Temoù
Komandiñ
-
🔗 n'eo ket me a blego dezhi
[ne kə me a 'ble:go dɛj]
ce n'est pas moi qui pliera devant elle
Gant : Lusiena ar C'harluer, ganet e 1928 e Bear, o chom e Bear, marvet e 2021, tud bet ganet e Tonkedeg / Plûned.
Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 'meus ket lâret dezhañ, « ma weljes pegement he zi xxx ( ?) a rae se, emezon-me », « mon Dieu ! » je dis, me 'meus ket... n'on ket piv a rey ho zi dac'h met me... me... me en em glemm... a reoù a rey an ti dac'h hañ ! sur ! ma vez unan bennak war e gein... war o c'hein ordin neuze 'h ey...
[møs kə ˈlɑːʁət teɑ̃ - ma ˈwe̞lʒəs peˈgeːmən i ˈziː ? ʁe̞ ze ˈmo̞me̞ - ... me møs kət - nɔ̃ kə piw ʁɛj o ˈziː daχ mɛ me me me nɔ̃n gle̞m - ʁew ʁɛj ənˈtiː daχ ɑ̃ - zyːʁ - ma ve yn ˈmnɑːg waʁ i gɛɲ - waʁ o hɛɲ ɔʁˈdin ˈnœhe̞ hɛj]
je ne lui ai pas dit, « si tu voyais combien sa maison xxx ( ?) faisait ça, dis-je », « mon Dieu ! » je dis, je n'ai pas... je ne sais pas qui fera votre maison mais moi... moi... moi je le plains, ceux qui feront votre maison hein ! sûr ! s'il y a quelqu'un sur son dos... sur leur dos tout le temps alors ils partiront...
???
Gant : Lusiena ar C'harluer, ganet e 1928 e Bear, o chom e Bear, marvet e 2021, tud bet ganet e Tonkedeg / Plûned.
Dastumer : Tangi
-
🔗 ...pleget dezhañ
['ple:gət 'teɑ̃]
... il a plié devant lui [cédé]
Gant : Manuel Aofred, ganet e 1931 e Bear, o chom e Bear, marvet e 2015.
Dastumer : Tangi
-
🔗 ne blegin ket dezhi
['ble:giŋ kə tɛj]
je ne plierai pas devant elle
Gant : Manuel Aofred, ganet e 1931 e Bear, o chom e Bear, marvet e 2015.
Dastumer : Tangi
-
🔗 ober al lezenn
['o:bər 'le:zən]
faire la loi [commander]
Gant : Lusiena ar C'harluer, ganet e 1928 e Bear, o chom e Bear, marvet e 2021, tud bet ganet e Tonkedeg / Plûned.
Dastumer : Tangi
-
🔗 me a gomand
[me 'go:mɑ̃n]
c'est moi qui commande
Gant : Lusiena ar C'harluer, ganet e 1928 e Bear, o chom e Bear, marvet e 2021, tud bet ganet e Tonkedeg / Plûned.
Dastumer : Tangi
-
🔗 ... da blegañ dezhañ
[də 'ble:gɑ̃ deɑ̃]
... [je suis obligée] de me plier à lui
Gant : Lusiena ar C'harluer, ganet e 1928 e Bear, o chom e Bear, marvet e 2021, tud bet ganet e Tonkedeg / Plûned.
Dastumer : Tangi
-
🔗 me zo mestr 'ba 'r gêr
[me zo me̞st bar ge̞:r]
je suis maître chez moi
Gant : Lusiena ar C'harluer, ganet e 1928 e Bear, o chom e Bear, marvet e 2021, tud bet ganet e Tonkedeg / Plûned.
Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 met bremañ da ma daou vreur ne blegin ket, na posupl ec'h arrufe teir voestad arc'hant din aze, sell, e lârfen dezhe...
[mɛ ’bœmɑ̃ də mə dɔw vɾœ:r ’ble:giŋ kət na ’posy hɑjfe tɛ:r ’westəd ’ɑrhɑ̃n dĩ ’ɑhe sɛl ’lɑrfɛn dɛ:]
mais maintenant je ne céderai pas devant mes deux frères, quand bien même je recevrais trois boîtes d'argent là, regarde, je leur dirais...
Gant : Michel Talgen, ganet e 1951 e Plûned, o chom e Bear, tud bet ganet e Plûned.
Brezhoneg brav ha distaget evel tud kozh-kozh, distummañ a ra geriennoù avat.Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 te a souzo din !
[te 'zu:zo dĩ]
te reculeras devant moi [enfant voulant dominer son petit frère] !
Gant : Manuel Aofred, ganet e 1931 e Bear, o chom e Bear, marvet e 2015.
Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 se a oa evit derc'hen troad war an dud, lakat anezhe da... da blegañ
[ze wa wid 'dɛrhɛn trwɑd warn dyt 'lɑkə nɛ: də də 'ble:gɑ̃]
ça c'était pour garder un pied sur les gens [les dominer, par la religion], les soumettre
Gant : Roje Dollo, ganet e 1932 e Bear, o chom e Bear, marvet e 2019, tud bet ganet e Bear / Bear.
Selaou a ra an abadennoù brezhonek er radio.Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 dindan treid ar reoù all
[di'nɑ̃:n trɛjd ə rew ɑl]
sous les pieds des autres [dominés]
Gant : Roje Dollo, ganet e 1932 e Bear, o chom e Bear, marvet e 2019, tud bet ganet e Bear / Bear.
