Brezhoneg Bro-Vear

Klask

Kavet zo bet 25 frazenn.
12

1. 'nant ket graet echañj neuze ? 2. Alfoñs a oa aet da Biladenn hañ ! 1. ah, e oa aet da Piladenn ? 2. ya 1. 'na ket ur menaj goude ken neuze !

1. [...] 2. [... biˈlɑˑn ɑ̃] 1. [... - ... piˈlɑˑn] 2. [ja] 1. [...]

Planiel
Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

1. Paol Kariou, 1934, Lezardrev
2. Paol ar Yelleg, 1939, Lezardrev
(dastumet gant Tangi)

Saozon ha... ha Pempoull... tud deus Pempoull, protestanted Pempoull, 'oant ket so... 'oant ket genaoueg ivez, pa 'nant gwelet e oa... 'nant laket, me n'onn ket petra, da difenn... d'ampich anezhe da dremen aze, e oant aet dre an Enez Vaodez, 'welez ket pelec'h emañ an Enez Vaodez ivez ? pelloc'h, pelloc'h ya, e vezer kap da vont... pa vez... ur marevezh bras out kap da vont war da dreid hañ ! hag evel-se 'nant diskennet tout... 'barzh an Enez Maodez

[... - a pɛ̃ˈpul - ... pɛ̃ˈpul - ... pɛ̃ˈpul - ... - ... - ... - ... ˌneˑnəz ˈvo̞ˑde - ... ˌneˑnəz ˈvo̞ˑde ... - ... - ... - ... - maˌɣewəz ˈbɣɑˑz ... - ...]

Lanvaodez - toponymes nautiques
Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

Fañch Gwilhou, 1942, Lanvaodez (dastumet gant Tangi)

nant fortifiet ar C'hastell... ar C'hastell ar Yar, hag ar C'hastell ar C'hog ivez, ar C'hastell ar C'hog ? pelec'h emañ ? pelec'h emañ ar C'hastell ar C'hog, 'ma gwelet... klasket 'ma, partout 'ma klasket ar C'hastell ar C'hog, hag e oan... ha... e oan... ha pa lâren se pa oan... o tebriñ c'hoazh 'ba ar pred evel-se, « ma Doue ! met ar C'hastell ar C'hog, emezañ, me a anavez ! pelec'h emañ ar C'hastell ar C'hog ! e-kichen ar C'hastell ar Yar », ha 'h ae da dibab gomon aze en-dro d'ar C'hastell ar *Yog... C'hog, met ar C'hastell ar C'hog n'eus ken kastell ebet peogwir eo aet a-raok gant ar mor kwa !

[... - ˌhɑstəl ˈjɑˑꝛ - a ˌhɑstəl ˈhoˑg ... - ˌhɑstəl ˈhoˑk - ... - ... ˌhɑstəl ˈhoˑk - ... - ... ˌhɑstəl ˈhoˑk - ... - ... - ... - ... - ... - ... ˌhɑstəl ˈhoˑg ... - ... ˌhɑstəl ˈhoˑk - ... ˌhɑstəl ˈjɑˑꝛ - ... - ˌhɑstəl ˈjoˑd əː - ˈhoˑk - ˌhɑstəl ˈhoˑk ...]

Lanvaodez - toponymes nautiques
Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

Fañch Gwilhou, 1942, Lanvaodez (dastumet gant Tangi)

Annie Le Du a oa... zo Kerleau hec'h anv, ha tout... aze eo Kerleo aze evel-se, e-barzh ar penn, Kerloed zo... tout, tout ar c'horn-se zo da Ker... zo d'ar Gerlewed, 'nant ket ezhomm... gwechall n'aemp ket 'ba ar c'horn-se dutout ebet, se zo war... evit Kerlewed, ni...

