Brezhoneg Bro-Vear

Klask

Kavet zo bet 133 frazenn.
1234567

1. ar Vilin Vihan ya, ya, hoñ a oa e traoñ d'ar Velchoneg 2. ya, ya, ya ! lâret 'teus se din ya 1. ya, Pepe 'h ae di ha ge vije graet, d'ar c'houlz-se, e vije troc'het yeot, hag evel... 2. ah bon ? 1. e vije lâret « en-dro d'ar Vilin Vihan zo arri un tamm mat a yeot », ha neuze e vije kaset ar c'harr, ha gant ur c'hravazh, war... war o skoazioù 2. gwechall e oa (o zrabazh ?) 1. e vije diboullet ur bern yeot evel-se, da degas d'ar saout 2. d'al loened

1. [ə ˌviˑlin ˈviːən ja - ja - ... vɛlˈʃɔ̃ːnək] 2. [ja ja ja - ...] 1. [ja - ... - ... - ... - ... ˈjɛwt - ...] 2. [...] 1. [... - ... də ˌviˑlin ˈviːən ... - ... - ...] 2. [...] 1. [... diˈbuləd ... - ...] 2. [...]

1. ar Vilin Vihan oui, oui, ça c'était en bas de ar Velchoneg 2. oui, oui, oui ! tu m'as dit ça oui 1. oui, Pépé y allait et on faisait, à cette époque-là, on coupait de l'herbe, et comme... 2. ah bon ? 1. on disait « autour de ar Vilin Vihan il y a pas mal d'herbe », et alors on envoyait la charrette, et avec une civière, sur... sur les épaules 2. autrefois il y avait xxx ( ?) 1. on débardait plein d'herbe comme ça, pour apporter aux vaches 2. aux bêtes

Plouared
Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

1. Anna ar Briker, 1939, Plouared
2. Pier Tredan, 1939, Plouared
(dastumet gant Tangi)

'meus ket soñj eu... met ar feunteunioù... gortoz 'ta ! eu... neuze e vije e-kichen eu... ur machin da lakat an dour kwa, petra a vije graet deus se ? amañ zo unan aze e-fas da... e vije gant ar moc'h gwechall, ha me 'meus stouvet... 'meus laket dour e-barzh evit al loened, evit eu... an evned bihan, ha hennezh a vije 'ba krev... kraou ar moc'h, met ur machin evel-se a vije evit an dour, hag e deue an dud da glask an dour benniget-se evit so... pep... a-bep-sort e vije 'ba eu... ha 'oa ket ar memestra partout hañ !

[ˌmøs kə ˌʒɔ̃ˑʒ ə - mɛ ə vœ̃ˈtœ̃ɲo - ˈgɔto̞s ta ə - ˌnœhe ˌviʒe ˌkiʃən ə - maˌʃiˑn də ˈlɑkə ˈduːɹ kwa - ˌpɹɑ viʒe ˌgɛt tœs ˌse - ˌɑ̃mɑ̃ zo ˈyˑn ˌɑhe ˌvɑs tə - ˌviʒe gɑ̃n ˈmox gweˌʒɑl - a ˌme møs ˈstuːvəd - møz ˈlɑkəd ˈduːɹ ˌbɑɹz wid ˈlwẽ̞ːnəd - wid ə - ˌnẽ̞wnət ˈpiˑən - a ˌhẽˑz viʒe bah kɹɛw kɹo̞wˈmox - mɛt maˌʃiˑn vəˌse̞ viʒe wid ən ˈduːɹ - a de̞ ən ˈdyd də ˈglɑsk ə ˌduˑɹ biˈniːɟət se wit sw - pop bobˈsɔɹd viʒe bah ə - a ˌwa kə ˌmo̞məsˈtɹɑˑ paɹˌtud ɑ̃]

je ne me souviens pas euh... mais les fontaines... attends donc ! euh... alors c'était à côté euh... un machin pour mettre de l'eau quoi, comment on appelait ça ? ici il y en à un là en face de... elle était avec les cochons autrefois, et moi je l'ai bouchée... 'j'ai mis de l'eau dedans pour les animaux, pour euh... les petits oiseaux, et ça c'était dans la crê... la soue à cochons, mais un machin comme ça c'était pour l'eau, et les gens venaient chercher cette eau bénie-là pour soi... toute... toutes sortes de choses qu'il y avait dans euh... et ce n'était pas pareil partout hein !

