Brezhoneg Bro-Vear

Klask

Kavet zo bet 125 frazenn.
1234567

ha Traougwerad, petra a sinifi Traougwerad ? nann ? Traougwerad c'est... -gwerad c'est... c'est un mélange euh... -gwerad c'est... pa... gant ar mor bras, e arrie ar mor bras 'ba... 'ba ar prad, ha goude e oa... e oa... ha goude e oa... e oa... goude ar prad e oa... e oa ur fantan, aze e vije kaset ar c'hezeg, ar c'hezeg d'evañ dour

[a tɾɔwˈgwe̞ˑɹat - ... tɾɔwˈgwe̞ˑɹat - ... - tɾɔwˈgwe̞ˑɹat ... - ˈgwe̞ˑɹat ... - ... - ˈgwe̞ˑɹat ... - ... - ... - ... - ... - ... - ... - ... - ...]

Lanvaodez
Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

Jañ Gwilhou, 1931, Pleuvihan (EHPAD) (dastumet gant Tangi)

ha ni a oa 'ba ar garavanenn o tiskutiñ evel-se ha 'mamp gwelet daou louarn bihan, oc'h evañ dour diwar ar chaodourenn, peogwir 'ma laket ur chaodourenn gozh da... da gargañ dour d'ar saout, hag e deuent bep noz, da... da evañ dour, ha me a garge anezhi, me a garge anezhi a-ni... a-nivo, « arri int adarre ! arri int adarre ! » xxx ( ?)

[a ˈmym wɑ̃m ma ˌgaɣaˈvɑˑnən tisˈkytĩ viˌse a mɑ̃m ˌgwe̞ˑləd dɔw ˌluˑən ˈbiˑən - ˈheˑvə ˈduˑꝛ ˌdiwaꝛ ʃɔwzˈduˑən - pu ma ˈlɑkə ʃɔwzˌduˑən ˈgoˑz da - da ˈgɑꝛgɑ̃ ˈduˑꝛ də ˈzɔwt - a ˌdɛɲ ˈbob ˌnɔ̃ˑs - da də ˈheˑvə ˈduˑꝛ - a ˌme ˈgɑꝛge̞ ˈne̞j - ˌme ˈgɑꝛge̞ ˈne̞j ni ə - ˈniˑvo - ˌɑj iɲ ˈdɑɣe ˌɑj iɲ ˈdɑɣe ?]

et nous étions dans la caravane comme ça en train de discuter et nous avions vu deux petits renards, en train de boire de l'eau dans le chaudron, puisque j'avais mis un vieux chaudron pour... pour remplir l'eau des vaches, et ils venaient tous les soirs, pour... pour boire de l'eau, et moi je le remplissais, moi je le remplissais à ni... à niveau, « les voilà encore ! les voilà encore ! » xxx ( ?)

Michel Talgen, 1951, Bear (dastumet gant Tangi)

klevet 'ma unan o lâret ur momed zo, tri-ugent vloaz... zo... zo, hag eu... eñ a oa un tamm paotr chafoutist ha tammoù partioù... evañ a rae ur bannac'h hag e oa arri tomm dezhañ, hag e oa arriet eu... amañ, d'ar c'houlz-se e oan o terc'hen menaj, ha fidedou, arri tomm-mat d'ar paotr adarre, sañs... hennezh 'h arrie... du-mañ 'h arrie alies ha... « hag eu... emezañ », hag e welan anezhañ oc'h antren 'ba an ti c'hoazh, « le modernisme tuera l'homme, emezañ », ha zo se ya... soixante-dix ans zo abaoe, ya 'vat ! hemañ a oa o chom er Wazh Du aze, ya 'vat ! « le modernisme tuera l'homme, emezañ », e welen anezhañ o fraoñval e divvrec'h evel-se, oh daonet e vo ! met lâret 'meus... lâret se mat a wech, « fidambie ! eñ 'oa ket genaoueg, sur ! met e blije ar bannac'h traoù dezhañ hag evel-se... eñ a oa vadrouilh te ! sell aze

