Brezhoneg Bro-Vear

Galleg > Brezhoneg

crier

krial

Gwelet an tem Huchal

met eñ a grie hañ, an naer... ar glesker, « kwi kwi kwi » xxx (?), ha bepred ec'h ae etreneg an naer

[mɛ hẽ̞: 'grie ɑ̃ nɛ:r ə 'gleskər kwi: kwi: kwi: ? a 'bopə he 'trœ:nɛg nɛ:r]

mais il criait hein, le serpent... la grenouille, « couic couic couic » xxx (?), et toujours est-il qu'elle allait vers le serpent

???

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

ha me da glevet ur c'hoz, une taupe, « kwik », dam hoñ a gri avat, ha me... ur garidenn a oa, 'ba ar c'haridenn e oa xxx (?) ar garidenn a derc'he da dont, dam honnezh euh... ha me a oa ur vazh ganin, pa oa arri tost din, me o plantañ ar vazh 'ba an toull hag e oa deut ar c'hoz er-maez, hag e oa ur belette war he lerc'h

[a me glɛw ə ho: yn top kwik dɑ̃m hɔ̃: gri ha a me ə ga’ri:dən wa bah χa’ri:dən wa olɛn ga’ri:dən ’dɛrχe də dɔ̃n dɑ̃m hɔ̃:z ə a me wa vɑs kə’nĩ pe wa ɑj tɔst tĩ me ’plɑ̃tɑ̃ vɑs ban tul a wa dœd go: me̞:s a wa bə’lɛt war i lɛrχ]

et moi d'entendre une taupe, une taupe, « couic », mais elle crie, et moi... il y avait une galerie, elle était dans la galerie xxx(?) la galerie elle continuait de venir, bon sang, celle-là euh... et j'avais un bâton, quand elle était arrivée près de moi, moi de planter le bâton dans le trou et la taupe était sortie, et il y avait une belette après elle

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

A-wechoù 'nije boutet an nen anezhañ diwar ampich un tamm bihan neuze, ha feiz e gomañse da grial, ha neuze feiz... e vije goulennet gantañ : Petra 'peus graet dezhañ aze ? Mann ebet avat. Met peogwir e oa oc'h esa ampich ac'hanon d'ober ar pezh 'ma ezhomm d'ober.

[’we̞ʒo niʒe ’butə ’nen ’neã diwaʁ ’hãmpiʃ tãm’biən nœhe – a fe go’mãse də ’gʁiəl a nœhe fe – viʒe ’guːlə ’gãntã – ’pʁa pøs ’gwɛt ’teã ahe – mãn’bet hat – mɛ pə’gyːʁ wa ’hesa ’hãmpiʃ ãõ ’dɔʁ ’pes ma ’eːm ’dɔːʁ]

Parfois on le repoussait un peu parce qu'il gênait, et il commençait à crier. Et alors on nous demandait : Qu'est-ce que vous lui avez fait ? Mais rien du tout. Mais puisqu'il essayait de m'empêcher de faire ce que j'avais à faire.

Plac'h, 1925, Trezelan (Bear) (dastumet gant Riwal)

huchal

Gwelet an tem Huchal

Met me a vije ret din, peogwir Papa ne gleve ket, e vije ret din a-wezhioù huchal, met Hoo ! Hoo ! Neuze e lavaren Hoo ! d'ar gazeg.

Mè mé vijé rêt tin, pegur Papa glêwê ket, vijé rêt tin (a)wêjo huchel, mè oo ! Oo ! Neuhé lârèn oo ! de gazek.

Mais il fallait que je... Puisque Papa n'entendait pas, il fallait que je crie parfois. Hoo ! Hoo ! Alors je disais hoo ! À la jument.

Plac'h, 1946, Pederneg (dastumet gant Riwal)

Ha neuze, a-benn ar fin, 'na komprenet, pa arete ar gazeg, moarvat 'h eo me a huche abalamour da... abalamour 'ma ket patatez ken. Ha neuze, a-benn ar fin 'na komprenet, ha neuze, ha neuze e selle quoi, moarvat 'ma ket patatez ken.

A neuzé , bènn fin, na komprénet, pé arété gazek, mahat ’h è mé huché bañw te... bañw ma ke patates kén. A neuhé, bènn fin, na komprénet, a neuzé, a neuzé sèllé quoi, mahat ma ke patates kén.

