Brezhoneg Bro-Vear

Klask

Kavet zo bet 19 frazenn.

hag e oan o kannañ 'ba... 'ba al laouer vin, ma blij brezhoneg dit 'h an da lâret dit, 'ba al laouer vin

[a wɑ̃n ˈkɑ̃nɑ̃ bah - bah ˌluˑɛɹ ˈviːn - ma ˈbliˑʒ bɣe̞ˈzɔ̃ːnək ˈtit hɑ̃ də ˌlɑˑꝛ ˈtit - bah ˌluˑɛɹ ˈviːn]

et j'étais en train de laver le linge dans... dans l'auge en pierre, si tu aimes le breton je vais te dire, dans l'auge en pierre

Mari Duigou, 1935, Tregonnev (dastumet gant Tangi)

goude 'na c'hoant da gaout tout an traoù met ni 'mamp ur pezh laouer, ul laouer vin, ur pezh hini, pevar metr hed aze, met honnezh zo du-hont bepred, se 'meus soñj, ha neuze ar puñs, ar re-seoù 'mamp ket gwerzhet memestra

[ˌguˑde na ˌhwɑ̃n də ˌgɑˑt tun ˈtɹɛw mɛd ˌnim mɑ̃m pez ˈluˑaɹ - ˌluˑaɹ ˈviːn - peˈsiːni - pɛˌwɑɹ mɛd ˈheːd ɑhe̞ - mɛ ˌhɔ̃ˑs so ˈdyˑɔ̃n ˌbopət - ˌze møs ˌʃɔ̃ˑʃ - a ˌnœhe ˈpỹːs - ɹeˈzew ˌmɑ̃m kə ˌgwɛɹzə mo̞sˈtɹɑˑ]

après il voulait tout avoir mais nous avions une grande auge, une auge de pierre, une énorme, quatre mètres de long là, mais celle-là est toujours là-bas, ça je me souviens, et aussi le puits, ceux-là nous ne les avions pas vendus quand même

Andrev Barbier, 1930, Bear (dastumet gant Tangi)

met gwechall-gozh, gwechall-gozh e oa ur morzhol bihan du-mañ, ha ma kavet anezhañ, du-mañ e oa ul laouer-vein, hag e vije pilet al lann, gant ar morzhol, « tek ha tak ha tak ha tak ha tak ha tak ! » hag e vije (eizhoù ?) evel-se

[mɛd ə gweˌʒɑlˈgoˑ - gweˌʒɑlˈgoˑ wa ˌmɔꝛʒɔl ˈbiˑən ˈdymɑ̃ - a ma ˈkɑˑ ˌneˑɑ̃ - ˈdymɑ̃ wa ˌluˑəꝛˈvɛɲ - a ˌviʃe ˈpiˑlə ˈlɑ̃n - gɑ̃ ˌmɔꝛʒɔl - tɛka taka taka taka taka tak - a ˌviʃe ˈɛjzo viˌse]

mais autrefois, autrefois il y avait un petit marteau chez moi, et je l'avais trouvé, chez moi il y avait une auge en pierre, et on pilait l'ajonc, avec le marteau, « tac et tac et tac et tac et tac et tac ! » et il y avait xxx ( ?) comme ça

???

Michel Talgen, 1951, Bear (dastumet gant Tangi)

laouer Gwerorvan, 'peus ket bet klevet komz deus laouer Gwerorvan ?

[ˈluˑəꝛ gwɛˈꝛɔˑꝛən - ˌpøs kə ˌbe ˈklɛwɛt ˈkɔ̃mz dœz ˈluˑəꝛ gwɛˈꝛɔˑꝛən]

l'auge de Gwerorvan, vous n'avez pas entendu parler de l'auge de Gwerorvan ?

Louergad

Frañswa Aofred, 1930, Louergad (dastumet gant Tangi)

aze zo ur c'hra vihan, Ar C'hra ar Sidaner a vije graet diouti, me a suppoz, traonoc'h, ur c'hra vihan eu... un tamm lacet, un tamm s aze, ha zo... e oa tri di en-dro dezhañ, tri di, ul laouer zo c'hoazh 'ba unan (eo manet se ?), 'ba (ur c'hozh pasaj int ?) gleb aze, eñ 'oa ket... 'oa ket agreabl bezañ en ennañ, sur ! met an daou all a oa war ar sec'h

