Brezhoneg Bro-Vear

Klask

Kavet zo bet 8 frazenn.

1. eu... pa oamp arri amañ, e oa douar abandonet, hag e oa ur park 'ba Kerello aze xxx ( ?), en tu all d'ar vilajenn, ha 'ma tremenet anezhañ peder gwech gant kezeg d'ar c'houlz-se, gant an drañcherez, ha 'vije ket gwelet tamm douar ebet c'hoazh, nann, nemet begoù fisel da krec'h aze, hein ?! 'ba... 'ba an hed-se apeupre, ha goude 'ma serret anezhe gant ar rastellerez foenn, ya 'vat 2. met bremañ 'vez ket gwelet ar sort-se kalz 1. nann, nann, nann, hag e vije lâret 'oa ket sañset da serriñ anezhe, met daon ! pa vije re, 'vije ket moaien da bakañ anezhe goude, goût a oarez, ivez, yeot ya, ya, just ya, ya, fisel a vije graet dioute kua, fisel ya, ya, ah ya ! hir, an traoù a oa hir gwelet a rit, ah ya 'vat ! met eñ... eñ a oa kap da diwadañ an douar hein ! ha... ha 'oa ket peuriñ mat d'ar saout koulskoude, daon nann ! daon nann ! nann, nann, nann, nann, ul louzaouenn fall

1. [ə - pe wɑ̃m ˌɑj ˈɑ̃mɑ̃ - wa ˈduˑaɹ ɑ̃bɑ̃nˈdɔ̃ːnət - a wa ˈpɑɹg bah ke̞ˈɹe̞lo ˌɑhe ? - tyˈɑl də viˈlɑːʒən - a ma tɹeˈmeːnə ˌneˑɑ̃ peˈdɛɹ gweʃ gɑ̃n ˈkeːzɛk də ˈhuls se gɑ̃n dɹɛ̃ˈʃeːɹəs - a viˌʒe kə ˌgwe̞ˑlə tɑ̃m ˈduˑaɹ be ˈhwɑs - nɑ̃n mɛ ˌbeˑgo ˈfisəl də ˈkwex ˌɑhe - ɛ̃ - bah bah ˈneːt se apøˌpɹɛ - a ˌguˑde ma ˈzɛɹəd ˌne̞ˑ gɑ̃n ɹasteˌleˑɹəs ˈfwɛn - ja ha] 2. [mɛ ˈbɹœmɑ̃ ˌve kə ˌgwe̞ˑlə ˈsɔɹse kɑls] 1. [nɑ̃nɑ̃nɑ̃n - a ˌviʒe ˈlɑˑɹəd ˌwa kəd ˌsɑ̃səd də ˈzɛˑĩ ˌne̞ˑ ˌiˑe mɛ ˈdɑ̃w pe ˌviʒe ˈɹe - viˌʒe kə ˌmo̞jən də ˈbɑkɑ̃ ˌne̞ ˈguˑde ˈguːd ə ˌwɑˑɹe̞s - ˌiˑe - ˈjɛwɔd ja - ja ʒyst ja ja - ˈfisəl viʒe ˌge̞t ˈtʲɔ̃te̞ kya - ˈfisəl ja ja - a ja - ˈhiˑɹ ən ˈtɾɛw wa ˈhiːɹ ˈgwe̞ˑl ə ɹet - a ja ha mɛ ˌhe̞ - ˌhe̞ wa ˈkɑp tə diˈwɑːdɑ̃ ˈnduˑaɹ ɛ̃ - a a ˌwa kə ˌpœˑɹĩ ˈmɑːt tə ˈzo̞wt kusˈkuːde - dɑ̃w nɑ̃n dɑ̃w nɑ̃n - nɑ̃nɑ̃n nɑ̃nɑ̃n - ə luˌzuˑən ˈvɑl]

1. euh... quand nous étions arrivés ici, c'était des terres abandonnées, et il y avait un champ à Kerello là xxx ( ?), de l'autre côté du village, et je l'avais passé quatre fois avec des chevaux à cette époque-là, avec le diable, et on ne voyait pas le moindre morceau de terre encore, non, seulement des bouts de xxx ( ?) vers le haut, hein ?! de... de cette longueur-là à peu près, et après je les avais ramassés avec la faneuse, mais oui 2. mais maintenant on ne voit plus cette sorte-là 1. non, non, non, et on disait qu'il ne fallait pas les ramasser en principe, mais dame ! quand il y en avait trop, on ne pouvait pas les éliminer après, tu sais bien, aussi, de l'herbe oui, oui, juste oui, oui, « ficelle » qu'on les appelait oui, « ficelle » oui, oui, ah oui ! longs, ils étaient longs voyez-vous, ah mais oui ! mais ça... ça pouvait épuiser la terre hein ! et... et ce n'était pas une bonne pâture pour les vaches pourtant, dame non ! dame non ! non, non, non, non, une mauvaise herbe

???

