Brezhoneg Bro-Vear

Klask

Kavet zo bet 91 frazenn.
12345

gwellañ tra eo pas sevel, pa vez mezv

[ˌgwɛlɑ̃ ˈtɹɑ e̞ paz ˈzeːvəl - pa ve ˈmɛw]

la meilleure chose [à faire] est de ne pas se lever, quand on est ivre

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

bon, gwellañ mad zo d'ober eo deus... deus ar C'hatr... deus ar c'harrefour lec'h ec'h aemp d'ar veingleuz, ar veingleuz... met hoñ a oa e Mantallod ar veingleuz-se

[... - ˌgwe̞lɑ̃ ˈmɑˑd ... - ... - ... - ...]

bon, la meilleure chose à faire est de... de ar C'hatr... du carrefour là où nous allions à la carrière, la carrière... mais elle était à Mantallod cette carrière-là


Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

Janed ar Bever, 1938, Langoad (dastumet gant Tangi)

han-se pep hini a rae... 'na graet, gwellañ ma c'halle

[ɑ̃ˈse poˈpiːni ɹe̞ - na ˌgwe̞t - ˈgwɛlɑ̃ ma ˈhɑle̞]

par conséquent chacun faisait... avait fait, du mieux qu'il pouvait [lors de la guerre, pour subsister]

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

pep... pep hini a ra gwellañ ma c'hall koura, prenet marc'had-mat, 5 millions 'ma prenet, ar plas, ha goude 'ma gwerzhet... al lojeiz... 19 millions, 'ba ar stumm-se e vez aesoc'h mont aezet kwa !

[po poˈiːni ɹa ˈgwɛlɑ̃ ma ˈhɑl ˌkuːɾa - ˈpɾeːnə ˌmɑhaˈmɑːd - ... ma ˈpɣeːnət - ˈplɑs - a ˌguˑde ma ˈgwɛɹzət - loˈʒɛjs - ... - ba ˈstymze ve ˈɛsɔx mɔ̃n ˈɛːzɛt kwa]

cha... chacun fait du mieux qu'il peut quoi, [ayant] acheté bon marché, 5 millions que j'avais acheté, la propriété, et après j'avais vendu... l'habitation... 19 millions, de cette façon-là c'est facile de devenir à l'aise !

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

1. ha neuze 'ma... ur wech bennak 'meus bet ur voestad chokola, gwellañ marc'had hini a gav hañ ! 2. ya, breinañ hini kazi, kozh fardaj ! tost eo kazi

1. [a ˌnœhe ma - ˌveˑʒ bəˈnɑˑg møz ˌbed ə ˌwestə ʃoˈkoːla - ˌgwe̞lɑ̃ ˌmɑhaˈdiːni ˌgɑˑv ɑ̃] 2. [ˌjɑ - ˌbɹɛɲɑ̃ ˈhiːni ˌkɑˑe - ko̞s ˈfɑɹdəʃ - ˈto̞s e̞ ˌkɑˑe]

1. et aussi j'avais... une fois j'avais eu une boite de chocolats, les meilleurs marchés qu'il trouve hein ! 2. oui, les plus pourris pratiquement, de la pacotille de merde ! il est avare pratiquement

1. Ivet an Du, 1937, Kaouenneg
2. Solañj Beuvan, 1949, Kawan
(dastumet gant Tangi)

ha neuze e oa marc'hoù bras, da vont war ar gazeg, feiz, pa vije ezhomm kua, hag e vijent o-daou, daou... vreur, oc'h en em bilat da welet pehini... a rafe ar gwellañ gant ar gazeg

[a ˌnœhe̞ wa ˌmɑɹxo ˈbɹɑːs - də ˌvɔ̃n waɹ ˈgɑːzək - ˌfe - pe viʒe ˌem ˌkyˑa - a ˌviʒɛɲ oˈdo̞w - ˌdo̞w ˈvɹœˑɹ - nɔ̃n ˈbiːlat tə ˌwe̞ˑl ˈpiˑni - ˌɹɑfe ˈngwɛlɑ̃ gɑ̃n ˈgɑːzək]

et alors il y avait de grands étalons, pour monter la jument, ma foi, quand il y avait besoin quoi, et ils étaient tous les deux, deux... frères, se battant pour voir lequel... ferait le mieux avec la jument