[... - ... - ... - ... ke̞ꝛˈlɛw ... - ... - ke̞ꝛˈloˑəd ... - ... - ... - ... ge̞ꝛˈlɛwət - ... - ... - ... - ... - ... ke̞ꝛˈlɛwət - ...]

Annie Le Du était... son nom est Kerleau, et tout... là c'est Kerleo là, au bout là, il y a des Kerleau... tout, tout ce coin-là c'est des Ker... est aux Kerleau, ils n'avaient pas besoin... autrefois nous n'allions pas du tout dans ce coin-là, ça c'est sur... pour les Kerleau, nous...

Lanvaodez
Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

Fañch Gwilhou, 1942, Lanvaodez (dastumet gant Tangi)

ar Boan a vije lâret, « poan », « la douleur », Notre-Dame des Douleurs, dre an avani a reoù a oa o chom e-barzh Kervarker, douzh Kervarker, ar reoù a oa e Kervarker a oa ar Boan dezhe, ha... 'nant... 'nant poan o terc'hen o menaj ha... n'arrient ket da... ha pa 'nant graet ar chapel, e oant deut da vezañ pinvidik, hag an dud... met posupl eo n'eus re... Pierrot, sur a-walc'h, 'neus rezon, met... ar reoù 'nije poan o kerzhet justamant, ar reoù vihan 'nije poant o kerzhet a vije kaset d'ar chapel a-hont

[ˈbwɑ̃ˑn ... - ˈpwɑ̃ˑn - ... - ... - ... ke̞ꝛˈvɑʴkəꝛ - ... ke̞ꝛˈvɑʴkəꝛ - ... ke̞ꝛˈvɑʴkəꝛ ... ˈbwɑ̃ˑn ... - ... - ... - ... - ... - ...]

Lanvaodez
Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

Fañch Gwilhou, 1942, Lanvaodez (dastumet gant Tangi)

ha 'nant lemet Kervouster, ha laket anezhañ gant Lezardrev

[... ke̞ꝛˈvustəꝛ - ... ˌlezaꝛˈdɣẽˑ]

Lezardrev
Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

Fañch Gwilhou, 1942, Lanvaodez (dastumet gant Tangi)

a-raok 'nant prenet an ti e Kerhallig aze, 'ba ar foñs eno sell ! 'ba foñs Kerhallig aze, aze eo Kerhallig aze, an ti 'ba ar foñs

[... ke̞ꝛˈhɑliɟ ... - ... ke̞ꝛˈhɑliɟ ... - ... ke̞ꝛˈhɑlig ... - ...]

Beurleudi

Eme Ar Bailh, 1944, Beurleudi (dastumet gant Tangi)

n'eo ket an hent-se 'nant kemeret, 'nant ket kemeret an hent, da dont da Lezardrev, duzh... duzh... duzh Krec'h ar C'hoader, da dont da Bleuvihan

[... - ... - ... ˌlezaꝛˈdɣẽˑɔ̃ - ... [... - ... - ... ˌkɣe̞χ ˈhwɑˑdəʴ - ... blœˈviˑən]

Lanvaodez
Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

Jañ Jelard, 1928, Lanvaodez (dastumet gant Tangi)

e oa bet interet tud ha 'oant ket dimezet e-barzh, hag e oa bet eu... eskomuniet, 'na ket droed... 'nant ket droed da... da... d'ober an oferenn e-barzh kwa, e oa bet abandonet evel-se kwa, met Pier 'nije... 'na c'hoant da viret anezhi

[wa bed inˈtɛːʁət tyd a ˌwɑ̃ɲkə diˈmeːət baʁs - a wa bet ə - e̞sko̞myˈniˑət - ˌnakə ˈdʁwɛd - ˌnœɲkə ˈdʁwɛd də də - do̞ˑʁ noˌvɛʁn ˈbaʁs kwa - wa bed abɑ̃nˈdɔ̃ːnəd vəˈse kwa - mɛ pjɛʁ ˌnize - na ˈhwɑ̃n də ˈviːʁəd nɛj]

il y avait eu des gens d'enterrés dedans [la chapelle] et ils n'étaient pas mariés, et elle avait été euh... excommuniée, il n'avait pas le droit... ils n'avaient pas le droit de... de... de faire la messe dedans quoi, elle a été abandonnée comme ça quoi, mais Pierre avait... voulait la garder

