Brezhoneg Bro-Vear

Klask

Kavet zo bet 116 frazenn.
123456

met n'eus ket nemet sellet, pa vije hadet ur parkad patatez pe traoù all, gant... gant eu... un torkad, torkadoù, ur blokad evel a oa ar re-se, hein ?! ma vije ret dit tennañ ar re-se, sur n'avañsez ket buan !

[mɛ ˌnøs kə mɛ ˈzɛlət - pe viʒe ˈhɑːdət ˌpɑɹkət paˈtɑtəs pe ˌtɾɛw ˈɑl - gɑ̃n gɑ̃n ə - ˈntɔɹkət tɔɹˈkɑːʒo - ˈblokəd ve̞l wa ˌɹehe - ɛ̃ - ma viʒe ˈɹɛt tit ˈtɛ̃nə ˌɹehe - ˌzyˑɹ navɑ̃ˌse̞s kə ˈbyˑən]

mais il n'y a qu'à voir, quand on semait un champ de patates ou d'autres choses, avec... avec euh... une touffe, des touffes, une motte comme ceux-là [avoine à chapelet] hein ?! si tu devais enlever ceux-là, c'est sûr que tu n'avances pas vite !

Frañswa Aofred, 1930, Louergad (dastumet gant Tangi)

ha chadenn ar puñs, gwechall e vije ur chadenn 'ba ar puñs ya, tennañ dour deus ar puñs, e vije evet diouzhtu, xxx ( ?) voutailhoù, oh ! 'vije ket gou... 'vije ket gouvezet pe vije mat pe vije... evet 'vije dioutañ ordin

[a ˌʃɑːnˈpỹːs - gweˈʒɑl viʒe ˈʃɑːdən bah ˈpỹːz ja - ˈtɛnə ˈduːɹ dəs ˈpỹːs - ˌviʒe ˈeːvəd dyˈsty - ? vuˈtɑjo - o viˌʒekə gu - viˌʒekə guˈveːət pe viʒe mɑːt pe - ˈeːvə ˌviʒe djɔ̃tɑ̃ ɔɹˈdin]

et la chaine du puits, autrefois il y avait une chaine dans le puits oui, tirer de l'eau du puits, on la buvait tout de suite, xxx ( ?) bouteilles, oh ! on ne sav... on ne savait pas si elle était bonne ou si elle était... on en buvait tout le temps

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

re start ! re... amañ zo plas koulskoude hañ ! ya 'vat ! tennañ ar fil deus eu... divranch hennezh ha neuze e vi kat da dremen

[ˈɹe stɑɹt ˈɹe - ˌɑ̃mɑ̃ zo ˌplɑs kusˈkuːde ɑ̃ - ja hat - ˈtɛnə ˈfiˑl dœz ə - ˈdivɹɑ̃ʃ ˌhẽˑs a ˌnœhe vi kad də ˈdɹemən]

[vous êtes] trop serrés ! trop... ici il y a de la place pourtant hein ! mais oui ! enlevez le fil de euh... débranche celui-là et alors tu pourras passer

Eme Toudig, 1937, Bear (dastumet gant Tangi)

hag eu... bepred... me a neta anezhi hañ ! bepred e ran, met bremañ n'an ket e-barzh ken, bepred e netaan anezhi gant ur c'hrif aze, tennañ tout, eñ a vo leun a delioù pa vo tremenet goañv aze, e vo leun a delioù e-barzh, kouezhet kwa, ha neuze, me a denn anezhe er-maez ha... e netaan anezhi tout

[ag ə ˈbopəd - me ˈneta nəj ɑ̃ - ˈbopə ʁɑ̃ - mɛ ˈbomɑ̃ ˌnɑ̃ kə bɑɹs ken - ˈbopə neˈtɑˑɑ̃ nɛj gɑ̃n ˈhɹif ˌɑe - ˈtɛnə tut - ˈhẽ̞ vo ˌlœˑn ˈdɛjo pe vo tɾeˈmeːnə ˈguːɑ̃ ˈɑhe - vo lœˑn ˈdɛjo baɹs - kwet kwa - a ˈnœhe me dɛn ne̞ ˈme̞ːz a - neˈtɑˑɑ̃ nɛj tut]

et euh... toujours... je la nettoie toujours hein [fontaine] ! je fais toujours, mais maintenant je ne vais plus dedans, je la nettoie toujours avec une griffe là, tout enlever, elle sera pleine de feuilles, quand l'hiver sera passé là, elle sera pleine de feuilles dedans, tombées quoi, et alors, moi je les enlève et... je la nettoie entièrement

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

ah ! tennañ ma foltred ?

[a - ˈtɛnɑ̃ mə ˈvɔtət]

ah ! me tirer le portrait ?