1. Frañswa Aofred, 1930, Louergad
2. Jan ar C'horveg, 1939, Louergad
(dastumet gant Tangi)

ha pa oa... bon, gwellaet jeu an dud un tamm, goût a oarez, moaien da brenañ angre, hein ! pa vije darc'hoet evel eu... ar baturenn aze, e vije darc'hoet eu... un tamm angre apeupre warni, e save ar peuriñ diouzhtu, e-kichen a-hend-all 'vije mann ebet, ha gwelet... ha goude, gwelet a rez, al loened a oa bet wazh deus se

[a pe wa - bɔn - gwɛˈlɑˑ ˌʒœ ˈndyt tɑ̃m - ˌguˑd ə ˈwɑːɹe̞s - ˌmo̞jən də ˈbɹeːnɑ̃ ˈɑ̃ŋgɹɛ - ɛ̃ - pe ˌviʒe daˈhoˑəd ve̞l ə - ə baˈtyːɹən ˌɑhe - ˌviʒe daˈhoˑəd ə - tɑ̃m ˈɑ̃ŋgɹɛ apøˌpɹe̞ waɹni -ˈzɑːve ˈpœˑĩ diˌstyˑ - ˌkiʃən hɛnˈdɑl viʒe ˈmɑ̃nəˌbet - a gwe̞ld - a ˌguˑde ˌgwe̞ˑl ə ɹe̞z - ə ˈlwẽ̞ːnəd wa be ˈwɑːs tœs ˌse]

et quand ça avait... bon, la situation des gens s'étaient améliorée quoi, tu sais bien, il y avait moyen d'acheter un peu d'engrais, hein ! quand on en jetait euh... la pâture là, on jetait euh... un peu d'engrais à peu près dessus, le pâturage montait tout de suite, alors qu'autrement il n'y avait rien, et voir... et après, vois-tu, les animaux avaient pâti de ça

Frañswa Aofred, 1930, Louergad (dastumet gant Tangi)

1. daon ! peneogwir en em gavent klañv, hag eu... 'oares ket petra a c'hoarie dezhe, me 'meus soñj amañ bepred, pa oa arri se, gwelet a rez, distaget ar saout, da vont 'ba ar park, ha... pa oa kistion dezhi da vont e-maez ar c'hraou, prest da gouezhañ, ha pa weles 'ba ar park e oa kouezhet, 'ma soñjet « ah fidedoue 'vat paotr ! », pa eo ar wech kentañ dit da welet hein ! e soñjez « homañ zo foutu sur 'vat ! » 2. terzhienn al laezh a raent 1. terzhienn al laezh ya, ya, diwar ar peuriñ, ya, diwar an temz ya, ya, ya

1. [dɑ̃w pynyˌgyˑɹ nɔ̃n ˈgɑːvɛɲ ˈklɑ̃ˑ - ag ə waˌɹe̞s kə ˌpɹɑ ˈhwɑje ˈde̞ - ˌme møs ˌʃɔ̃ˑʒ ˈɑ̃mɑ̃ ˈbopə - pe wa ˌɑj ze - ˌgwe̞ˑl ə ɹe̞s - disˈtɑːgəd ə ˈzo̞wt - də ˌvɔ̃n bah ˈpɑɹk - a - pə wa kisˈtiˑɔ̃n ˌdɛj də ˌvɔ̃n ˈme̞ːz ə ˈhɹo̞w - ˌpɹest tə ˈgweˑɑ̃ - a pə ˌwe̞ˑle̞z bah ˈpɑɹg wa ˈkwet - ma ˌʒɔ̃ˑʒə a fidəˈduˑe po̞t - pe e̞w ə ˌweʃ ˈkentɑ̃ did də ˈwe̞ˑləd ɛ̃ - ˌʒɔ̃ˑʒe̞s ˈhomɑ̃ zo ˈfuty ˌzyˑɹ hat] 2. [ˌdɛɹjɛn ˈlɛːz ɹɛɲ] 1. [ˌdɛɹjɛn ˈlɛːz ja - ja - diwaɹ ˈpœˑĩ - ja - diwaɹ ˈntɛmz ja - ja ja]

