Brezhoneg Bro-Vear

Klask

Kavet zo bet 38 frazenn.
12

ha neuze e oa savet kaoz deus... deus Gurunuhel, deus ar Chap, ha neuzen deus... deus eu... Lein Ha... n'eo ket Lein an Haleg, gortoz 'ta ! n'eo ket se a soñj din, hag-eñ me zo ganet e Gurunuhel, 'mez ket soñj du-hont, en tu all 'mez ket soñj, met 'ba ar Chap-se, e oamp o kontañ, e oa unan eu... kamarad d'ar re-mañ pa oant yaouank ivez

[... - ... ˌgyɣyˈnyˑəl - ... ˈʃɑp - ... - ... - ... ˌlɛɲ ˈɑˑlək - ... - ... - ... ˌgyɣyˈnyˑəl - ... - ... - ... ˈʃɑp se - ... - ... - ...]

Gurunuhel / Mme Barbier (1983, D.Giraudon)

(dastumet gant Tangi)

petra... ni a vije asambles alies en avani e vijemp... memes nivo 'meump hom-daou, ha pa 'vije ket eu... Pierr... Jean-Pierre Baron da gentañ eo me a vije... a vije o kontañ ar poenioù evel-se, pep hini a gonte

[paˌɹɑ - ˌnim ˈviːʒe ˈsɑ̃məz aˈliˑəs naˈvɑ̃ːni ˌviʒɛm - ˌmɛməz ˈniːvo mœmp ɔ̃mˈdo̞w - a pe viˌʒe kəd ə ... də ˈgentɑ̃ he̞ ˌme viʒe - a viʒe ˈkɔ̃ntə ˈpwɛ̃ɲo vəˌse - poˌpiˑni ˈgɔ̃nte̞]

comment... nous étions souvent ensemble puisque nous étions... nous avons le même niveau tous les deux, et quand il n'y avait pas eu... Pierr... Jean-Pierre Baron au début c'est moi qui était... qui comptait les points par conséquent, chacun comptait

Frañsoaz Kallag, 1936, Pederneg (dastumet gant Tangi)

... hag e vezomp o kontañ traoù kaer pe gaeroc'h

[a ve̞m ˈkɔ̃ntɑ̃ ˌtɹɛw ˈkɛːɹ pe ˈgɛːɹɔx]

... et nous en racontons des vertes et des pas mûres

Solañj Beuvan, 1949, Kawan (dastumet gant Tangi)

1. Emil a esplike istoarioù ha traoù 2. ah ya ! kontañ istoarioù a blije dezhañ ober 1. ha goût ober hañ !

1. [eˈmil a he̞sˈplike isˈtwɑˑɣjo a ˈtɣɛw] 2. [a ja - ˈkɔ̃ntɑ̃ isˈtwɑˑɣjo ˈbliˑʒe ˈdeˑɑ̃ ˈo̞ˑꝛ] 1. [oː - a ˌguˑd ˈoˑɹ ɑ̃]

1. Émile racontait des histoires et tout 2. ah oui ! il aimait raconter des histoires 1. et [il fallait] savoir le faire [il avait le savoir-faire] !

1. Mari-Jo Abad, 1944, Prad
2. If Sohier, 1940, Prad
(dastumet gant Tangi)

ma dad neuze... a oa charreter, hola ! eñ... hennezh a oa... se a oa un dra bennaket dezhañ, c'hwi a oar ! eu... kontañ e damm buhez ivez, ya !

[mə ˈdɑˑd ˌnœhe - wa ʃaˈɹɛtəɹ - ˌhola ˌhẽ - ˌhe̞ˑz wa - ˌze wa dɑ̃m ˈmnɑkəd ˌdeˑɑ̃ - ˌhwi a ˌwɑˑɹ - ə ˈkɔ̃ntɑ̃ i ˌdɑ̃m ˈbyˑe ˌiˑe - ˌjɑ]

mon père alors... était charretier, oh là ! il... il était... ça c'était important pour lui, vous savez ! euh... raconter sa petite vie aussi, oui !

Eliane Pichouron, 1929, Bear (dastumet gant Tangi)

te 'teus kalz a draoù da zeskiñ c'hoazh, hep kontañ ar pezh a vo ac'hann d'an noz !

[ˌte tøs kalz ˈdɣɛw da ˈziskĩ ˌhwɑs - hep ˈkɔ̃ntɑ̃ pez vo ˌhɑ̃n də ˈnɔ̃ˑs]

toi tu as encore beaucoup de choses à apprendre, sans compter ce qu'il va y avoir d'ici ce soir !


Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

Ived Fulub, 1934, Plistin (dastumet gant Tangi)

me 'ma bet, pa oan o komañs, unnek beaj veterinaer en ur ober daou viz hanter, hep kontañ kwa, tout ar c'hollioù zo bet da-heul

[me ma bet pe wɑ̃n ’komɑ̃s ’œnɛk ’be:aʒ veteɹi’nɛ:ɹ nɔ̃n o̞:ɹ do̞w vis ’ɑ̃ntəɹ hep ’kõntɑ̃ kwa tut ’holjo zo bed də hœ:l]

moi j'avais eu, quand je débutais, onze fois le vétérinaire en deux mois et demi, sans compter quoi, toutes les pertes par la suite

Le Du 2012b, p.235 « fois 1) béaj »

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

eñ a oar kontañ anezhi ivez

[hẽ̞: wɑ:ʁ ’kɔ̃ntɑ̃ nɛj ie]

il sait en raconter aussi

Solañj Beuvan, 1949, Kawan (dastumet gant Tangi)

ar Flemm a oa eno, alies e vije o kontañ reoù darev

[vlɛm wa 'e:no a'li:ɛz viʒe 'kɔ̃ntɑ̃ ʁew dɑʁw]

Le Flem était là-bas et souvent il en racontait des grasses [histoires]

Pier Gotie, 1938, Plûned (dastumet gant Tangi)

evel gwechall gant kontadennoù ar reoù gozh kwa, e vije komzet deus al louarn ha neuze ar c'hazh, ur wech ul louarn a oa o kontañ 'na seizh ard ha seizh-ugent, a lâre n'onn sort, ar c'hazh 'na ket nemet daou, met al louarn 'na tapet ar c'hazh ha 'na lâret ar c'hazh dezhañ « xxx (?) emezañ, c'hwi 'peus emezañ, n'onn ket pegement emezañ, seizh ard ha seizh-ugent », se a rae cent quarante n'onn ket petra hag eu... egile 'na ket nemet daou, met ur wezenn a oa e-kichen hag ar c'hazh a oa aet war ar wezenn, pa oa arri e-krec'h neuze e oa komañset d'ober e varv ha 'na lâ... ha 'na ezhomm al louarn da welet an eilvet, an eilvet, ar c'hazh pa oa arri e-krec'h 'na lâret « amzer 'peus emezañ da c'hortoz ac'hanon da diskwel anezhi (deoc'h ?) », 'na tapet goude egile 'na bern trukoù ha tout tout tout a oare ober ha tout, dizreiñ, ha bepred 'na tapet ar c'hazh anezhañ

[wɛl gwe’ʒɑl gɑ̃n ˌhɔ̃nta’deno ʁew’go:s kwa viʒe ’kɔ̃mzə dəz ’lu:aʁn a ’nœ:he ə hɑ:z ə weʃ ə ’lu:aʁn wa ’kɔ̃ntɑ̃ na ˌsɛjzɑrtasɛj’zy:gən ’lɑ:ʁe nɔ̃m sɔʁt hɑ:z na kə mɛ do̞w mɛ ’lu:aʁn na ’tɑpə hɑ:s a na ’lɑ:ʁə hɑ:s teɑ̃ ? meɑ̃ hwi pœs meɑ̃ nɔ̃ kə pe’gemən meɑ̃ ˌsɛjzɑrtasɛj’zy:gən ze ʁe sɑ̃ kaʁɑ̃n nɔ̃ kə pʁɑ ag ə e’gi:le na kə mɛ do̞w mɛ ’we:ən a ’kiʃən a hɑ:z wa ɛd waʁ ’we:ən pe wa ɛt kweh ’nœ:he wa ko’mɑ̃sət to̞:ʁ i vɑɹw a na ’lɑ: a na e:m ə ’lu:aʁn də ’we̞:ləd ə ’nɛʎət ’nɛʎət hɑ:s pe wa ɑj kweh na ’lɑ:ʁət ’ɑ̃mzəʁ pœz meɑ̃ də ’hɔʁtoz ɑ̃w də ’diskwɛl nɛj dax na ’tɑpəd ’gu:de e’gi:le na bɛʁn tɾykʃo a tut tut tud ’wɑ:ʁe o̞:ʁ a tut ’dizʁɛiñ a ’bopə na ’tɑpə hɑ:z neɑ̃]