Ivon Maledan, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

oh, eñ a vije ur parti plijadur hein ! pa vijer... o tennañ lin hein ! e vije tout ar reoù eu... o chom war-dro da... da... da... a deue da sikour ac'hanomp, da dennañ lin ivez, ya, tennadeg lin

[o - ˈhẽ ˌviˑʒe ə ˌpɑꝛti pliˈʒɑːdyꝛ ɛ̃ - pe ˌviˑʒɛꝛ - ˈtɛnɑ̃ ˈliːn ɛ̃ - ˌviˑʒe ˌtud ˈꝛew ə - ˌʃo̞m waꝛˈdɣo də də də - ˌdɛ də ˈʒikuꝛ ˈɑ̃ˑnɔ̃m - də ˌdɛnɑ̃ ˈliːn ˌiˑe - jɑ - tɛˌnɑˑdəg ˈliːn]

oh, ça c'était une partie de plaisir hein ! quand on était... à arracher le lin hein ! il y avait tous ceux... qui habitaient à... à... à... venaient nous aider, pour arracher le lin aussi, oui, arrachage de lin

Viktorin Gov, 1929, Tregonnev (dastumet gant Tangi)

« gortoz ! » ha... ma dad-me, 'h ae da gerc'hat eu... deus ar varrikenn, tennañ chistr deus ar varrikenn, gant ur voutailh, da degas d'ar reoù all

[ˈgɔto̞s a - mə ˈdɑːd ˌme - ˌhe də ˈgɛhət ə - dœz vaˈɹicən - ˈtɛnə ˈʒist tœz vaˈɹicən - gɑ̃n ˈvutaj - də ˌdes tə ˌɹeˈwɑl]

« attends ! » et... mon père à moi, allait chercher euh... de la barrique, il tirait du cidre de la barrique, avec une bouteille, pour apporter aux autres

Simona ar Bilhon, 1936, Bear (dastumet gant Tangi)

kargañ platoiajoù potaj, tennañ potaj, peder rigenn ha peder rigenn, oh ! paour-kaezh bihan !

[ˈkɑꝛgɑ̃ platoˌjɑˑʒo ˈpotaʃ - ˈte̞nɑ̃ ˈpotaʃ - ˌpeˑdɛꝛ ˈꝛiɟɛn a ˌpeˑdɛꝛ ˈꝛiɟɛn - o ˌpokɛs ˈpiˑən]

charger des plateaux de betteraves, arracher des betteraves, quatre rangées par quatre rangées, oh ! pauvre petit !

Mari Duigou, 1935, Tregonnev (dastumet gant Tangi)

« arri eo poent tennañ al lizetez ! » « daoñ ! petra eo al lizetez ? »

[ˌɑj e̞ ˌpwe̞n ˈtɛnə liˈze̞təs - tɑ̃w ˌpɹɑˑ e̞ liˈze̞təs]

« il est temps de tirer les betteraves ! » « dame ! c'est quoi les « betteraves ? »

terme du Tregor Nord

Remond ar Bras, 1934, Louergad (Sant Eler) (dastumet gant Tangi)

h an da... 'h an da... tennañ al loustoni diwar ma div rigenn bepred emezon-me, bremañ... bremañ 'h an... 'h an da gerc'hat eu... un tamm kelorniad gwech-ha-gwech-all

[ˌhɑ̃ də - ˌhɑ̃ də - ˈtɛnə lusˈtɔ̃ˑni ˌdiwaꝛ ma diw ˈɣiɟən ˌbopə ˈmɔ̃me̞ - ˈbɣœmɑ̃ ˈbɣœmɑ̃ ˌhɑ̃ - ˌhɑ̃ də ˈgɛhəd ə - tɑ̃m keˈlɔꝛɲə ˌgweʃəgweʒɑl]

je vais... je vais... enlever les saletés sur mes deux rangs [de patates] toujours dis-je, maintenant... maintenant je vais... je vais chercher euh... un petit seau [de patates] de temps en temps

Michel Talgen, 1951, Bear (dastumet gant Tangi)

ha fidamdou ! eñ 'na kemeret tout aze met... pa e oa arri amañ, 'na prenet eu... daou bull bihan, daou bull moyen kwa, hag e renke lakat daou bull evit tennañ... evit... evit tennañ eu... ar souchennoù deus... deus an touflez, pa oa arriet 'ba... 'ba... 'ba ar Bod Derv aze, betek ar Bod Derv 'h a Mousteruz, e oa foutu-tout e... e... e bulloù, 'na ket gonezet gwenneg ebet