[ˌɑhe̞ zo ˌhɹɑ ˈviˑən - ˌhɹɑ ziˈdɑ̃ːnəɹ ve ˌgwɛd djɔ̃ti - me ˌsypos - ˈtɾo̞wɔx - ˌhɹɑ ˈviˑən ə - tɑ̃m ... tɑ̃m ɛs ˌɑhe̞ - a zo - wa ˈtɾi di ˌdɾo ˌdeˑɑ̃ - ˈtɾi di - ə ˈluˑəɹ zo ˌhwɑs ba ˈyˑn e̞ ˈmɑ̃ːnət se - bah ho̞s ˌpɑsaʒ iɲ ˈgleb ˌɑhe̞ - ˌhe̞ wa kəd wa kəd aˈgɹeˑap ˌbeˑɑ̃ ˌnenɑ̃ ˌzyˑɹ - mɛ ˌndo̞w ˈɑl wa waɹ ˈzex]

là il y avait une petite côté, Gra ar Sidaner qu'on l'appelait, je suppose, plus bas, une petite côté euh... un petit lacet, un petit s là, et il y a... avait trois maisons autour de lui, trois maisons, il y a encore une auge dans une (où c'est resté là ?), dans (un vieux passage ?) humide là, elle ce n'était pas... n'était pas agréable d'être dedans, sûr ! mais les deux autres étaient sur du sec

Kemperven

Jakez Dilinan, 1931, Kemperven (dastumet gant Tangi)

1. Gwerorvan a vez lâret, Gwerorvan, ya, Gwerorvan 2. ya, Gwerorvan ya 1. ya, Gwerorvan eo, ya, eñ a oa... 2. eno e oa ur pezh eu... 'peus ket bet klevet komz deus... 1. ... unan deus plasoù bras 'ba Louergad gwechall ivez, Gwerovan, eno zo pezhioù lojeiz mein aze, gwelet a rez, hag eu... n'onn pesort a oa ivez, gwelet a rez 2. eñ a oa genre manwarien 1. daon ya ! ya, ya ! ah ya, ya ! 2. ur pezh laouer, met vein e oa, met honnezh a oa aet da Lannvolon

1. [gwe̞ˈɹo̞ˑɹən ve ˌlɑːɹət - gwe̞ˈɹo̞ˑɹən - ja gwe̞ˈɹo̞ˑɹən] 2. [ja gwe̞ˈɹo̞ˑɹən ja] 1. [ja - gwe̞ˈɹo̞ˑɹən he̞ - ja - ˌhẽˑ wa] 2. [ˌeˑno wa ˌpeˑs ə - pøs kə be ˌklɛwə ˈkɔ̃ms tœs] 1. [ ˈyˑn dœs ˌplɑso ˈbɹɑːz bah luˈɛɹgad gweˈʒɑl ˌiˑe - gwe̞ˈɹo̞ˑɹən - ˌeˑno zo ˌpeˑʒo loˌʒɛjz ˈmɛɲ ˌɑhe gwe̞ˑz - ag ə - nɔ̃m ˈsɔɹd wa ˌiˑe ˌgwe̞ˑl ə ɹe̞s] 2. [ˌhẽˑ wa ʒɑ̃ɹ maˈnwɑˑɹjən] 1. [dɑ̃ ja ja ja - a ja ja] 2. [ə ˌpeˑs ˈluˑaɹ - mɛ ˈvɛɲ wa - mɛ ˌhɔ̃ˑs so ˌɛd dɛ ...]

1. Gwerorvan qu'on dit, Gwerorvan, oui, Gwerorvan 2. oui, Gwerorvan oui 1. oui, Gwerorvan que c'est, oui, ça c'était... 2. là-bas il y avait une grosse euh... vous n'avez pas entendu parler de... 1. ... une des grandes fermes de Louergad autrefois aussi, Gwerovan, là-bas il y a de grands logis en pierre là, vois-tu, et euh... je ne sais pas ce qu'il y avait aussi, vois-tu 2. ça c'était un genre de manoir 1. dame oui ! oui, oui ! ah oui, oui ! 2. une grosse auge, mais en pierres, mais celle-là avait été transportée à Lannvolon

Louergad

1. Frañswa Aofred, 1930, Louergad
2. Jan ar C'horveg, 1939, Louergad
(dastumet gant Tangi)

me n'on ket o vont da lakat daou gasedad, ma 'mije bet laket daou gasedad tremen miz... pe ur c'hasedad hanter tremen miz zo e oant aet gant ar rev kar aze 'neus graet skorn tev an deizioù all, amañ e oa skorn, memes 'ba ma stank ma vezan o kannañ aze, peogwir e kannañ war al laouer

[me nɔ̃ kə vɔ̃n də 'lɑkə do̞w ga'se:dat ma miʒe be 'lɑkə do̞w ga'se:dat tɹem miz pe ˌhasedə'tɑ̃ntəʁ tɹem mi:s so wɑ̃ɲ ɛd gɑ̃n ɹew kaʁ 'ɑ:he nœz gwɛt skɔʁn tew 'dɛjo al 'ɑ̃mɑ̃ wa skɔʁn 'mɛməz ma mə stɑ̃ŋg ve:n 'kɑ̃nɑ̃ 'ɑ:he pu 'gɑ̃nɑ̃ waʁ 'lu:əɹ]

moi je ne vais pas mettre deux caisses [de patates], si j'avais mis deux caisses il y a plus d'un mois... ou une caisse et demie il y a plus d'un mois, elles auraient toutes été perdues à cause de la gelée car là il a fait un gros gel les autres jours, ici il y avait du gel, même dans mon lavoir où je lave là, puisque je lave dans l'auge

