Brezhoneg Bro-Vear

Klask

Kavet zo bet 27 frazenn.
12

santet 'na e bognez o vont en e blas

['zɑ̃ntəd na i 'bɔ̃ɲəz vɔ̃n ni blɑs]

il avait senti son poignet se remettre en place

Michel Bonno, 1939, Bear (dastumet gant Tangi)

arri eo pell deus ar gêr hañ ! aze 'vez... 'vije ket santet c'hwezh ar c'hrampouezh ken hañ ! goude e vije an avel a-du !

ça fait loin de chez moi hein ! là c'est... on ne sentait plus l'odeur des crêpes [de la maison] hein ! bien que le vent soit porteur !


Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

Joel Ar Bonnieg, 1954, Louergad (dastumet gant Tangi)

ah nann ! ah nann ! nann, nann ! 'vezont ket gwelet met... met santet e vezont kwa, oh ya ! met te zo kat da welet ha me 'ran ket, ya, 'ba ar milizour met hennezh... eñ a lâr gevier

[a ˌnɑ̃n - a ˌnɑ̃n - nɑ̃ˌnɑ̃n - ˌveɲ cə ˈgwe̞ːləd mɛ - mɛ ˈzɑ̃tə veɲ kwa - o ˌjɑ - mɛ ˌte zo ˌkɑt tə ˈwe̞ːləd a me ˌɹɑ̃ kə - ˌjɑ ba miˈluːɹ mɛ ˌhẽˑz - ˌhẽ laɹ ˈgɛːvjəɹ]

ah non ! ah non ! non, non ! elles [les années] ne se voient pas mais... mais elles se sentent quoi, oh oui ! mais toi tu peux voir et pas moi, oui, dans le miroir mais celui-là il dit des mensonges

Andre ar Filous, 1931, Mousteruz (dastumet gant Tangi)

... e oan oc'h arat gant ma Boney, arri tost d'ar penn, ha... hag e-mesk an drez ha partiet war-draoñ, a-hont 'ba an hent, neuze e oa deut an alar er-maez te ! e oan en em sav war ar freñ, dis... savet en em sav 'ba ar freñ, feiz ha... bremañ-souden emezon-me marteze (akwito ?) pa oa arri 'ba an hent, pevar metr, met damen e vo ! pa oa arri 'ba... e rojoù a-raok 'ba an toufle e oa sac'het, ha 'ma santet anezhañ o vont, ha 'ma graet... saute-mouton dreist ar volant, hag an echapamant... eñ 'na un echapamant hir, ha neuze a-benn-bouzell 'ba an hent, kignet ma daouarn tout eu... hag ar pennoù-daoulin, a-benn-bouzell e oan kouezhet ha... ruilhet betek an touflez en tu all ha « vlengel dengel deng ! » war ma lerc'h, 'oan ket deut d'ar gêr da lâret d'hom dad, e oan aet d'ar menaj all neuze, ha tri... deut tri ganin, 'mamp adlaket anezhañ war e rojoù, hag e oan aet da... da di ar marichal diouzhtu da... da dresañ ar volant hag an echapamant, a oa pleget, mont a rae war-raok !

[wɑ̃n ˈhɑːɹə gɑ̃n mə ˈboːni - ˌɑj ˈto̞st tə ˈpe̞n - a a ˌmesk ən ˈdɾeːs a parˈtiˑəd waɹˌdɹo̞w - ˌɑˑɔ̃n bah ˈnɛn - ˌnœˑe wa ˌdœd ˈnɑːləɹ ˌme̞ːs te - wɑ̃n nɔ̃n ˈzɑˑ waɹ ˈfɹɛ̃ - dis - ˈzɑwəd əm ˈzɑˑ bah ˈfɹɛ̃ - ˈfeˑ ə - bəˌzɔ̃m ˈmɔ̃me̞ maˈtehe haˈkwito pə wa ˌɑj bah ˈnɛn - ˌpɛˈwɑɹ mɛt - mɛd ˌdɑ̃mən vo - pə wa ˌɑj bah - i ˌɹoˑʒo ˈɹo̞ˑg ban ˈtufle wa ˈzɑhət - a ma ˈzɑ̃ntəd ˌneˑɑ̃ ˈvɔ̃n - a ma ˌgwɛt - ... dɹɛjst ə ˈvoːlən - ag ˌneʃaˈpɑ̃mɑ̃n - ˌhẽˑ na ˌneʃaˌpɑ̃mɑ̃n ˈhiːɹ - a ˌnœˑe be̞nˈbuˑəl ba ˈnɛn - ˈkiɲə mə ˈdɑwən ˌtud ə - a ˌbe̞no ˈdo̞wlin - be̞nˈbuˑəl wɑ̃n ˈkweˑd a - ˈɹyjəd ˌbekə ˈtufle ntyˈɑl a ˌvlœ̃ŋgəl ˌdœ̃ŋgəl ˌdœ̃ŋg waɹ mə ˈlɛɹx - ˌwɑ̃ŋ kə ˌdœt tə ˈge̞ːɹ də ˈlɑːɹəd dɔ̃m ˈdɑːt - wɑ̃n ˌɛt tə ˌmeˑnəʒ ˈɑl ˌnœhe - a ˈtɹi - ˌdœt ˈtɹi gəˌnĩ - mɑ̃m hadˈlɑkə ˌneˑɑ̃ waɹ i ˈɹoːʒo - a wɑ̃n ˌɛt tə - də di maˈɹiʃəl dyˈsty də - də ˈdɹesɑ̃ ˈvoːlən a ˌneʃaˈpɑ̃mɑ̃n - wa ˈpleːgət - ˌmɔ̃n ɹe waˈɹo̞ˑk] JD

