Brezhoneg Bro-Vear

Klask

Kavet zo bet 59 frazenn.
123

feiz, un devezh zo bet un emision 'ba... 'ba 5 aze pe la 6, diwar kalite an uoù, hag e oant lakeet eu... c'hwec'h rumm uoù, da... da debriñ ha...

[... - ... - ˈdiwaɹ ... - ... - ˈhwɛχ ɣym ˈyˑo - ...]

ma foi, un jour il y a eu une émission sur... sur la 5 là où la 6, au sujet de la qualité des oeufs, et ils avaient été mis euh... six catégories d'oeufs, à... à manger et...


Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

Ifig ar Falc'her, 1940, Rospez (dastumet gant Tangi)

pa 'mo ket a yer ken 'debrin ket uoù ken ivez, oh ! Lucienne a lâre hañ ! « an uoù ar gêr emezi, ar re-se 'roont ket cholesterol emezi », oh ! a-wechoù e ran un u poazh kalet, oh ! eñ a vez mat !

[pe ˌmo kə ˈjiːɹ ken dɛˌbĩŋ kəd ˈyˑo ken ˌiˑe - o lyˈsjɛn ˌlɑːɾe ɑ̃ - ˌnyˑo ˈge̞ːɹ mɛj - ɹeze ɹo̞ˌɑ̃ŋ cə kolɛsteˈɹɔl mɛj - o ˈweːʒo ɹɑ̃ ˌnyˑ pwas ˈkɑːlət - o hẽ ve ˈmɑːd]

quand je n'aurai plus de poules je ne mangerai plus d'oeufs non plus, oh ! Lucienne disait hein ! « les oeufs de la maison, disait-elle, ne donnent pas de cholestérol, disait-elle », oh ! parfois je fais un oeuf dur, oh ! ça c'est bon !

Janed Merrien, 1936, Bear (dastumet gant Tangi)

« me, emezañ, zo bet er brezel emezañ, Quatorze emezañ, hag e oa sou... e vije soudarded... alman, enep dimp emezañ, met ar re-seoù a oa soudarded, n'eo ket voyoued eveltoc'h-c'hwi emezañ, eu... eu... mezh 'mije bet emezañ, eu... oc'h en em lâret soudard alman ma kerez, ha... ha bezañ o laerezh traoù digant an dud emezañ », ac'hanta, an deiz-se hañ ! e oa uoù o vont gante, hag andouilh evel-se ha kig-sall, tout 'da lesket war an daol !

[mẽ ˌmeˑɑ̃ zo bed ˈbɹeːzəl ˌmeˑɑ̃ - ... ˌmeˑɑ̃ - a wa zu - viʒe zuˈdɑɹdəd - ˈɑlmɑ̃n - ˈeːnəb dim ˌmeˑɑ̃ - mɛ ˈzew wa zuˈdɑɹdət - ˌne̞ kə vjaˈjuˑət ˌwe̞ltɔh ˈhwi ˌmeˑɑ̃ - ə - ə ˈmeːz miʃe bed ˌmeˑɑ̃ - ə nɔ̃n ˈlɑːɹəd ˌzuːdaɹd ˈɑlmɑ̃n ma ˈkeːɹe̞s - a - a ˈbeːɑ̃ ˈlɛːɹɛs ˈtʁɛw din dyt ˌmeˑɑ̃ - ˈhɑ̃nta ˈndeː se ɑ̃ - wa ˈyˑo vɔ̃n ˈgɑ̃te̞ - a ˈɑ̃duj vəˈse a kicˈsɑl - tud da ˈlɛskə ne̞ waɹ ˈndoːl]

« moi, disait-il, j'ai été à la guerre disait-il, Quatorze disait-il, et il y avait des sol... il y avait des soldats allemands, contre nous, disait-il, mais ceux-là c'étaient des soldats, pas des voyous comme vous, euh... euh... j'aurais eu honte, disait-il, eu... se dire soldat allemand si tu veux, et... être à voler des choses aux gens disait-il », eh bien, ce jour-là hein, ils allaient emporter des oeufs, de l'andouille comme ça et du lard, ils avaient tout laissé sur la table !

Pier Gotie, 1938, Plûned (dastumet gant Tangi)

ba Sant Nikolaz ya, aze e oa ur bistro gwechall, e-tal ti... ya, tal-kichen aze ya, aze e oa ur marc'hadour uoù gwechall, ar Born, dastum uoù ivez

[ba ˌzɑ̃ niˈcoːləz ˌjɑ - ˌɑˑe wa ˈbistɹo gweˌʒɑl - ˌtɑˑl ti - ˌjɑ talˌkiʃən ˌɑhe ˌjɑ - ˌɑhe wa maˌhɑːduɹ ˈyˑo gweˌʒɑl - ˈbɔɹn - ˈdɑstym ˈyˑo ˌiˑe]

à Sant Nikolaz oui, là il y avait un bistrot autrefois, à côté de chez... oui, à côté là, oui, là il y avait un marchand d'oeufs autrefois, Le Borgne, collecter les oeufs aussi

