Klask
« heol »
Frazennoù kavet : 161
-
🔗 herie 'meump ket gwelet an heol kalz, griz an amzer e-pad an deiz
éyé moem keut gwéleut néweul kals, griz nan-mzeur pa:n dé.
[eje mœm køt gwelət newəl kals gʁiz nãmzəʁ pa:n de]
Aujourd'hui on n'a pas beaucoup vu le soleil, le temps était couvert toute la journée.
??? Collectage ancien et sujet à caution
Gant : Ivona Toudig, ganet e 1934 e Kawan, o chom e Bear, tud bet ganet e Komfort / Prad.
Dastumer : Julien
-
🔗 E Kervolkin zo heol ivez ?
Kervolki-n zo èwol ir ?
[kɛʁvolkin zo ɛwol iʁ]
Il y a du soleil à Kervolkin aussi ?
Bear-Gwenezhan
Gant : Ifig ar Bihan, ganet e 1915 e Bear, o chom e Bear, marvet e 2012, tud bet ganet e Bear /.
Dastumer : Julien
-
👂 🔗 oh, neuze lâret zo pas mont hañ ! peotramant zo... pollen pe un dra bennaket zo ordin, lâret zo pas mont er-maez ! ma zo heol n'eo ket mat, ma... ma eo yen n'eo ket mat, ma ra avel...
[...]
oh, alors on a dit de ne pas sortir hein ! ou sinon il y a... il y a du pollen ou toujours quelque chose, on a dit de ne pas sortir ! s'il y a du soleil ce n'est pas bon, si... s'il fait froid ce n'est pas bon, s'il y a du vent...
Gant : Janed Merrien, ganet e 1936 e Koadaskorn, o chom e Bear, tud bet ganet e Koadaskorn.
Dastumer : Tangi (2025-04-16)
-
👂 🔗 ha 'oa ket bet heol ar bloaz a-raok, 'oant ket deut xxx ( ?), manque de vitamines ha tout ivez da hañ ?
[...]
et il n'y avait pas eu de soleil l'année précédente, ils n'étaient pas venus xxx ( ?), manque de vitamines et tout aussi xxx ( ?) hein ?
???
Gant : Janed Merrien, ganet e 1936 e Koadaskorn, o chom e Bear, tud bet ganet e Koadaskorn.
Dastumer : Tangi (2025-04-16)
-
👂 🔗 na n'eo ket tev ivez, diwall a ra, n'eo ket mat bezañ ponner ivez, peogwir neuze eo washoc'h-se eo da... d'ar galon ivez kwa ! (evel-se ?) berr a vez warnañ, n'eo ket mat mont 'ba... re 'ba an heol ivez
[...]
il n'est pas gros non plus, il fait attention, ce n'est pas bon d'être trop lourd non plus, puisqu'alors ce n'est que pire pour... pour le cœur aussi quoi ! (donc ?) il est essoufflé, ce n'est pas bon d'aller au... d'aller trop au soleil non plus
Gant : Mari-Kler ar Gag, ganet e 1940 e Bear, o chom e Sant-Laorañs, tud bet ganet e Trezelan / Pederneg.
Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 1. abalamour d'an heol 2. voilà ! abalamour d'an heol ! 1. abalamour d'an heol 2. ha ni a vije graet bernioù patatez, hag e vijemp er-maez ordin, en heol 1. gwechall e vije se kwa ! 2. ha traoù ! ha 'lakemp lunedoù ebet 1. nann 'vat ! 2. bremañ Pier zo memestra, 'neus ifomet tout e benn gant... gant an heol ivez
1. [... də ˈnɛwl] 2. [... - də ˈnɛwl] 1. [... də ˈnɛwl] 2. [... - ... - iˈnɛwl] 1. [...] 2. [... - ...] 1. [...] 2. [... - ...]
1. à cause du soleil 2. voilà ! à cause du soleil ! 1. à cause du soleil 2. et nous faisions beaucoup de patates, et nous étions tout le temps dehors, au soleil 1. autrefois c'était comme ça quoi ! 2. et tout ! et nous ne mettions pas du tout de lunettes 1. mais non ! 2. maintenant Pierre est pareil, il a abimé toute sa tête avec... avec le soleil aussi
Frazenn dastumet e-maez Bro-Vear
Gant :
– Pier Tredan, ganet e 1939 e Plouared, o chom e Plouared, tud bet ganet e Logivi-Lannuon / Lanvaeleg.