Frañsoaz Kallag, 1936, Pederneg (dastumet gant Tangi)

ha hemañ a oa da dennañ foenn eu... deus ar bern, gwechall e vije graet bernioù foenn eu... er-maez, ha neuze e vije tennet eu... evit reiñ d'al loened gant hennezh, un tamm evel-se hag e gouezhe en traoñ eno war an douar, eñ a vez ur c'hrog da dennañ foenn

[a ˈhemɑ̃ wa də ˈdɛnɑ̃ ˈvwɛn ə - dœz ˈbɛɹn - gweˈʒɑl ˌviʒe ˌgwɛd ˈbɛɹɲo ˈvwɛn ə ˈme̞ːs - a ˌnœhe ˌviʒe ˈtɛnəd ə - wid ə ˈɹɛɲ də ˈlwe̞ːnəd gɑ̃ ˈhẽˑs - ˈtɑ̃m vəˌse̞ a ˈgweˑe̞ ˈntɹo̞w ˌeˑno waɹn ˈduˑaɹ - ˌhẽ ve ə ˈhɹo̞ˑk tə ˈdɛnɑ̃ ˈvwɛn]

et celui-ci c'était pour tirer le foin euh... du tas, autrefois on faisait des tas de foin euh... à l'extérieur, et alors on tirait euh... pour donner aux animaux avec celui-là, un peu comme ça et ça tombait en bas par terre, ça c'est un crochet à tirer le foin

Frañsoa Mengi, 1937, Lannbaeron (dastumet gant Tangi)

ac'hanta ! (e oa arri ?) se eu... ma mamm-gozh 'dije d'ober eu... ha goude e dorres anezhe war ul liñsel-leur aze, ac'hanta ! 'dije ed d'he... d'he... d'he loened gant se, voilà ! tamozeta, tamozeta a vije graet

[ˈhɑ̃nta - wa ˌɑj ˈzeˑ ə - mə mɑ̃mˈgoːz ˌdiˑʒe ˌdo̞ˑɹ ə - a ˈguːde ˈdo̞ɹe̞z ˈne̞ waɹ ˌnĩsəl ˈlœːɹ ˌɑˑe - ˈhɑ̃nta ˌdiˑʒe ˈeːt ti - di di ˈlwẽːnət kɑ̃n ˈze - ... - tɑ̃mˈzeta - tɑ̃mˈzeta ˌviˑʒe ˌgwɛt]

eh bien ! xxx ( ?) ça euh... ma grand-mère devait faire euh... et après tu les cassais sur le drap de l'air là, eh bien ! elle avait du blé pour ses... pour ses... pour ses animaux avec ça, voilà ! glaner, on glanait

Janin an Herveig, 1932, Ploueg (dastumet gant Tangi)

ha pa oa... bon, gwellaet jeu an dud un tamm, goût a oarez, moaien da brenañ angre, hein ! pa vije darc'hoet evel eu... ar baturenn aze, e vije darc'hoet eu... un tamm angre apeupre warni, e save ar peuriñ diouzhtu, e-kichen a-hend-all 'vije mann ebet, ha gwelet... ha goude, gwelet a rez, al loened a oa bet wazh deus se

[a pe wa - bɔn - gwɛˈlɑˑ ˌʒœ ˈndyt tɑ̃m - ˌguˑd ə ˈwɑːɹe̞s - ˌmo̞jən də ˈbɹeːnɑ̃ ˈɑ̃ŋgɹɛ - ɛ̃ - pe ˌviʒe daˈhoˑəd ve̞l ə - ə baˈtyːɹən ˌɑhe - ˌviʒe daˈhoˑəd ə - tɑ̃m ˈɑ̃ŋgɹɛ apøˌpɹe̞ waɹni -ˈzɑːve ˈpœˑĩ diˌstyˑ - ˌkiʃən hɛnˈdɑl viʒe ˈmɑ̃nəˌbet - a gwe̞ld - a ˌguˑde ˌgwe̞ˑl ə ɹe̞z - ə ˈlwẽ̞ːnəd wa be ˈwɑːs tœs ˌse]

et quand ça avait... bon, la situation des gens s'étaient améliorée quoi, tu sais bien, il y avait moyen d'acheter un peu d'engrais, hein ! quand on en jetait euh... la pâture là, on jetait euh... un peu d'engrais à peu près dessus, le pâturage montait tout de suite, alors qu'autrement il n'y avait rien, et voir... et après, vois-tu, les animaux avaient pâti de ça

