 1954, Ploueg
(dastumet gant Tangi)

ha ma derc'hez da vont eeun, 'h arriez 'ba Plouizi goude du-hont 2. ah ya ya ! voilà ! 1. Poull ar Vran du-hont

1. [a ma ˈdɛhɛz ˌdɔ̃n ˈɛˑɔ̃n - ˈhɑjez bah pluˈiːzi ˌguˑde ˈdyˑən] 2. [a ˌjɑ ja - ...] 1. [ˌpul ˈvꝛɑ̃ːn ˈdyˑən]

et si tu continues d'aller tout droit, tu arrives à Plouizi après là-bas 2. ah oui oui ! voilà ! 1. Poull ar Vran là-bas

Plouizi

1. Roje Ollier, 1946, Tregonnev
2. Ann Wern, 1947, Tregonnev
(dastumet gant Tangi)

ha setu aze... ma derc'hez war-eeun, e-lec'h mont etrezek Trewazan, e arriez ti eu... Rémi Gallou ha... Jean-Claude an Davai hag ar re-seoù

[a ˈsety ˌɑhe ə - mə ˈdɛhe̞s waɹˈɛˑɔ̃n - ˌle̞x mɔ̃n ˌtɹœsək tɾaˈwɑ̃ːn - ˈhɑjes ˌtiˑ ə - ... a - ... daˈvɑj a ˈzew]

et voilà... si tu continues tout droit, au lieu d'aller vers Trewazan, tu arrives chez euh... Rémi Gallou et... Jean-Claude Le Davai et ceux-là

Prad

If Damani, 1938, Prad (dastumet gant Tangi)

ah, Kerael zo aze stok ! a-dreuz aze, hennezh eo an hent kentañ pa sortiez deus bourk Tonkedeg, kemer an hent Kawan, e-plas kemer an hent Kawan 'h ez eeun aze, e arriez e Kerael, aze zo ur bern tier 'ba Kerael-se, oh la la ! honnezh zo ur vilajenn

[a - kɛˈɹɛːl zo ˌɑhe̞ ˈsto̞k - ˌdɾœˑz ˈɑhe̞ - ˈhẽˑz e̞ ˌne̞n ˈketɑ̃ pə sɔɹˈtiˑe̞z døz ˌbuɹk tɔ̃keːdɛk - ˈko̞məɹ ˌne̞n ˈkɑwən - ˌplɑs ˈko̞məɹ ˌne̞n ˈkɑwən ˌhe̞z ˈɛˑɔ̃n ˌɑhe ɑˈɾiˑe̞s kɛˈɹɛːl - ˌɑhe̞ zo ə bɛɹn ˈtiˑəɾ ba kɛˈɹɛːl ze - ho la ˌla - ˈhɔ̃ˑs so viˈlɑːʒən]

ah, Kerael est là à proximité ! à travers là, ça c'est la première route quand tu sors du bourg de Tonkedeg, prendre la route de Kawan, à la palce de prendre la route de Kawan tu vas tout droit là, tu arrives à Kerael, là il y a plein de maisons dans ce Kerael-là, oh la la ! ça c'est un village

Tonkedeg

Josfin Kaboko, 1931, Tonkedeg (dastumet gant Tangi)

Gwazharc'hant, voilà, just ! e-tal an tamm vilajenn 'ba traoñ, aze... ha ni a derc'he da vont eeun goude da dapout eu... da dapout Kerikoul

[gwaˈzɑɹhən - ... - ˌʒyst - ˌtɑˑl tɑ̃m viˈlɑːʒən ba ˈtɾo̞w - ˌɑhe̞ - a ˌnim ˈdɛhɛ də ˌvɔ̃n ˈɛˑɔ̃n ˌguˑde ˈdɑpud ə - ˈdɑput kɛˈɹikul]

Gwazharc'hant, voilà, juste ! en face du petit village en bas, là... et nous nous continuions d'aller droit pour prendre euh... pour prendre Kerikoul

Kaouenneg/Kawan

Josfin Kaboko, 1931, Tonkedeg (dastumet gant Tangi)

Kavet zo bet 97 frazenn.
12345