An amzer > An amzer fall > Ar c'hurun > Ar c'hurun o kouezhañ
eñ a oa kouezhet ar c'hurun warnañ
[hẽ: wa 'kweɛt 'hy:ryn warnɑ̃]
il avait été foudroyé [atteint par la foudre]
Manuel Aofred, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)
▶ pevar bloaz zo pe bemp bloaz zo e oa kouezhet ar c'hurun warnañ, war... war... war an ti, hanter-devet an ti
[pɛwar bla'so pe bɛm pla'so wa kwet 'hy:ryn warnɑ̃ war war warn ti: ɑ̃ 'hɑ̃ntər 'dɛwə nti:]
il y a quatre ou cinq ans, la foudre était tombée sur elle, sur... sur... sur la maison, à moitié brûlée la maison
Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)
▶ amañ zo paratonnerre war an iliz, met a-wezhioù ne vez ket... n'eo ket kreñv a-walc'h evit ar c'hurun a ra, hag e gouezh bepred tal-kichen
[’ɑ̃mɑ̃ zo parato’nɛr war ’ni:lis mɛ: ’we:ʒo ve kə nɛ kə krẽ̞: ə’wɑh wid ’hy:ryn ra a gwẽ: ’bopət tal’kiʃən]
ici il y a un paratonnerre sur l'église mais parfois il n'est pas... il n'est pas suffisamment fort [puissant] pour la foudre qu'il fait, et elle tombe à côté
Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)
▶ ma gouezhfe ar c'hurun war an ti kua, hennezh... hennezh 'h afe evel euh... evel mann ebet tout
[ma ’gwefe ’hy:ryn war nti: kya hẽ̞:z hẽ̞:z ’hɛfe wɛl ə wɛl mɑ̃n’be tut]
si la foudre tombait sur la maison, elle... elle partirait comme euh... comme rien du tout
Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)
▶ kuit d'ar c'hurun da gouezhañ warnañ gant... gant ar c'hourant
[kwit tə 'hy:ryn də 'gweɑ̃ warnɑ̃ gɑ̃n gɑ̃n 'hu:rɑ̃n]
pour éviter que la foudre ne tombe dessus avec... avec le courant
Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)
▶ aon 'na e vije deut kurunoù warne
[’ɔwən na viʒe døt ky’ɾy:no warnɛ]
ils avaient peur que la foudre ne leur tombe dessus
Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)
ar c'hurun
['hy:ryn]
la foudre
Manuel Aofred, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)
▶ ret eo nompas lazhat ar gouloù pa vo kurun oc'h ober ivez
[rɛd ɛ nɔ̃pɑs 'lɑhəd ə 'go:lo pa vo 'ky:ryn 'ho:bɛr 'nije]
il ne faut pas éteindre les lumières quand il y a du tonnerre aussi
Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)
▶ ma vez just ar c'hurun o kouezhal tal-kichen
[ma ve ʒyst 'hy:ryn 'kweəl tal'kiʃən]
si la foudre tombe juste à côté
Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)
▶ war ar gwez-peupli aze peogwir ar re-se a oa uhel, hag e gouezhe ar c'hurun warne
[war gwẽ’pœpli ’ɑhɛ py’gy ree wa ’yəl a ’gweɛ ’hy:ryn warnɛ]
sur les peupliers là puisque ceux-là étaient hauts, et le tonnerre tombait dessus [l'éclair frappait l'arbre]
Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)
▶ a-we... a-wechoù, deus... deus ar plas e strakont aze, kar n'int ket re interesant ivez pa 'h arriont da gouezhal e-kichen kwa