If Briand, 1931, Sant Laorañs (dastumet gant Tangi)

uoù gant ur bluskenn tanav

[ˈyːo gɑ̃n ˌblyskənˈtɑ̃ːno]

les oeufs avec une coquille fine

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

hag evel-se e rez... se 'rey ket bern uoù warnañ bepred, ma 'vez ket 'met un tamm bihan evel-se, a-hend-all an u-se a ra bern, re, ha lakat tri 'ba ar saladier ha... lakat anezhe en omeletenn, un omeletenn, ha lakat un tamm war pep hini evel-se, 'to ket 'met esae, evel-se, da welet

[a viˈse̞ ʁe̞z - ze ˈʁɛj cə bɛʁn ˈyːo ˈwɑʁnɑ̃ ˈbopət - ma ˈve kə ˈlɑkə mɛ tɑ̃m ˈbiːən viˈse̞ - hɛnˌdɑl ˈnyse ʁa bɛʁn - ʁe - a ˈlɑkət tʁi ba salaˈdje a - ˈlɑkə ne̞ ɑ̃ o̞mˈlɛtən - no̞mˈlɛtən - a ˈlɑkə tɑ̃m waʁ po̞ˈpiːni viˈse̞ - ˈto kə mɛ ˈhe̞se̞ - viˈse̞ - də ˈwe̞ːlət]

et comme ça tu fais... ça, ça ne fera pas beaucoup d'oeufs dessus toujours [la crêpe], s'il n'y a qu'un tout petit peu comme ça, autrement cet œuf-là ça fait beaucoup, trop, et mettre trois dans le saladier et... les mettre en omelette, une omelette, et mettre un peu sur chacune comme ça, tu n'auras qu'à essayer, comme ça, pour voir

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

an uoù a vez kavet

['ny:o ve kɑ:d]

on trouve les œufs

Ifig Bihan, 1915, Bear (dastumet gant Tangi)

« prianted » a oa uoù

[pɾi'ɑ̃ntəd wa 'y:o]

« des oeufs » c'était des oeufs [tunodo]


Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

Jañ-Batist an Tieg, 1935, Langoad (dastumet gant Tangi)

'da prenet, 'da bet ur c'hi bihan ha deus... un tamm menaj e oa, ur menaj ur vuoc'h pe div a oa ganti ha neuze 'da... 'da... 'da yer ivez ha 'da ket laezh da reiñ d'he c'hi bihan, petra 'da graet nemet reiñ uoù dezhañ, uoù 'da reiñet, ha goude ar c'hi xxx ( ?) a debre tout an uoù « aze 'meus... 'meus prenet un tamm skiant emezi », ya bet 'na renket lazhañ ar c'hi bihan peogwir... peogwir e tebre tout an uoù bep ma dozvent

[da 'pʁe:nə da bed hi: 'biən a dəz tɑ̃m 'me:nəʒ wa 'me:nəʒ vyh pe diw wa gɑ̃nti a 'nœhe da da da ji:ʁ ije a da kə le̞:s tə 'rɛĩ di hi: 'biən pʁɑ da gwɛd mɛ ʁɛĩ 'y:o deɑ̃ 'y:o da 'ʁɛ̃jət a 'gu:de hi: ? 'dɛ:be tud 'ny:o 'ɑhe mœz mœs 'pʁe:nə tɑ̃m 'skiən mɛj ja bed na 'ʁɛŋkə 'lɑ:hɑ̃ hi 'biən py'gy:ʁ py 'dɛ:be tud 'ny:o bop tə 'dɛwɛɲ]

elle avait acheté... elle avait eu un petit chien et de... c'était une petite ferme, une ferme d'une vache ou deux qu'elle avait et alors elle avait... avait... avait des poules aussi et elle n'avait pas de lait à donner à son petit chien, qu'avait-elle fait alors ? lui donner des œufs, elle avait donné des œufs, et après le chien xxx ( ?) mangeait tous les œufs « là j'ai... j'ai acquis de l'expérience disait-elle », oui, elle avait dû tuer son petit chien puisque... puisqu'il mangeait tous les œufs à mesure qu'elles pondaient

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

Uoù a vije diwarne bepred.

Elles donnaient des œufs en tout cas.

Plac'h, 1925, Trezelan (Bear) (dastumet gant Riwal)

Ar Born, hag eñ a oa paotr an amann hag an uoù d'ar c'houlz-se

[bɔʁn ag ẽ̞: wa po̞d na'mɑ̃n a 'ny:o də 'huls:e]

Le Borgne, et lui c'était le professionnel des œufs et du beurre à cette époque-là

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

ha gant... gant an uoù e tremenez un neudenn 'ba eu... 'ba an toull hag e veze graet evel ur chapeled gante

[a gɑ̃n gɑ̃n 'ny:o dʁe'me:nɛz ə 'nœ:dən bah ə ban tul a viʒe gwɛd vɛl ə ʃa'pe:lət kɑ̃tɛ]

et avec... avec les œufs tu passes un fil dans euh... dans le trou et on faisait comme un chapelet avec eux