[ˈklɛwə ma ˌyˑn ˈlɑːd ˈmomət so - tɾiyˈgɛnla - so zo - ag ə ˌhẽˑ wa ˌntɑ̃m ˈpo̞t ʃafuˌtis a ˌtɑ̃mo paɹˈtiˑo - ˈeːvə ɹe̞ ˈbɑ̃x a wa ˌɑj ˈto̞m ˌdeˑɑ̃ - a wa ˌɑjəd ə ˌɑ̃mɑ̃ - də ˈhulsˑe wɑ̃n ˌtɛɹhɛn ˈmeːnaʃ - ə fidəˈdu aj ˌto̞mˈmɑt tə ˈpo̞ˑd ˌɑɹe - ˌsɑ̃s hẽˑs ˌhɑje ˈdymɑ̃ ˌhɑje aˈliˑɛs a - ag ə ˌmeˑɑ̃ a ˌwe̞ˑlɑ̃ ˌneˑɑ̃ ˈhɑ̃ntɾən ban ˈtiˑ ˌxwɑs - ... ˌmeˑɑ̃ - a zo ze ja - ... zo ˌbwe - ja ha - ˌhemɑ̃ wa ˌʃo̞m ˌwɑˑzˈdyˑ ˌɑhe - ja vat - ... ˌmeˑɑ̃ - ˌwe̞ˑlɛn ˌneˑɑ̃ ˈfɹɑ̃wəl i ˈdiwvɹex vəˈse - o ˈdɑ̃wnəd ə vo - mɛ ˈlɑːɹɛ møs - ˌlɑˑt se ˌmɑd ə ˈweʃ - fidɑ̃mˈbiˑe̞ - hẽ ˌwa kə geˈnoˑg ˌzyˑr - mɛd e ˌbiˑʒe ˌbɑ̃x ˈtɾɛw ˌdeˑɑ̃ a vəˈse - ˌhẽˑ wa vaˈdɾuj te se̞l ˌɑhe]

j'en avais entendu un il y a un moment, cela fait... fait... soixante ans, et euh... c'était un gars « je m'en foutiste » et des petites fêtes... il buvait un coup et il était éméché, et il était arrivé euh... ici, à cette époque-là je tenais la ferme, et bon sang, voilà le gars bien éméché de nouveau, en princi... celui-là venait... il venait souvent chez moi et... « et euh... dit-il », et je le vois encore entrant dans la maison, « le modernisme tuera l'homme, dit-il », et ça c'est oui... il y a soixante-dix ans depuis, mais oui ! il habitait à ar Wazh Du là, mais oui ! « le modernisme tuera l'homme, dit-il », et je le voyais agiter les bras comme ça, oh damnation ! mais j'ai dit... dit ça plusieurs fois, « nom de dieu ! lui n'était pas idiot, assurément ! mais il aimait la boisson et donc... il était du genre à vadrouiller tiens ! voilà

Mari ar Gag, 1932, Bear (Lanneven) (dastumet gant Tangi)

ur wech e oamp oc'h evañ kafe evel-se deus taol, paotr-kaezh, oh ma doue ! bet ur (c'hoarzhadenn ?)

[ə weʃ wɑ̃m 'he:və 'kɑfe və'se dəs to:l pot'kɛ:z o ma 'du:e be ə hwɛɹ'zɑ:n]

une fois nous étions en train de boire du café à table comme ça, mon pauvre, oh mon dieu ! on avait eu une (rigolade ?)

???

Michel Bonno, 1939, Bear (dastumet gant Tangi)

neus ket bet kavet den ebet ac'hanon... o ruilhal an touflezioù, n'eus ket... n'eus ket... n'eus ket unan war an douar kement a gavo... ac'hanon bet mezv, nann ! tomm... tomm... tomm... tomm din a-wechoù, ma arriez 'ba e-mesk... 'ba... 'ba ur gompagnonezh bennaket a-wechoù, ya eu... bezañ zo reoù n'int ket kat da tremen hep evañ, n'int ket... n'int ket kat da labourat hep evañ, hag o welet ar reoù all e vez... e vez droug en enne o welet pa... pa... pa 'reont ket evelte

[ˌnøs kə be ˌkɑˑd ˈden bed ˈɑ̃w - ˈɣyjəl tuˈflejo - ˌnøs kə ˌnøs kəd ˌnøs kəd ˈyˑn waꝛ ˈnduˑaꝛ ˌkemɛn ˈgɑˑvo - ˈɑˑɔ̃ bed ˈmɛw - ˈnɑ̃n - ˈto̞m ˈto̞m ˈto̞m - ˌto̞m ˈdĩ ˌweˑʒo - ma ˈhɑjez ba ˌmesk - ba ba ˌgɔ̃mpaˈɲɔ̃ˑnəz bəˈnɑkə ˈweˑʒo - ja ə - ˈbe zo ˈɣew ˌnɛɲ kə ˌkɑt ˈtɾemɛn heb ˈeˑvɑ̃ - ˌnɛɲ kə ˌnɛɲ ˈkɑd laˈbuˑɣəd heb ˈeˑvɑ̃ - ag ˈwe̞ˑlə ɣeˈwɑl ve - ve ˌdɣug ˈnene̞ ˈwe̞ˑl pe pe - pe ˈɣɛɲ cə ˈwɛlte̞]

personne ne m'a trouvé... rouler dans les fossés, il n'y a... il n'y a... il n'y en a pas un sur terre qui m'aura trouvé... ayant été ivre, non ! une chauffe... une chauffe... une chauffe... ayant une chauffe parfois, si tu arrives au milieu... dans... avec une compagnie quelconque parfois, oui euh... il y en a certains qui ne peuvent pas se passer de boire, ils ne... ils ne sont pas capables de travailler sans boire, et en voyant les autres ils sont... ils sont remontés en voyant que... que... qu'ils ne font pas comme eux