[we 'we:ʒo dəs dəs plɑs 'stɹɑkɛɲ 'ɑ:he kaɹ nɛɲ cə ɹe inte'ɹesən ie pe 'hɑjɛɲ də 'gwe:əl 'kiʃən kwa]
par... parfois, selon... selon l'endroit où ils claquent là, car ils ne sont pas très sympathiques quand ils tombent à côté quoi [foudre]
Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)
▶ ha 'na fontet tout ar fil, 'na graet evel poentinier gantañ, pennadoù evel-se a oa, darn a oa berroc'h hag ar beg anezhe a oa... 'nant... 'nant ur penn kwa evel ur chimikenn
[a na ’vɔ̃ntət tut fi:l na gwɛd wɛl pwɛ̃’tiɲəɹ gɑ̃tɑ̃ pɛ’nɑ:do və’se wa dɑɹn wa ’bɛɹɔh a beg nɛ: wa nɑ̃ɲ nɑ̃ɲ pɛn kwa wɛl ə ʃi’mikən]
et il avait fondu tout le fil [foudre], il en avait fait comme des pointes, il y avait des bouts comme ça, certains étaient plus courts et leur bout était... ils avaient... avaient un bout quoi comme une allumette
Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)
▶ me a soñje din e oa unan o skeiñ war ar falz, tak-ha-dak-ha-dak-ha-dak-ha-dak, xxx ( ?) aze zo tan, aze emañ... aze kouezhet ar c'hurun 'ba Tregrom
[me 'ʒɔ̃:ʒɛ dĩ wa yn 'skɛĩ waʁ vɑls tagadagadagadagadak ? ? ? 'ɑ:he zo tɑ̃:n 'ɑ:he mɑ̃ 'ɑ:he kwe:d 'hy:ɾyn ma tɾe'gɾɔm]
moi je pensais qu'il y avait quelqu'un à frapper sur la faucille, tac tac tac tac tac tac xxx ( ?), là il y a du feu, là il y a... là la foudre est tombée à Tregrom
???
Michel Talgen, 1951, Bear (dastumet gant Tangi)
▶ met ur bloavezh e oa kouezhet ar c'hurun war e hangar
[mɛ 'blɑwəz wa kwe:d 'hy:ɾyn waʁ i 'ɑ̃ŋgaʁ]
mais une année, la foudre était tombée sur son hangar
Michel Talgen, 1951, Bear (dastumet gant Tangi)
eñ 'neus straket hañ !
[ẽ: nøz 'stʁɑkəd ɑ̃]
il a claqué hein [foudre] !
Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)
▶ met pa vije... pa vije kurun, xxx ( ?) e oa xxx ( ?) tapet ur forc'h dir, nag ur falz ivez, peogwir ar c'hurun a sach, a sach d'an dir, e-kichen ar forc'h (du-hont ?) a lesk... a lesk anezhi da gouezhañ diouzhtu, pa vije... pa vije kurun bras, ha du-hont e vije bet kurun ha... peogwir... peogwir e deue tan deus eu... deus eu... an orjal EDF
[mɛˑ - pa ˌviˑʒe pa ˌviʃe ˈkyˑɣyn - ? wa ? ˈtɑpəd ə ˌvɔɣ ˈdiˑꝛ - na ˈvɑlz ˌiˑe - pəˌguˑꝛ ˈhyˑɣyn ˌʃɛʃ - ˌʃɛʃ dən ˈdiˑꝛ - ˌkiʃən ˈvɔʴx ˌdyˑən ˈlɛskə ˈlɛskə ˈne̞j də ˈgweˑɑ̃ dyˈsty - ˌpiʃe ˌpiʃe ˌkyˑɣyn bɾɑˑs - a ˈdyˑɔ̃n ˌviʃe ˌbe ˈkyˑɣyn ha - pəˌguˑꝛ - pu de̞ ˈtɑ̃ˑn dez ə dez ə ˈnɔꝛʒəl lydeˌɛf]
mais quand il y avait... quand il y avait du tonnerre, xxx ( ?) c'était (déconseillé ?) de prendre une fourche en acier, ni une faucille non plus, puisque la foudre est attirée, est attirée par l'acier, alors que la fourche (là-bas ?) laisse... la laisse tomber tout de suite, quand il y avait... quand il y avait un grand orage, et là-bas il y avait eu un grand orage et... puisque... puisque du feu provenait de euh... de euh... des fils EDF
???
Michel Talgen, 1951, Bear (dastumet gant Tangi)