Odil Gotie, , Plûned (dastumet gant Tangi)

met peogwir 'deant kemeret eu... ur menaj brasoc'h, e soñje ganin « me 'h a da vezañ... e vo ezhomm diouzhin muioc'h », ha... ha 'ma... en nesped dezhe, 'ma paouezet da vont d'ar skol, hag evel-se goude e oa bet keuz, a-benn daou vloaz goude, a-benn neuze ('ma ?) en em rentet kont eu... ar reoù a oa asambles ganin, a-benn neuze 'nant bet o vreved ha...

[mɛt pyˌgyˑʁ dea keˈmeːɾɛd ə - ˌmeˑnaʒ ˈbɹɑsɔx - ˌʒɔ̃ˑʒe gɑ̃ˌnĩ ˈme ha də ˈveˑɑ̃ - vo ˈem diˌwĩ ˈmyˑɔx - a a ma - ˌnespət ˈte̞ - ma ˈpo̞wzət tə ˌvɔ̃n tə ˈskoːl - a vɛˌse ˈguˑde wa ˌbe ˈkœ̃ˑ - be̞n ˈdo̞w la ˈguːde be̞n ˈnœhe ma nɔ̃n ˌʁɛntə ˈkɔ̃n ə - ˈʁew wa ˈsɑ̃məs kɑˌnĩ be̞n ˈnœhe nɑ̃n ˌbed o ˈvɹœːvəd a]

mais puisqu'ils avaient pris euh... une ferme plus grande, je pensais « moi je vais être... il y aura davantage besoin de moi », et... et j'avais... contre leur gré, j'avais arrêté d'aller à l'école, et ainsi après il y avait eu du regret, deux ans après, pour alors (je m'étais ?) rendu compte euh... ceux qui étaient avec moi, pour alors ils avaient eu leur brevet et...

Emil an Abad, 1939, Skiñvieg (dastumet gant Tangi)

e oant bet... o tapet... orjal kwa, orjal kouevr, hag izolateurien, ar pezh 'nant ezhomm hañ !

[wɑ̃ɲ ˌbet - ˈtɑpət - ˈɔꝛʒəl kwa - ˌɔꝛʒəl ˈkwɛv - a izolaˈtœjən - ˌpeˑz nœɲ ˈem ɑ̃]

et ils avaient été... prendre... du fil quoi, du fil de cuivre, et des isolateurs, ce qu'ils avaient besoin hein !

Michel Yekel, 1946, Bear (dastumet gant Tangi)

da seizh eur hanter 'nant divranchet anezhañ, hag an deiz war-lerc'h e oa divranchet tout, ha 'neuint darc'hoet e oesophage dezhañ er-maez, leun a duellinier deus partout, ha bevet un noz gant un tamm filin, un noz, hag emañ... ha bremañ emaint oc'h esae adra... adrakordiñ anezhañ

[ˌsɛjzəɹˈɑ̃ntəɹ nɑ̃ɲ diˈvɹɑ̃ʃə ˌneˑɑ̃ - an ˌde waɹˈlɛɹx wa diˈvɹɑ̃ʃə ˈtut - a nœɲ daɹˈhoˑəd i ... ˌdeˑɑ̃ ˌme̞ˑs - ˌlœˑn dyeˈliɲəɹ dəs paɹˈtut - a ˈbewəd ˈnɔ̃ːz gɑ̃n ˌtɑ̃m ... - ˈnɔ̃ːz - a mɑ̃ - a ˈbɹemɑ̃ mɑ̃ɲ ˈhɛsɛ hatɹa - hatɹaˈkɔɹdĩ ˌneˑɑ̃]