... j'étais en train de labourer avec le Poney, j'étais arrivé près du bout, et... et parmi les ronces et il a descendu, là-bas sur la route, alors la charrue était sortie pardi ! j'étais debout sur le frein, dé... debout sur le frein, ma foi et... tout à l'heure dis-je peut-être qu'il (parviendra ?) puisqu'il était arrivé sur la route, quatre mètres, mais damnation ! quand il arriva dans... ses roues de devant dans le fossé il s'est bloqué, et je l'avais senti partir, et j'avais fait... saute-mouton par-dessus le volant, et l'échappement... il avait un long échappement, et alors j'ai culbuté sur la route, je me suis tout écorché les mains euh... et les genoux, j'étais tombé à la renverse et... j'avais roulé jusqu'au fossé de l'autre côté et « blong ! bling ! » derrière moi, je n'étais pas allé à la maison le dire à notre père, j'étais allé à une autre ferme alors, et trois... trois étaient venus avec moi, nous l'avions remis sur ses roues, et j'étais allé... chez le forgeron tout de suite pour... pour réparer le volant et l'échappement, qui était plié, il fonctionnait !

Jakez Dilinan, 1931, Kemperven (dastumet gant Tangi)

bezañ a oa serten loened ha 'na vis, ar re-se n'anavezent ket nemet o zud ivez, aze ma vije unan... e oare hag-eñ e veze unan diavaez, mann ebet eu... santet ar c'hwezh ha neuze klevet anezhañ o kaozeal

[be wa 'sɛʁtən 'lwɛ:nəd a na vi:s 'ʁee nɑ̃nve'ɛɲ cə mɛ o zy:d je 'ɑ:he ma viʒe yn 'wɑ:ɾe a'gẽ̞ viʒe yn dia'vɛ:s mɑ̃n bet ə 'zɑ̃tə hwe:z a 'nœ:he 'klɛwə neɑ̃ ko'ze:al]

il y avait certaines bêtes [chevaux] qui avaient du vice, ceux-là ne reconnaissaient que leur patrons aussi, là s'il y avait un... il savait si c'était quelqu'un d'extérieur, rien qu'en euh... sentant l'odeur et l'entendre parler

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

met dinerzh ivez, santet a ran 'meus... 'meus ket tamm nerzh ebet kwa

[mɛ 'dinɛʁz ie zɑ̃t ʁɑ̃ møs møs kə tɑ̃m nɛʁz bet kwa]

mais sans force aussi, je sens que je... je n'ai pas de force quoi

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

ya, santet a-walc'h e vez se gant ar vrezhonegerien hein

[ja zɑ̃t ə wɑh ve ze gɑ̃n bʁɛzɔ̃nɛ’gɛ:ʁjən ɛ̃]

oui, on le sent bien avec les bretonnants hein [influence du breton dans le français]

Pier Gotie, 1938, Plûned (dastumet gant Tangi)

Santet e vez e deu deus ur pellad-mat hañ.

['zãtə ve dø døs pɛlə 'mat ã]

On sent que ça vient de loin.

À propos d'une toux coriace.

Plac'h, 1940, Trezelan (Bear) (dastumet gant Riwal)

ya ya, santet 'ma anezhi o herlinkat aze, me a soñje din e oa ur gelionenn a oa, met 'meus ket sellet, 'meus hejet met...

