Brezhoneg Bro-Vear

Klask

Kavet zo bet 64 frazenn.
1234

ma vez ur c'hi pe ma vez ul loen bennak eu... oc'h esae dont dit eu... « en em diwallet on eu... gant ur vazh pe evel e vez kwa », aze e lârfen an eil hag egile

[ma ve ə ˈhiː pe ma ve ə ˈlwẽ̞ːn bəˈnɑˑg ə - ˈhɛsɛ dɔ̃n dit ə - nɔ̃n diˈwɑləd ɔ̃ ə - gɑ̃n ə ˈvɑs pe we̞l ə ve kwa - ˈɑhe ˈlɑɹfɛn nɛj a eˈgiːle]

s'il y a un chien ou un animal quelconque euh... qui essaye de t'attaquer euh... « je me suis protégé euh... avec un bâton ou ce qu'il y a quoi », là je dirais l'un et l'autre

Pier Gotie, 1938, Plûned (dastumet gant Tangi)

hag eu... e oant aet da Sant Eler ha goude e oant deut da Vodlezan neuze pe da... feiz, pa 'da ket loen ebet ken, d'ar Feunteunioù, er Feunteunioù aze zo deut xxx ( ?), ar Feunteunioù ivez

[ag ə - wɑ̃ɲ ˌɛt tə zɑ̃nˈteːləɹ a ˌguˑde wɑ̃ɲ ˌdœt tə vo̞ˈleˑən ˌnœhe pe də - fe pe ˌda kə ˈlwẽ̞n be ˌken - də vœ̃nˈtœ̃ɲo - vœ̃nˈtœ̃ɲo - ˌɑhe zo dœt ? vœ̃nˈtœ̃ɲo ˌiˑe]

et euh... ils étaient allés à Sant Eler et après ils étaient venus à Bodlezan alors ou a... puisqu'ils n'avaient plus aucune bête, à ar Feunteunioù, ar Feunteunioù là xxx ( ?), ar Feunteunioù aussi

Bear-Bodlezan

Eme Toudig, 1937, Bear (dastumet gant Tangi)

al loen-saout zo prim kwa, en ur daou vloaz kwa, 'deus... zo barrek da...

[lwɛn'zo̞wt so pɾym kwa nɔ̃n 'do̞wla kwa døs zo 'bɑɹɛk tə]

le bovin est rapide quoi, en deux ans quoi, il a... il peut... [produire]

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

c'hwec'h seizh loen-saout

[hwɛh sɛjz lwɛn'zo̞wt]

six sept bovins

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

« ale, hast buan digoriñ... digoriñ din, me zo arri prest da vougañ ! » « oh mallozh ma doue loen brein ! te zo amañ ivez ? emezañ, ale ! er-maez diouzhtu emezañ, lâret 'ma dit, eme Jorj, pas ambetiñ anezhañ 'ba an ti »

[’ɑ:he haz ’by:ən ’djɔ:ĩ ’djɔ:ĩ dĩ me zo ɑj pɾe̞s da ’vu:gɑ̃ o mɑləs ma ’du:e lwe̞n’bɾɛɲ te zo ’ɑ̃mɑ̃ ie meɑ̃ ’a:le me̞:s dys’ty meɑ̃ lɑ:ʁ ma dit me ʒɔʁʒ pas ɑ̃’bɛtĩ neɑ̃ ’ɑ̃mɑ̃ man ti:]

« allez, dépêche-toi d'ouvrir... de m'ouvrir, je suis sur le point d'étouffer ! » « oh malédiction de dieu, animal pourri ! tu es ici aussi ? dit-il, allez ! dehors tout de suite ! dit-il, je t'avais dit, dit Georges, de ne pas l'embêter dans la maison »

Michel Talgen, 1951, Bear (dastumet gant Tangi)

oh ! al loen brein hañ, lazhañ tri hañ !

[o lwẽ̞n'bɾɛɲ ɑ̃ 'lɑ:hɑ̃ tɾi ɑ̃]

oh ! le salopard hein, en tuer trois hein !

Roje ar Buzulier, 1948, Plûned (dastumet gant Tangi)

aliesoc'h-a-wech pa 'no tapet unan, n'ey ket... (n'ey ket ?) admont warnañ goude, pa vez yenaet kwa, keit e vez tomm ar boued, met neuze ec'h arri ul loen fall all bennaket kwa

[ali’esɔh weʃ pe no ’tɑpəd yn nɛj cəd nɛj cəd ’hɑdmɔ̃n waɹnɑ̃ ’gu:de pe ve ’ji:nət kwa kɛjd ə ve tɔm bwet mɛ ’nœ:he hɑj lwe̞nva’lal bə’nɑkət kwa]

plus souvent quand il [épervier] en attrape un [pigeon], il ne va pas... il ne revient pas dessus après [le manger], quand il est refroidi quoi, tant que la nourriture est chaude, mais alors un autre nuisible arrive quoi

???

