Brezhoneg Bro-Vear

Klask

Kavet zo bet 34 frazenn.
12

pase Porzh ar Chadenn 'teus Plas... Plas Treveon, Treveon

[... ˌpɔꝛˈʃɑˑn ... - ˌplas tɣeˈveˑɔ̃n - tɣeˈveˑɔ̃n]

Pleuvihan
Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

Mari-Glaod Meudal, 1946, Kerborzh (dastumet gant Tangi)

ya, Kerflandri, Kerflandri zo... war an he... kreiztre Bresta... war an hent Brestan, pase ar bourk aze

[ja ke̞ꝛˈflɑ̃ndɣi - ke̞ꝛˈflɑ̃ndɣi ... - ... - ... - ˈbɣestɑ̃n - ...]

Pleuvihan
Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

Mari-Glaod Meudal, 1946, Kerborzh (dastumet gant Tangi)

c'hwitet 'meusomp, c'hwitet meusomp da-gaout amañ, pase ar bourk, 'teus Poull ar C'hourmed, Poull ar C'hourmed

[... - ... - ˌpul ˈhuɹmət - ˌpul ˈhuɹmət]

Pleuvihan
Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

Mari-Glaod Meudal, 1946, Kerborzh (dastumet gant Tangi)

ha neuze Kerzarc'h a oa a-hont 'ba korn eu... korn an hent da vont da... a-hont e oa un ti evel a ouzout, pase 'teus kuitaat Balore, à gauche diouzhtu e oa un ti a-hont 'ba ar c'horn

[... ke̞ꝛˈzɑꝛχ ... - ... - ... baˈlɔˑɹe - ...]

Hengoad
Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

Ujen Boverje, 1930, Pleuzal (dastumet gant Tangi)

pase... Ifig Kerriwal a vez lâret dioutañ met Yves Nicolas eo, 'na prenet un ti... ti ar Bozeg Koad ar C'hastell, eno

[... - ˌifik ke̞ˈɣiwəl ... - ... - ti ˈboˑzək ˌkwɑd ˈhɑstəl - ...]

Plûned

Eme Toudig, 1937, Bear (dastumet gant Tangi)

ha goude neuze, un tamm bihan pa vi o sevel adarre war... war-krec'h, aze emaint e Langoad adarre, Krec'h Kailhar, kar un tamm e vezer o sevel aze, n'eo ket hennezh Krec'h Kailhar, Krec'h Kailhar zo goude war an hent, pase 'tez kemeret an hent da vont Go... da... ar C'hatrevañ, aze emañ tout ar c'hartier Krec'h Kailhar

[... - ... - ... - ... lɑ̃nˈgwɑt ... - kɹe̞χ ˈkɑjəɹ - ... - ... - ... kɹe̞χ ˈkɑjəɹ - kɹe̞χ ˈkɑjəɹ ... - ... - ... hatɣøˈvɑ̃ - ... kɹe̞χ ˈkɑjəɹ]

Langoad
Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

Janed ar Bever, 1938, Langoad (dastumet gant Tangi)

ha goude neuze (pase ?) un tamm bihan pelloc'h emañ Kervarreg

[... pese ... ke̞ɹˈvɑɹək]

Langoad
Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

Janed ar Bever, 1938, Langoad (dastumet gant Tangi)

aze... ya, neuze e dapez eu... Roudevin, met goude neuze, pase Roudevin aze 'h out e Kawan, aze là... aze n'anavezan mann ebet

[ˌɑhe - ja ˌnœhe ˈdɑpe̞z ə - ˌɣudˈviˑn - mɛ ˌguˑde ˌnœhe ˌpɑse ˌɣudˈviˑn ˌɑhe hut ˈkɑwən - ˌɑhe la - ˌɑhe nɑ̃ˌveˑɑ̃ ˈmɑ̃n bet]

là... oui, alors tu prends euh... Roudevin, mais après alors, passé Roudevin là tu es à Kawan, là, là... là je ne connais rien