[a ˌfidəmˈdu - ˌhẽ na keˌmɛˑɹɛt ˈtud ˌɑˑe mɛ - pe wa ˌɑj ˈɑ̃mɑ̃ - na ˈpɹeːnəd ə ˌdo̞w byl ˈbiˑən - ˌdo̞w byl ... kwa - a ˌɹɛŋkɛ ˈlɑkəd do̞w ˈbyl wi ˈtɛnɑ̃ - wit wit ˈtɛnɑ̃ ə - suˈʃeno dœz dœz ən ˈtufle - pe wa ˈɑjə bah bah bah boˈdɛɹv ˌɑhe - ˌbetɛg boˈdɛɹv ha ˌmusteˈɾyˑ - wa ˈfuty ˌtud i i i ˈbylo - ˌna kə gɔ̃ˈneˑəd ˈgwɛnɛg ˌbet]

et bon sang ! il avait tout pris là mais... quand il était arrivé ici, il avait acheté euh... deux petits bulls, deux bulls moyens quoi, et il devait mettre les deux bulls pour enlever... pour... pour enlever euh... les souches du... du fossé, quand il était arrivé à... à... à ar Bod Derv là, Mousteruz va jusqu'à ar Bod Derv, ses... ses... ses bulls étaient complètement foutus, il n'avait pas gagné le moindre sou

Andre ar Filous, 1931, Mousteruz (dastumet gant Tangi)

'vije ket graet... tennañ gwad dezhe na mann ebet

[viˈʒekə gwɛt - ˈtɛnə ˈgwɑːd de̞ na ˈmɑ̃n bet]

on ne leur faisait... aucune prise de sang ni rien

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

evel ti... ti... e-tal... e-tal ma dud-kozh aze, sell petra zo graet dezhañ ! eu... menajerien 'neus karget anezhañ a douar ha... keuneud ha traoù, oh la la ! ma vijen... ma vijen kat da diframmañ anezhañ ma-unan e rafen tennañ tout an traoù brein-se alese

[we̞l ti ti - ˌtɑˑl ˌtɑˑl mə ˌdytˈkoːz ˌɑhe̞ - ˌsɛl ˈpɹɑ zo ˌgwɛ ˈdeˑɑ̃ - ə - ˌmenaˈʒɛjɛn nøs ˈkɑɹgə ˌneˑɑ̃ ˈduˑaɹ a - ˈkœ̃ːnəd a ˈtɾɛw - ˈolala - mə ˌviʒɛn mə ˌviʒɛn ˈkɑd diˈfɹɑ̃mɑ̃ ˌneˑɑ̃ məˈyˑn ˌɹɑfɛn ˈtɛnɑ̃ ˌtun tɾɛw ˈbɹɛɲ ze ˈlese]

comme [le chemin] chez... chez... à côté... à côté de mes grands-parents là, regarde ce qu'il lui ont fait ! euh... des agriculteurs l'ont rempli de terre et... de branchages et tout, oh la la ! si j'étais... si je pouvais le démonter toute seule je lui ferai enlever toutes ces choses pourries

Solañj Beuvan, 1949, Kawan (dastumet gant Tangi)

o klask eu... feiz avat, evit lâret dit libr ar wirionez, tennañ un taol, ya ! o klask se e vijent te !

[ˈklɑsk ə - ˌfe hat - wid ˌlɑˑɹ ˈtid lib wiˈɹjɔ̃ːne - ˌtɛnɑ̃ ˈtoːl - ˌjɑ - ˈklɑs ˌse viʒɛɲ te]

recherchant euh... ma foi, pour te dire franchement la vérité, tirer un coup, oui ! ils recherchaient ça pardi !

Simona ar Bilhon, 1936, Bear (dastumet gant Tangi)

unan a oa kaboset tout e benn, gant ar grizilh, n'onn ket 'vat pe e oa... pe e oa tapet 'ba ur park bennaket pe betra, ya ! pejoù re, me 'ma bet div ivez, kenkent ha ma serret an nor, « daon ! » me a soñje din e oa tud o tennañ ! « daonet e vo... ma ene ! », « drao ! drao ! » met...

[ˈyˑn wa kaˈbosət ˌtud i ˈbe̞n - gɑ̃n ˈgɣiˑzil - ˌnɔ̃ kə hat pe wa - pe wa ˈtɑpə ma ˈpɑɣg beˈnɑkə pe ˈbɣɑˑ - ja - ˌpeˑʒo ˈɣeˑ - me ma ˌbe ˈdiw ˌiˑe - ˈkenken a ma ˈzɛɣə ˈnoˑꝛ - ˈdɑ̃w me ˈʒɔ̃ˑʒe̞ ˈdĩ wa ˌtyt ˈtɛnɑ̃ - ˈdɑ̃wnə vo - ma ˈiˑne - ˈdɣɑw ˈdɣɑw mɛ]

quelqu'un avait eu la tête toute cabossée, avec la grêle, je ne sais pas s'il... s'il avait été pris dans un champ ou quoi, oui ! de gros [grêlons] ! moi j'en avais reçu deux aussi, aussitôt que j'avais fermé la porte, « dame ! » moi je pensais qu'il y avait des gens qui tiraient ! « que mon âme soit damnée ! », « pan ! pan ! » mais...

