Brezhoneg Bro-Vear

Klask

Kavet zo bet 15 frazenn.

klevet 'ma unan o lâret ur momed zo, tri-ugent vloaz... zo... zo, hag eu... eñ a oa un tamm paotr chafoutist ha tammoù partioù... evañ a rae ur bannac'h hag e oa arri tomm dezhañ, hag e oa arriet eu... amañ, d'ar c'houlz-se e oan o terc'hen menaj, ha fidedou, arri tomm-mat d'ar paotr adarre, sañs... hennezh 'h arrie... du-mañ 'h arrie alies ha... « hag eu... emezañ », hag e welan anezhañ oc'h antren 'ba an ti c'hoazh, « le modernisme tuera l'homme, emezañ », ha zo se ya... soixante-dix ans zo abaoe, ya 'vat ! hemañ a oa o chom er Wazh Du aze, ya 'vat ! « le modernisme tuera l'homme, emezañ », e welen anezhañ o fraoñval e divvrec'h evel-se, oh daonet e vo ! met lâret 'meus... lâret se mat a wech, « fidambie ! eñ 'oa ket genaoueg, sur ! met e blije ar bannac'h traoù dezhañ hag evel-se... eñ a oa vadrouilh te ! sell aze

[ˈklɛwə ma ˌyˑn ˈlɑːd ˈmomət so - tɾiyˈgɛnla - so zo - ag ə ˌhẽˑ wa ˌntɑ̃m ˈpo̞t ʃafuˌtis a ˌtɑ̃mo paɹˈtiˑo - ˈeːvə ɹe̞ ˈbɑ̃x a wa ˌɑj ˈto̞m ˌdeˑɑ̃ - a wa ˌɑjəd ə ˌɑ̃mɑ̃ - də ˈhulsˑe wɑ̃n ˌtɛɹhɛn ˈmeːnaʃ - ə fidəˈdu aj ˌto̞mˈmɑt tə ˈpo̞ˑd ˌɑɹe - ˌsɑ̃s hẽˑs ˌhɑje ˈdymɑ̃ ˌhɑje aˈliˑɛs a - ag ə ˌmeˑɑ̃ a ˌwe̞ˑlɑ̃ ˌneˑɑ̃ ˈhɑ̃ntɾən ban ˈtiˑ ˌxwɑs - ... ˌmeˑɑ̃ - a zo ze ja - ... zo ˌbwe - ja ha - ˌhemɑ̃ wa ˌʃo̞m ˌwɑˑzˈdyˑ ˌɑhe - ja vat - ... ˌmeˑɑ̃ - ˌwe̞ˑlɛn ˌneˑɑ̃ ˈfɹɑ̃wəl i ˈdiwvɹex vəˈse - o ˈdɑ̃wnəd ə vo - mɛ ˈlɑːɹɛ møs - ˌlɑˑt se ˌmɑd ə ˈweʃ - fidɑ̃mˈbiˑe̞ - hẽ ˌwa kə geˈnoˑg ˌzyˑr - mɛd e ˌbiˑʒe ˌbɑ̃x ˈtɾɛw ˌdeˑɑ̃ a vəˈse - ˌhẽˑ wa vaˈdɾuj te se̞l ˌɑhe]

j'en avais entendu un il y a un moment, cela fait... fait... soixante ans, et euh... c'était un gars « je m'en foutiste » et des petites fêtes... il buvait un coup et il était éméché, et il était arrivé euh... ici, à cette époque-là je tenais la ferme, et bon sang, voilà le gars bien éméché de nouveau, en princi... celui-là venait... il venait souvent chez moi et... « et euh... dit-il », et je le vois encore entrant dans la maison, « le modernisme tuera l'homme, dit-il », et ça c'est oui... il y a soixante-dix ans depuis, mais oui ! il habitait à ar Wazh Du là, mais oui ! « le modernisme tuera l'homme, dit-il », et je le voyais agiter les bras comme ça, oh damnation ! mais j'ai dit... dit ça plusieurs fois, « nom de dieu ! lui n'était pas idiot, assurément ! mais il aimait la boisson et donc... il était du genre à vadrouiller tiens ! voilà

Mari ar Gag, 1932, Bear (Lanneven) (dastumet gant Tangi)

a-hervez eo aet da Villejuif, herie, han-se n'eo ket ar momed da vont (deus e glask ?)