à sept heures et demi il l'avait débranché, et le lendemain il était complètement débranché, et ils lui ont extrait son oesophage, plein de tuyaux de partout, et nourri une nuit avec un petit filin, une nuit, et il est... et maintenant ils essayent de le rac... raccorder de nouveau

Jakez Dilinan, 1931, Kemperven (dastumet gant Tangi)

met ur miz a-raok e oa bet ul laeroñsi 'ba ar Roc'h ha 'nant ket... 'dant ker soursiet, se... aze 'nant ket da soursiañ, ar re-seoù 'direñjent ket anezhe, met Ernest pa eve ur bannac'h 'ba an ostaleri 'na direñjet anezhe

[mɛ ˈmiːz əˌɣo̞ˑg wa ˌbed ə lɛˈɣɔ̃si ba ˈɣɔx a ˌnɑ̃ɲ cə - ˈdɑ̃ɲ cə zuꝛˈsiˑət - ˈze - ˌɑhe ˌnɑ̃ɲ cə zuꝛˈsiˑɑ̃ - ɣeˈzew diꝛɛ̃ˌʒɛɲ cə ˈne̞ˑ - mɛ ɛꝛˈnɛs pe ˈheːve ˈbɑ̃x ba ˌno̞stəˈleˑi na diˈꝛɛ̃ːʒə ˈne̞ˑ]

mais un mois plus tôt il y avait eu un vol à ar Roc'h et ils [gendarmes] n'avaient pas... ils ne s'en étaient pas souciés, ça... là ils n'avaient pas à s'en soucier, ceux-là ne les dérangeaient pas, mais Ernest quand il buvait un verre dans le bar les avait dérangé

Jañ Michel, 1939, Peurid (dastumet gant Tangi)

hag eu... en em gavet e oa fall war al lin, moulin à lin 'deant, Kerale 'ba Tonkedeg, hag eu... renket gwerzhañ ar menaj, ha 'na kavet amañ, e-skeud ma dad-kozh all, eñ a oa un tamm bihan eu... conseiller, proprieter bras 'ba Tonkedeg aze, 'nea ur bern menajoù, pemp menaj 'nant amañ Kemperven, ha pevar bemp Koatreven, Prad

[ag ə - nɔ̃n ˌgɑˑ ˈvɑl waɹ ˈliːn - ... deˑən - kɛˈɹɑlɛ bah tɔ̃ˈkeːdek - ag ə - ˈɹɛŋkə ˈgwɛɹzɑ̃ ˈmeːnəʃ - a na ˌkɑˑd ˈɑ̃mɑ̃ - ˌskœd mə datˌkoz ˈɑl - ˌhẽˑ wa tɑ̃m ˈbiˑən ə - ... pɹopɹiˌetəɹ ˈbɹɑːz bah tɔ̃ˈkeːdeg ˌɑhe̞ - nea ˌbɛɹn meˈnɑːʒo - pɛm ˈmeːnəʒ nœɲ ˌɑ̃mɑ̃ keˈpɛɹvən - a ˈpɛwaɹ ˈbɛm kwaˈtɹɛːvən - ˈpɹɑːt]

et euh... il y avait eu une crise du lin, ils avaient un moulin à lin, Kerale à Tonkedeg, et euh... ils avaient du vendre la ferme, et il avait trouvé ici, étant donné que mon autre grand-père, il était un petit peu euh... conseiller, grand propriétaire à Tonkedeg là, il avait plein de fermes, ils avaient cinq fermes ici à Kemperven, et quatre cinq à Koatreven, à Prad

