Brezhoneg Bro-Vear

Klask

Kavet zo bet 27 frazenn.
12

se zo kazi evel ar moc'h ivez, ar moc'h bihan, eu... la maladie du sevrage, a groge en enne ivez, ac'hanta ! hag e vije yac'h, a soñj dit, hag e gaves anezhañ marv a-benn... a-benn ur pennad war-lerc'h, hein ?! ya, kleñve... kleñvedoù nevez zo bet deut hein ! ya sur ! ya, ya

[ˌze zo ˌkɑhe we̞l ˈmox ˌiˑe - ˌmox ˈpiˑən - ə ... - ˌgɹɔˑge̞ ˌnene̞ ˌiˑe - ˌhɑ̃nta - a ˌviʒe ˈjɑx - ˌʒɔ̃ˑʃ ˈtit - ˌgɑˑve̞z ˌneˑɑ̃ ˈmɑɹw be̞n - be̞n ˈpe̞nə waɹˈlɛx - ɛ̃ - ja - klẽˈveː - klẽˌveˑʒo ˈnewe zo be ˌdød ɛ̃ - ja zyˑɹ ja ja]

ça c'est presque comme les cochons quoi, les porcelets, euh... la maladie du sevrage, qui les touchait, eh bien ! et il était sain, que tu crois, et tu le trouvais mort au bout... au bout d'un moment, hein ?! oui, des malad... de nouvelles maladies sont apparues hein ! oui sûr ! oui, oui

Frañswa Aofred, 1930, Louergad (dastumet gant Tangi)

yac'h eo da viz ?

[jɑh e̞ də vi:s]

ton doigt est guéri ?

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

Ne oa ket bet yac'h, ne oa ket bet... Nann, nann.

Il n'était pas en bonne santé, il n'avait jamais été... Non, non.

Plac'h, 1925, Trezelan (Bear) (dastumet gant Riwal)

n'eus mann yac'h ebet ken evel gwechall kwa, tout int forset 'ba ur stumm bennak kwa

[nøz mɑ̃n jɑx bet ken wɛl gwe'ʒɑl kwa tut hɛɲ 'vɔɹsət bah stym bə'nɑ:k kwa]

il n'y a rien plus rien de sain comme autrefois quoi, tout est trafiqué [litt. forcé] d'une façon ou l'autre quoi

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

pa veze arru yac'h, ec'h arries da stokañ adarre

[pe viʒe ɑj jɑh ’hɑjɛz də ’stɔkɑ̃ ’ɑe]

quand c'était sain [guéri], tu arrivais à cogner de nouveau [blessure au coup de pied causée par le sabot]

Klaod Gwilhou, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

ma eo fumet eo... 'h eo evel eu... penaos... un den... un den 'neus ket an aer yac'h kwa, e vizaj n'eo ket memestra toutafet kwa

[ma e̞ ’fyməd e̞ he̞ wɛl ə pə’nɔ̃:z ne:n ne:n nœs kə nɛʁ’jɑh kwa i ’vi:ʒəz ne̞: kə ˌmɔ̃məstɾɑ tutafɛt kwa]

s'il est congestionné c'est... c'est comme euh... comment... une personne... une personne qui n'a pas l'air en bonne santé quoi, son visage n'est pas tout-à-fait pareil quoi

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

ha neuze e lâre c'hoazh « evit chom yac'h, reiñ... leskel an avel dre an toull a gac'h »

[a ’nœ:he ’lɑ:ɹe hwɑs wit ʃo̞m jɑx ’ɹɛĩ ’lɛskəl ’nɑwəl dre ntul ə gɑx]

et alors elle disait alors « pour rester en bonne santé, donner... laisser le vent par le trou qui chie »

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

un den yac'h : debriñ mat, kousket mat ha kac'hat mat !

[nde:n jɑh 'di:bĩ mɑ:t 'kuskə mɑ:d a 'kɑ:hə mɑ:t]

un homme en bonne santé : bien manger, bien dormir et bien chier !