[... - ... - ɑ̃ˈse ˌne̞ kə ˈmoməd də ˌvɔ̃n dœz ˈglɑsk]

à ce qu'il paraît il est allé à Villejuif, aujourd'hui, donc ce n'est pas le moment d'aller (à sa recherche)


Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

Janed ar Bever, 1938, Langoad (dastumet gant Tangi)

met bet e oa ur c'houlz, bet e oa ur momed, pell zo zo hañ ! hag e oa... laket pañkardennoù... da lakat an anvioù, da lakat Gwerun eu... ya, Koad Gwerun, tout, evel-se e gave an dud o flas, lec'h... lec'h 'nez ezhomm da vont, met goude e oa bet lesket se a-gostez

[mɛ ˌbed wa ˈhuls - ˌbed wa ˈmo̞mət - pɛl ˈzo zo ˌɑ̃ - a wa - ˌlɑkə pɑ̃kaɹˈdeno - də ˌlɑkə nɑ̃ˈnojo - də ˌlɑkə gɹwɛˈɹyːn ə - ja - ˌgwɑt kwɛˈɹyˑn ˌtut - viˌse̞ ˈgɑːve̞ ˈndyt o ˈvlɑs ˌle̞x - ˌle̞x ne ˌem də ˌvɔ̃n - mɛ ˌguˑde wa be ˈlɛskə ˌze ˈgo̞ste]

mais il y a eu une époque, il y a eu un moment, cela fait longtemps hein ! et on avait... mis des panneaux... pour mettre les noms, pour mettre Gwerun euh... oui, Koad Gwerun, tous, comme ça les gens trouvaient leur endroit, là... là où on a besoin d'aller, mais après cela avait été abandonné

Simona ar Bilhon, 1936, Bear (dastumet gant Tangi)

'ba ar momed-mañ 'mez ket naon-kaer

[bah ˈmomədmɑ̃ me kə ˌnɑ̃wənˈkɛːʁ]

en ce moment je n'ai pas très faim

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

ha neuze, ar yeotenn n'onn ket penaos aze e gomzent, hag an hini ac'h arri da gerzhal warni, ac'hanta ! bepred 'h it d'ober goap, ur wech e oan du-hont 'ba Ploueg, aet d'ober ur barti chase, ha ma mab ganin, ha koulskoude e oan... ne oan ket 'ba... 'ba ul lec'h ha n'anavezen ket kwa, hag e oan bet ur momed na oan ket kat da realizañ pelec'h e oan, derc'hen a raen da soñjal « dam se zo drol 'vat ! » hag e oan bet ur pennad hag e oan aet war ar penn kontrefed hag e oan aretet, a-benn ur pennad goude e oan arriet ervat kwa, se a oa drol a-walc'h kwa

[a ’nœ:he ə jɛ’wetən nɔ̃ kə pə’nɔ̃:z ’ɑ:he ’gɔ̃mzɛɲ a n:i hɑj də ’gɛʁzəl waʁni ’hɑ̃nta ’bopət het to̞:ʁ gwap ə weʃ wɑ̃n ’dy:ən bah ’plu:ək ɛ:d do̞:ʁ ’bɑɾti ’ʃɑse a mə vɑ:b kə’nĩ a kus’ku:de wɑ̃n ’wɑ̃ŋkə bah bah le̞h ˌnɑ̃nve’e̞nkət kwa ag ə wɑ̃n bed ’momət na wɑ̃n kɑt tə ˌʁea’li:zɑ̃ ple̞h wɑ̃n dɛʁh ʁe̞n də ’ʒɔ̃:ʒəl dɑ̃m ze zo dɾo:l ha mɔ̃mɛ a wɑ̃n be ’pɛnət a wɑ̃n ɛt waʁ pɛn kɔ̃ntʁəˈfɛt a wɑ̃n a’ʁetət bɛn ’pɛnəd ’gu:de wɑ̃n ’ɑjəd vɑ:t kwa ze wa dɾo:l ə’wɑh kwa]

et alors, l'herbe je ne sais plus comment là qu'ils disaient, et celui à qui il arrive de marcher dessus, eh bien ! toujours est-il que vous allez vous moquer, une fois j'étais là-bas à Ploueg, allé faire une partie de chasse, et mon fils avec moi, et pourtant j'étais... je n'étais pas... dans un lieu que je ne connaissais pas quoi, et j'avais été un moment sans réaliser où j'étais, je continuais de réfléchir « dame, c'est bizarre quand même ! » et j'avais été un moment et j'étais allé dans la direction inverse et je m'étais arrêté, au bout d'un moment je m'en étais sorti quoi, c'était assez bizarre quoi

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

an hini a oa... alies a wech, pa arrie e groazenn kwa, ne vije ket ar momed dezhañ aretiñ kwa peotramant neuze e serre warnañ kwa ha neuze e vouge

['nini wa a'li:əz weʃ pe 'hɑje i 'gwɹɑ:zən kwa viʒe kə 'momət teɑ̃ a'ɹɛtĩ 'ɑ:he kwa pe'tɑ̃mɑ̃n 'nœ:he 'zɛɹe waɹnɑ̃ kwa a 'nœ:he 'vu:ge]

celui qui était... souvent, quand arrivait (sa croix ? son bassin ?) quoi, ce n'était pas le moment d'arrêter quoi ou sinon alors il se fermait sur lui et il étouffait [veau vêlé à la vêleuse]

???

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

Kontant labourat e oa, paour-kaezh loen, met arru e oa re gozh quoi da lavaret miret anezhi, lazhet 'nije anezhi en ur momed, lakat anezhi da labourat ar pezh a oa ezhomm d'ober quoi.