Kaouenneg

Louiz Gwajou, 1932, Kaouenneg (dastumet gant Tangi)

pase Pil Bara, 'oa ket tiez ken

[ˌpɑse ˌpil ˈbɑˑʁa - ˌwɑ kə ˈtiˑe ˌkiˑn]

passé Pil Bara, il n'y avait plus de maisons

Langoad

Sesil Ar Gall, 1924, Bear (dastumet gant Tangi)

ha hennezh zo war an hent da dapout eu... Plûned neuze, (pase e vezez arri ?) 'ba... Sant Gwenole

[a ˈhẽˑs so waɹ ˈne̞n də ˈdɑpud ə - ˈplyːnəd ˌnœhe - pəˈse vez ˌɑj bah - zɑ̃n gwe̞ˈnoːle]

et ça c'est sur la route pour prendre euh... Plûned alors, (une fois que tu es arrivé ?) à... Sant Gwenole

Tonkedeg

Josfin Kaboko, 1931, Tonkedeg (dastumet gant Tangi)

ha neuze goude neuze, pa 'h ez eu... deus ar Barrderv, pa 'h ez da-gaout eu... da-gaout Valorys ma kerez kwa, goude zo un tamm hent bihan eu... pase ar Barrderv, hag aze neuze zo... 'h ez 'ba an hent bihan-se, ha 'ba... zo un ti, hag an ti zo e Plûned, a-drek... a-drek an ti... ar C'hogignou ya, Kogignou, ar C'hogignou, an ti zo 'ba Plûned, a-drek an ti... eo Kawan, ha 'ba ar pignon eo Prad, aze zo teir barrouz

[a ˌnœˑe ˈguˑde ˌnœhe - pa ˌhe̞s ə - dœz baʁˈdɛʴw - pa ˌhe̞z dəˌgɑˑd ə - dəˌgɑˑd ... ma ˈkeˑʁes kwa - ˌguˑde zo tɑ̃m ˌhe̞n ˈbiˑən ə - ˈpɑse baʁˈdɛʴw - ag ˌɑhe̞ ˌnœhe̞ zo - ˌhez ba ˌne̞n ˈbiˑən ze - a ba - zo ˈnti - ag ən ˈtiˑ zo ˈplyːnət - ˌdɾek ˌdɾek ˈtiˑ - hoˈgiːɲo ˌjɑ - koˈgiːɲo - hoˈgiːɲo ˈtiˑ zo bah ˈplyːnət - ˌdɾek ˈtiˑ - he̞ ˈkɑwɑ̃n - a ba ˈpiɲɔ̃n he̞ ˈpʁɑːt - ˌɑhe̞ zo tɛʁ ˈbɑʁus]

et aussi après alors, quand tu vas euh... de ar Barrderv, quand tu vas vers euh... en direction de Valorys si tu veux quoi, après il y a une petite route euh... passé ar Barrderv, et là alors il y a... tu vas sur cette petite route-là, et à... il y a une maison, et la maison est à Plûned, derrière... derrière la maison... ar C'hogignou oui, Kogignou, ar C'hogignou, la maison est à Plûned, derrière la maison... c'est Kawan, et au pignon c'est Prad, là il y a trois communes

Plûned

Pier-If Nikol, 1946, Kawan (dastumet gant Tangi)

Konvenant ar Rouzig, mais euh... hennezh n'eus ket ur bern tud hag a lâre an anv-se peogwir an dud a lâre... aze e oa unan bennaket o chom, fin eu... zo bet ordin tud o chom, hag e oa Pase e anv, hag ordin e vije lâret « e-kichen ti Pase » pe « o vont ti Pase », ordin, 'vije ket lâret james an anv gwelet a rez

[kɔ̃vønɑ̃n ʁuˌzik - mɛ ə - ˈhẽˑz ˌnøs kə bɛʁn ˈtyt ˌlɑˑʁe ˈnɑ̃ːno ze pyˌgyˑʁ ˈdyd ˌlɑˑʁe - ˌɑhe wa ˌyn məˈnɑkə ˌʃo̞m - fin ə - zo ˌbed ɔʁˌdiˑn ˈtyt ˌʃo̞m - a wa ˈpɑse i ˈɑ̃ːno - a ɔʁˌdiˑn ˈviʒe ˌlɑˑt - ˌkiʃən ti ˈpɑse pe ˌvɔ̃n ti ˈpɑse - ɔʁˌdiˑn - viˌʒe kə ˌlɑˑʁ ˈʒɑ̃məz ˈnɑ̃ːno ˌgwe̞ˑs]