Selaou a ra an abadennoù brezhonek er radio.Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 eñ a lake... lake pep den en e blas
[hẽ̞: 'lɑkɛ 'lɑkɛ pop de:n ni blɑs]
il remettait... remettait chacun à sa place [le géomètre, en cas de conflit]
Gant : Roje Dollo, ganet e 1932 e Bear, o chom e Bear, marvet e 2019, tud bet ganet e Bear / Bear.
Selaou a ra an abadennoù brezhonek er radio.Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 hag eñ a dirije e venaj deus ar froñ
[ɑg ẽ̞: di'ri:ʒe i 've:nəʒ dəz ə frɔ̃]
et lui dirigeait sa ferme depuis le front
Gant : Ifig Raoul, ganet e 1933 e Bear, o chom e Bear, marvet e 2020, tud bet ganet e Bear / Sant Eler.
Marc'hadour machinoù oa, bet 'neus labouret partout 'ba Bro-Dreger ha Kerne-UhelDastumer : Tangi
-
🔗 mestr
mèst
[mɛst]
maître
Gant : Ivona Toudig, ganet e 1934 e Kawan, o chom e Bear, tud bet ganet e Komfort / Prad.
Dastumer : Julien
-
🔗 mestrez
mèstreus
[mɛstʁəs]
maîtresse
Gant : Ivona Toudig, ganet e 1934 e Kawan, o chom e Bear, tud bet ganet e Komfort / Prad.
Dastumer : Julien
-
🔗 chef al leur
chèf loer
[ʃɛf lœʁ]
chef du lieu
Gant : Daniel ar Bihan, ganet e 1950 e Bear, o chom e Bear, tud bet ganet e Bear / Bear.
Bet neus labouret 'ba Penn-ar-Bed, ha desket traoù klevet enoDastumer : Julien
-
🔗 patronez
patron-neus
[patʁõnəs]
patronne
Gant : Ivona Toudig, ganet e 1934 e Kawan, o chom e Bear, tud bet ganet e Komfort / Prad.
Dastumer : Julien
-
👂 🔗 hag evel-se euh... met eo ar chef dioutañ e-unan bepred peogwir euh... me a lesk anezhañ d'ober e jeu
[a vi’sɛ ə mɛ hɛ ʃɛf dɔ̃tɑ̃ i’hy:n ’bopət py’gy:ʁ ə me lɛz ’neɑ̃ do̞:ʁ i ʒœ:]
et comme ça euh... mais il est son propre chef toujours puisque euh... je le laisse faire son travail
Gant : Aleñ Toudig, ganet e 1968 e Bear, o chom e Bear, tud bet ganet e / Plûned.
Dastumer : Tangi
-
🔗 e oan oblijet da blegañ d'ober evel-se
[wɑ̃n o'bli:ʒət tə 'ble:gɑ̃ do̞:ʁ vi'se]
j'étais obligée de céder pour faire comme ça [prendre le rendez-vous ce jour-là]
Gant : Lusiena ar C'harluer, ganet e 1928 e Bear, o chom e Bear, marvet e 2021, tud bet ganet e Tonkedeg / Plûned.
Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 mestr int d'o zud a-raok...
[me̞st hɛɲ do zy:t ɹo:g]
ils dominent leurs parents avant... [les enfants d'aujourd'hui]
Gant : Lusieñ Minous, ganet e 1926 e Brelidi, o chom e Bear, marvet e 2024, tud bet ganet e Sant Laorañs / Koadaskorn.
Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 bremañ zo arri ur bern reoù yaouank na n'eus ket voaien da gomandiñ anezhe, n'int ket savet 'ba ar memes stumm evel e oamp savet ni
['bomɑ̃ zo ɑj bɛɹn ɹew 'jo̞wɑ̃ŋg na nœs kə 'vojən də go'mɑ̃ndĩ nɛ: nɛɲ cə 'zɑ:vəd bah 'mɔ̃məs stym wɛl wɑ̃m 'zɑ:vəd nim]
maintenant il y a plein de jeunes qu'on ne peut plus commander, ils ne sont pas élevés comme nous l'étions nous
Gant : Lusieñ Minous, ganet e 1926 e Brelidi, o chom e Bear, marvet e 2024, tud bet ganet e Sant Laorañs / Koadaskorn.
Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 « kemer an troad » eo bezañ mestr kwa
[’kemɛɹ twɑ:d e̞ ’be:ɑ̃ me̞st kwa]
« se donner le droit » [litt. prendre le pied] c'est être le maître quoi
Le Du 2012 p. 483 « kémèr ra ré e dwad il est devenu envahissant »
Gant : Lusieñ Minous, ganet e 1926 e Brelidi, o chom e Bear, marvet e 2024, tud bet ganet e Sant Laorañs / Koadaskorn.
Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 ret eo dit plegañ deus ar pezh a lâro dit kwa
[ɹɛd e̞ dit 'ple:gɑ̃ dəs pez 'lɑ:ɹo dit kwa]
tu dois te conformer à ce qu'il te dit quoi
Gant : Lusieñ Minous, ganet e 1926 e Brelidi, o chom e Bear, marvet e 2024, tud bet ganet e Sant Laorañs / Koadaskorn.
Dastumer : Tangi