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

1. ha te 'to petra ? ur bannac'h gwin ? 2. me eo mat dour din, n'evañ ket kalz c'hoazh 1. me, ha me a ev dour 'vat 2. ma vije tout an dud evelton, ar marc'hadourien gwin a rafe faillite 1. oh ben ! ganin-me e rafen ivez ! 2. ya ! 1. ya, me n'evañ ket kalz hañ, met eu... boñ, bezañ zo darn a ra evit ar reoù all hañ 2. bezañ zo reoù all ya, ya

1. [a te to ˈpɹɑ - bɑ̃h ˈgwiːn] 2. [me e̞ ˌmɑˑd ˈduːʁ dĩ - neˈvɑ̃ kə kalz hwas] 1. [me - a me hev ˈduːɹ a] 2. [ma ˌviʒe ˈtun dyd wɛltɔ̃ - ˌmahaˌduˑʁjən ˈgwiːn ˌʁɛfe ...] 1. [o bɛ̃ - geˈnĩme ˌʁɑfɛn ˈie] 2. [ja] 1. [ja - me neˈvɑ̃ kə ˈkɑlz ɑ̃ - mɛd ə - bɔ̃ - ˈbeː zo ˈdɑʁn ʁa wid ʁeˈwɑl ɑ̃] 2. [ˈbe zo ʁeˈwɑl ja - ja]

1. et toi tu prendras quoi ? un coup de vin ? 2. moi de l'eau me convient, je ne bois pas beaucoup encore 1. moi, et bien moi je bois de l'eau 2. si tous les gens étaient comme moi, les marchands de vin feraient faillite 1. oh ben ! avec moi ils feraient aussi ! 2. oui ! 1. oui, moi je ne bois pas beaucoup hein, mais euh... bon, il y en a certains qui font pour les autres hein 2. il y en a d'autres oui, oui

1. Roje Dollo, 1932, Bear
2. Paotr, 1951, Bear
(dastumet gant Tangi)

1. an daou all a oa kaset... an Her a oa aet da... gant piv ? gant Pierrig al Louarn, da Sant Brieg, hag eu... ko... kofesaet da vezañ fuzilhet, eu... an deiz war-lerc'h ar beure, hag an noz-se e oa bet une descente e prizon Sant Brieg, liberet tout ar brizonierien, ar patriot ya, ha bet eizhtez pemzektez o tont d'ar gêr war o zreid dre ar parkoù, 'gredent ket dont d'ar gêr, hag ur sul e oa, goude e oa arri er gêr e oa deut amañ d'evañ ur bannac'h kafe, hag e oa en e goaze aze evel-se, ha dam ! e oa ar gabared gant gwer, ha 'na gwelet... kaskoù ha traoù oc'h arriet 'ba ar porzh, oh paotr kaezh ! mitrailhetennoù... hag e oa eu... commandant petra a oa hennezh aze ? an hini... an hini Ploubêr 2. Gilbert, Gilbert, n'eo ket da ? 1. Gilbert marteze ya

1. [ən ˌdo̞w ˈɑl wa ˈkɑsət - ˈhɛɹ wa ˌɛt tə - gɑ̃n ˌpiw gɑ̃n ˌpjɛˑiɟ ˈluˑəɹn - də zɑ̃nˈbɹiˑɛk - ag ə ko kovəˈsɑːt tə ˌveˑɑ̃ fyˈzijət - ə - de waɹˌlɛɹx ˈbœːɹe - a ˈnɔ̃ːs se wa ˌbe ... ˌpɹiˑzɔ̃n zɑ̃nˈbɹiˑək - liˈbeːɹɛt tut bɹizɔ̃ˈɲɛːɹjən - patɹiɔt ja - a bed ˈɛjste pɛmˈzɛkte ˌtɔ̃n də ˈge̞ːɹ waɹ o ˈzɹɛjc dɾe ˈpɑɹko - gɹeˈdɛɲ cə ˌdɔ̃n də ˈge̞ˑɹ - ag ə ˈzyːl wa - ˌguˑde wa ˌɑj ˈge̞ˑɹ wa ˌdœd ˈɑ̃mɑ̃ ˈdeːvɑ̃ ˌbɑ̃x ˈkɑfe - a wa ni ˈgwɑːze ˌɑˑe̞ vəˈse a dɑ̃m wa gaˈbɑːɹəd gɑ̃n ˈgweːɹ - a na ˌgwe̞ˑlət - ˈkɑsko a ˈtɾɛw ˌhɑjə bah ˈpɔɹs - o po̞tˈkɛːz mitɹajɛˈteno - a wa ə - ... ˌpɹɑ wa ˌhẽˑz ˈɑhe̞ - ˌnˑi ˌnˑi pluˈbe̞ːɹ] 2. [... ˌne̞ kə da] 1. [... maˈtehe ja]