Jakez Dilinan, 1931, Kemperven (dastumet gant Tangi)

eñ 'na graet ur barti gouren gant ur jañdarm, oc'h esa... oc'h esa kargañ anezhañ e oa, e-fas d'ar farmasi a-hont e oa, « fidambie 'vat, emezañ ! », graet 'na ur c'hrogad gantañ paotr hañ ! eh ! ha gwintet 'na anezhañ ivez ! met... aet e oa ar jañdarmed a-raok, komañset e oa tout an dud da hual anezhañ kompren a rez, Ernest, kompren a rez, a oa bet o kerc'hat un tamm bara, ha neuze feiz, 'na kerc'het un tamm butun, feiz, e oa o vont 'ba e oto, 'na ket... 'nant ket graet prise de sang na mann ebet dezhañ, 'neuint karget anezhañ de force kompren a rez hañ ! lemet 'neuint e bermi gantañ goude, met... aze, tremen kant a dud a oa en em gavet war da blas kêr 'ba ar Roc'h da hual ar jañdarmed, ha 'neuint hastet buan karzhañ kar... doan 'nant da gaout (war o vasoù ?) hañ !

[ˈhẽ na gwe̞ ˌbɑꝛti ˈguːꝛən gɑ̃n ʒɑ̃ˈdɑꝛm - ˈhɛsa ˈhɛsa ˈkɑꝛgɑ̃ ˌneˑɑ̃ wa - ˈvɑs tə faꝛmaˈsi ˌɑˑɔ̃n wa - fidɑ̃mˈduˑe ˌhɑ ˈmeˑɑ̃ - ˌgwe̞d na ˈhɣoːga ˈgɑ̃ntɑ̃ ˌpo̞d ɑ̃ - ɛ - a ˈgwintə na ˈneˑɑ̃ ˌiˑe - mɛ - ˌe̞d wa ʒɑ̃ˈdɑꝛmə ˈɣoːk - ko̞mɑ̃sə wa ˈtun ˌdyt ˈhyˑal ˈneˑɑ̃ gɔ̃mˌpɣe̞ˑs - ɛꝛˈnɛs gɔ̃mˌpɣe̞ˑs wa ˌbe ˈkɛhɛ tɑ̃m ˈbɑːꝛa - a ˌnœhe ˌfe na ˈkɛhɛ tɑ̃m ˈbytyn - ˌfe wa ˌvɔ̃n ba i ˈoto ˈnɑ kət - ˌnɑ̃ɲ cə ˌgwɛd ... na ˈmɑ̃n bet ˌteˑɑ̃ - nɑ̃ɲ ˈkɑꝛgə ˈneˑɑ̃ ... kɔ̃mˌpɣe̞ˑz ɑ̃ - ˈlɛmɛ nœɲ i ˈbɛꝛmi ˌgɑ̃tɑ̃ ˌguˑde - mɛ - ˌɑhe ˈtɣemen ˈkɑ̃n dyd wa nɔ̃n ˌgɑˑd ə ˌblɑs ˈke̞ːꝛ bah ˈɣɔx tə ˈhyˑal ʒɑ̃ˈdɑꝛmət - a nœɲ ˈhɑstə ˈbyˑən ˈkɑꝛzɑ̃ kaꝛ - ˈdwɑ̃ːn nœɲ də ˈgɑˑd o ˈvɑso ɑ̃]

il avait fait une partie de lutte bretonne avec un gendarme, il essayait... il essayait de l'embarquer, en face de la pharmacie là-bas que c'était, « mais bon sang, dit-il ! », il en avait fait un de ces combats avec lui mon gars hein ! eh ! et il l'avait culbuté aussi ! mais... les gendarmes étaient partis, tous les gens commençaient à le huer tu comprends, Ernest, tu comprends, avait été chercher un peu de pain, et alors ma foi, il avait été chercher un peu de tabac, ma foi, il allait rentrer dans sa voiture, il n'avait pas... ils ne lui avaient pas fait de prise de sang ni rien, ils l'avaient embarqué de force tu comprends hein ! ils lui ont retiré son permis après, mais... là, il y avait plus de cent personnes qui s'étaient retrouvées sur la place de la ville à ar Roc'h pour huer les gendarmes, et ils s'étaient dépêchés de détaler car... ils avaient peur de prendre (sur leur face ?) hein !