– Anna ar Briker, ganet e 1939 e Plouared, o chom e Plouared, tud bet ganet e Plouared / Plouared.Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 gwechall e vije... pa vije morajoù bras, e vijent war... war... ar baodre, 'ba traoñ ar mor, war ar baodre, ar baodre, les laminaires quoi hein ! c'est les... ar re zo... ar bao... ar bao... gomon... ar bezhin hir aze, met ne deuont ket er-maez douzh... douzh an dour, met pa vez arri morajoù bras, ha pa vije an heol war... war... war ar baodre evel a ouzout, ar chevred ac'h ae da... da (xxx ?) evel-se, hag e arries a-dreñv dindan, hag e skoes da avanell dindan eno, hag e lampent tout 'ba... 'ba an avanell !
[... - ... moˌɣɑˑʒo ˈbɹɑˑs - ... - ˈbo̞ˑdɣe - ... - waꝛ ˈbo̞ˑdɣe - ˈbo̞ˑdɣe - ... - ... - ...]
autrefois on... quand il y avait de grandes marées, elles étaient sur... sur... les laminaires, au fond de la mer, sur les laminaires, les laminaires, les laminaires quoi hein ! c'est les... celles qui sont... les lam... les lam... le goémon... les longues algues là, mais elles ne sortent pas de... de l'eau, sauf quand il y a les grandes marées, et quand il y avait le soleil sur... sur... sur les laminaires comme tu sais, les crevettes allaient... (xxx ?) comme ça, et tu arrivais derrière par en-dessous, et tu lançais ton épuisette en-dessous, et elles sautaient toutes... dans l'épuisette [l'haveneau] !
Frazenn dastumet e-maez Bro-Vear
Gant : Pierrot Gwilhou, ganet e 1931 e Lanvaodez, o chom e Lanvaodez, tud bet ganet e Lanvaodez / Lanvaodez.Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 dek eur deus an noz, ur c'huzh-heol, paotr-kaezh war Lokireg hag e vije gwelet o vont war e xxx ( ?) aze, ruz ken e oa ! setu... « oh, a lâre Tad, bremañ 'h eomp da zebriñ hom c'hoan, arru eo poent... poent aretiñ » « ouh ! a lâr Perrot Kozh, welloc'h eo dit kargañ da winizh emezañ, lak anezhe (hir atav ?), evel-se 'vont ket gleb a-benn arc'hoazh ar beure » « 'rin ket xxx ( ?) a lâre an Tad » « ruz evel eo an heol, emezon-me, xxx ( ?) » « 'peus ket gwelet ar varrenn du ? » « nann ! » an deiz war-lerc'h ar beure e oa glav oc'h ober
[...]
dix heures du soir, un coucher de soleil, mon pauvre, sur Lokireg et on le voyait allant sur xxx ( ?) là, tellement il était rouge ! voilà... « oh, disait Père, maintenant nous allons prendre notre souper, il est temps... temps d'arrêter » « ouh ! dit Perrot le Vieux, il vaut mieux que tu charges ton blé, mets-les (en longueur toujours ?), comme ça il ne sera pas mouillé pour demain matin » « non xxx ( ?) disait Père » « vu comme le soleil est rouge, dis-je, xxx ( ?) » « vous n'avez pas vu la barre noire ? » « non ! » le lendemain matin il pleuvait
???
Frazenn dastumet e-maez Bro-Vear
Gant : Frañsoa ar Gall, ganet e 1937 e Plistin, o chom e Plistin, tud bet ganet e Plistin / Plistin.Dastumer : Tangi (2023-07-10)
-
🔗 koachet eo an heol
[ˈkwɑʃəd e̞ ˈnɛwɔl]
le soleil est caché
Gant : Lusiena ar C'harluer, ganet e 1928 e Bear, o chom e Bear, marvet e 2021, tud bet ganet e Tonkedeg / Plûned.