Frañswa Aofred, 1930, Louergad (dastumet gant Tangi)

bet on 'ba ti eu... Fiblec, pa oa o terc'hen menaj aze emichañs, ha 'h on bet o labourat aze, evit kaout lodennoù, « oc'h ober da loukez » evel e vez lâret, ha... hag a-wechoù e rae dour, ha pa 'tez graet da sezon dornañ, goude 'tije teir sizhun serriñ patatez d'ober, aze e vije laket ur bern patatez pa vije ur bern loened ivez

[ˌbed ɔ̃ bah ti ə - ... - pe wa ˈtɛhɛn ˈmeːnaʒ ˌɑhe miˌʃɑ̃ˑz a hɔ̃ ˌbe laˈbuːɹad ˌɑˑe - vi ˌkɑ loˈdeno - ˌho̞ˑɹ də ˈlukəz we̞l ve ˈlɑːt - a a ˈweːʒo ɹe ˈduːɹ - a pe te ˌgwɛd də ˌsɛˑzɔ̃n ˈdɔɹnɑ̃ - ˌguˑde ˌtiˑʒe ˈtɛˑɹ zyn ˌzɛĩ paˈtɑtəs ˌto̞ˑɹ - ˌɑˑe ˌviˑʒe ˈlɑkə bɛɹn paˈtɑtəs pe ˌviˑʒe bɛɹn ˈlwe̞ːnəd ˌiˑe]

j'ai été chez euh... Le Fiblec, puisqu'il tenait une ferme là évidemment, et j'ai été travailler là, pour bénéficier de petites locations [de chevaux], « faire ton imbécile » comme on dit, et... et parfois il pleuvait abondamment, et quand tu as fait ta saison de battage, après tu avais trois semaines de ramassage de patates à faire, là on mettait plein de patates puisqu'il y avait plein d'animaux aussi

Janin an Herveig, 1932, Ploueg (dastumet gant Tangi)

homañ eo plac'h al loened

[ˈhomɑ̃ he̞ ˌplax ə ˈlwẽ̞ːnət]

elle adore les animaux

Pier Gotie, 1938, Plûned (dastumet gant Tangi)

feiz 'vat eu... petra a vije graet deus se ? da gas boued d'al loened aze... da lakat ar betera... ur van ! just ya, eñ a vije... eñ a rae se, gant ozilh, eñ e oa se e vicher

[ˌfe had ə - ˌpɹɑ viʃe ˌgwɛ dœs ˈse - də ˌgɑz ˈbwet tə ˈlwẽːnəd ˌɑhe̞ - də ˈlɑkəd ə beˈtɾɑː - ə ˈvɑ̃ːn - ˌʒyst ja - ˈhẽ ˌviʃe - ˈhẽ ɹɛ ˈze - gɑ̃n ˈoːzij - ˈhẽ wa ˈze i ˈviʃəɹ]

ma foi eu... comment appelait-on ça ? pour apporter la nourriture aux animaux là... pour mettre les bettera... une manne ! juste oui, lui était... lui faisait ça, avec de l'osier, lui c'était ça son métier


Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

Armand ar Meur, 1933, Tonkedeg (dastumet gant Tangi)

1. Kernevez 2. Kernevez ya 1. Kernevez eo ti... ti... ti... c'hoazh 'neus loened partout aze, n'int ket... 2. Huon

1. [kɛɹˈnewe] 2. [kɛɹˈnewe ˌjɑ] 1. [kɛɹˈnewe he̞ ˌti ˌti - ˌti - ˌhwɑz nøz ˈlwẽ̞ːnə paɹˌtud ˈɑhe - ˌniɲ cət] 2. [...]

1. Kernevez 2. Kernevez oui 1. Kernevez c'est chez... chez... chez... encore qu'il a des animaux partout là, ils ne sont pas... 2. Huon

St Laorañs

1. Daniel Yekel, 1957, Sant Laorañs
2. Mari ar Gov, 1928, Sant Laorañs
(dastumet gant Tangi)

ha n'eus ket peizant ebet ken amañ, n'int ket... céréaliers int tout, ha n'eus ket loened nemet 'ba ti ar Bourdonneg, eu... e vir anezhe ac'hann eu... e vo kat an hini 'neus prenet tout ar menaj da gemer anezhe 'ba e... 'ba e venaj 'ba eu... Skibernevez, lec'h e oa Personig, ya ! Personig Skibernevez ya