Jañ Michel, 1939, Peurid (dastumet gant Tangi)

pa oa deut ar jañdarmed, fidedoue ! 'nant furchet un tamm bihan muioc'h, hag e oa divontet ar velo ha laket anezhi dindan ur vatelasenn

[pe wa ˌdœ ʒɑ̃ˈdɑɹmət - ˌfidəˈduˑe nɑ̃ɲ ˈfyɹʃət tɑ̃m ˈbiˑən ˈmyˑɔx - a wa diˈvɔ̃tə ˈveːlo a ˈlɑkə ˈne̞j diˌnɑ̃ˑn vatˈlɑsən]

quand les gendarmes étaient venus, bon sang ! ils avaient cherché un petit peu plus, et le vélo était démonté et mis sous un matelas

If Hamon, 1946, Ploueg (dastumet gant Tangi)

traoù solut hañ ! ar re-se 'nant graet traoù da bad hañ !

[tɣɛw ˈsoˑlyd ɑ̃ - ˌɣeˑe nœɲ ˌge̞t ˈtɣɛw də ˈbɑˑd ɑ̃]

des choses solides hein ! ceux-là avaient fait des choses pour durer hein !

Michel Yekel, 1946, Bear (dastumet gant Tangi)

Kroaz... Kroaz al Lovr, xxx ( ?), là 'peus... 'ba ar Prad Ledan e oa une léproserie gwechall-gozh, les lépreux 'nant ket droed da vont met betek aze pa 'h aent da-gaoud ar bourk, betek ar groaz-se, posubl eo 'vat, al Lovr ! ya, Kroaz al Lovr ya

[ˌkɣwɑˑz - ˌkɣwɑˑz ˈlɔwɹ - ? - la pøs bah ˌpɣaˈleːdən wa ... gweˌʒɑl ˈgoːs - ... ˌnɑ̃ɲ cə ˈdɣwɛd ˌdɔ̃n mɛ ˌbekəd ˌɑhe pe he̞ɲ dəˌgɑˑd ˈbuꝛk - ˌbekə ˈgwɣɑːs se - ˈposyb e̞ ˈhat - ˈlɔwꝛ - ˌjɑ - ˌkɣwɑˑz ˈlɔwɹ ja]

Kroaz... Kroaz al Lovr, xxx ( ?), là vous avez... à ar Prad Ledan il y avait une léproserie autrefois, les lépreux n'avaient pas le droit d'aller mais seulement jusque là, quand ils allaient en direction du bourg, jusqu'à cette croix-là, mais c'est possible, al Lovr ! oui, Kroaz al Lovr oui

Peurid

Jañ Michel, 1939, Peurid (dastumet gant Tangi)

Gourastell kwa ya ! met ar re-seoù 'nant ket tiez, ar re-se 'ba kabanelloù e oant

[guˈꝛɑstəl kwa ˌjɑ - mɛ ɣeˌze ˈnɑ̃ɲ cə ˈtiˑe - ˈze bah kabaˈnelo wɛɲ]

Gourastell quoi oui ! mais ceux-là n'avaient pas de maison, ceux-là c'était dans des cabanes qu'ils étaient

Peurid

Jañ Michel, 1939, Peurid (dastumet gant Tangi)

derc'het 'mamp da c'hoari, tremenet e oant, 'nant ket lâret mann ebet

['dɛʁhɛd mɑ̃m də hwɑj tɾe'me:nə wɑ̃ɲ nɑ̃ɲ cə lɑ:t mɑ̃n bet]

nous avions continué à travailler, ils étaient passés et ils n'avaient rien dit

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

Kavet zo bet 25 frazenn.
12