Brezhoneg Bro-Vear

An naturAr plant hag ar gwezAr plantN'eo ket sur

N'eo ket sur

fleur-kog

[flœr kok]

???

Selina Jagin, 1920, Bear (dastumet gant Tangi)

lin gegid

[li:n 'gi:gin]

prêle

???

Manuel Aofred, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

lin gegid

[lin 'gi:gi]

[plante indéterminée]

???

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

deut zo lin-gegid e-barzh

[dœt so lin’gi:gi bars]

il y a de la xxx (?) qui est venue dedans [champ cultivé]

???

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

Bern fleur koukoug zo 'barzh prajoù peogwir gleb eo.

Bern fleur koukoug zo bar prajo pugur gléb è.

[bɛʁn flœʁ kukug zo baʁ pʁaʒo pygyʁ gleb ɛ]

Il y a plein de « xxx (?) » dans les prés puisque c'est humide.

???

Ifig Bihan, 1915, Bear (dastumet gant Julien)

fleurenn koukoug

fleureun koukoug

[flœʁən kukug]

Primevère officinale ?

??? Herve Seubil : fleur-koukoug : narcisses des prés. "Ar re-se ' vez glas ha gwenn".

Ifig Bihan, 1915, Bear (dastumet gant Julien)

fleur koukoug

fleur koukoug

[flœʁ kukug]

Primevère officinale ?

???

Ifig Bihan, 1915, Bear (dastumet gant Julien)

fleur koukoug

fleur koukoug

[flœʁ kukuk]

Primevère officinale ?

???

Yves Pichouron, 1926, Bear (dastumet gant Julien)

fleur-koukoug

[flœ:r 'kuku]

la primevère

???

Ivet Aofred, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

kaol-moc'h

[ko̞:l moh]

(chou à cochon ?)

???

Klaod Gwilhou, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

fleur-koukou

[flœ:r 'kuku]

(fleur ?)

???

Klaod Gwilhou, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

bouloù naered zo reoù all c'hoazh

['bu:lu 'ɛ:ɹɛt zo ɹew al hwɑs]

xxx (?) c'est autre chose encore

???

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

lin-gegin ya

[lin’gi:gi ja]

des spergules des champs oui

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

nann... ya, hennezh eo ar boulloù du, 'ba an touflezioù aze 'teus ket nemet sellet ur wech, fleur roz zo en enne, hag e ra pezhioù... pezhioù torkadoù

[nɑ̃n ja hẽ̞:z e̞: ˌbulo'dy: ba tu'flɛjo 'ɑ:he tøs kə mɛ 'zɛləd ə weʃ flœɹ'ɹo:z zo ɛn 'enɛ a ɹa 'pe:ʒo 'pe:ʒo tɔɹ'kɑ:ʒo]

non... oui, celui-là c'est les « boules noires » (?), dans les fossés là, tu n'as qu'à regarder une fois, il y a des fleurs roses dedans, et il fait des grosses... grosses touffes

???

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

iel, bezañ... bezañ... bezañ e oa darn hag a lâre e oant evel... « iel » a raent dioute kwa

[’i:əl be be be wa dɑɹn a ’lɑ:ɹe wɑ̃ɲ wɛl ’i:əl ɹɛɲ ’dɔ̃ntɛ kwa]

xxx (?), il y... il y... il y en a certains qui disaient qu'elles étaient comme... « xxx (?) » qu'ils les appelaient

???

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

boulloù du ya, a vije graet deus hennezh ya, eñ a vije e-mesk an had melchon gwechall kwa

['bulo dy: ja viʒe gwɛt təs hẽ̞:z ja hẽ̞: viʒe mesk ən hɑt 'mɛlʃɔ̃n gwe'ʒɑl kwa]

les (boules noires?) oui, on appelait celui-là comme ça oui, il était parmi les graines de trèfle autrefois quoi

???

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

louzaouenn ar menajer fall

[lu'zo:ən me'nɑ:ʒəʁ vɑl]

l'herbe du mauvais fermier (?)

???
Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

Joel Ar Bonnieg, 1954, Louergad (dastumet gant Tangi)

louzoù-disilh, leun a louzoù bihan, e-mesk ar plantoù

['lu:zu 'disij lœ̃:n 'luz:u 'bi:ən mesk ə 'plɑ̃ʃo]

xxx ( ?), plein de petites mauvaises herbes, parmi les plants

???

Janed Merrien, 1936, Bear (dastumet gant Tangi)

e-mesk ma chalotez zo louzoù-disilh

[mesk mə ʃa'lotəz zo 'lu:zu 'disij]

il y a des xxx ( ?) parmi mes échalotes

???