Jañ-Pier Ar C'hamm, 1948, Sant Laorañs (dastumet gant Tangi)

ne werzhont ket o... o uoù 'ba ar priz evel e vez sañset bezañ graet te

[’wɛrzɑɲ cəd o o ’y:o bah bri:z vɛl ve ’sɑ̃səd ’be:ɑ̃ gwɛt te]

ils ne vendent pas leurs... leurs œufs au prix qu'ils devraient être tiens

Jerar Toudig, 1962, Bear (dastumet gant Tangi)

ordin ec'h arruen d'ober ur marc'had bennaket gant... me a werzhe uoù da tout profeseurien ar skol

['ɔrdin 'hɑjɛn do:r 'mɑrha bə'nɑkət gɑ̃n me 'wɛʁzɛ 'y:o də tut ˌpʁofe'sœʁjən sko:l]

j'arrivais toujours à faire un marché quelconque avec... je vendais des oeufs à tous les professeurs de l'école

Aleñ Toudig, 1968, Bear (dastumet gant Tangi)

tammoù poentinioù du warne, war an uoù

['tɑ̃mo pwɛ̃'tiɲo dy: waɹnɛ waɹ 'ny:o]

de petits points noirs dessus, sur les œufs [milvig]

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

met an uoù 'na debret tout, oh al loen lous !

[mɛ 'ny:o na 'dɛ:bət tut o lwe̞n'lu:s]

mais les œufs il les avait tous mangés, oh la sale bête !

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

putwazed ha tout aze evel (al louarn an uoù ?) aze, ar re-seoù zo akuit da... war tout an traoù-se

[py’twɑ:zəd a tud ’ɑ:he wɛl ’luaʁn ’y:o ’ɑ:he ’ʁezew zo ’ɑkwit tə wɑ:ʁ tut tɾɛw ze]

les putois et tout là comme le (renard aux œufs ?) là, ceux-là sont habiles pour... savent toutes ces choses-là [s'attaquer aux animaux]

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

d'ar c'houlz-se e veze gwerzhet an amann euh... an uoù ha tout c'hoazh hag ec'h aemp d'ar sadorn d'ober ar c'homisionoù da bourk Plûned hag e oa daou goñvers d'ar c'houlz-se ha neuze e vezemp ti Fibleg, a oa o terc'hen un ispisiri d'ar c'houlz-se, hag e veze Eme Korfeg, Eme Buzulier ha me

[də ’huls:e viʃe ’gwɛʁzəd na’mɑ̃n ə ’ny:o a tut hwɑs a hɛm zɑ:n do:r ˌhɔ̃mi’sjɔ̃:no də burk ’plu:nət a wa do̞w ’gɔ̃:vɛʁs də ’huls:e a ’nœ:e viʃɛm ti ’vi:blək wa ’tɛʁhɛn ˌnispi’si:ri də ’huls:e a viʃɛ ’ɛ:me ’kɔrfək ’ɛ:me by’zyʎər a me]

à cette époque-là on vendait le beurre euh... les oeufs et tout encore, et nous allions le samedi faire les commissions au bourg de Plûned et il y avait deux commerces à cette époque-là, et alors nous étions chez Fiblec, qui tenait l'épicerie à cette époque-là, et il y avait Aimée Corfec, Aimée Buzulier et moi

Eme Toudig, 1937, Bear (dastumet gant Tangi)

bep sizhun e deuont da gerc'hat uoù

[bop sy:n dɛɲ də ’gɛʁhəd ’y:o]

ils viennent toutes les semaine chercher des oeufs

Aleñ Toudig, 1968, Bear (dastumet gant Tangi)

d'ar c'houlz-se e veze gwerzhet an amann euh... an uoù ha tout c'hoazh hag ec'h aemp d'ar sadorn d'ober ar c'homisionoù da bourk Plûned hag e oa daou goñvers d'ar c'houlz-se ha neuze e vezemp ti Fibleg, a oa o terc'hen un ispisiri d'ar c'houlz-se, hag e veze Eme Korfeg, Eme Buzulier ha me

[də 'huls:e viʃe 'gwɛʁzəd na'mɑ̃n ə 'ny:o a tut hwɑs a hɛm zɑ:n do:r ˌhɔ̃mi'sjɔ̃:no də burk 'plu:nət a wa do̞w 'gɔ̃:vɛʁs də 'huls:e a 'nœ:e viʃɛm ti 'vi:blək wa 'tɛʁhɛn ˌnispi'si:ri də 'huls:e a viʃɛ 'ɛ:me 'kɔrfək 'ɛ:me by'zyʎər a me]

à cette époque-là on vendait le beurre euh... les oeufs et tout encore, et nous allions le samedi faire les commissions au bourg de Plûned et il y avait deux commerces à cette époque-là, et alors nous étions chez Fiblec, qui tenait l'épicerie à cette époque-là, et il y avait Aimée Corfec, Aimée Buzulier et moi

Eme Toudig, 1937, Bear (dastumet gant Tangi)

Kavet zo bet 59 frazenn.
123