[ja ja 'zɑ̃ntə ma nɛj hɛɹ'lincəd 'ɑ:he me 'ʒɔ̃:ʒe dĩ wa gɛ'ʎɔ̃:nən wa mɛ mœs kə 'zɛlət mœs 'hĩ:ʒət mɛt]

oui oui, je l'avais sentie me chatouiller là, je pensais que c'était une mouche mais je n'ai pas regardé, j'ai remué mais...

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

dre forzh derc'hen da hejañ e benn marteze 'h arrife da... ma vez stenn warni da... da flistrañ ur bannac'h laezh, « hopala ! » emezañ, pa 'nez santet un dra bennak, « aze zo emezañ »

[dɹe vɔɹz 'dɛɹhɛn də 'hĩ:ʒɑ̃ i bɛn ma'te:e 'hɑjfe də ma ve stɛn waɹni də də 'flistɑ̃ bɑ̃h le̞:s opə'la meɑ̃ pe ne 'zɑ̃təd ndɾɑ mə'nɑ:g 'ɑ:he zo meɑ̃]

à force de continuer à secouer sa tête peut-être qu'il arriverait à... si elle est tendu [de lait, jument] à... à gicler un coup de lait, « hop là ! » dit-il, quand il a senti quelque chose, « là il y en a, dit-il »

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

fresk-mat eo, santet e vez bepred diouzhtu xxx (?) er-maez din koura

[vɾe̞sk'mɑd e̞ 'zɑ̃tə ve 'bopəd dy'sty: ? me̞:z dĩ 'ku:ɾa]

il fait très frais, toujours est-il qu'on sent tout de suite xxx (?) dehors quoi

???

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

tristoc'h eo an amzer herie met... me a soñje din e oa an heol o tont, bet eo... pa oan du-hont eo bet ul laziad oc'h esa dispakañ, neuze e veze santet tomm neuze

['tʁistɔh ɛ 'nɑ̃mzəʁ 'hɛje mɛt me 'ʒɔ̃:ʒe dĩ wa 'nɛwɔl tɔ̃n bed ɛ pe wɑ̃n 'dy:ən ɛ be 'lɑ:ʒə 'hɛsa di'spɑkɑ̃ 'nœ:he viʒe 'zɑ̃tə to̞m 'nœ:he]

le temps est plus triste aujourd'hui mais... je pensais que le soleil allait venir, il a été... quand j'étais là-bas il a été un moment en train d'essayer de se dégager, alors on sentait le chaud alors

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

an had melchon, an had melchon eu... ruz pe had melchon ar vro evel e vije graet aze a-raok d'ober foenn, ar re-se na vije ket nemet bloaz-ha-bloaz kwa, peotramant e vije ezhomm da gaout anezhañ 'ba eu... lec'h n'arrie ket da welet... santet deus an heol na mann ebet kwa, se zo kurius, an hadoù bihan-se

[nɑt 'mɛlʃɔ̃n nɑt 'mɛlʃɔ̃n ə ɹy: pe hat 'mɛlʃɔ̃n vɹo: wɛl viʒe gwɛd 'ɑ:he ɹo:k to̞:ɹ vwɛn ɹee viʒe kə mɛ ˌblɑa'blɑ: kwa 'tɑ̃mɑ̃n viʒe e:m də gɑ:d neɑ̃ bah ə le̞h na'je kət tə 'we̞:lət 'zɑ̃ntət təz 'nɛwɔl na mɑ̃n bet kwa ze zo ki'ɹy:z 'nɑtʃo 'bi:ən ze]

la semence de trèfle, la semence de trèfle euh... rouge ou la semence de trèfle violet comme on faisait là avant pour faire le foin, ceux-là n'étaient [bons] qu'une année sur l'autre quoi, sinon il fallait l'avoir dans euh... là où il n'arrivait à voir... au contact du soleil ni rien quoi, c'est curieux, ces petites semences-là

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

an had melchon, an had melchon eu... ruz pe had melchon ar vro evel e vije graet aze a-raok d'ober foenn, ar re-se na vije ket nemet bloaz-ha-bloaz kwa, peotramant e vije ezhomm da gaout anezhañ 'ba eu... lec'h n'arrie ket da welet... santet deus an heol na mann ebet kwa, se zo kurius, an hadoù bihan-se

[nɑt 'mɛlʃɔ̃n nɑt 'mɛlʃɔ̃n ə ɹy: pe hat 'mɛlʃɔ̃n vɹo: wɛl viʒe gwɛd 'ɑ:he ɹo:k to̞:ɹ vwɛn ɹee viʒe kə mɛ ˌblɑa'blɑ: kwa 'tɑ̃mɑ̃n viʒe e:m də gɑ:d neɑ̃ bah ə le̞h na'je kət tə 'we̞:lət 'zɑ̃ntət təz 'nɛwɔl na mɑ̃n bet kwa ze zo ki'ɹy:z 'nɑtʃo 'bi:ən ze]

la semence de trèfle, la semence de trèfle euh... rouge ou la semence de trèfle violet comme on faisait là avant pour faire le foin, ceux-là n'étaient [bons] qu'une année sur l'autre quoi, sinon il fallait l'avoir dans euh... là où il n'arrivait à voir... au contact du soleil ni rien quoi, c'est curieux, ces petites semences-là