1. les deux autres avaient été emmenés... L'Her était allé à... avec qui ? avec Pierre Le Louarn, à Sant Brieg, et euh... con... il avait été confessé pour être fusillé, euh... le lendemain matin, et cette nuit-là il y avait eu une descente à la prison de Sant Brieg, tous les prisonniers avaient été libérés, les patriotes oui, et ils avaient été huit jours, quinze jours à revenir à la maison à pied à travers champs, ils n'osaient pas revenir chez eux, et c'était un dimanche, après qu'il soit revenu à la maison, il était venu ici pour boire un café, et il était assis là comme ça, et dame ! il y avait le vaisselier avec des vitres, et il avait vu... des casques et tout arriver dans la cour, oh mon pauvre ! des mitraillettes... et c'était euh... le commandant quoi qu'il était lui ? celui... celui de Ploubêr 2. Gilbert, Gilbert, n'est-ce pas ? 1. Gilbert peut-être oui

1. Jakez Dilinan, 1931, Kemperven
2. Madelen Morvan, 1935, Kemperven
(dastumet gant Tangi)

oh ! bezañ zo darn a rae pur jus hañ met... eñ a vije evet prim kwa parce que... pa vije troc'het un tamm 'vije ket eu... e vije dousoc'h da evañ kwa, 'vije ket ezhomm da... da... mezviñ an dud kwa diwar...

[o - ˌbeˑɑ̃ zo ˈdɑɹn ɹe̞ pyɹˈʒy ɑ̃ mɛt - hẽ ˌviʒe ˈeːvə ˈpɾym kwa paskə - pe viʒe ˈtɹɔhə ˈntɑ̃m viˌʒe kəd ə - ˌviʒe ˈdusɔx tə ˈeːvɑ̃ kwa - viˌʒe kəd em də - də - ˈmɛwĩ ˈndyt kwa diˈwaɹ]

oh ! il y en a certains qui faisaient du pur jus hein mais... il était vite bu quoi parce que... quand il était coupé un peu il n'était pas euh... il était plus doux à boire quoi, il ne fallait pas... enivrer les gens quoi avec...

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

1. Jeanne... Jeanne a oa bet kollet ivez 'ba ur garg foenn ur wech, e oa dindan boutelloù foenn, met kouezhet ar garg foenn, oh ya ! homañ a oa chomet... 2. an han... 1. peogwir e oa chomet... 2. an hanter deus ar garg 1. n'houlle ket dont en traoñ diwar ar c'harr, ha... war... 'ba... 'ba... 'ba Rumodu du-hont er penn all, e oant o tont, 'na douar du-hont, e oa o tont gant ar garg foenn, 'oa ket kalz, hag e oa chomet war ar c'harr, ha rampet eu... rampet ar bern kwa, hag ar c'harr en traoñ, ha Jeanne dindan, hag Aogust oc'h arriet 'ba ar gêr, o lakat ur skeul, o vont 'ba an ti d'evañ ur bannac'h chistr ha... « met oc'h ober petra 'h out ivez, emezi ? », ha neuze pa oa deut er-maez, klevet 'na huchal, 'wele den ebet, neuze e oa aet en tu all d'ar c'harr, met 'oa ket foenn 'ba an tu all 2. nann ! Gilbert... 1. ha neuze e oa aet war e giz, n'eo ket ? n'onn ket penaos 'neuint kavet anezhi 2. aet... aet e oa gant an oto, etreneg Rumodu goude, ha 'deuint kavet Jeanne 'ba an touflez, gant ar foenn 1. dindan ar foenn, bet 'na chañs, pas bezañ mouget 2. ya ! 1. ha torret he vrec'h, n'eo ket ?