comme autrefois avec les contes des anciens quoi, on parlait du renard et alors du chat, une fois un renard était à raconter qu'il avait cent quarante-sept tours, que disait je ne sais qui, le chat n'en avait que deux, mais le renard avait attraper le chat et le chat lui avait dit « xxx ( ?) dit-il, vous avez, dit-il, je ne sais combien, dit-il, cent quarante tours », ça faisait cent quarante je ne sais quoi et euh... l'autre n'en avait que deux, mais il y avait un arbre à côté et le chat était allé dans l'arbre, quand il était arrivé en haut il avait commencé à faire sa toilette et il avait di... et le renard voulait voir le deuxième, le deuxième [tour], le chat puisqu'il était en haut avait dit « vous avez le temps pour que je vous le montre », il l'avait berné et pourtant l'autre avait plein de trucs, et il savait tout tout tout faire et tout contourner, et toujours est-il que le chat l'avait berné

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

kontañ a reont anezhe brav

['kɔ̃ntɑ̃ ʁɛɲ nɛ bʁɑw]

ils les racontent bien [histoires drôles]

Jerar Toudig, 1962, Bear (dastumet gant Tangi)

kontañ flugez, an hini a lâr forzh petra kwa

['kɔ̃ntɑ̃ 'vly:gəs n:i lɑ:ʁ fɔʁs pʁɑ: kwa]

dire des âneries, celui qui dit n'importe quoi

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

N'eo ket kat an nen d'ober tout an traoù asambles ivez o kontañ kaozioù...

[ne̞ ’ka ə’neːn ’dɔʁ tun’tʁɛw ’sãmbəz ie ’kõntã ’koːʒo]

On ne peut pas tout faire et bavarder en même temps.

Plac'h, 1925, Trezelan (Bear) (dastumet gant Riwal)

a-wechoù e vije ul lamm, war lein e gein... e vije ret d'an daou skoaz kouezhañ war lein e gein evit kontañ ul lamm

[’we:ʒo viʒe lɑ̃m waʁ lɛɲ i gɛn viʒe ʁɛd dən do̞w skwɑ: ’kwe:ɑ̃ waʁ lɛɲ i gɛɲ wit ’kɔ̃ntɑ̃ lɑ̃m]

parfois il y avait une « chute », étalé sur le dos... il fallait que les deux épaules tombent étalées sur le dos pour comptabiliser une « chute » [gouren]

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

brav e vez selaou ur gozh o kontañ traoù evel-se hañ

[brɑw ve ’ʃi:lɔw ə go:s ’kɔ̃ntɑ̃ trɛw və’se ɑ̃]

c'est beau [intéressant] d'écouter un vieux raconter ces choses-là

Selina Jagin, 1920, Bear (dastumet gant Tangi)

me a oa skuizh hañ o selaou honnezh o kontañ

[me wa skwi:z ɑ̃ 'ʃi:lɔw hɔ̃:s 'kɔ̃ntɑ̃]

j'étais fatiguée hein d'écouter celle-là raconter

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

(T : C'hwec'h ha pevar ugent.) Ah ya komañs kontañ c'hoazh hañ. (T : Ya.)

[a jaː ˈkomɑ̃s ˈkɔ̃tɑ̃ wɑːs]

T : 86 ans.) Ah oui ça commence à compter aussi hein. (T : Oui.)

Paotr, 1951, Bear (dastumet gant Julien)

'h eo chomet didalvez hag e vo didalvez ordin hag emañ o kontañ war ar reoù all

[hɛ 'ʃɔməd di'dɑlve a vo di'dɑlve ɔr'di:n a mɑ̃ 'kɔ̃ntɑ̃ war rew ɑl]

il est resté fainéant et il sera toujours fainéant et... il compte sur les autres [se repose sur les autres]

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

tud vras 'h ae d'ober ivez, hag e vezent o kontañ o buhez d'ar person

[tyd'vrɑ:s hɛ do:r 'ijə a viʒe 'kɔ̃ntɑ̃ o 'bye də 'pɛrsɔ̃n]

des adultes allaient faire aussi [se confesser], et ils racontaient leur vie au curé

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

brav e vez selaou ur gozh o kontañ traoù evel-se hañ

[brɑw ve ’ʃi:lɔw ə go:s ’kɔ̃ntɑ̃ trɛw və’se ɑ̃]

c'est beau [intéressant] d'écouter un vieux raconter ces choses-là

Selina Jagin, 1920, Bear (dastumet gant Tangi)

Kavet zo bet 38 frazenn.
12