[a ˌnøs kət ˈpɛjzɑ̃n bet ˌken ˈɑ̃mɑ̃ - ˌniɲ cə - ... hiɲ ˈtut - a ˌnøs kəd ˈlwẽ̞ːnəd mɛd bah ˌti buɹˈdɔ̃nək - ə viɹ ˈne̞ ˌhɑ̃n ə - vo ˌkɑd ˌnˑi nøs ˈpɹeːnə tud ˈmeːnaʃ - də ˌgemɛɹ ˈne̞ bah i - bah i ˈveːnaʃ bah ə skibɛɹˈnewe - ˌle̞x wa pɛɹˈsɔ̃ːnic - ˈjɑ pɛɹˈsɔ̃ːnic skibɛɹˈnewe ˈjɑ]

et il n'y a plus aucun paysan ici, ils ne sont pas... ils sont tous céréaliers, et il n'y a plus de bêtes sauf chez Le Bourdonnec, euh... il les garde jusqu'à ce que... celui qui a acheté toute la ferme soit capable de les prendre dans sa... dans sa ferme à euh... Skibernevez, là où était Le Personnic, oui ! Le Personnic de Skibernevez oui

Pederneg

Frañsoaz Kallag, 1936, Pederneg (dastumet gant Tangi)

1. ben, petra a vez graet deus se aze ? 2. ben Ti Kroaz eo 1. Ti Kroaz, ah ya, e vab te zo... 'neus ur sakre afer eu... petra eo eñ ? petra a vez graet deus se ? prenañ saout, prenañ loened-saout ha traoù, ya, pa 'h ez da Sant Laorañs aze e krec'h

1. [bɛ̃ ˌpɹɑ ve ˌgwɛt tys ˈse ˌɑhe̞] 2. [bɛ̃ ˌti ˈkɹwɑˑs he̞] 1. [ˌti ˈkɹwɑˑs - a ja - i ˈvɑːp te zo - nøs ˌsɑkɹe ˈɑfəɹ ə - ˌpɹɑ he̞ ˌhẽˑ - ˌpɹɑ ve ˌgwɛt tys ˌse - ˌpɹeˑnɑ̃ ˈzo̞wt - ˌpɹeˑnɑ̃ ˌlwẽ̞ˑnə ˈzo̞wt a ˌtɾɛw - ja pe hez də zɑ̃ˈlo̞ˑɹɑ̃z ˌɑhe̞ ˈkwex]

1. ben, comment appelle-t-on ça là ? 2. ben Ti Kroaz que c'est 1. Ti Kroaz, ah oui, son fils pardi est... a une grosse affaire euh... c'est quoi lui ? comment appelle-t-on ça ? acheter des vaches, acheter des bovins et tout, oui, quand tu vas à Sant Laorañs là en haut

Sant Laorañs

1. Frañswa ar Bihan, 1931, Bear
2. Ivet Aofred, 1931, Bear
(dastumet gant Tangi)

met pa 'ma prenet hemañ neuze eu... 'ma paouezet da labourat anezhañ, 'ma skoet anezhañ dindan foenn ha patur ha tout kwa, hag aze neuze 'ma degaset loened, c'hwec'h annoar

[mɛt pe ma ’pɾe:nə ’hemɑ̃ ’nœ:he ə ma ’po̞wzət tə la’bu:ɹa neɑ̃ ma ’sko:ə neɑ̃ di’nɑ̃:n vwɛn a ’pɑtyɹ a tut kwa ag ’ɑ:he ’nœ:he ma ’dɛsə ’lwẽ̞:nəd hwɛx ’ɑ̃nwaɹ]

mais quand j'avais acheté celle-ci [ferme] alors euh... j'avais arrêté de la labourer, j'avais tout mis en foin et pâture et tout quoi, et là alors j'avais ramené des bêtes, six génisses

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

bezañ a oa serten loened ha 'na vis, ar re-se n'anavezent ket nemet o zud ivez, aze ma vije unan... e oare hag-eñ e veze unan diavaez, mann ebet eu... santet ar c'hwezh ha neuze klevet anezhañ o kaozeal