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

kurius eo se, an eil loen fall o tebriñ egile

[ki'ɹy:z e̞ ze nɛj lwẽ̞:n val 'ti:bĩ e'gi:le]

c'est curieux ça, un nuisible qui mange un autre nuisible

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

Sapre loen brein quoi.

[sapʁe lwɛn 'bʁɛjn kwa]

Sacrée bête pourrie. [insulte]

Plac'h, 1925, Trezelan (Bear) (dastumet gant Riwal)

ur wezh krog eu... daou vloaz e oa bet hep ober mann ebet kwa peogwir ac'hann e vijent loened en oad kwa, ne vije ket loen ebet daou vloaz a-raok tapet gwerzhañ anezhañ pe un tamm bennak kwa, neuze e vije d'ober ur rummad kwa, ha ne oa ket nemet ar bloaz kentañ, goude bep bloaz e veze degaset ur rummad all kwa, neuze e vijent xxx ( ?) d'ar reoù all, soit e vijent inseminet peotramant e vijent gwerzhet 'ba ar c'hig

[ə weʃ krɔ:g ə do̞wla wɑ bed heb o̞:ɹ mɑ̃n bet kwa py’gy:ɹ hɑ̃n viʒɛɲ ’lwẽ̞:nəd nwɑ:t kwa viʒe kə lwẽ̞n bet do̞wla ɹok ’tɑpə ’gwɛɹzɑ̃ neɑ̃ pe dɑ̃m mnɑ:k kwa ’nœ:he viʒe do̞:ɹ ə ’ɹymət kwa a wa kə mɛ bla ’kentɑ̃ ’gu:de bo plɑ: viʒe ’dɛsə ’rymad ɑl kwa ’nœ:he viʒɛɲ ? də ɾew al swa viʒɛɲ ɛ̃se’mi:nət pe’tɑ̃mɑ̃n viʒɛɲ ’gwɛɹzəd ban kic]

une fois commencé euh... on avait été deux ans sans rien faire du tout quoi puisque d'ici que les bêtes aient l'âge quoi, il n'y avait aucune bête de deux ans avant de pouvoir le vendre ou quelque chose quoi, alors il fallait faire une génération quoi, et il n'y avait que la première année, après tous les ans ont faisait venir une autre génération [de bêtes] quoi, alors ils étaient xxx ( ?) pour les autres, soit qu'ils étaient inséminés ou alors vendus pour la viande

???

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

tremen kant ha hanter-kant loen zo war ar plas

[’tremən kɑ̃n a ˌhɑ̃ntər’kɑ̃n lwɛ:n zo waʁ plɑs]

il y a plus de cent cinquante bêtes sur la ferme

Aleñ Toudig, 1968, Bear (dastumet gant Tangi)

met an uoù 'na debret tout, oh al loen lous !

[mɛ 'ny:o na 'dɛ:bət tut o lwe̞n'lu:s]

mais les œufs il les avait tous mangés, oh la sale bête !

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

achuet gant tremen daou-ugent loen-saout kua

[a'ʃy:əd gɑ̃n 'tɾemɛn do̞w'y:gən lwɛn'zowt kya]

terminé avec plus de quarante bovins quoi

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

ne vije ket nemet ul loen bennaket pa vije arri da... da werzhañ, a-hend-all war-hed bloaz aze, ma doue, mann ebet kwa

[viʒe kə mɛ lwe̞:n bə'nɑkət pe viʒe ɑj də də 'wɛɹzɑ̃ hɛn'dɑl waɹ hed blɑ: 'ɑ:he ma 'du:e mɑ̃n'bet kwa]

il n'y avait qu'un animal ou deux quand on arrivait à... à vendre, autrement pendant toute l'année là, mon dieu, rien du tout quoi

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

... a ro an anv a gar d'e loen

[ro 'nɑ̃:no kɑ:r di lwɛ:n ɑ̃]

[chacun] donne le nom qu'il veut à son animal [pour dire que chacun est libre de donner le prénom qu'il veut]

Ivet Aofred, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

loen fall

loèn val

[lwɛn val]

sale bête [aux animaux]

(dastumet gant Julien)

loen brein

loèn brèyn

[lwɛn bʁɛjn]

charogne [aux animaux]

Plac'h, , Bear (dastumet gant Julien)

Sakre loen brein !

sakré lwèn brèyn !

[ˈsakʁe lwɛn bʁɛjn]

Sacré charogne !

Plac'h, , Bear (dastumet gant Julien)

Loen brein !

lwèn brèyn !

[lwɛn bʁɛjn]

Charogne !

Il s'agit, d'après la locutrice, d'une des pires insultes qui soient.

Plac'h, , Bear (dastumet gant Julien)

loen mor

lwè-n mor

[lwɛn moʁ]

animal marin

Ivona Toudig, 1934, Bear (dastumet gant Julien)

Kavet zo bet 64 frazenn.
1234