Kavet zo bet 20 frazenn.
1. Krec'h an Hu 2. Krec'h an Hu, voilà ! 1. ya 2. Krec'h an Hu 1. an hent 'gle ket mont hiroc'h goude, ha Krec'h an Hu, aze emañ le dolmen 1. an dolmen, ya 2. ya, 'ba Krec'h an Hu 1. 'ba Krec'h an Hu
1. [ˌkɣe̞χ ə ˈnyː] 2. [ˌkɣe̞χ ə ˈnyː - ...] 1. [ja] 2. [ˌkɣe̞χ ə ˈnyː] 1. [ˈnyː] 2. [... - a ˌkɣe̞χ ə ˈnyː - ...] 1. [... - ja] 2. [ja - ... ˌkɣe̞χ ə ˈnyː] 1. [... ˌkɣe̞χ ə ˈnyː]
Plouared
Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.
1. Anna ar Briker, 1939, Plouared
2. Pier Tredan, 1939, Plouared
(dastumet gant Tangi)
▶ e vije lâret ordin Amede Rouzaod ha sell aze ! 'vije ket lâret hiroc'h
[... aˌmeˑde ˈɹuˑzɔt ... - ... ˈhiɹɔx]
on disait tout le temps Amédé Rouzaut et voilà ! on ne disait pas davantage
Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.
Janed ar Bever, 1938, Langoad (dastumet gant Tangi)
▶ n'on ket kat da lâret... n'on ket kat da lâret dit hiroc'h goude
[ˌnɔ̃ kə ˌkɑd də ˈlɑˑɣət - ˌnɔ̃ kə ˌkɑd də ˈlɑˑɣəd ˌdit ˈhiɣɔɣ ˈguˑde]
je ne peux pas te dire... je ne peux pas te dire davantage après
Michel Talgen, 1951, Bear (dastumet gant Tangi)
▶ 'meus ket klevet nemet Château Blanc, 'meus ket bet klasket... goût hiroc'h met n'eus ket bet lâret din ivez
[ˌmøs kə ˈklɛwə ˌmɛ ... - ˌmøs kə be ˈklɑskəd - ˌguˑd ˈhiɹɔx mɛ ˌnøs kə be ˌlɑˑd dĩ ˌiˑe]
je n'ai entendu que Château Blanc, je n'ai pas cherché... à savoir davantage mais on ne me la pas dit non plus
Pier Gotie, 1938, Plûned (dastumet gant Tangi)
▶ ya met n'onn ket, n'ouzon ket hiroc'h
[... - nuˌzɔ̃n kə ˈhiɣɔx]
oui mais je ne sais pas, je n'en sais pas plus
Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.
Janed ar Bever, 1938, Langoad (dastumet gant Tangi)
▶ hennezh zo a-drek an hent-se ivez, met eñ, ma derc'hez da vont 'ba ar foñs e arriez e bord eu... met goude n'a ket hiroc'h
[ˈhẽˑs so ˌdɾeg ˈne̞n ze ˌiˑe - mɛ ˈhẽ ma ˈdɛhɛz də ˈvɔ̃n bah ˈvɔ̃ˑs aˈɾiˑe̞z ˌbɔɹd ə - mɛ ˈguːde ˌnɑ kə ˈhiɣɔx]
ça c'est derrière cette route-là aussi, mais ça, si tu continues d'avancer dans le fond tu arrives au bord euh... mais après ça ne va pas plus loin
Josfin Kaboko, 1931, Tonkedeg (dastumet gant Tangi)
▶ 1. ha... bet ataket kazi ur wech ivez en ur dont d'ar gêr deus ar skol, eu... feiz eu... gant un amprevan ivez, gant ur bisikled e oa, da gentañ 'na tapet Anna-Lizig Feger, kaset... treniet anezhi 'ba ur park, met 'na... 'da graet moien d'en em echapiñ, met d'ar c'houlz-se 'vije ket kavet... klasket hiroc'h hañ ! ha goude, se a oa 'ba... etrezek Kervarker, ha goude, me a oa o tont d'ar gêr deus ar skol, hag an deiz-se, deut da soñj din c'hoari an dro 'bud ar groaz, ha feiz, e oa arriet ar paotr-se o lâret din mont war... war e porte-bagages, met eñ a oa oc'h esae ! 2. ah ya, oc'h esae violiñ e oa 1. ha me 'ma komañset redek, me a ouie e oa ma dad a-dreuz 2. ah ya 1. ha ma breur oc'h ober keuneud 2. ah ya 1. hag an deiz war-lerc'h e oa aet ma mamm da Lanvezeag ivez da lâret, feiz... d'ar c'houlz-se 'vije ket klasket 2. nann 'vat 1. ha goude 'mije nemet doan o tont d'ar gêr deus ar skol 2. 'vez ket brav hañ ! 1. se zo kaoz 'mije doan hañ ! 2. ha pa vije devezhioù goañv hañ ! 1. 'vije... 'vije ket klasket mann ebet deus se kwa