Michel Talgen, 1951, Bear (dastumet gant Tangi)

« Heu, ne 'teus ket traoù da gannañ aze, Yvonne ? » Ha neuze ec'h aent ganti e-tal, e-tal heu... e-tal al laouer vein. Laouer mein quoi. Aze e vije pompet dour, ha neuze e vije kannet ar pezh a vije da gannañ.

laouer [’luːaʁ]

« Heu, tu n'as pas des choses à laver, Yvonne ? » Et elle les emportait à côté de l'auge en pierre. Là on pompait de l'eau et alors on lavait ce qu'il y avait à laver.

Plac'h, 1925, Trezelan (Bear) (dastumet gant Riwal)

ul laouer

[ə 'lu:ar]

une auge

Janin An Aodren, 1939, Bear (dastumet gant Tangi)

pa arrie ar saout e vije karzhet al laouer fonnus

[pa ’hɑjɛ zo̞wt viʒe ’kɑʁzə ’lu:aʁ ’vɔ̃nys]

quand les vaches arrivaient, l'auge était rapidement vidée

Janin An Aodren, 1939, Bear (dastumet gant Tangi)

ul laouer

[ə 'luar]

une auge

Janin An Aodren, 1939, Bear (dastumet gant Tangi)

ul laouer vaen

['luər vi:n]

une auge en pierre

Ifig Raoul, 1933, Bear (dastumet gant Tangi)

hag amañ e oa kont memes tra, lec'h emañ ar c'hrañj aze e oa an doenn aze prest da choukañ, amañ 'ba ar penn lec'h eo... lec'h eo bet adgraet ar fasadenn amañ, aze eu... ul laouer-vaen zo... zo aze... a oa laket da harpañ ar vur abalamour da harz anezhañ da gouezhañ, hañ ! me a lâr dit ! amañ e oa ur fouillis, a-sort-se !

[ag ’ɑ̃mɑ̃ wa kɔ̃n mos’tɾɑ: le̞h mɑ̃ hɹɛ̃:ʒ ’ɑ:he wa ’ndo:ən ’ɑ:e pɹe̞st tə ’ʃukɑ̃ ’ɑ̃mɑ̃ bah pɛn le̞h he̞ le̞h he̞ be ’hɑdgwɛd va’sɑ:n ɑ̃mɑ̃ ’ɑ:he ə əl ˌlu:ɛɹ’vi:n zo zo ’ɑ:he wa ’lɑkəd də ’hɑɹpɑ̃ vy:ɹ bɑ̃m tə hɑɹz neɑ̃ də ’gwe:ɑ̃ hɑ̃ me lɑ:ɹ dit ’ɑ̃mɑ̃ wa əɹ ’fuji ’sɔɹse]

et ici c'était pareil, là où est la grange là le toit était sur le point de s'enfoncer, ici au bout là, là où... là où la façade a été refaite ici, là euh... une auge en pierre est... est là... était mise pour appuyer le mur afin de l'empêcher de tomber, hein ! je te dis ! ici c'était un fouillis, incroyable !

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

laouer maen

louar vi-n

[lu'aʁ vin]

auge en pierre

Ivona Toudig, 1934, Bear (dastumet gant Julien)

Antoinette 'neus karget al laouer dezhañ a pensées

[ãtwa’nɛt nøs ’kɑ:rgət ’luər ’deã a ’pãse]

Antoinette a rempli l'auge de pensées

Selina Jagin, 1920, Bear (dastumet gant Tangi)

'ba 'l laouer vihan er penn aze

[ba 'luər 'vijən pɛn 'ahe]

dans la petite auge au bout là

Selina Jagin, 1920, Bear (dastumet gant Tangi)

aze 'ma bet ul laouer da gannañ

['ɑe ma bed 'luər də 'gɑ̃nɑ̃]

là j'avais eu une auge à laver le linge

Michel Talgen, 1951, Bear (dastumet gant Tangi)

hag ec'h aen 'ba al laou... 'ba al laouer

[a hɛn ba lu ba 'luar]

et j'allais dans l'au... dans l'auge

Janin An Aodren, 1939, Bear (dastumet gant Tangi)

al laouer

['luər]

l'auge

Selina Jagin, 1920, Bear (dastumet gant Tangi)

Kavet zo bet 19 frazenn.