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

gwechall, gwechall 'vije ket graet 'met gant uoù hañ ! c'est tout, un u warnañ et c'est tout, pas traoù all, 'vez ket... 'vez ket eu... 'vez ket santet ar c'hrampouezh ken gwelet a rez

[gweˈʒɑl gweˈʒɑl viˈʒe kə gwe̞t ə mɛ gɑ̃n ˈyːo ɑ̃ - ... - nyː ˈwɑʁnɑ̃ - ... - pas tʁɛˈwɑl - ˈvekə ˈvekəd ə - ˈvekə ˈzɑ̃ntə ˈhʁɑ̃mpus ken gwe̞ːl ə ʁe̞s]

autrefois, autrefois on ne les faisait qu'avec des œufs hein ! c'est tout, un oeuf dessus et c'est tout, pas autre chose, on ne... on ne euh... on ne sent plus les crêpes vois-tu

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

peotramant 'meus graet se en ur lakat euh... neud euh... war ar machin aze hep goût din ha 'meus ket santet mann ebet

[pə'tɑ̃mɑ̃n møz gwɛ ze nœr 'lɑkəd ə nœd war ə ma'ʃi:n ɑe hep kut tĩ a møs kə 'zɑ̃ntə mɑ̃n'bet]

ou sinon j'ai fait ça en mettant euh... les fils... sur le machin là sans m'en apercevoir et je n'ai rien senti [pied enflé]

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

dre forzh derc'hen da hejañ e benn marteze 'h arrife da... ma vez stenn warni da... da flistrañ ur bannac'h laezh, « hopala ! » emezañ, pa 'nez santet un dra bennak, « aze zo emezañ »

[dɹe vɔɹz 'dɛɹhɛn də 'hĩ:ʒɑ̃ i bɛn ma'te:e 'hɑjfe də ma ve stɛn waɹni də də 'flistɑ̃ bɑ̃h le̞:s opə'la meɑ̃ pe ne 'zɑ̃təd ndɾɑ mə'nɑ:g 'ɑ:he zo meɑ̃]

à force de continuer à secouer sa tête peut-être qu'il arriverait à... si elle est tendu [de lait, jument] à... à gicler un coup de lait, « hop là ! » dit-il, quand il a senti quelque chose, « là il y en a, dit-il »

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

ma 'h arrie ur wech bennaket, ral e vije met unan bennaket da... da... da bikat an aneval pa vije o skeiñ un tach, ne vije ket pell an aneval o sachañ gantañ ivez, goût a rae, santet a rae bepred kwa

[ma ’hɑje weʒ bə’nɑkət ɹɑ:l viʒe mɛ yn bə’nɑkəd də də də ’bicad nɑ̃’ne:val pe viʒe ’skɛĩ ntɑʃ viʒe kə bɛl nɑ̃’ne:val ’ʃɛʃə gɑ̃ntɑ̃ ie gu:d ə ɹe zɑ̃t ə ɹe ’bopət kwa]

s'il arrivait une fois, c'était rare, mais que quelqu'un... pique le cheval quand il était en train de frapper le clou, le cheval n'était pas long à avoir un mouvement de recul aussi, il savait, il sentait quand même quoi

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

'neuint ket graet nemet tastornat, 'neuint santet e oa ur revolver 'ba e... 'ba e c'hodell

[nœɲ cə gwɛd mɛt tɑs'tɔ̃nət nœɲ 'sɑ̃ntəd wa ʁivɔlvɛʁ bah i bah i 'ho̞:dəl]

ils n'ont fait que tâtonner, ils ont senti qu'il y avait un revolver dans... dans sa poche

Ifig Raoul, 1933, Bear (dastumet gant Tangi)

gwechall 'h arrue, gwech-ha-gwech-all da santet c'hwezh fall

[gwe’ʒɑl ’hɑjɛ ə weʃ ə gwe:ʒ ɑl də ’zɑ̃ntə hwe:s fɑl]

autrefois ça arrivait, de sentir une fois le temps une mauvaise odeur

Selina Jagin, 1920, Bear (dastumet gant Tangi)

Kavet zo bet 27 frazenn.
12