Brezhoneg Bro-Vear

Klask

Kavet zo bet 119 frazenn.
123456

1. ya, ar re-se zo kazi evel un torkad fleur patatez aze, ya 2. ya, 'ba Louergad amañ gwelet a rez, en tu all d'ar barrouz du-hont, peder annoar a oa 'ba ar memes prad, e oa kavet... peder annoar nevez hein ! ul leue gante, ha marvet o-feder

1. [ja - ˌɹehe zo ˌkɑhe we̞l ˌtɔɹkad flœɹ paˈtɑtəz ˌɑhe - ja] 2. [ja ba luˈɛɹgad ˌɑ̃mɑ̃ ˌgwe̞ˑl ə ɹe̞s - tyˈɑl də ˈbɑɹus ˈtyˑən - ˌpeˑdɛɹ ˈɑ̃nwaɹ wa bah ˌmɔ̃məs ˈpɹɑːt - wa ˈkɑːd ə - ˌpeˑdɛɹ ˌɑ̃nwaɹ ˈnewe ɛ̃ - ə ˈluˑe gɑ̃nte̞ - a ˈmɑɹwəd oˈveˑdɛɹ]

1. oui, ceux-là sont comme une touffe de fleurs de patates là, oui [oenanthe] 2. oui, à Louergad ici vois-tu, de l'autre côté de la commune là-bas, il y avait quatre génisses dans le même champ, on avait trouvé... quatre nouvelles génisses hein ! un veau avec, et elles étaient mortes toutes les quatre

1. Jan ar C'horveg, 1939, Louergad
2. Frañswa Aofred, 1930, Louergad
(dastumet gant Tangi)

warlene 'na degaset ur boked fleur din deus Centre Leclerc aze met goeñvet e oa a-raok 'ma dispaket anezhañ

[aɹˈleːne na ˌdɛsə ˌbokə ˈflœːɹ ˌdĩ dœs ... ˌɑˑe mɛd ˈgwẽːvəd wa ˌɹo̞ˑg ma disˈpɑkə ˌneˑɑ̃]

l'an dernier il m'avait apporté un bouquet de fleurs du Centre Leclerc là mais il était fâné avant que je ne le déballe

Ivet an Du, 1937, Kaouenneg (dastumet gant Tangi)

hennezh eo sell ! ma boked fleur 'meus bet, evit ma aniverser

[ˌhẽˑz e̞ ˈsɛl - mə ˌbokəˈflœˑɹ møz ˌbet - wid mə anivɛɹˌsɛɹ]

c'est celui-là tiens ! mon bouquet de fleurs que j'ai eu, pour mon anniversaire

Eliane Pichouron, 1929, Bear (dastumet gant Tangi)

arri a... arri a ra amzer fall ! ya, da suilhañ tout an traoù, ac'hanta ya ! se... sec'het ha tammoù fleur, amañ e oa plantet fleur hag an deiz all 'ma dastumet ma ognon, ognon, les oignons, j'avais tiré... 'ma dastumet anezhe ha... 'dalv ket ar boan leskel anezhe da boazhañ, 'ba an heol, paotr kaezh ! ha da suilhat, ah ya ! arri a ra an devezh fall ! ya, arri... arri... arri... eu... an avel ha heol

[ˌɑj ə - ˌɑj ə ɣa ˌɑ̃mzəɹ ˈvɑl - ˌja - də ˈzyʎə ˈtun ˌtɾɛw - ˌhɑ̃nta ja - ˈze ˈzehɛd a ˌtɑ̃mo ˈflœˑꝛ - ˌɑ̃mɑ̃ ma ˈplɑ̃ntə ˈflœˑꝛ a ˈdjɑl ma dasˈtyməd ma ˈoɲɔ̃n - ˈoɲɔ̃n ... - ma dasˈtymə ˈne̞ a - ˌdɑl kə ˌbwɑ̃ˑn ˈlɛskə ˈne̞ də ˈbwɑhɑ̃ - ma ˈnɛwɔl - ˌpo̞t ˈkɛˑs - a də ˈzyʎəd - a ˌjɑ - ˌɑj ə ɣa ˌdewəz ˈvɑl - ja ˌɑj ˌɑj ˌɑj - ə - ˈnɑwəl a ˈhɛwɔl]

on a... on a une météo mauvaise [sécheresse] ! oui, à tout brûler, eh bien oui ! [tout est] dess... desséché et de petites fleurs, ici on avait planté des fleurs et l'autre jour j'avais ramassé mes oignons, des oignons, les oignons, j'avais tiré... je les avais ramassé et... ce n'est pas la peine de les laisser cuire, au soleil, mon pauvre ! et à brûler, ah oui ! on a une mauvaise journée ! oui, on... on... on... euh... le vent et du soleil