1. [ˌʒɑn - ˌʒɑn wa be ˈko̞ləd ˌiˑe bah gɑɹg ˈvwɛn ə ˈweʃ - wa diˌnɑ̃ˑn buˌtelo ˈvwɛn - mɛ ˈkweˑt ˌkɑɹg ˈvwɛn - o ˌjɑ - ˌho̞mɑ̃ wa ˌʃo̞mə] 2. [ˈnɑ̃] 1. [pyˌgyˑɹ wa ˌʃo̞mə] 2. [ˈnɑ̃təɹ dœz ˈgɑɹk] 1. [nuˈlɛ kə dɔ̃n ˌtɹo̞w diwaɹ ˈhɑɹ - aː - waɹ bah bah - bah ɹyˈmoːdy ˈdyˑɔ̃n pe̞nˈɑl - wɛɲ ˌtɔ̃n - na ˈduˑaɹ ˌdyˑɔ̃n - wa ˌtɔ̃n gɑ̃n ˌgɑɹg ˈvwɛn - ˌwa kə ˈkɑls - a wa ˌʃo̞mə waɹ ˈhɑɹ - a ˈɹɑ̃mpəd ə - ˈɹɑ̃mpəd ˈbɛɹn kwa - a ˈhɑɹ ˌtɹo̞w - a ˌjɑn diˌnɑ̃ˑn - a ˌoˑgys ˈhɑjə bah ˈge̞ːɹ - ˈlɑkə ˈskøːl - a ˌvɔ̃n bah ˈtiˑ ˌdeˑvə bɑ̃x ˈʃist a - mɛd ˌho̞ˑɹ ˈbɹɑ hud ˌiˑe mɛj - a ˌnœhe pe wa ˌdœd ˈme̞ːs - ˈklɛwə na ˈhyʃəl - ˌwe̞ˑle̞ ˈdeˑnˌbet - ˌnœhe wa ˌɛt tyˈɑl də ˈhɑɹ - mɛ ˌwa kə ˈvwɛn bah tyˈɑl] 2. [ˌnɑ̃n - ...] 1. [a ˌnœhe wa ɛd waɹ i ˈgiːs - ˌne̞ kə - ˌnɔ̃ kə pəˌnɔ̃ˑz nœɲ ˌkɑˑd nɛj] 2. [ˌɛd ˌɛd wa gɑ̃n ˈnoto - ˌtɹœːnəg ɹyˈmoːdy ˌguːde - a dœɲ ˌkɑˑd ˈʒɑn ban ˈtufle - gɑ̃n ˈvwɛn] 1. [diˌnɑ̃ˑn ˈvwɛn - ˌbe na ˈʃɑ̃ːs - paz ˌbeˑɑ̃ ˈmuːgət] 2. [ˌjɑ] 1. [a ˈtɔɹəd i ˈvɹex - ˌne̞ kə]

1. Jeanne... Jeanne avait été perdue aussi dans un chargement de foin une fois, elle était sous des bottes de foin, mais le chargement de foin était tombé, oh oui ! elle était restée... 2. la moi... 1. puisqu'elle était restée... 2. la moitié du chargement 1. elle ne voulait pas descendre de la charrette, et... sur... à... à... à Rumodu là-bas de l'autre côté, ils revenaient, il avait des terres là-bas, il revenait avec son chargement de foin, il n'y avait pas beaucoup, et elle était restée dans la charrette, et ça avait glissé euh... le tas avait glissé quoi, et la charrettée en bas, et Jeanne en-dessous, et Auguste d'arriver à la maison, de mettre une échelle, d'aller à la maison pour boire un coup de cidre et... « mais qu'est-ce que tu es en train de faire aussi, dit-elle ? », et alors quand il était sorti, il avait entendu crier, il ne voyait personne, alors il était allé de l'autre côté de la charrette, mais il n'y avait pas de foin de l'autre côté 2. non ! Gilbert... 1. et alors il était revenu sur ses pas, non ? je ne sais comment ils l'avaient retrouvée 2. il était allé... allé en voiture, vers Rumodu après, et ils ont trouvé Jeanne dans le fossé, avec le foin 1. sous le foin, elle avait eu de la chance, de ne pas être étouffée 2. oui ! 1. et elle s'était cassé le bras, non ?

1. Daniel Yekel, 1957, Sant Laorañs
2. Mari ar Gov, 1928, Sant Laorañs
(dastumet gant Tangi)

ha goude, se... se a oa ar yaou d'an noz, hag a reoù a vez o serriñ poubel da evañ kafe bep gwener amañ, hag e oant arri aze ha 'ma poan ma brec'h met me a soñje ganin eo ur vloñsadenn eo an hini a oa, hag e oan chomet ar gwener, hag ar sadorn e oan aet d'ar medesin, hag e oa torret ma skoaz, hag on bet operet deus ma skoaz aze

[a ˌguˑde - ˈze ˈze wa ˈjɔw də ˈnɔ̃ːs - a ˌɹew ve ˈsɛĩ puˈbɛl də ˈheːvɑ̃ ˈkɑfe bob ˈgweːnəɹ ˌɑ̃mɑ̃ - a wɑ̃ɲ ˌɑj ˈɑhe a ma ˈpwɑ̃ːn mə ˈbɹex mɛ ˌme ˈʒɔ̃ːʒe gəˈnĩ he̞ vlɔ̃ˈsɑːn e̞ ˌnˑi wa - a wɑ̃n ˌʃo̞mə ˈgweːnəɹ - a ˈzɑːn wɑ̃n ˌɛd də mœˈdœsin - a wa ˈto̞ɹəd mə ˈskwɑˑ - a ɔ̃ ˌbed oˈpeːɹəd døs mə ˈskwɑˑ ˌɑˑe]

et après, ça... ça c'était le jeudi soir, et ceux qui ramassent les poubelles [viennent] boire le café tous les vendredi ici, et ils étaient arrivés là et j'avais mal au bras mais moi je pensais que c'était un bleu, et j'étais restée le vendredi, et le samedi j'étais allée au médecin, et mon épaule était cassée, et j'ai été opérée là