Konvenant ar Rouzig, mais euh... ça il n'y avait pas grand monde qui disait ce nom-là parce que les gens disaient... là il y avait quelqu'un qui habitait, enfin euh... il y a toujours eu du monde à habiter, et son nom était Pacé, et on disait toujours « à côté de chez Pacé » ou « allant chez Pacé », tout le temps, on ne disait jamais le nom vois-tu

Bercˈhed

Ivoñ Brochen, 1952, Berc'hed (dastumet gant Tangi)

an Ti... Ti Plouz ya, bezañ 'meus soñj da welet anezhañ, met... hennezh zo... pase... emañ o paouez da... da derriñ anezhe, eo devet gant ar glav

[ˌti ˌti ˈpluːz ˌjɑ - ˌbe møs ˌʃɔ̃ˑʃ tə ˈwe̞ˑlə ˌneˑɑ̃ - mɛt - ˌhẽˑs so - ˈpɑse - mɑ̃ ˈpo̞wəs tə - tə ˈdɛˑĩ ne̞ - he̞ ˈdɛwə kɑ̃n ˈglɑw]

an Ti... Ti Plouz oui, je me souviens, je me souviens la voir, mais... ça c'est... plus que... ça vient d'être... d'être cassée, c'est brûlé par la pluie

Beurleudi / Kerbarzh

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

pa dapez eu... ha pa vezez o tont deus Bear e tremenez just e-fas d'ar stank ha pase 'tez achu da... a-geñver d'ar stank e troez tu-dehou war-grec'h, aze Porzh Mart 'ba krec'h du-hont, aze e oa

[pe ’dɑpɛz ə pe ve:s tɔ̃n dəz ’be:əɹ dɾe’me:nɛz ʒys fɑs tə stɑ̃ŋg a pase te ’ɑʃy də ’gẽ:vəʁ də stɑ̃ŋg ’dɾo:ɛs ty’dew waɹ’gweh ahe pɔɹz’mɑɹt bah kweh ’dy:ən ’ɑ:he wa]

quand tu prends euh... quand tu viens de Bear tu passes juste en face de l'étang et quand tu as fini de passer... au niveau de l'étang tu tournes à droite en haut, là Porzh Mart en haut là-bas, c'était là

Roje ar Buzulier, 1948, Plûned (dastumet gant Tangi)

« genoùioù bras Langoad » a oa deut, e teu da soñj deus se, d'ar c'houlz-se ne oa ket asiedoù, e vije ul loa, e vije lakeet loaioù koad, e vije ur c'hased, e vije ur c'hased loaioù a vije lakeet e-pign e vije kavet ar re-seoù, pep hini a lake e loa hag e oa evit debriñ soup 'ba... 'ba ar skudell, hag ar patatez a vije debret gant an daouarn, e vije un toull 'ba an daol, ne oa ket a vachin, met soup ne oas ket kat, e vije lakeet 'ba ar skudell ha ne vije ket loaioù houarn evel zo bremañ, eo loaioù koad a oa, hag an hini a rae loaioù koad a oa unan hag a oa komañset d'ober loaioù koad ivez, machin... marteze e oa ur gontadenn e oa hag eu... 'na graet e loaioù un tamm mat re vras hag e oa... ec'h ae d'ar marc'hadoù evit gwerzhañ loaioù ha fourchetezoù, machin... ha den ebet n'houlle deus e loaioù « un tamm mat re vras int », ne oa ket kat da werzhañ anezhe, ha d'ar c'houlz-se e vije graet ur foar 'ba Langoad ivez, ar merc'her, foar Langoad, hag e oa renommet foar Langoad, e vije leun a saout ha moc'h bihan ha traoù aze, hag e oa deut da... deut da soñj dezhañ « ec'h an da vont betek Langoad 'ba ar foar d'esa gwerzhañ ul loa bennaket », ha pase e oa arri 'ba Langoad 'na gwerzhet tout e loaioù hag aze an hini e oa deut a-hervez ar c'hiz deus « genoùioù bras Langoad » « ar re-seoù a gle bezañ bras o c'henoùioù ma int kat da debriñ gant loaioù evel-se », a-hend-all ul loa ma karit, ma eo re vras, n'eo ket aezet debriñ ivez da ? met 'ba Langoad 'na gwerzhet anezhe-tout hag evel-se e oa tapet an anvioù « genoù bras Langoad » met ar re-seoù a oa kontadennoù te