Simona ar Bilhon, 1936, Bear (dastumet gant Tangi)

ha neuze dindan... dindan ar Feunteun Blad amañ pe dindan... eu... emañ la... ar Feunteun Blad, la Fontaine Plate, ar Feunteun, ar Feunteun, ya, gwir eo, ben ya ! se a depand petra a c'houllez kwa ! pehini eo ar gwellañ ganit ? ar Feunteun, ar Feunteun Blad, ar Feunteun

[a ˌnœhe diˌdɑ̃ˑn - diˌdɑ̃ˑn ˌvɑ̃tənˈblɑd ˌɑ̃mɑ̃ pe diˌdɑ̃ˑn - ə - mɑ̃ la - ˌvœ̃tənˈblɑt - ... - ə ˈvœ̃tən - ə ˈvœ̃tən - ja ˌgwiˑɹ e̞ - bɛ ja - ze ˌdepɑ̃n ˌpɹɑ ˈhule̞s kwa - ˌpiˑni he̞ ˈgwɛlɑ̃ gəˌnit - ə ˈvœ̃tən - ˌvœ̃tənˈblɑt - ˈvœ̃tən]

et alors en-dessous... en-dessous de ar Feunteun Blad ici ou en-desous... euh... se trouve la... ar Feunteun Blad, la Fontaine Plate, ar Feunteun, ar Feunteun, oui, c'est vrai, ben oui ! ça dépend ce que tu demandes quoi ! laquelle tu préfères ? ar Feunteun, ar Feunteun Blad, ar Feunteun

Treglañviz
Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

Padrig Gwerniou, 1947, Treglañviz (dastumet gant Tangi)

gwellañ pred 'meump bet partout eo 'ba Kawan

['gwɛlɑ̃ pɾe:d mœm be paʁ'tut he̞ ba 'kɑwɑ̃n]

le meilleur repas que nous avons eu partout c'est à Kawan

Roje ar Buzulier, 1948, Plûned (dastumet gant Tangi)

fidedoue, gwellañ tra eo lakat Remi dezhañ

[fidə'du:e 'gwɛlɑ̃ tɾɑ e̞ 'lɑkə 'ʁemi deɑ̃]

bon sang, la meilleure chose à faire est l'appeler Rémy

Michel Talgen, 1951, Bear (dastumet gant Tangi)

ar reoù... reoù vras, evel e vez lâret zo bras, hag a chomo ordin, ar pep gwellañ zo gante, hein ?

[a ɹew ɹew vɹɑ:s wɛl ve lɑ:t so bɹɑ:s a 'ʃomo ɔɹ'di:n pob 'gwɛlɑ̃ zo gɑ̃tɛ ɛ̃]

et les... les grands [les puissants], comme on dit sont grands [dominent] et ils le resteront toujours, ils ont le meilleur, hein ?

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

hag ar morzholoù-se, koad gwellañ zo eo skav, peotramant tilh

[ag ə mɔɹ'zo:lo ze kwad 'gwɛl:ɑ̃ zo e̞ skɑw pə'tɑ̃mɑ̃n tiʎ]

et les marteaux-là en, le meilleur bois qu'il y ait c'est le sureau, ou sinon l'orme


Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

Jañ-Batist an Tieg, 1935, Langoad (dastumet gant Tangi)

forzh petore koad, met an derv eo ar mestr, eo an gwellañ

[fɔɹs pe'tɑje kwɑt mɛ ndɛɹw e̞ me̞st e̞ 'ngwɛlɑ̃]

n'importe quel bois, mais le chêne est supérieur, c'est le meilleur


Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

Jañ-Batist an Tieg, 1935, Langoad (dastumet gant Tangi)

tout ar pep gwellañ zo bet aet ganti ha n'eo ket bet xxx ( ?), ha goude 'deus dimezet he bugale eo divorset deus... deus he den

[tut pob 'gwɛlɑ̃ zo be ɛd gɑ̃ti a ne̞ kə be ? a 'gu:de døz di'me:ɛd i by'gɑ:le he̞ di'vɔɹsəd dəz dəz i de:n]

elle a récupéré tout le meilleur et elle n'est pas xxx ( ?), et après avoir marié ses enfants elle a divorcé de... de son mari

???

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

ale, pehini eo ar gwellañ dit ? goude, evel gwin... ne vefont ket distouvet o-div, geo ?

['ɑ:le 'pi:ni he̞ 'gwɛlɑ̃ dit 'gu:de wɛl gwi:n vɔ̃ɲ kə di'stu:vəd o'diw ge̞w]

allez, laquelle tu préfères ? après, comme vin... on ne va pas les déboucher toutes les deux, si ?