Et alors, à la fin, il avait compris. Quand la jument s'arrêtait, [c'était] sûrement [parce que] je criais pour... parce que je n'avais plus de pommes de terre. Et alors, à la fin, il avait compris, et il regardait, [car] je n'avait probablement plus de pommes de terre.

Plac'h, 1946, Pederneg (dastumet gant Riwal)

Kar huchet a vije dit abred.

Ka guchet vijé dit abrét.

Car on avait vite fait de te crier dessus.

Plac'h, 1925, Trezelan (Bear) (dastumet gant Riwal)

Ne gleve ket kalz met ingal eo. Bepred e vije war ar plas, e vije lavaret, huchet dezhañ petra... ma vije ezhomm da lavaret dezhañ petra a vije ezhomm d'ober quoi.

Glêwé ke kals, mè ingal è. Bopet vijé war plas, vijé laat, guchet téañ pra... ma vijé émm de laat téañ pra vijé émm d’or quoi.

Il n'entendait pas bien, mais peu importe. Il était sur place en tout cas, on lui disait, on lui criait ce que... s'il y avait besoin de lui dire ce qu'il fallait faire.

Plac'h, 1925, Trezelan (Bear) (dastumet gant Riwal)

Egile a vije oc'h huchal dezhañ, ha xxx (?)... E-kichen evel se ne vije ket ret dezhañ ober ivez kement, pa vije e appareil gantañ met...

Égilé vijé huchel déañ, a [??]... Kichen vesé vijé ke rêt téañ or ie kémèn, pé vijé i appareil gantañ.

L'autre lui parlait en criant et [?]... Alors que comme ça il n'y avait pas besoin de crier autant, quand il avait son appareil.

Plac'h, 1925, Trezelan (Bear) (dastumet gant Riwal)

huch dezhañ !

[hyʃ 'deɑ̃]

crie-lui !

???

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

Fur. Ah ya, se, ne vez ket klevet o lavaret mann ebet. Nann, ne vez ket klevet. Na o huchal war e vamm na war e dad na mann ebet. Ah nann, nann nann, ne vez ket klevet.

[vyːʁ – a ja ze ve kə 'klɛwə 'lɑːt mãn'bet – nãn ve kə 'klɛwət – na 'hyʃəl waʁ i 'vãm na waʁ i 'dɑːd na mãn'bet – a nãn nãn nãn ve kə 'klɛwət]

Sage. Ah oui, ça, on ne l'entend pas dire quoi que ce soit. Non, on ne l'entend pas crier sur sa mère ni sur son père ni rien. Ah non, on ne l'entend pas.

Plac'h, 1925, Trezelan (Bear) (dastumet gant Riwal)

dihopal

Gwelet an tem Huchal

hopal

['tjopəl]

hurler

Manuel Aofred, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

Dihopal ra a-wechoù. Kaer e vez lâret dezhañ, ne ra ket van bet.

Tyopeu ra wéjo. Kèr vé lar déan, ra keu van-n bét.

[tjopə ʁa weʒo] [kɛʁ ve laʁ deã ʁa kø vãn bet]

Il crie parfois. On a beau lui dire, il n'écoute pas.

Paotr, 1951, Bear (dastumet gant Julien)

skrifal

skrifal a ra

['skrifəl ra]

il pousse des cris perçants [très jeune enfant]

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

skruijañ

ha ma zad a oa o terc'hen mat dezhe, met me a oa da ma labour, me ne gleven ket nemet ar moc'h o skruijañ « waoñ wig wig wig »

[a mə zɑ:d wa ’tɛrhɛn mɑd dɛ: mɛ me wɑ̃n də mə ’lɑ:bur me ’glɛwɛn kə mɛ moh ’skrwĩ:ʒɑ̃ wɑ̃ɔ̃ wig wig wik]

et mon père les tenait fermement [pendant la castration], mais moi j'étais à mon travail, je les entendais uniquement crier « couic couic couic »

Michel Talgen, 1951, Bear (dastumet gant Tangi)

hag evit ampich anezhe da skroeñjal e oa komañset da lazhañ anezhe, d'asomiñ anezhe

[a wi ’hɑ̃mpiʃ nɛ: də ’skrwĩ:ʒəl wa ko’mɑ̃səd də ’lɑhɑ̃ da’somĩ nɛ:]

et pour les empêcher de crier [cochons] on avait commencé à les tuer... à les assommer

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)