1. dame ! puisqu'elles tombaient malades [vaches], et euh... tu ne savais pas ce qui leur arrivait, moi je me souviens toujours, quand ça c'était arrivé, vois-tu, ayant détaché les vaches, pour aller au champ, et... quand il avait été question pour elle de sortir de l'étable, elle avait failli tomber, et quand tu voyais dans le champ qu'elle était tombée, j'avais pensé « ah bon sang mon gars ! », puisque c'est la première fois que tu le vois hein ! tu penses « celle-ci est foutue sûrement ! » 2. la fièvre du lait qu'elles faisaient 1. la fièvre du lait oui, oui, à cause du pâturage, oui, à cause de l'engrais oui, oui, oui

1. Frañswa Aofred, 1930, Louergad
2. Jan ar C'horveg, 1939, Louergad
(dastumet gant Tangi)

1. ma vije annoarezed bihan da heul ar saout, hennezh a teue eu... ma vije peuriñ kaer, 'debre ket nemet ar begoù 2. ya, unan a oa arri se gantañ 1. ac'hanta ya ! ouzhpenn unan zo bet arriet met eu... boñ, petra zo arri dezhe aze kua ? ha neuze e oa ret derc'hen anezhañ en e graou da... dezhi, da reiñ foenn dezhañ, ha adkas anezhañ ken e vije arri peuret ar park, neuze e oa... neuze e goñvene ivez, gant-se gwelet a rez, penaos eo... eo bet ? oh ya ! delika hein ! ya, sur ya ! tener an traoù hardi ya

1. [ma ˌviʒe ɑ̃nwaˌɹeˑzəd ˈbiˑən də ˌhœˑl ə ˈzo̞wt - ˌhẽˑs te̞ ə - ma ˌviʒe ˌpœˑĩ ˈkɛːɹ - dɛˌbe kə mɛ ˈbeːgo] 2. [ja ˌyn wa ˌɑj ˈze ˌgɑ̃tɑ̃] 1. [ˌhɑ̃nta ja - spe̞n ˈyn zo bed ˈɑjət mɛd ə - bɔ̃ - ˌpɹɑ zo ˌɑj ˈde̞ ˌɑhe ˌkya - a ˌnœhe wa ˌɹɛd ˈdɛɹhɛn ˌneˑɑ̃ ni ˈgɹo̞w də - de̞j - də ˌɹɛˑĩ ˈvwɛn ˌdeˑɑ̃ - a ˈhatkas ˌneˑɑ̃ ken viʒe ɑj ˈpœːɹət ˈpɑɹk - ˌnœhe wa - ˌnœhe gɔ̃ˈveːne ˌiˑe - gɑ̃ˈse ˌgwe̞ˑl ə ɹe̞s - pəˈnɔ̃ːz e̞ - he̞ bet - o ja - deˈlika ɛ̃ - ja ˌsyˑɹ ja - ˈteːnəɹ ən ˈtɹɛw ˌhɑɹdi ja]

1. s'il y avait de petites génisses avec les vaches, celui-là [fièvre du lait ?] venait euh... s'il y avait du beau pâturage, il ne mangeait que les bouts 2. oui, c'était arrivé à un 1. eh bien oui ! c'est arrivé à plus d'un mais euh... bon, qu'est-ce qui leur est arrivé quoi ? et alors il fallait le garder dans l'étable pour... qu'elle, pour lui donner du foin, et le renvoyer au champ lorsque le champ était pâturé, alors c'était... alors ça convenait aussi, par conséquent vois-tu, comment c'est... ça a été ? oh oui ! délicat hein ! oui, sûr oui ! c'était particulièrement délicat

1. Frañswa Aofred, 1930, Louergad
2. Jan ar C'horveg, 1939, Louergad
(dastumet gant Tangi)

O kargañ he gof bihan emañ ya, peuriñ a ra !

[ˈkaʁgɑ̃ i goːf ˈpiən mɑ̃ ja ˈpœːi ʁa]

Elle rempli son petit ventre, elle paît !

[elle est à son affaire à manger, elle prend plaisir à manger] [note : le r [ʁ] présent dans peuriñ a ici été absorbé]

Paotr, 1951, Bear (dastumet gant Julien)

peuriñ

[ˈpœːʁi]

paître

[se dit aussi au sujet de quelqu’un qui mange bien]

Paotr, 1951, Bear (dastumet gant Julien)

peuriñ

[pœj]

paître

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

peuriñ

['pœ:rĩ]

paître

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

Kavet zo bet 8 frazenn.