Janin an Herveig, 1932, Ploueg (dastumet gant Tangi)

ha ma dad-me, a oa... Bilhon, Yves-Marie Billon, hag eñ a droc'he ar blev, oh ! un espes koafer ! 'ba e stumm ivez ! ya ! ya ya ya ya ya, perukenner ha... ha neuze e vije... eu... aze e vije ur jabadao evel a vije lâret deus se hañ ! ur jabadao, c'hoarzhin a raent, ar re-se a rae las ! neuze unan... « deus 'ta ! pegoulz e deui da droc'hañ da vlev ? » ha penaos e vije lâret dezhe 'ta ? « 'teus ket ezhomm da droc'hañ da vlev, n'int ket hir 'vat ! » ya, bremañ e deu da soñj din, « n'int... n'int ket hir, met... ya met... degas un tamm voutailhad traoù ganit hañ ! » « n'eo ket... n'eo ket abalamour da droc'hañ blev met abalamour da evañ ur bannac'h », hag e vijent... pa vijent o tapet ur voutailh kwa e vije evet gant goûg ar voutailh, ha goude e vije roet ar voutailh d'egile, da evañ evel-se, 'oa ket ezhomm bolennoù na traoù, bo !

[a mə ˈdɑˑd ˌme - wa - ˈbiʎɔ̃ - ... - a ˌhẽ ˈdɹo̞he ˈblɛw - o ˌnespəs ˈkwɑfəɹ - bah i ˈstym ˌiˑe - ˌjɑ - ja ja ja ja ja - pɛɹyˈkenəɹ a - a ˌnœˑe̞ viʒe - ə - ˌɑhe̞ viʒe ʃabaˈdɑw we̞l viʒe ˌlɑˑt tœs se ɑ̃ - ʃabaˈdɑw - ˈhwɛɹzin ɹɛɲ - ˌɹeze ɹe ˈlɑs - ˌnœˑe̞ ˈyˑn - ˌdøs ta - peˌgulz ˌdi də ˌdɹo̞hɑ̃ də ˈvlɛw - a pəˌno̞z viʒe ˈlɑˑɹ ˌte̞ ta - tøs ˌkem ˈdɹo̞hɑ̃ də ˈvlɛw - ˌnɛɲ cə ˈhiːɹ ha - ˌjɑ - ˌbo̞mɑ̃ ˌda də ˌʒɔ̃ˑs tĩ - ˌnɛɲ ˌnɛɲ cə ˈhiːɹ - mɛ - ˌjɑ mɛ - ˌdes tɑ̃m vuˌtɑjat ˈtɹɛw gəˌnit ɑ̃ - ˌne̞ kə ˌne kə ˌblɑ̃m tə ˈdɹo̞hɑ̃ ˈblɛw mɛt ˌblɑ̃m tə ˈeːvə ˈbɑ̃x - a ˌviʒɛɲ - pe ˌviʒɛɲ ˈtɑpə ˈvutaj kwa ˌviʒe ˈeːvə gɑ̃n ˌgug ˈvutaj - a ˌguˑde viʒe ˌɹoˑə ˈvutaj deˈgiːle - də ˈeːvɑ̃ vəˌse̞ - ˌwɑ kəd ˌem bo̞ˈleno̞ na ˈtɹɛw - bɔ]

et mon père à moi, c'était... Billon, Yves-Marie Billon, et il coupait les cheveux, oh ! un espèce de coiffeur ! dans son genre aussi ! oui ! oui oui oui oui oui, coiffeur et... et alors il y avait... euh... là il y avait un raffut comment on appelait ça hein ! un raffut, ils rigolaient, ceux-là en faisait un bazar ! alors un... « viens donc ! quand viendras-tu couper tes cheveux ? » et comment leur disait-on donc ? « tu n'as pas besoin de te couper les cheveux, ils ne sont pas longs ! », oui, maintenant je me rappelle, « ils ne sont... ne sont pas longs, mais... oui mais... apporte une bouteille de gnôle hein ! » « ce n'est pas... ce n'est pas dans le but de couper des cheveux mais dans le but de boire un coup », et ils étaient... quand ils étaient à prendre la bouteille quoi ils buvaient au goulot, et après on donnait la bouteille à l'autre, pour boire comme ça, il n'y avait pas besoin de bols ni rien, bo !

Simona ar Bilhon, 1936, Bear (dastumet gant Tangi)

hag e deuent d'evañ dour, e deuent da lipat dour diwar...