Michel Talgen, 1951, Bear (dastumet gant Tangi)

plane, eñ a oa da... da gomañs a-wechoù, pa vije ar c'hoad aze evit... evit tennañ ar plusk diwar ar c'hoad, degrosisañ

[... - ˈhẽ wa də də ˈgo̞mɑ̃z ˈweːʒo - pe ˌviʒe ˈhwɑt ˌɑˑe wit - wit ˈtɛnɑ̃ ˈplysk diwaʁ ˈhwɑt - degʁoˈsisɑ̃]

la plane, ça c'était au... au début parfois, quand il y avait le bois là pour... pour enlever l'écorce du bois, dégrossir

Frañsoa Mengi, 1937, Lannbaeron (dastumet gant Tangi)

tennañ ur gorzennad

['tɛnɑ̃ 'gɔʁzenət]

arracher un plant [de patates]

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

met ne oarez ket petra a oa arriet ? leun a dorifor, leun a dorifor 'ba ma botchoù ken... ken e oa krog ma dreid da jugelliñ, met a-benn ar fin ma soñjet eu... tennañ ma botchoù pa oan arri 'ba penn an talbenn, oh ma doue ! eno e oa deut un toufad, oh mallozh ma doue ! an dorifor ! met a-hervez ar re-seoù a oa bet skoet gant an avionoù, an dorifor-se, bezañ a oa reoù roz dioute ha reoù diveskell

[mɛ wa’ʁeskə pɹɑ wa ɑ’ɾi:ət lœ:n ə dɔʁi’fɔʁ lœ:n ə dɔʁi’fɔʁ ma mə ’bɔtʃo ken ken wa kɾɔg mə dɾɛjd də ʒy’gelĩ mɛ bɛn’fi:n ma ’ʒɔ̃:zəd ə ’tɛnə mə ’bɔtʃo pə wɑ̃n ɑj ma pɛn ’tɑlbɛn o ma ’du:e ’e:no wa dœt ’tufəd o ’mɑləs ma ’du:e dɔʁi’fɔʁ mɛ ’hɛʁwe zew wa be ’sko:əd gɑ̃n na’vjɔ̃:no dɔʁi’fɔʁse ’be:ɑ̃ wa ɹew ɹo:s tɔ̃tɛ a ɹew diw’ɛskəl]

mais tu ne sais pas ce qui était arrivé ? plein de doryphores, plein de doryphores dans mes bottes tellement... tellement que mes pieds clapotaient, mais finalement j'avais pensé euh... enlever mes bottes quand j'étais arrivé au bout du hayon, oh mon dieu ! là il en était venu une quantité, oh malédiction de dieu ! les doryphores ! mais à ce qu'il parait ils avaient été largués par les avions, ces doryphores-là, il y en avait des roses et certains à deux ailes

Michel Talgen, 1951, Bear (dastumet gant Tangi)

hag ar bloaz-se nom de dieu e oamp o tennañ korz diwarnañ

[a ’blɑs:e ’ɑ:he nɔ̃ də djø wɑ̃m ’tɛnə kɔʁz diwaʁnɑ̃]

et cette année-là nom de dieu nous étions en train d'enlever les fanes dessus

Michel Talgen, 1951, Bear (dastumet gant Tangi)

kannab a vez hir-mat kwa, hag e vez daou sort evel e vez lâret eu... mal ha feumeul kwa, met eu... 'ba kont ar reoù-gozh eo ar mal an hini a rae f... a rae greun, e renkez tennañ anezhe d'ar c'houlz kwa pa welez anezhe o sec'hañ

['kɑ̃nab ve hiɹ'mɑt kwa a ve do̞w sɔɹt wɛl ve lɑ:d ə mɑ:l a fœmœl kwa mɛd ə ba gɔ̃n ɹew'go:z he̞ mɑ:l he̞ n:i ɹɛ f ɹɛ gɾœ:n a fœ'mœl ɹɛɳkes 'tɛnɑ̃ nɛ: də huls kwa pe 'we̞:lez nɛ: 'se:hɑ̃]

le chanvre est très long quoi, et il y en a deux sortes comme on dit euh... mâle et femelle quoi, mais euh... d'après ce que racontaient les anciens c'est le mâle qui faisait... qui faisait du grain, tu devais l'arracher à temps quoi, quand tu le vois sécher

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

Kavet zo bet 116 frazenn.
123456