Brezhoneg Bro-Vear

An amzerAn amzer fallAr c'hurunAr c'hurun o kouezhañ

Ar c'hurun o kouezhañ

eñ a oa kouezhet ar c'hurun warnañ

[hẽ: wa 'kweɛt 'hy:ryn warnɑ̃]

il avait été foudroyé [atteint par la foudre]

Manuel Aofred, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

pevar bloaz zo pe bemp bloaz zo e oa kouezhet ar c'hurun warnañ, war... war... war an ti, hanter-devet an ti

[pɛwar bla'so pe bɛm pla'so wa kwet 'hy:ryn warnɑ̃ war war warn ti: ɑ̃ 'hɑ̃ntər 'dɛwə nti:]

il y a quatre ou cinq ans, la foudre était tombée sur elle, sur... sur... sur la maison, à moitié brûlée la maison

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

amañ zo paratonnerre war an iliz, met a-wezhioù ne vez ket... n'eo ket kreñv a-walc'h evit ar c'hurun a ra, hag e gouezh bepred tal-kichen

[’ɑ̃mɑ̃ zo parato’nɛr war ’ni:lis mɛ: ’we:ʒo ve kə nɛ kə krẽ̞: ə’wɑh wid ’hy:ryn ra a gwẽ: ’bopət tal’kiʃən]

ici il y a un paratonnerre sur l'église mais parfois il n'est pas... il n'est pas suffisamment fort [puissant] pour la foudre qu'il fait, et elle tombe à côté

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

ma gouezhfe ar c'hurun war an ti kua, hennezh... hennezh 'h afe evel euh... evel mann ebet tout

[ma ’gwefe ’hy:ryn war nti: kya hẽ̞:z hẽ̞:z ’hɛfe wɛl ə wɛl mɑ̃n’be tut]

si la foudre tombait sur la maison, elle... elle partirait comme euh... comme rien du tout

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

kuit d'ar c'hurun da gouezhañ warnañ gant... gant ar c'hourant

[kwit tə 'hy:ryn də 'gweɑ̃ warnɑ̃ gɑ̃n gɑ̃n 'hu:rɑ̃n]

pour éviter que la foudre ne tombe dessus avec... avec le courant

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

aon 'na e vije deut kurunoù warne

[’ɔwən na viʒe døt ky’ɾy:no warnɛ]

ils avaient peur que la foudre ne leur tombe dessus

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

ar c'hurun

['hy:ryn]

la foudre

Manuel Aofred, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

ret eo nompas lazhat ar gouloù pa vo kurun oc'h ober ivez

[rɛd ɛ nɔ̃pɑs 'lɑhəd ə 'go:lo pa vo 'ky:ryn 'ho:bɛr 'nije]

il ne faut pas éteindre les lumières quand il y a du tonnerre aussi

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

ma vez just ar c'hurun o kouezhal tal-kichen

[ma ve ʒyst 'hy:ryn 'kweəl tal'kiʃən]

si la foudre tombe juste à côté

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

war ar gwez-peupli aze peogwir ar re-se a oa uhel, hag e gouezhe ar c'hurun warne

[war gwẽ’pœpli ’ɑhɛ py’gy ree wa ’yəl a ’gweɛ ’hy:ryn warnɛ]

sur les peupliers là puisque ceux-là étaient hauts, et le tonnerre tombait dessus [l'éclair frappait l'arbre]

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

a-we... a-wechoù, deus... deus ar plas e strakont aze, kar n'int ket re interesant ivez pa 'h arriont da gouezhal e-kichen kwa

[we 'we:ʒo dəs dəs plɑs 'stɹɑkɛɲ 'ɑ:he kaɹ nɛɲ cə ɹe inte'ɹesən ie pe 'hɑjɛɲ də 'gwe:əl 'kiʃən kwa]

par... parfois, selon... selon l'endroit où ils claquent là, car ils ne sont pas très sympathiques quand ils tombent à côté quoi [foudre]