[a dɛɲ ˈdeˑvə ˈduˑꝛ - dɛɲ də ˈlipə ˈduˑꝛ ˌdiwaꝛ]

et ils [renards] venaient boire de l'eau, ils venaient lécher de l'eau du [vieux chaudron]...

Michel Talgen, 1951, Bear (dastumet gant Tangi)

Logellou, war... war... war an hent Plougonveur, Logellou, euh... darn, darn a lâr « me 'h a d'evañ ur chopinad en Ogellou », ouai, donc pari a vije lâret an Ogellou

[loˈgelu - ... pluˈgɔ̃nvəꝛ - loˈgelu - ... - ... noˈgelu - ... noˈgelu]

Benac’h
Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

Moris Prijant, 1942, Plounevez-Moedeg (dastumet gant Tangi)

1. ha neuze e oa ur stank a-hont, pe ur stank pe ur feunteun ivez, Feunteun Sant Ezekiel ivez, e oa sañset rennomée evit an daoulagad, person Bulien pa 'h ae en prosesion, 'h ae betek a-hont hag e walc'he e zaoulagad, 'ba ar feunteun, ar feunteun gwechall e vije kaset saout d'evañ dour a-hont, goude e droent o revr e-barzh peneogwir 'da c'hoant da gac'hat e-barzh 2. ha neuze e foerent !

1 [a ˌnœhe wa ˈstɑ̃ŋ ˌɑ̃wɔ̃n - pe ˈstɑ̃ŋ pe ˈvœntən ˌiˑe - ˌvœntən zɑ̃n ezeˈkiˑəl ˌiˑe - wa ˈsɑ̃səd ... wid ən do̞wˈlɑːgət - ˌpɛɹsɔ̃n ˈbyʎən pa hɛ npɹoseˈsiˑɔ̃n - hɛ ˌbekəd ˌɑ̃wɔ̃n a ˈwɑlɣɛ i zo̞wˈlɑːgət - bah ˈvœntən - ə ˈvœntən gweˈʒɑl ˌviʒe ˈkɑsə ˈzo̞wd ˈdeːvə ˈduːɹ ˌɑ̃wɔ̃n - ˌguˑde ˈdɹoˑɛɲ o ˈɹɛːɹ ˌbɑɹs pynyˌgyˑɹ da ˈhwɑ̃n də ˈgɑhə ˈbɑɹs] 2. [a ˌnœˑe ˈvweːɹɛɲ]

1. et il y avait un avoir aussi là-bas, ou un lavoir ou une fontaine aussi, Feunteun Sant Ezekiel aussi, elle était renommée en principe pour les yeux, le curé de Bulien quand il allait en procession, allait jusque là-bas et il se lavait les yeux, dans la fontaine, la fontaine autrefois on y emmenait les vaches pour boire de l'eau là-bas, après elles tournaient le derrière dedans puisqu'elles avaient envie de déféquer dedans 2. et alors elles foiraient !

Lanvezeag

1. Ivet an Du, 1937, Kaouenneg
2. Solañj Beuvan, 1949, Kawan
(dastumet gant Tangi)

aze emañ bepred ar feunteun, e-tal ar chapel e oa ur feunteun hag a oa evit an daoulagad, ha 'meus soñj memes pa oan... pa oan bihan ma kerez, me 'meus soñj da welet tud, merc'hed kozh, o tont, o tont amañ da... da welet ma mamm, da gerc'hat dour da... peogwir e gomañsent kaout teñval-gweled e deuent aze da welet eu... hag e vije roet ur voutailhad dour dezhe da vont d'ar gêr, ar re-seoù a deu d'evañ kafe gant ma mamm hag e vijent o tiskutiñ ha tout ha me a vije lâret din mont da gerc'hat dour d'ar feunteun, ar feunteun zo uheloc'h evit an dro-gorn diouzhtu aze, me n'aen ket ordin da gerc'hat dour d'ar feunteun, me a dape dour a deue deus lec'h all hag a rae memes efed

[’ɑ:he mɑ̃ ’bopəd ə ’vœntən tal ’ʃɑpəl wa ’vœntən ag ə wa win do̞w’lɑ:gət a mœz ʒɔ̃:s ’mɔ̃məs pwɑ̃n pə wɑ̃n ’bi:ən ma ’ke:ʁes me mœz ʒɔ̃:s də ’we̞:lət tyt ’mɛʁhɛt ko:s dɔ̃n dɔ̃n ’ɑ̃mɑ̃ də də we̞:l mə mɑ̃m də ’gɛʁhəd du:ʁ də pu ko’mɑ̃sɛɲ kɑ:t ’tẽ:vəl ’gwe̞:lət dɛɲ ’ɑ:he də ’we̞:ləd ə a viʃe ’ɹo:əd ə vu’tɑjə du:ɹ dɛ: də vɔ̃n də ge̞:ɹ zew dɛ ’ɑ:he ’de:və ’kɑfe gɑ̃n mə mɑ̃m a viʃe tis’kytĩ a tut a me viʃe lɑ:d dĩ mɔ̃n də ’gɛʁhə du:ɹ də ’vœntən ə ’vœntən zo y’ɛlɔx win dʁo’gɔɹn dys’ty ’ɑ:he me nɛŋ kəd ɔɹ’din də ’gɛʁhə du:ɹ də ’vœntən me ’dɑpɛ du:ɹ dɛ dəz le̞h al a ʁɛ ’mɔ̃məz ’efət]