Michel Talgen, 1951, Bear (dastumet gant Tangi)

Hent ar Baelon ya, hennezh zo un hent lec'h on-me o chom er penn all du-hont, hennezh zo un hent... peogwir d'hom... peseurt bloavezh a oa se ? daon ! arri zo tregont vloaz zo pe e-giz-se, e oa sekreterez ar maeri hag a blije... la langue bretonne dezhi, ha 'deva... me a oa dakord ganti, e oa desidet da reiñ anvioù d'an henchoù, 'ba he ide 'deva desidet ar sekreterez, 'dea kazi impozet serten plasoù met ar reoù all 'naint lâret dezhi « nann ! », Jañ-Mai ha me a oa o chom 'ba an hent-se, ha d'ar c'houlz-se e-pad an nevez-amzer, ar baelon a vije... fleur e-barzh, e oa pep tu d'ar girjer, e-pad pemp kant metr e-giz-se 'oa ket nemet baelon, hag e oa c'hwezh vat, ha 'meump desidet xxx ( ?), « ni ac'h a... ni ac'h a da choaz an anv, n'eo ket ar sekreterez a rey ! », ha Jañ-Mai a oa unan kozh eu... pet vloaz... pet vloaz... matren 'nefe bet kant vloaz bremañ Jañ-Mai, ouzhpenn memes ! « neuze ni 'h a da choaz anezhañ ! pa vezomp o sevel e vez c'hwezh vat amañ, c'hwezh ar baelon, ec'h a da vezañ... ec'h a da vezañ reiñet an anv-se d'an hent kozh, d'an hent... »

[ˌhe̞n ə ˈbe̞ˑlɔ̃n ja - ... - ... - ... - ... - ... - ... - ... - ...]

Gurunuhel
Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

Denez Lachuer, 1945, Gurunuhel (dastumet gant Tangi)

ar Vouster, eno e oa Fleur gwechall, petra a vije graet deus ar re-se 'ta ?

[ə ˈvustəɾ ... - ...]

Plouilio
Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

Noel Fomel, 1943, Ploulec'h (dastumet gant Tangi)

Kervurlu zo ivez e kalz a blasoù, pas marteze aze met... c'hoazh e vije lâret « oh, Kervurlu ! se... se... se... se zo fall, aze zo kalz... kalz a fleur burlu, se n'eo ket mat evit an douaroù »

[kɛꝛˈvyꝛly ... - ... - ... kɛꝛˈvyꝛly - ...]

Ploubêr
Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

Tinaig Perch, 1942, Rospez (dastumet gant Tangi)

'ba ar fleur petra 'meus lâret ? burlu, a ya ! gouvezout a rez petra 'h int ?

[bah flœ:ʁ'pʁɑ møz lɑ:t - 'byʁly a ja - 'gu:ve ə ʁe̞s pʁɑ hiɲ]

dans quelles fleurs j'ai dit ? digitales, ah oui ! tu sais qu'est-ce que c'est ?

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

deut int en o fleur

[dœd iɲ no flœ:ʁ]

elles sont en fleur [fleurs]

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

etrezeg Paimpol e vije graet chou-fleur kwa

[’tɹœskə pɛ̃’pɔl viʒe gwɛt ʃu’flœ:ɹ kwa]

vers Paimpol on faisait du chou-fleur quoi

Michel Talgen, 1951, Bear (dastumet gant Tangi)

fleur-kurun

[flœɹ'ky:ɹyn]

joubarde

Janed Merrien, 1936, Bear (dastumet gant Tangi)

fleur-bara-gwenn

[flœʁ ˌbɑ:ʁa'gwɛn]

pâquerettes

Treglañviz

1. Den, ????, ????
(dastumet gant Tangi)

fleur-brini

[flœ:ɹ 'bɹi:ni]

des jacinthes

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

kazi evel fleur-ar-werc'hez

['kɑ:ʒe wɛl flœɹ'wɛɹhɛs]

presque comme la stellaire holostée

Janed Merrien, 1936, Bear (dastumet gant Tangi)

'da ket gwelet anezhe en o fleur c'hoazh, emezi

[da kə 'gwe̞:lə nɛ: no flœ:ɹ hwɑs mɛj]

elle ne les avait pas encore vues en fleur, disait-elle

Janed Merrien, 1936, Bear (dastumet gant Tangi)

mouk eo ar fleur

[muk he̞ flœ:ʁ]

les fleurs sont ternes

???