[ˌgenojoˈbɹɑ:z lɑ̃n’gwɑd wa døt tø də ʒɔ̃:ʒ dəs se də ’huls:e wa kəd a’sje:do viʃe lwɑ viʃe la’ke:əd ’lwɑjo kwɑt viʃe ’hɑsəd viʃe ’hɑsəd ’lwɑjo viʃe la’ke:ət piɲ viʒe kɑ:d zew po’pi:ni ’lɑke i lwɑ: a wa wid ’di:bĩ zup ba ba skyl: a pa’tɑtəz viʒe ’dɛ:bəd gɑ̃n ’dowən viʃe ntul ban do:l wa kə va’ʃi:n mɛ zup was kə kɑt viʒe la’ke:ə bah skyl: a viʃe wa kə ’lwɑjo ’hu:aɹn wɛl zo ’bɹœmɑ̃ he̞ ˌlwɑjo’kwɑd wa a n:i ɹɛ ˌlwɑjo’kwɑt wa yn wa ko’mɑ̃səd do̞ɹ ˌlwɑjo’kwɑd ie ma’ʃi:n ma’te:e wa gɔ̃n’tɑ:n wa ag ə na gwɛd i ’lwɑjo tɑ̃mad ’ɹevɹas a wa hɛ də maɹ’hɑ:ʒo wid ’gwɛɹzɑ̃ ’lwɑjo a fuɹʃɛ’te:zo ma’ʃi:n a den’be ’nule dœz i ’lwɑjo - tɑ̃mad ’ɹevɹaz iɲ wa kə kɑd də ’wɛɹzɑ̃ nɛ: a də ’huls:e viʒe gwɛd vwɑ:ɹ ba lɑ̃n’gwɑd ie ’mɛɹhəɹ vwɑ:ɹ lɑ̃ŋ’gwɑt a wa ɹə’noməd vwɑ:ɹ lɑ̃ŋ’gwɑt viʒe lœ:n zo̞wd a moh’bi:ən a tɾɛw ’ɑ:he a wa dœt tə dœd də ʒɔ̃:ʒ deɑ̃ - hɑ̃ də vɔ̃n ’bekə lɑ̃ŋ’gwɑt ba vwɑ:ɹ ’dɛsa ’gwɛɹzə lwɑ: mə’nɑkət a pə’se wa ɑj ba lɑ̃ŋ’gwɑt na ’gwɛɹzət tud i ’lwɑjo ag ’ɑ:he n:i wa dœt ’hɛɹwe hi:z dœz ˌgenojoˈbɹɑ:s lɑ̃ŋ’gwɑt - zew gle ’be:ɑ̃ bɹɑ:z o he’nojo ma hiɲ kad də ’di:bĩ gɑ̃n ’lwɑjo vi’se̞ hɛn’dɑl lwa ma ’ke:ɹet ma he̞ ’ɹevɹas ne̞ kəd ’ɛ:zəd ’di:bĩ ie da mɛ ba lɑ̃ŋ’gwɑt na ’gwɛɹzəd nɛ tut a vi’se̞ wa ’tɑpəd nɑ̃’nojo ˌgeno’bɹɑ:z lɑ̃ŋgwat mɛ zew wa kɔ̃nta’deno te]