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

ha 'na fontet tout ar fil, 'na graet evel poentinier gantañ, pennadoù evel-se a oa, darn a oa berroc'h hag ar beg anezhe a oa... 'nant... 'nant ur penn kwa evel ur chimikenn

[a na ’vɔ̃ntət tut fi:l na gwɛd wɛl pwɛ̃’tiɲəɹ gɑ̃tɑ̃ pɛ’nɑ:do və’se wa dɑɹn wa ’bɛɹɔh a beg nɛ: wa nɑ̃ɲ nɑ̃ɲ pɛn kwa wɛl ə ʃi’mikən]

et il avait fondu tout le fil [foudre], il en avait fait comme des pointes, il y avait des bouts comme ça, certains étaient plus courts et leur bout était... ils avaient... avaient un bout quoi comme une allumette

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

me a soñje din e oa unan o skeiñ war ar falz, tak-ha-dak-ha-dak-ha-dak-ha-dak, xxx ( ?) aze zo tan, aze emañ... aze kouezhet ar c'hurun 'ba Tregrom

[me 'ʒɔ̃:ʒɛ dĩ wa yn 'skɛĩ waʁ vɑls tagadagadagadagadak ? ? ? 'ɑ:he zo tɑ̃:n 'ɑ:he mɑ̃ 'ɑ:he kwe:d 'hy:ɾyn ma tɾe'gɾɔm]

moi je pensais qu'il y avait quelqu'un à frapper sur la faucille, tac tac tac tac tac tac xxx ( ?), là il y a du feu, là il y a... là la foudre est tombée à Tregrom

???

Michel Talgen, 1951, Bear (dastumet gant Tangi)

met ur bloavezh e oa kouezhet ar c'hurun war e hangar

[mɛ 'blɑwəz wa kwe:d 'hy:ɾyn waʁ i 'ɑ̃ŋgaʁ]

mais une année, la foudre était tombée sur son hangar

Michel Talgen, 1951, Bear (dastumet gant Tangi)

eñ 'neus straket hañ !

[ẽ: nøz 'stʁɑkəd ɑ̃]

il a claqué hein [foudre] !

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

met pa vije... pa vije kurun, xxx ( ?) e oa xxx ( ?) tapet ur forc'h dir, nag ur falz ivez, peogwir ar c'hurun a sach, a sach d'an dir, e-kichen ar forc'h (du-hont ?) a lesk... a lesk anezhi da gouezhañ diouzhtu, pa vije... pa vije kurun bras, ha du-hont e vije bet kurun ha... peogwir... peogwir e deue tan deus eu... deus eu... an orjal EDF

[mɛˑ - pa ˌviˑʒe pa ˌviʃe ˈkyˑɣyn - ? wa ? ˈtɑpəd ə ˌvɔɣ ˈdiˑꝛ - na ˈvɑlz ˌiˑe - pəˌguˑꝛ ˈhyˑɣyn ˌʃɛʃ - ˌʃɛʃ dən ˈdiˑꝛ - ˌkiʃən ˈvɔʴx ˌdyˑən ˈlɛskə ˈlɛskə ˈne̞j də ˈgweˑɑ̃ dyˈsty - ˌpiʃe ˌpiʃe ˌkyˑɣyn bɾɑˑs - a ˈdyˑɔ̃n ˌviʃe ˌbe ˈkyˑɣyn ha - pəˌguˑꝛ - pu de̞ ˈtɑ̃ˑn dez ə dez ə ˈnɔꝛʒəl lydeˌɛf]

mais quand il y avait... quand il y avait du tonnerre, xxx ( ?) c'était (déconseillé ?) de prendre une fourche en acier, ni une faucille non plus, puisque la foudre est attirée, est attirée par l'acier, alors que la fourche (là-bas ?) laisse... la laisse tomber tout de suite, quand il y avait... quand il y avait un grand orage, et là-bas il y avait eu un grand orage et... puisque... puisque du feu provenait de euh... de euh... des fils EDF

???

Michel Talgen, 1951, Bear (dastumet gant Tangi)