Janed Merrien, 1936, Bear (dastumet gant Tangi)

1. eu... pa oamp arri amañ, e oa douar abandonet, hag e oa ur park 'ba Kerello aze xxx ( ?), en tu all d'ar vilajenn, ha 'ma tremenet anezhañ peder gwech gant kezeg d'ar c'houlz-se, gant an drañcherez, ha 'vije ket gwelet tamm douar ebet c'hoazh, nann, nemet begoù fisel da krec'h aze, hein ?! 'ba... 'ba an hed-se apeupre, ha goude 'ma serret anezhe gant ar rastellerez foenn, ya 'vat 2. met bremañ 'vez ket gwelet ar sort-se kalz 1. nann, nann, nann, hag e vije lâret 'oa ket sañset da serriñ anezhe, met daon ! pa vije re, 'vije ket moaien da bakañ anezhe goude, goût a oarez, ivez, yeot ya, ya, just ya, ya, fisel a vije graet dioute kua, fisel ya, ya, ah ya ! hir, an traoù a oa hir gwelet a rit, ah ya 'vat ! met eñ... eñ a oa kap da diwadañ an douar hein ! ha... ha 'oa ket peuriñ mat d'ar saout koulskoude, daon nann ! daon nann ! nann, nann, nann, nann, ul louzaouenn fall

1. [ə - pe wɑ̃m ˌɑj ˈɑ̃mɑ̃ - wa ˈduˑaɹ ɑ̃bɑ̃nˈdɔ̃ːnət - a wa ˈpɑɹg bah ke̞ˈɹe̞lo ˌɑhe ? - tyˈɑl də viˈlɑːʒən - a ma tɹeˈmeːnə ˌneˑɑ̃ peˈdɛɹ gweʃ gɑ̃n ˈkeːzɛk də ˈhuls se gɑ̃n dɹɛ̃ˈʃeːɹəs - a viˌʒe kə ˌgwe̞ˑlə tɑ̃m ˈduˑaɹ be ˈhwɑs - nɑ̃n mɛ ˌbeˑgo ˈfisəl də ˈkwex ˌɑhe - ɛ̃ - bah bah ˈneːt se apøˌpɹɛ - a ˌguˑde ma ˈzɛɹəd ˌne̞ˑ gɑ̃n ɹasteˌleˑɹəs ˈfwɛn - ja ha] 2. [mɛ ˈbɹœmɑ̃ ˌve kə ˌgwe̞ˑlə ˈsɔɹse kɑls] 1. [nɑ̃nɑ̃nɑ̃n - a ˌviʒe ˈlɑˑɹəd ˌwa kəd ˌsɑ̃səd də ˈzɛˑĩ ˌne̞ˑ ˌiˑe mɛ ˈdɑ̃w pe ˌviʒe ˈɹe - viˌʒe kə ˌmo̞jən də ˈbɑkɑ̃ ˌne̞ ˈguˑde ˈguːd ə ˌwɑˑɹe̞s - ˌiˑe - ˈjɛwɔd ja - ja ʒyst ja ja - ˈfisəl viʒe ˌge̞t ˈtʲɔ̃te̞ kya - ˈfisəl ja ja - a ja - ˈhiˑɹ ən ˈtɾɛw wa ˈhiːɹ ˈgwe̞ˑl ə ɹet - a ja ha mɛ ˌhe̞ - ˌhe̞ wa ˈkɑp tə diˈwɑːdɑ̃ ˈnduˑaɹ ɛ̃ - a a ˌwa kə ˌpœˑɹĩ ˈmɑːt tə ˈzo̞wt kusˈkuːde - dɑ̃w nɑ̃n dɑ̃w nɑ̃n - nɑ̃nɑ̃n nɑ̃nɑ̃n - ə luˌzuˑən ˈvɑl]

1. euh... quand nous étions arrivés ici, c'était des terres abandonnées, et il y avait un champ à Kerello là xxx ( ?), de l'autre côté du village, et je l'avais passé quatre fois avec des chevaux à cette époque-là, avec le diable, et on ne voyait pas le moindre morceau de terre encore, non, seulement des bouts de xxx ( ?) vers le haut, hein ?! de... de cette longueur-là à peu près, et après je les avais ramassés avec la faneuse, mais oui 2. mais maintenant on ne voit plus cette sorte-là 1. non, non, non, et on disait qu'il ne fallait pas les ramasser en principe, mais dame ! quand il y en avait trop, on ne pouvait pas les éliminer après, tu sais bien, aussi, de l'herbe oui, oui, juste oui, oui, « ficelle » qu'on les appelait oui, « ficelle » oui, oui, ah oui ! longs, ils étaient longs voyez-vous, ah mais oui ! mais ça... ça pouvait épuiser la terre hein ! et... et ce n'était pas une bonne pâture pour les vaches pourtant, dame non ! dame non ! non, non, non, non, une mauvaise herbe

???

1. Frañswa Aofred, 1930, Louergad
2. Jan ar C'horveg, 1939, Louergad
(dastumet gant Tangi)