Michel Talgen, 1951, Bear (dastumet gant Tangi)

ar skol 'neus ket brud fall kwa, xxx( ?) ne greska ket met ne goazh ket ivez hag evel-se ne vez ket en em okupet-kaer diouzhimp 'ba an akademi, an nebeutañ ar gwellañ, kar pa en em okupont, ne vez ket ur seblant vat

[sko:l nøs kə bʁyt'fɑl kwa ? gʁes'kɑ kəd mɛ gwɑh kəd ie a vi'se ve kə nɔ̃n o'kypə kɛ:ʁ də'wim ba nakade'mi nœ'bœtɑ̃ 'ngwɛlɑ̃ kaʁ pa nɔ̃n o'kypɛɲ ve kəd ə 'ze:blən vɑ:t]

l'école n'a pas mauvaise réputation quoi, xxx ( ?) elle ne grandit pas et elle ne diminue pas non plus et comme ça on ne s'occupa pas beaucoup de nous à l'académie, le moins possible, car s'ils s'en occupent, ce n'est pas un bon présage

???

Pier Gotie, 1938, Plûned (dastumet gant Tangi)

fidedoue avat eme Ifig ar Gov, gwellañ tra aze 'teus d'ober...

[fidə'du:e ha me 'ifig go: 'gwɛlɑ̃ tɾɑ 'ɑ:he tœz do̞:ʁ]

mais bon sang, dit Yves Le Goff, la meilleur chose que tu aies à faire là...

Michel Talgen, 1951, Bear (dastumet gant Tangi)

an amzer gwellañ deus e vuhez a dremene hep ober mann ebet kwa, ac'hann 'na prenet amañ, e lâre goude aze neuze, e oa un tamm mat aezetaet un tamm mat kwa

[’nɑ̃mzər ’gwɛlɑ̃ dəz i ’vy:e dre’me:ne heb o̞:ɹ mɑ̃nbet kwa hɑ̃n na ’pɾe:nəd ’ɑ̃mɑ̃ ’lɑ:ɹe ’gu:de ’ɑ:he ’nœ:he wa tɑ̃’mɑd ɛs’tɑ:t tɑ̃’mɑt kwa]

le meilleur moment de sa vie il le passait sans rien faire quoi, jusqu'à ce qu'il achète ici quoi, il disait après là alors, que c'était grandement facilité grandement quoi

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

an nebeutañ eo ar gwellañ dezhañ kazi... gwelet anezhañ

[nœ'bœtɑ̃ e̞ 'gwɛlɑ̃ deɑ̃ 'kɑ:he 'gwe̞:lə neɑ̃]

le moins il le voit le mieux il se porte presque

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

ar mais diwezhat-se a vo barrek da vezañ kaer, ne vo ket kalite kwa, ma 'nez ket lañs d'ober greun, 'ba ar greun emañ ar pep gwellañ, n'eo ket 'ba an dichet, kaer 'to kaout mais daou vetr aze, ma emañ al laezh 'ba ar pennoù c'hoazh pe 'ba ar greun, pa vo kistion d'añsilañ, mat a c'houchad rev warnañ e vo rev, sell aze ur machin...

[maiz di'wɛ:t se vo 'bɑɹɛk tə 've:ɑ̃ kɛ:ɹ vo kə ka'lite kwa ma ne kə lɑ̃:s to̞:ɹ gɾœ:n bah gɾœ:n mɑ̃ pob 'gwɛlɑ̃ ne̞ kə ban 'diʃət kɛ:ɹ to kɑ:d 'mɑ:is do̞w vɛd 'ɑ:he ma mɑ̃ le̞:z bah 'pɛno hwɑs pe bah gɾœ:n pe vo kis'ti:ɔ̃n dɑ̃'si:lɑ̃ mɑ:d ə 'huʃə ɹew waɹnɑ̃ vo ɹew sɛl 'ɑ:he 'mɑʃin]

le maïs tardif-là est capable d'être beau, mais il ne sera pas de qualité quoi, s'il n'a pas le temps de faire des grains, c'est dans les grains que se trouve le meilleur, ce n'est pas dans les déchets, tu auras beau avoir du maïs de deux mètres là, si le lait est dans les têtes encore, ou dans les grains quand il sera question d'ensiler, plusieurs couches de gel dessus... il y aura du gel, voilà le machin...

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

ar pep gwellañ

[pop 'kwɛlɑ̃]

le meilleur

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

Kavet zo bet 91 frazenn.
12345