Dastumer : Tangi
-
🔗 1. an heol-pik ya 2. an heol-pik ya, pa vez... 1. pa sko an heol da vat ya, pa vez tomm, pa vez tomm-mat, 'ba miz eost 'vat te ! 2. an heol-pik ya
1. [ˌnɛwɔl ˈpiɟ ja] 2. [ˌnɛwɔl ˈpiɟ ja pe ve] 1. [pe ˌsko ˈnɛwɔl də ˈvɑd ja - pe ve ˈto̞m - pe ve ˌto̞mˈmɑt - ba mizˈɛs a te] 2. [ɑ̃n ˌnɛwɔl ˈpiɟ ja]
1. le soleil de plomb oui 2. le soleil de plomb oui, quand il y a... 1. quand le soleil tape fort oui, quand il fait chaud, quand il fait très chaud, au mois d'août 2. le soleil de plomb oui
Gant :
– paotr, ganet e 1951 e Pabu, o chom e Bear, tud bet ganet e Runan / Sant Laorañs.
O chom en Bear abaoe 'neus 4 bloaz.
– Roje Dollo, ganet e 1932 e Bear, o chom e Bear, marvet e 2019, tud bet ganet e Bear / Bear.
Selaou a ra an abadennoù brezhonek er radio.Dastumer : Tangi
-
🔗 1. pa vez tomm 'vat paotr, 'ba an heol-pik evel-se eo ret bezañ solut hañ ! gwelet a rez 2. evit an hañv zo bet devezhioù evel-se tomm-mat hañ !
1. [pe ve ˈto̞m ha ˈpo̞t - ma ˌnɛwɔlˈpiɟ vəˈse e̞ ɹe̞d ˈbeˑɑ̃ ˈsoːlyd ɑ̃ gwe̞ˑs] 2. [wid ˈnɑ̃ː zo be deˈweːʒo viˈse to̞mˈmɑt ɑ̃]
1. quand il fait chaud mon gars, dans un soleil de plomb comme ça il faut être solide hein ! tu vois 2. cet été il y a eu des journées comme ça très chaudes hein !
Gant :
– Roje Dollo, ganet e 1932 e Bear, o chom e Bear, marvet e 2019, tud bet ganet e Bear / Bear.
Selaou a ra an abadennoù brezhonek er radio.
– paotr, ganet e 1951 e Pabu, o chom e Bear, tud bet ganet e Runan / Sant Laorañs.
O chom en Bear abaoe 'neus 4 bloaz.Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 hag ar bloavezh all, deus 15 août, e vije... e vije gwinizh da dornañ c'hoazh, eizhtez goude c'hoazh ! met peogwir int forset, peogwir int forset gant an heol kwa, ar greun bihan zo e-barzh
[a ˌblɑwəʒ ˈɑl - des ... ˌviʃe ˌviʃe ˈgwiˑniz də ˈdɔꝛnɑ̃ ˌhwɑs - ˈɛjste ˌhwɑz ˈguˑde - mɛ pu hiɲ ˈvɔꝛsət pu hiɲ ˈvɔꝛsəd gɑ̃ ˈnɛwɔl kwa - ə ˌgɣœˑn ˈbiˑən zo ˌbɑꝛs]
et l'autre année, du 15 août, il y avait... il y avait encore du blé à battre, huit jours après encore ! mais puisqu'ils sont agressés, puisqu'ils sont agressés par le soleil quoi, les petits grains qui sont dedans
Gant : Michel Talgen, ganet e 1951 e Plûned, o chom e Bear, tud bet ganet e Plûned.