1. [a - ˌbed aˈtɑkət ˌkɑhe ˈveʒ ˌiˑe nœɹ ˌdɔ̃n də ˈge̞ːɹ dœs ˈskoːl - ə - ˌfe ə gɑ̃n ən ɑ̃mˈpɾeːvən ˌiˑe - gɑ̃n bisiˈklɛt wa - də ˈgetɑ̃ na ˈtɑpəd anaˌliˑzik ˈfeːgəɹ - ˈkɑsət ˈtɾɛɲə ˈne̞j bah ˈpɑɹk - mɛ na da ˌgwɛd ˈmo̞jən də nɔ̃n eˈʃɑpĩ - mɛ də ˈhulsˑe viˌʒe kə ˈkɑˑt - ˈklɑskə ˈhiɹɔx ɑ̃ - a ˌguˑde ˈze wa bah ˈtɾœsək kɛɹˈvɑɹkəɹ - a ˌguˑde ˈme wa ˌtɔ̃n də ˈge̞ːɹ dœz ˈskoːl - an ˈdese - ˌdœd də ˌʒɔ̃ˑʒ ˈdĩ ˌhwɑj ˈdɹo byd ˈgɾwɑːz - a ˌfe - wa ˌɑjət ˈpo̞t se ˈlɑːɹə ˌdĩ mɔ̃n waɹ waɹ ... - mɛ ˈhẽ wa ˈhɛsɛ] 2. [a ˌjɑ - ˈhɛsɛ ˈvjoːlĩ wa] 1. [a ˈme ma ko̞ˈmɑ̃sə ˈɹeːdɛk - ˌme ˈwiˑe̞ wa mə ˈdɑˑt ˌtɾœˑs] 2. [a ˌjɑ] 1. [a mə ˈbɹœːɹ ˌho̞ˑɹ ˈkœːnət] 2. [a ˌjɑ] 1. [an ˌde waɹˈlɛx wa ˌɛd mə ˈmɑ̃m də ˌlɑ̃veˈzɛˑg ˌiˑe də ˈlɑːɹət fe - də ˈhulsˑe viˌʒe kə ˈklɑskət] 2. [ˌnɑ̃n ha] 1. [a ˌguˑde ˌmiʒe mɛ ˈdwɑ̃ːn ˌtɔ̃n də ˈge̞ːɹ dœs ˈskoːl] 2. [ˌve kə ˈbɹɑw ɑ̃] 1. [ˌzes ˈkoːz ˌmiʒe ˈdwɑ̃ːn ɑ̃] 2. [a pə ˌviʒe deˈweːʒo ˈguˑɑ̃ ɑ̃] 1. [viˌʒe viˌʒe kə ˈklɑskə ˈmɑ̃n ˌbed dœs ˈse kwa] I
1. et... [j'ai] quasiment été agressée une fois en revenant à la maison de l'école, euh... ma foi euh... avec un vaurien aussi, il était à bicyclette, en premier il avait attrapé Anne-Lise Féger, [il l'avait] amenée... trainée dans un champ, mais il avait... elle avait trouvé le moyen de s'échapper, mais à cette époque-là on ne trouvait rien... on ne cherchait pas davantage hein ! et après, ça c'était à... vers Kervarker, et après, moi je revenais à la maison de l'école, et ce jour-là, l'idée m'était venue de faire le tour par la croix, et ma foi, ce gars-là était arrivé me disant de monter sur... sur son porte-bagages, mais il était en train d'essayer ! 2. ah oui, il essayait de te violer hein 1. et moi j'avais commencé à courir, moi je savais que mon père était à travers 2. ah oui 1. et mon frère en train de faire du bois 2. ah oui 1. et le lendemain ma mère avait été à Lanvezeag aussi pour dire, ma foi... à cette époque-là on ne cherchait pas 2. mais non ! 1. et après j'étais apeurée de revenir à la maison de l'école 2. ce n'est pas agréable hein ! 1. c'est la raison pour laquelle j'avais peur hein ! 2. et quand il y avait des journées hivernales hein ! 1. on ne... on ne recherchait rien de ça quoi
1. Ivet an Du, 1937, Kaouenneg
2. Solañj Beuvan, 1949, Kawan
(dastumet gant Tangi)
▶ met hennezh eo, ma kerez, an hent kentañ a gemerez deus bourk Tonkedeg war an hent Kawan, ha 'h ez... e derc'hez da vont drezañ, hag eñ 'h a betek ar foñs 'ba Park an Naer, n'a ket hiroc'h goude ivez
[mɛ ˈhẽˑz e̞ mə ˈkeːɹe̞ ˌne̞n ˈketɑ̃ go̞ˈme̞ːɹe̞z døz ˌbuɹk tɔ̃ˈkeːdɛk waɹ ˌne̞n ˈkɑwən - a ˌhe̞s - ˈdɛhe̞z də ˌvɔ̃n ˈdɾeˑɑ̃ - a ˈhẽ ha ˌbekə ˈvɔ̃ːz ba ˌpɑɹg ˈnɛːɹ - ˌnɑ kə ˈhiɹɔx ˌguˑde ˌiˑə]
mais ça c'est, si tu veux, la première route que tu prends du bourg de Tonkedeg sur la route de Kawan, et tu vas... tu continues de l'emprunter [litt. de passer par lui], et elle va jusqu'au fond à Park an Naer, elle ne va pas plus loin après non plus
Tonkedeg
Josfin Kaboko, 1931, Tonkedeg (dastumet gant Tangi)
ar Sul ar Sakramant e vije hiroc'h an oferenn
[zyl zaˈkʁɑ̃mɑ̃n viʒe ˈhiʁɔχ noˈvɛʁn]
lors de la Fête-Dieu, la messe était plus longue
Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)
▶ ni zo amañ krec'h ha neuze emañ Brest, n'eus ket nemet div stasion eu... hiroc'h evitomp
[nim zo ’ɑ̃mɑ̃ kwex a ’nœ:he mɑ̃ bɾɛst nœs kə mɛ diw sta’si:ɔ̃n ə ’hi:ɹɔh witɔ̃m]
nous sommes ici en haut [de la carte] et alors il y a Brest, il n'y a que deux stations euh... plus loin que nous
Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)
▶ a-wechoù pa 'h an trankil aze 'h arri (evit ?) daou, tri a-wechoù, hirañ-tout, 'meus ket gwelet... deus ar beure a-wechoù neuze ne vezont ket aet da gousket c'hoazh, 'h arriont, 'meus ket gwelet hiroc'h evit tri
[’we:ʒo pe hɑ̃ ’tɾɑ̃ŋkil ’ɑ:he ɑj wi do̞w tɾi: ’we:ʒo ’hiɹɑ̃ tut mœs kə ’gwe̞:lət dəz ’bœ:ɹe ’we:ʒo ’nœ:he vɛɲ cəd ɛd də ’guskəd hwɑs ’hɑjɛɲ mœs kə ’gwe̞:lət ’hiɹɔx wit tɾi:]
parfois quand je marche tranquillement là il en arrive deux, trois parfois [lapins], au maximum, je n'ai pas vu... le matin parfois alors ils ne sont pas allés dormir encore, ils arrivent, je n'en ai pas vus plus de trois
Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)
▶ me a lâr ar pezh 'meus klevet, n'onn ket da lâret hiroc'h peogwir...
[me lɑ:ɹ pes mœs 'klɛwət nɔ̃ kə lɑ:ɹ 'hi:ɹɔh py'gy:ɹ]
moi je dis ce que j'ai entendu, je ne peux pas en dire davantage puisque...
Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)
Hiroc'h e vrec'h evit e vañch.
iroc'h i vrèc'h wit i vinch.
[iʁox i vʁɛx wit i vɛ̃ʃ]
Il a le bras long. [il a de l'influence]
Petit florigène des expressions populaires bretonnes Coop Breizh Martial Ménard page 91 : "bezañ hiroc'h e vrec'h eget e vañch avoir le bras plus long que sa manche Le français a une expression semblable pour parler des gens influents, qui ont le bras lon
Ifig Bihan, 1915, Bear (dastumet gant Julien)
▶ ni zo amañ krec'h ha neuze emañ Brest, n'eus ket nemet div stasion eu... hiroc'h evitomp
[nim zo ’ɑ̃mɑ̃ kwex a ’nœ:he mɑ̃ bɾɛst nœs kə mɛ diw sta’si:ɔ̃n ə ’hi:ɹɔh witɔ̃m]
nous sommes ici en haut [de la carte] et alors il y a Brest, il n'y a que deux stations euh... plus loin que nous
Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)
honnezh eo hiroc'h he gar
[hɔ̃:z ɛ 'hirɔh i gɑ:r]
celle-là a la patte plus longue [oie]
Ifig Bihan, 1915, Bear (dastumet gant Tangi)
amañ oa hiroc'h peogwir oa muioc'h a ed kwa
['ɑ̃mɑ̃ wa 'hirɔh py'gy:r wa 'myɔh he:t kwa]
ici c'était plus long car il y avait plus de blé quoi
Ifig Bihan, 1915, Bear (dastumet gant Tangi)
'h int hiroc'h ha ledanoc'h
[hiɲ 'hi:rɔh a le'dɑ̃:nɔh]
elles sont plus longues et plus larges
Manuel Aofred, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)
honnezh eo hiroc'h he gar
[hɔ̃:z ɛ 'hirɔh i gɑ:r]
celle-là a la patte plus longue [oie]
Ifig Bihan, 1915, Bear (dastumet gant Tangi)
▶ dent-genver e-pign deus an toennoù aze, hiroc'h evit lostoù saout
[dɛn ’genvər piɲ dəs to’eno ’ɑɛ ’hi:rɔh wid ˌlɔsto’zɔwt]
des stalactites pendant des toits là, plus longues que des queues de vache
Manuel Aofred, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)
hiroc'h eo an diskenn goude
[’hirɔh ɛ ’ndiskɛn ’gu:de]
la descente est plus longue après
Manuel Aofred, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)
Kavet zo bet 20 frazenn.