Klaod Gwilhou, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

Bout da benn 'barzh ur sac'h e-pad tri devezh hag e tenni anezhi e-maez yac'h !

Bout te bèn bar zac’h pa:d tri déweus a dèni nè mèz yac’h !

[but tə bɛn baʁ zax pa:d tʁi dewəs a dɛni nɛ mɛz jax]

Mets ta tête dans un sac pendant trois jours et tu la ressortiras guérie ! [C'est ce que disaient les anciens aux enfants quand ils avaient les oreillons.]

Herve Seubil : Pennsac’h a sac’h, bount da benn er sac’h ! ’benn pa’z po tennet ’nezhañ ’ maez e vo yac’h !

Daniel Bihan, 1950, Bear (dastumet gant Julien)

... Bihan, Pa vez ket yac'h vez klañv !

[prénom à mettre au choix] Bihan, pa vé keu yac'h vé klan !

[bijã] [pa ve kø jax ve klã]

[prénom à mettre au choix] Le bihan, quand il n'est pas en bonne santé il est malade !

Ivona Toudig, 1934, Bear (dastumet gant Julien)

« Buoc'h-skabell » zo un drouskenn war an ibil troad gant botoù-koad. Pa vije yac'h un tamm bihan e vije adgloaziet.

Buc’h skarbeut zo drouskeun war nibi toat gan-n boto kwat. Pé vijé yac’h tan-m bieun, vijé hadglajeut.

[byh 'skaʁbət zo 'dʁuskən waʁ nibi'twat gãn boto'kwat] [pe viʒe jah tãm 'biən viʒe had'gla:ʒət]

« la blessure du coup de pied » est une croûte au niveau de la cheville avec les sabots. Quand ça guéri un peu, ça se blessait de nouveau

Ifig Bihan, 1915, Bear (dastumet gant Julien)

Ingal eo petra gant ar gondision e vez yac'h ha divac'hagn

i-ngalè pra gan-n gon-nision-n vé yac'h a divahi-n.

[ingalɛ pʁa gãn gõnisjõn ve jax a divahin]

Peu importe que ce soit une fille ou un garçon à partir du moment qu'il soit en bonne santé.

Ivona Toudig, 1934, Bear (dastumet gant Julien)

yac'h ha divac'hagn

yac'h a divahi-n

[jax a divahin]

sain et sans tare

IT : Se dit d'un nouveau né bien portant.

Ivona Toudig, 1934, Bear (dastumet gant Julien)

n'eo ket yac'h ma zroad na tost

[nɛ kə jɑh mə drwɑd nɑ tɔst]

mon pied n'est pas sain, et il est loin de l'être

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

hag a-benn... a-benn daou devezh e veze yac'h

[a bɛn bɛn dɔw 'dewəz viʒe jɑh]

et au bout de... au bout de deux jours ils étaient guéris [porc châtré]

Michel Talgen, 1951, Bear (dastumet gant Tangi)

yac'h ha divac'hagn

[jɑh a di'vɑhɛɲ]

en bonne santé et sans infirmité

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

ur bugel yac'h ha divac'hagn

['by:gəl jɑh a di'vɑhɛɲ]

un enfant en bonne santé et sans infirmité

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

me 'meus bet gwelet reoù hañ mont ur miz d'an ospital ha dont d'ar gêr a-benn ur miz goude yac'h hañ

[me møz be 'gwɛ:lə rew ɑ̃ mɔ̃n mi:s tə nos'pital a dɔ̃n tə ge̞:r bɛn mi:z 'gu:de jɑχ ɑ̃]

moi j'en ai vu aller un mois à l'hôpital et revenir à la maison au bout d'un mois en bonne santé

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

n'eo ket yac'h ma zroad na tost

[nɛ kə jɑh mə drwɑd nɑ tɔst]

mon pied n'est pas sain, et il est loin de l'être

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

n'eo ket prest da vezañ yac'h

[nɛ kə pre̞st tə 'veɑ̃ jɑh]

elle n'est pas prête d'être en bonne santé

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

Kavet zo bet 27 frazenn.
12