Brezhoneg brav ha distaget evel tud kozh-kozh, distummañ a ra geriennoù avat.Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 arri a... arri a ra amzer fall ! ya, da suilhañ tout an traoù, ac'hanta ya ! se... sec'het ha tammoù fleur, amañ e oa plantet fleur hag an deiz all 'ma dastumet ma ognon, ognon, les oignons, j'avais tiré... 'ma dastumet anezhe ha... 'dalv ket ar boan leskel anezhe da boazhañ, 'ba an heol, paotr kaezh ! ha da suilhat, ah ya ! arri a ra an devezh fall ! ya, arri... arri... arri... eu... an avel ha heol
[ˌɑj ə - ˌɑj ə ɣa ˌɑ̃mzəɹ ˈvɑl - ˌja - də ˈzyʎə ˈtun ˌtɾɛw - ˌhɑ̃nta ja - ˈze ˈzehɛd a ˌtɑ̃mo ˈflœˑꝛ - ˌɑ̃mɑ̃ ma ˈplɑ̃ntə ˈflœˑꝛ a ˈdjɑl ma dasˈtyməd ma ˈoɲɔ̃n - ˈoɲɔ̃n ... - ma dasˈtymə ˈne̞ a - ˌdɑl kə ˌbwɑ̃ˑn ˈlɛskə ˈne̞ də ˈbwɑhɑ̃ - ma ˈnɛwɔl - ˌpo̞t ˈkɛˑs - a də ˈzyʎəd - a ˌjɑ - ˌɑj ə ɣa ˌdewəz ˈvɑl - ja ˌɑj ˌɑj ˌɑj - ə - ˈnɑwəl a ˈhɛwɔl]
on a... on a une météo mauvaise [sécheresse] ! oui, à tout brûler, eh bien oui ! [tout est] dess... desséché et de petites fleurs, ici on avait planté des fleurs et l'autre jour j'avais ramassé mes oignons, des oignons, les oignons, j'avais tiré... je les avais ramassé et... ce n'est pas la peine de les laisser cuire, au soleil, mon pauvre ! et à brûler, ah oui ! on a une mauvaise journée ! oui, on... on... on... euh... le vent et du soleil
Gant : Michel Talgen, ganet e 1951 e Plûned, o chom e Bear, tud bet ganet e Plûned.
Brezhoneg brav ha distaget evel tud kozh-kozh, distummañ a ra geriennoù avat.Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 bemdez emañ... emañ an heol o sevel
[ˈbɑ̃wde mɑ̃ - mɑ̃ ˈnɛwəl ˈsewəl]
tous les jours le soleil... se lève [ce qui ne peut être fait le jour même peut être fait le lendemain]
Frazenn dastumet e-maez Bro-Vear
Gant : Janin an Herveig, ganet e 1932 e Ploueg, o chom e Ploueg, marvet e 2024, tud bet ganet e Ploueg / Runan.Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 hag eu... 'deuint derc'het un tamm menaj eno, ha war oc'h umor fall, e-plas lakat eu... lakat an ti deus tu an heol, 'deuint ket c'hoant da welet Treveno ken 'deuint... ekpozet anezhañ à l'Ouest, abalamour dezhe pas da welet Treveno
[... - a waɹ o ˌhymɔɹ ˈvɑl - ... - ... ty ˈnɛwəl - ... tɹeˈveˑno ... - ... - ... tɹeˈveˑno]
et euh... elles exploitaient une petite ferme là-bas, et dans un accès de mauvaise humeur, au lieu de mettre euh... orienter la maison du côté du soleil, elles ne voulaient plus voir Treveno, elles l'avaient... exposé à l'Ouest, afin qu'elles ne voient pas Treveno
Langoad
Frazenn dastumet e-maez Bro-Vear
Gant : Janed ar Bever, ganet e 1938 e Langoad, o chom e Langoad, tud bet ganet e Trezeni / Kaouenneg.Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 ar Feunteunioù, se zo... pa 'h ez deus eu... pa 'h i war ga gêr, deus bourk Rospez war-gaout Keruhel, hag ar Feunteunioù a zo 'ba tu an heol, gwelet a rez, ar Feunteunioù
[vœnˈtœɲo - ... - ... - ... - ... ˈɹɔspəs ... ke̞ˈɣyˑəl - a vœnˈtœɲo ... - vœnˈtœɲo]
Rospez
Frazenn dastumet e-maez Bro-Vear
Gant : Ifig ar Falc'her, ganet e 1940 e Rospez, o chom e Rospez, tud bet ganet e Rospez / Langoad.Dastumer : Tangi
-
🔗 kalediñ a ra an douar, pa vez bet glav ha heol e deu kalet an douar
[ka'le:dĩ ʁa 'ndu:aʁ pa ve be glɑw ha 'hɛwɔl da 'kɑ:lə 'ndu:aʁ]
la terre se durcit, quand il y a eu de la pluie et du soleil, la terre devient dure
Gant : Lusiena ar C'harluer, ganet e 1928 e Bear, o chom e Bear, marvet e 2021, tud bet ganet e Tonkedeg / Plûned.
Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 peogwir gwe... gwechall e vije plomet an ed, plomet, tremenet ar roulo, plomet, « plomañ an ed » ya, met n'ouvezit ket abalamour da betra ? abalamour d'an douar gozed, abalamour d'an douar gozed, hag e vije... vije... pa vije arri naet d'ober yeot, d'ober yeot evel-se e vije tremenet ar ruilh, e vije plomet hag evel-se goude e vije naet ha xxx (?) an heol tomm eu... an ed a save, mais attention ! met pa vije d'ober yeot neuze e vije graet « louzaouiñ », « louzaouiñ an ed » ivez
[pə’gu:ʁ gwe gwe’ʒɑl viʃe ’plo̞mə ne:t ’plo̞mət tɾe’me:nəd ’ʁulo ’plo̞mət ’plo̞mɑ̃ ne:t ja mɛ nuve’et kə bɑ̃m bɾɑ bɑ̃m də ’du:aʁ ’go:ət bɑ̃m də ’du:aʁ ’go:ət a viʃe viʃe piʃe ɑj ne:t do̞:ʁ ’jɛwt do̞:ʁ ’jɛwd vi’se viʃe tɾe’me:nə ɾyj viʃe ’plo̞mət a vi’se ’gu:de viʃe net a ? ’nɛwɔl to̞m ə ne:d ’zɑ:vɛ mɛ atɑ̃sjɔ̃ mɛ piʃe do̞:ʁ jɛwd ’nœ:he viʃe gwɛd lu’zu:ĩ lu’zu:ĩ ne:d ie]
parce que autr... autrefois on roulait le blé, roulé, passé le rouleau, roulé, « rouler le blé » oui mais vous ne savez pas dans quel but ? à cause des taupinières, à cause des taupinières, et il y avait... avait... quand c'était propre pour faire de l'herbe, pour faire de l'herbe comme ça on passait le rouleau, on roulait et comme ça après c'était net et xxx ( ?) le soleil chaud euh... le blé poussait, mais attention ! mais quand il fallait faire de l'herbe alors on devait « traiter », « traiter le blé » aussi
???
Gant : Michel Talgen, ganet e 1951 e Plûned, o chom e Bear, tud bet ganet e Plûned.
Brezhoneg brav ha distaget evel tud kozh-kozh, distummañ a ra geriennoù avat.Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 evel an naved gwechall kwa, e reont had, ar re-se a ra o jeu o-unan kwa, diwan ha kreskiñ hag eu... dihadañ a ra, evit an deizioù pa vefont darev, pa vo heol, e strakont ha neuze pouf ! e gouezho an had en traoñ
[wɛl na’vɛt gwe’ʒɑl kwa ɹɑ̃ɲ hɑ:d ɹee ɹa o ʒœ: o’hyn kwa ’diwɑ̃n a ’kɹeskĩ ag ə di’hɑ:dɑ̃ ɹa win ’dejo pe vɔ̃ɲ dɑɹw pe vo ’hɛwɔl ’stɹɑkɔ̃ɲ a ’nœ:he puf ’gwe:o nɑ:t tɾo̞w]
comme la navette autrefois quoi [navette sauvage], elles font des graines, celles-là se reproduisent toutes seules quoi, germer et grandir et euh... elle égrène, ces jours-ci quand elles seront mûres, quand il y aura du soleil, elles éclateront et alors pouf ! les graines tomberont à terre
Gant : Lusieñ Minous, ganet e 1926 e Brelidi, o chom e Bear, marvet e 2024, tud bet ganet e Sant Laorañs / Koadaskorn.
Dastumer : Tangi
-
🔗 du e oa an delien, devet gant an heol
[dy: wa 'ndɛjən 'dɛwəd gɑ̃n 'nɛwəl]
elles étaient noires [feuilles], brûlées par le soleil
???
Gant : Lusiena ar C'harluer, ganet e 1928 e Bear, o chom e Bear, marvet e 2021, tud bet ganet e Tonkedeg / Plûned.
Dastumer : Tangi