« les grandes bouches de Langoad » c'était venu, ça me revient, à l'époque il n'y avait pas d'assiettesn il y avait une cuillère, on mettait des cuillères en bois, il y avait une caisse, il y avait une caisse de cuillères qu'on mettait... que l'on suspendait, chacun mettait sa cuillère et c'était pour manger la soupe dans... dans l'écuelle, et les patates on les mangeait avec les mains, il y avait un trou dans la table, il n'y avait pas de machin, mais la soupe tu ne pouvais pas, on mettait dans l'écuelle et il n'y avait pas de cuillères en métal comme il y a aujourd'hui, c'est des cuillères en bois que c'était, et celui qui faisait des cuillères en bois était un qui avait commencé à faire des cuillères en bois aussi, machin... peut-être que c'était une histoire et euh... il avait fait ses cuillères beaucoup trop grandes et c'était... il allait sur les marchés pour vendre ses cuillères et fourchettes, machins... et personne ne voulait de ses cuillères « elles sont beaucoup trop grandes », il ne pouvait pas les vendre, et à cette époque-là il y avait une foire à Langoad aussi, le mercredi, la foire de Langoad, et elle était renommée la foire de Langoad, il y avait plein de vaches et de porcelets et tout là, et il avait pensé... il avait pensé « je vais aller jusqu'à Langoad à la foire pour essayer de vendre quelques cuillères », et une fois arrivé à Langoad il avait vendu toutes ses cuillères et c'est de là à ce qu'il parait qu'est venu la mode des « grandes bouches de Langoad » « ceux-là doivent avoir de grandes bouches s'ils sont capables de manger avec des grandes gueules de Langoad »s comme ça ! », sinon une cuillère si vous voulez, si elle est trop grande, ce n'est pas facile de manger, non ? mais il les avait toutes vendues à Langoad et comme ça les noms « grandes bouches de Langoad » avaient été pris, mais ça c'était des histoires vois-tu


Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

Jañ-Batist an Tieg, 1935, Langoad (dastumet gant Tangi)

hag eu... lañs a oa war ar gouel-mikael, ezhomm da gaout an arc'hant a-raok eu... a-raok eu... a-raok ar gouel-mikael kwa, ha ma zad-kozh a lâre ordin, « peogwir e c'houlennent e vanke reiñ dezhe » emezañ, hag a-benn ar fin eu... xxx ( ?) ne oaran ket pet bloavezh lañs, pase neuze eñ a oa komañset da lâret « bremañ avat n'int ket kat da fourrañ ac'hanomp er-maez ken »

[ag ə lɑ̃:s wa waʁ ə gumi'cɛl em də gɑ:d 'nɑʁhɑ̃n ʁo:g ə ʁo:g ə ʁo:g ə gumi'cɛl kwa a mə zat'ko:z 'lɑ:ʁe ɔʁ'din pu 'hu:lɛɲ vɑ̃ŋk ʁɛĩ dɛ: meɑ̃ a bɛn'fi:n ə 'dɛnɛj wa'ʁɑ̃ kə ped 'blɑwəz lɑ̃:s 'pɑse 'nœ:he hẽ̞: wa 'komɑ̃z də lɑ:ʁ 'bʁemɑ̃ vat niɲ kə kɑt fuʁ ɑ̃m me̞:s ken]

et euh... le paiement de la saint-michel était (avancé ?), il fallait de l'argent avant euh... avant euh... avant la saint-michel quoi, et mon grand-père disait toujours « puisqu'ils demandaient il fallait leur donner » disait-il, et finalement euh... xxx ( ?) je ne sais combien d'années d'avance, dès lors il commençait à dire « maintenant ils ne peuvent plus nous mettre dehors »

???

Pier Gotie, 1938, Plûned (dastumet gant Tangi)

da gonkouriñ 'teus ket droed da gas anezhe pase dek vloaz

[də gɔ̃ŋ’ku:ri tœs kə dɾœd də gɑz nɛ: ’pɑse ’degla]

pour concourir tu n'as pas le droit de les envoyer passé dix ans [pigeons]

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

pase neuze e oa bet abretaet da dont

[’pɑse ’nœ:he wa bed abɾe’tɑ:d də dɔ̃n]

à partir de là alors il venait de plus en plus tôt

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

pase amañ

['pɑse 'ɑ̃mɑ̃]

dépassé ici

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

ha pase an deiz-se, tad Klaod 'na lâret « ah me ne vutunin ket ken » hag e oa aretet da vutunat

[a ’pɑse ’ndese - tɑ:t klo:d na lɑ:t - a me vyty’nĩŋ kə ken - a wa a’retəd də vy’ty:nət]

et passé ce jour-là, le père de Claude avait dit « ah moi je ne fumerai plus » et il s'était arrêté de fumer

Janin An Aodren, 1939, Bear (dastumet gant Tangi)

Kavet zo bet 34 frazenn.
12