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

peogwir ma vez esaet kaout anezhañ e vano en he beg, en he beg ne vo ket darev, an hini traoñ a vo, hag evel-se, ha goude, gortoz an hini er beg d'arriet ma vez... deus e vo... ma vez daou pe dri devezh e vo drol an amzer, an disterañ gouad heol zo... se zo evel... evel lann gwechall ivez kwa, el lann e vez had fleur e-barzh aze, hag ar fleur kentañ a vo darev alies a-raok ma vo... vo darev ar reoù all ivez ha neuze pa arri an heol warne, pa vezont darev neuze e strinkont hag e digoront hag e strink an had kwa ha hemañ a ra 'ba ar genre-se kwa, hag an disterañ stokadenn a rez aze, evel pa vo tomm aze, 'h a ur bern had evel-se ivez

[py’gy:ɹ ma ve hɛ’sɑ:t kɑ:d neɑ̃ ’vɑ̃:no ni bek ni beg vo kə dɑɹw n:i tɾo̞w vo a və’se a ’gu:de ’gɔrtoz n:i beg ’dɑjət ma ve dəz vo ma ve do̞w pe dɾi ’dewəz vo dɾo:l ’nɑ̃mzəɹ dis’te:ɹɑ̃ ’gu:ad ’hɛwɔl zo ze vo wɛl wɛl lɑ̃n gwe’ʒɑl ie kwa lɑ̃n ve hɑ:t flœ:ɹ bɑɹz ’ɑ:he a flœ:ɹ ’kentɑ̃ vo dɑɹw a’li:ɛz ɹog vo vo dɑɹw ɹew al ie a ’nœ:he pe ɑj ’hɛwɔl waɹnɛ pe vɛɲ dɑɹw ’nœ:he ’stɹiŋcɛŋ a ’djɔ:ɹɛɲ a stɾiŋg nɑ:t kwa a ’hemɑ̃ ɹa ba ʒɑ̃ɹ ze kwa a dis’te:ɹɑ̃ stɔ’kɑ:n ɹe̞s ’ɑ:he wɛl pe vo to̞m ’ɑ:he ha bɛrn hɑ:t və’se ie]

puisque si l'on essaye de l'avoir [colza] il en restera dans au sommet [de la plante], au sommet ce n'est pas mûr, le bas le sera, et comme ça, attendre celui du sommet d'arriver s'il y a... selon le... s'il y a deux ou trois journées de temps bizarre, la moindre période d'ensoleillement est... c'est comme... comme l'ajonc autrefois aussi quoi, dans l'ajonc il y a de la semence de fleur dedans là, et les premières fleurs qui seront mûres souvent avant que ne soient... soient mûres les autres aussi et alors quand le soleil arrive dessus, quand elles sont mûres elles éclatent et elles s'ouvrent et la semence éclate quoi et celui-ci fait dans ce genre-là quoi, et le moindre contact que tu fais là, plein de graines partent quoi

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

Ya. Aze ec'h on ma gluch. War ma pevar... ma c'hrabanoù pe un dra bennak, moarvat o tennañ traoù lous deus e-mesk ar fleur marteze ya.

[ja ahe hõ mə 'glyʃ – waʁ mə pe̞waʁ – mə hʁa'bãːno pe ən dʁa be'naːk – ma'hat 'tɛnã tʁɛw 'luːz døz mɛsk ə 'flœːʁ ma'tee ja]

Oui. Là je suis accroupi. Sur mes quatre... à quatre pattes ou quelque chose, sûrement en train d'enlever des saletés de parmi les fleurs, peut-être oui.

Description d’une photo.

Plac'h, 1925, Trezelan (Bear) (dastumet gant Riwal)

reiñ da damm boked fleur dit hañ

[ʁɛj də dɑ̃m 'bokə flœ:r did ɑ̃]

te donner ton petit bouquet de fleurs hein

Ivet Aofred, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

me zo sur dit-te, ne oa ket pas, pa oamp koachet e-mesk an torkad fleur, ne save ket pas ganimp hañ

[mɛ zy:ʁ ɔ̃ dit:e wa kə pɑ:s pe wɑ̃m kwɑʃ mesk ə 'tɔʁkə flœ:ʁ 'zɑ:ve kə pɑ:s kɑ̃nim ɑ̃]

je t'assure, on n'entendait pas tousser, puisque nous étions caché parmi le bosquet de fleurs, nous ne toussions pas [enfants silencieux et cachés]

Jañ-Pier Ar C'hamm, 1948, Sant Laorañs (dastumet gant Tangi)

Kavet zo bet 119 frazenn.
123456