la fontaine est toujours là, à côté de la chapelle il y avait une fontaine pour les yeux, et je me souviens même quand j'étais... quand j'étais petit si tu veux, je me souviens de voir des gens, de vieilles femmes, venir... venir ici pour voir ma mère, pour aller chercher de l'eau pour... puisqu'elles commençaient à mal voir elles venaient là pour voir euh... et on leur donnait une bouteille d'eau pour chez elle, celles-là venaient boire le café avec ma mère et elles discutaient et tout et moi on me disait d'aller chercher de l'eau à la fontaine, la fontaine qui est plus haut que le virage totu de suite là, moi je n'allais pas tout le temps chercher de l'eau à la fontaine, moi je prenais de l'eau qui arrivait d'ailleurs et qui faisait le même effet

Pier Gotie, 1938, Plûned (dastumet gant Tangi)

nann, eñ pa wele anezhe o tremen, « hop la, emezañ, herie emañ an deiz », ha neuze en em blase aze ha neuze aze e wele anezhe o vont hag aze 'te pa 'dez ploñjet o fenn, hemañ a vije a-drek 'ba... 'ba... oc'h evañ aze, boñ, gwelet a rez, aze ne wele mann ebet, pouf ! ec'h arrie dre a-drek hag aze ne oant ket kat da vont, da vont goude kwa

[nɑ̃n hẽ̞: pə 'we̞:le nɛ 'tɾemən opla meɑ̃ 'hɛje mɑ̃ de: a 'nœ:he nɔ̃n 'blɑse 'ɑ:he a 'nœ:he 'ɑ:he 'we̞:le nɛ: vɔ̃n ag 'ɑ:he te pe de 'plɔ̃:ʒəd o vɛn 'hemɑ̃ viʒe dɾek bah bah 'he:vɑ̃ 'ɑ:he bɔ̃ gwe̞:l ə ɹes 'ɑ:he 'we̞:le mɑ̃n bet puf 'ɑje dɾe dɾek ag 'ɑ:he wɑ̃ɲ cə kɑt tə vɔ̃n də vɔ̃n 'gu:de kwa]

non, lui [épervier] quand il les voyait passer, « hop là ! disait-il, c'est le jour », et alors il se plaçait là et alors là il les voyait passer et là tiens, quand ils plongent leur tête, celui-ci était derrière dans... dans... en buvant là, bon, tu vois, là ils ne voyaient rien, pouf ! il arrivait par derrière et là ils ne pouvaient pas partir, ils ne pouvaient partir après quoi

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

en em boazhet oc'h evañ yen

[nɔ̃n 'bwɑ:həd 'he:vɑ̃ ji:n]

il s'est cuit en buvant froid [alcoolique]

Dominik Baodour, 1965, Bear (dastumet gant Tangi)

Ha feiz goude neuze feiz e oar (pe : oa ?) bet, tout an dud, oc'h evañ bannac'h e-barzh un ostaleri, e-barzh an eil pe e-barzh an all.

[... ba 'nɛʎ pe ba 'nal]

Et ensuite, tout le monde était allé boire un coup dans un café, dans l'un ou dans l'autre.

Plac'h, 1925, Trezelan (Bear) (dastumet gant Riwal)

Ah ya, ur bannac'h kafe 'mo bremañ. Ha kontant da gaout... Mersi, mersi eh ! (R. Ah-bon, ne 'teus ket c'hoant da gaout re ?) Oh, ne 'meus ket c'hoant d'evañ re memestra. Nann, peotramant e vin enervet goude.

Ah oui, je veux bien un café. Contente d'en avoir. Merci, merci, eh ! (R. Ah bon, tu n'en veux pas trop ?) Oh, je ne veux pas en boire trop. Non, sinon je serai énervée après.

Plac'h, 1925, Trezelan (Bear) (dastumet gant Riwal)

Prest eo ar c'hafe ? Hañ neuze ec'h amp d'evañ bep a vannac'h 'ha.

Le café est prêt ? Alors on va en boire un chacun.

Plac'h, 1925, Trezelan (Bear) (dastumet gant Riwal)

Kavet zo bet 125 frazenn.
1234567