[be wa 'sɛʁtən 'lwɛ:nəd a na vi:s 'ʁee nɑ̃nve'ɛɲ cə mɛ o zy:d je 'ɑ:he ma viʒe yn 'wɑ:ɾe a'gẽ̞ viʒe yn dia'vɛ:s mɑ̃n bet ə 'zɑ̃tə hwe:z a 'nœ:he 'klɛwə neɑ̃ ko'ze:al]

il y avait certaines bêtes [chevaux] qui avaient du vice, ceux-là ne reconnaissaient que leur patrons aussi, là s'il y avait un... il savait si c'était quelqu'un d'extérieur, rien qu'en euh... sentant l'odeur et l'entendre parler

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

lec'h zo distok war ar c'hampagn kwa, ne vez ket eu... a-hed bord ar mor aze zo muioc'h a loened kwa

[le̞h zo 'distɔk waɹ 'hɑ̃mpaɲ kwa ve kəd ə hed bɔɹd mo:ɹ 'ɑ:he zo 'my:ɔh 'lwẽ̞:nət kwa]

là où c'est à l'écart à la campagne quoi, il n'y a pas de... le long du bord de mer là il y a plus d'animaux

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

ne oa ket re a bres oc'h esa prenañ anezhañ, geo, daou marc'hadour loened e oa kwa

[wa kə ɹe bɹe:s ə 'hɛsa 'pɾe:nə neɑ̃ ge̞ do̞w maɹ'hɑ:duɹ 'lwe̞:nəd wa kwa]

ça ne se bousculait pas pour l'acheter, si, il y avait deux marchands de bêtes quoi

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

ar re-se zo loened util kwa

[ɹe:s so 'lwẽ̞:nəd 'ytil kwa]

ceux-là sont des animaux utiles quoi

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

eu... ar re-se zo loened eu... evel e vez lâret, skoemp a-walc'h kwa, ne welez ket anezhe tost dit kwa

[ə ɹes so 'lwẽ̞:nət ə wɛl ve lɑ:t skwɛm wɑx kwa we̞'leskə nɛ tɔst tit kwa]

euh... ceux-là sont des animaux euh... comme on dit, assez farouches quoi [pics verts], tu ne les vois pas près de toi quoi

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

d'ar c'houlz-se e oa marc'had-mat an interest kwa, ha goude pa eo deut jeu al laezh, aze zo bet ur varrenn ( ?), aze... aze ('dez aret ?) un ti evel e vez lâret kwa, ha pa 'nez arriet ar gont loened, aze ur milion ar miz d'ar c'houlz-se, se a oa inkomprenabl, na 'pez posubl 'nije frejoù deus an hanter anezhe e vane pemp kant mil lur

[də 'hulse wa ˌmɑɹha'mɑ:d ə nin'te:ɹəs kwa a 'gu:de pe he̞ dœd ʒœ: lɛ:s 'ɑ:he zo bed əɹ 'vɑɹən 'ɑ:he 'ɑ:he de 'ɑ:ɹəd ən ti: wɛl ve lɑ:t kwa a pe na 'ɑjəd ə gɔ̃n 'lwẽ̞:nəd 'ɑ:he ə mi'li:ɔ̃n mi:s tə 'hulse ze wa inkɔ̃m'pɹe:nap na pe 'posyb niʒe 'fɾɛ:ʒo dəz 'nɑ̃ntəɹ nɛ: 'vɑ̃:ne pɛmkɑ̃n'mily:ɹ]

à cette époque-là l'intérêt était bon marché quoi, et après quand est arrivée l'économie du lait, là il y a eu xxx ( ?), là... là xxx ( ?) une maison comme on dit quoi, et quand il a atteint le nombre de bêtes, là un million par mois à cette époque-là, ça c'était incompréhensible, quand bien même il avait des frais sur la moitié d'entre eux, il restait cinq cent mille francs

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

an dud 'te an divalavañ, ret e vez renket deskiñ tout dezhe, al loened... hag al loened a ra moaien d'ober

[ən dyt te ndiva'lo:ɑ̃ ɹɛd ve 'ɹɛŋkə 'diskĩ tut tɛ: 'lwẽ̞:nəd a 'lwẽ̞:nəd ɹa 'mojən do̞:ɹ]

les gens sont les plus nuls, il faut tout leur apprendre, les animaux... et les animaux trouvent le moyen de faire

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

hag evel-se 'da gwelloc'h... gwelloc'h loened

[a və'se da 'wɛlɔh 'wɛlɔh 'lwe̞:nət]

et comme ça ils avaient de meilleurs... meilleurs animaux [grandes fermes qui inséminaient]

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

Kavet zo bet 133 frazenn.
1234567