[’kõntãn la’buːʁə wa pɔkəs’lwe̞ːn – mɛ ’aj wa ’ʁegos kwa də ’laːt ’miːʁə ’nɛj – ’lahə niʒe ’nɛj nə ’mɔmət – ’lakə ’nɛj dla’buːʁət ’pes wa ’eːm ’dɔːʁ kwa]

Elle voulait bien travailler, la pauvre bête [jument], mais elle était arrivée trop vieille pour qu'on puisse la garder. Il l'aurait tuée en un instant en la mettant à faire ce qu'il fallait faire.

Plac'h, 1925, Trezelan (Bear) (dastumet gant Riwal)

'dea... 'dea... 'oarent ket e oan... 'oarent ket mann ebet c'hoazh e oan... e oan o tont, 'oa ket voaien degas keloù na mann ebet, 'ma ket... paper-lizher, ne oa ket ! (T. : neuze e soñjent e oas marv marteze ?) nann, nann, nann, a-benn neuze e dijent eu... goût a oarent 'met e vijen bet lazhet 'ba ar momed diwezhañ neuze, nann, nann, 'oant ket eu...

[dea dea waɹɛɲ cə wɑ̃n - waɹɛɲ kə 'mɑ̃n be hwas wɑ̃n - wɑ̃n tɔ̃n - wa kə 'vo̞jən dɛs 'ke̞:lo na 'mɑ̃n bet - ma kət - 'pɑ:pəɹ 'li:zəɹ - nə wɑ kət - nɑ̃n nɑ̃n nɑ̃n - be̞n 'nœ:he diʒɛɲ ə - gu:d ə 'wɑ:ɹɛɲ mɛd ə 'viʒɛn be 'lɑ:hə bah 'mo̞məd di'we:ɑ̃ 'nœ:he - nɑ̃n nɑ̃n - wɑ̃ɲ cəd ə]

ils avaient... ils avaient... ils ne savaient pas que j'étais... ils ne savaient rien du tout encore que j'étais... que j'étais en train de revenir, il n'y avait pas moyen de faire parvenir de nouvelles ni rien, je n'avais pas... de papier à lettre, il n'y en avait pas ! (T. : alors ils pensaient que tu étais mort peut-être ?) non, non, non, pour alors ils savaient bien, à moins que je me fasses tuer au dernier moment alors, non, non, ils n'étaient pas euh...

Jañ ar Bihan, 1918, Bear (dastumet gant Tangi)

'h eo bep bloaz a-benn a vez ar momed da dennañ patatez du-hont 'ba krec'h

[hɛ bop plɑ: bɛn ve 'moməd də 'dɛnɑ̃ pa'tɑtəs 'dyɔ̃n bah kweh]

c'est tous les ans quand arrive le moment de tirer les patates là-bas en haut

Frañswa ar Bihan, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

'ba 'r momed-mañ 'deus ezhomm da debriñ ivez

[bar 'mõmə mã døz e:m də 'di:bi ije]

en ce moment-ci elle a besoin de manger

Ifig Bihan, 1915, Bear (dastumet gant Tangi)

'ba 'r momed-mañ emañ 'ba 'n Inde

[bar ’mõməd mã mã ban ɛ̃:d]

en ce moment il est en Inde

Ifig Bihan, 1915, Bear (dastumet gant Tangi)

en ur ober ur momed e veze graet, ha goude neuze e veze graet ur fleurenn warni

[nɔ̃n o:r 'moməd viʒe gwɛt a 'gu:de 'nœhe viʒe gwɛd 'flœ:rən warni]

ça se faisait au bout d'un moment et après alors on faisait une fleur dessus

Manuel Aofred, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

'ba ar momed-se e cheñchemp kantonamant alies kwa, a ya ! ya ! 'chomemp ket 'met... ouzhpenn ur miz 'ba pep plas

[bah 'mo̞məse 'ʃɛ̃ʃɛm kɑ̃nto'nɑ̃mɑ̃n a'li:ɛs kwa - a ja ja - ʃo̞'mɛm kə mɛ spɛn ə mi:s bah pop plas]

à ce moment-là nous changions souvent de cantonnement quoi, ah oui ! oui ! nous ne restions que... pas plus d'un mois dans chaque endroit

Jañ ar Bihan, 1918, Bear (dastumet gant Tangi)

en ur ober ur momed e veze graet, ha goude neuze e veze graet ur fleurenn warni

[nɔ̃n o:r 'moməd viʒe gwɛt a 'gu:de 'nœhe viʒe gwɛd 'flœ:rən warni]

ça se faisait au bout d'un moment et après alors on faisait une fleur dessus

Manuel Aofred, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

hervez 'h eo fall an traoù gantañ war ar momed-mañ , arru eo 'ba ar penn 'meus aon

['hɛʁwe hɛ hɛ vɑl ən tʁɛw bah 'mo̞məd mɑ̃ ije ɑj ɛ bɑh pɛn məz'owən]

à ce qu'il paraît ça ne va pas pour lui en ce moment, il arrive au bout je crois [santé]

Ifig Raoul, 1933, Bear (dastumet gant Tangi)

Kavet zo bet 15 frazenn.